بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه پنج عامل بزرگ شخصیّت با تعلّلورزی فعّال دانشجویان دانشگاهبیرجند صورت گرفت. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی میباشد. جامعه آماری تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاهبیرجند که در سال تحصیلی 1389-90 مشغول به تحصیل بودند را شامل میشد. حجم نمونه 280 نفر بود که به روش نمونهگیری طبقهای از میان دانشکدههای مختلف دانشگاهبیرجند انتخاب شدند. برای جمعآوری اطلاعات از سه پرسشنامهجمعیّتشناختی، پرسشنامه شخصیّتی نئو NEO-FFI - و - مقیاس تعلّلورزی فعّال چوی - 2005 - استفادهشد. روائی و پایائی دو پرسشنامه اخیر محاسبه و مورد تأیید قرار گرفت.
با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، رابطه بین پنج عامل بزرگ شخصیّت و تعلّلورزی فعّال بررسی شد. نتایج نشان داد: از میان پنج عامل بزرگ شخصیّت، گشودگی با تعلّلرزیو فعّال رابطه ندارد، روان-رنجورخویی و تعلّلورزیفعّال همبستگی معکوس و معنادار دارد و سه عامل برونگرائی، توافق و وجدانیبودن با تعلّلورزی فعّال رابطه مستقیم و معنادار دارد و شدّت همبستگی میان دو متغیّر وجدانیبودن و تعلّلورزی فعّال از بقیه بیشتر بود. همچنین یافتههای حاصل از این پژوهش نشان داد که با وارد کردن همه متغیّرهای پیشبین - روانرنجورخویی، برونگرائی، گشودگی، توافق و وجدانیبودن - در یک تحلیل رگرسیون گام به گام، فقط متغیّرهای وجدانیبودن و روان-رنجورخویی پیشبینی کنندههای معنا داری برای تعلّلورزی فعّال بودهاست.
کلید واژهپنج: عامل بزرگ شخصیّت، تعلّلورزی فعّال.
مقدمه
تعلّلورزی1 معضلی جهانی است که در اکثر فرهنگ ها وجود دارد. بیش از بیست درصد افراد بزرگسال در کارهای روزمرّه خود اهمال کاری را تجربه میکنند - میرزادی، قرائی و بیرشک، - 2013واژه. لاتین تعلّلورزی، مرکّب از دو کلمه "پرو" و "کراسینوس" به معنی "به تعویق انداختن تا صبح" است. این واژه معادل اهمالکاری، سهلانگاری، به تعویق انداختن و این دست و آن دست کردن میباشد - کناس2، . - 2000تعاریف متعدّدی از تعلّلورزی وجود دارد، اشونبرگ3 - 2004 - ، تعلّلورزی را شکاف بین نیّت انجام کار و رفتار میداند. همچنین الیس4 و کناس - 1997 - ، تعلّلورزی را تمایل به اجتناب از فعّالیّت، واگذار کردن انجام کار به آینده و استفاده از پوزشخواهی برای توجیه تأخیر در انجام فعّالیّت، تعریف کردهاند. فراری و تیس - 2000 - 5 نیز تعلّلورزی را مبیّن تأخیر در آغاز یا ادامه کاری میداند که فرد احساس خوشایندی نسبت به آن ندارد.
سولومون و روتبلوم - 1984 - 6تعلّلورزی را اینطور تعریف کردهاند: عمل به تأخیر انداختن غیرضروری تکالیف، تا جایی که پریشانی ذهنی تجربه شود.چیو و چوی - 2005 - 7 ضمن ارائه دیدگاه جدیدی در باره تعلّلورزی اشاره میکنند که همه رفتارهای تعلّلورزی زیانبار نبوده و یا پیامد منفی در پی ندارند. آن ها دو نوع مشخّص از تعلل-ورزان را معرّفی مینمایند. تعلّلورزان منفعل که قادر به تصمیمگیری برای شروع یک عمل نیستند و انجام تکالیف را به آخرین دقایق موکول میکنند. در مقابل تعلّلورزان فعّال برای تعلّلورزی خود از روی اراده و اختیار تصمیمهایی اتّخاذ مینمایند، در شرایط تحت فشار، انگیزه قوی خود
