بخشی از مقاله
چکیده
نوع رفتاری که مربی از خود نشان میدهد، تأثیر قابل توجهی بر عملکرد و ویژگیهای روانی ورزشکاران دارد، که در واقع رهبری یکی از مهمترین ارکان در موفقیت هر تیم یا سازمان است. مربیگری، یک رهبری رو در روست که افراد را باتجربهها، استعدادها، تجارب و علاقههای مختلف، به هم نزدیک و آنها را به قبول مسئولیت و تلاش برای دستیابی به موفقیت تشویق میکند در همین راستا هدف پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوأل است که آیا بین سبکهای رهبری تحولگرا و عملگرای مربیان با موفقیت ورزشی ورزشکاران نخبه استان لرستان ارتباطی وجود دارد یا خیر؟ پژوهش حاضر شامل 100 نفر از ورزشکاران نخبه استان لرستان اعم از ورزشکاران رشتههای انفرادی و تیمی بوده که حداقل سه سال سابقه عضویت در تیم های استان، و نیز تیم های باشگاهی سطح کشور را داشتند نتایج تحقیق نشان داد که بین سبک رهبری عملگرای مربیان و موفقیت ورزشکاران نخبه استان رابطه معنی داری وجود دارد.
واژگان کلیدی: رهبری، سبک تحولگرا، سبک عملگرا
مقدمه
مربیان اثربخش، بر عملکرد، رفتار و جنبههای انگیزشی و هیجانی ورزشکاران به میزان قابل توجهی اثر میگذارند. »فلتز1« کارایی مربیگری را توانایی تأثیر مربی بر عملکرد ورزشکار میداند - سالیوان. - 2003 2 بازیکنان، مربیان، مدیران تیمها و تماشاگران، عملکرد تیم یا ورزشکار را با وضعیت انگیزشی متفاوتشان پیوند میدهند. عوامل متفاوتی بر موفقیت بازیکنان یک تیم مؤثر است. یکی از مهمترین عواملی که محققان آن را سرچشمه و منشأ موفقیت ورزشکار میدانند، رفتار و سبک رهبری است - آمروس . - 2006 با توجه به نقش مربی در پیشرفت و موفقیت بازیکنان، شناخت سبکهای اثربخش رهبری - که به مربیان این امکان را میدهد تا به گونههای مختلف بازیکنان را برای رقابت در بالاترین حد توانایی آنها برانگیزانند - ، مثمرثمر خواهد بود. الگوهای رفتاری و تعاملات در حوزه ورزش، به دیگر زمینههای اجتماعی شبیه است؛
از این روی ضروری است که فعالیتهای پژوهشی برای آزمایش نظریههای جدید رهبری در حوزه مربیگری و ورزش، به موازات عملکرد مشابه در سایر رشتهها صورت بگیرد؛ به همین دلیل، این پژوهش با هدف اعتلای رهبری مربیان در ورزش حرفهای، بهاندازه سهم خود بر آن است تا کاربرد یکی از نظریههای ارزشمند و جدید رهبری را با عنوان سبک رهبری تحولگرا و عملگرا بین تیمهای ورزش حرفهای بررسی کند. بررسی، مطالعه و جستوجوی دو سبک فوق در رفتار مربیان، در عین آشکار کردن وضعیت موجود، آثار مثبت ناشی از بهکارگیری رفتارهای مطلوب رهبری را نیز نمایان میکند. با توجه به اهمیت جنبههای روانی ورزشکاران، روان شناسی ورزش به مربیگری توجهی ویژه دارد - رابینز، - 1385 و این توجه در مورد اهمیت سبکهای مربیگری که بر عملکرد و جنبههای روانی ورزشکاران تأثیر دارد، اهمیت بیشتری دارد و توجه روانشناسان ورزشی را به خود جلب کرده است - جویت3، . - 2005 پژوهش هایهوتالا - 2005 - 4 در مورد سبکهای رهبری نشان داد نوع رفتاری که مربی از خود نشان میدهد، تأثیر قابل توجهی بر عملکرد و ویژگیهای روانی ورزشکاران دارد.
پژوهشگران زیادی سبکهای رهبری را در حوزه ورزش به کار گرفته اند. به عنوان نمونه، رمضانی نژاد و همکاران - - 1389 در تحقیق خود بین سبکهای رهبری آمرانه و موفقیت ورزشکاران ارتباط معکوس و معنی داری مشاهده کردند. محدث و همکاران - - 1389 نیز در پژوهشی به این نتیجه رسیدند که مربیان از سبک مربیگری آزادمنشانه بیشتر از سبک مربیگری آمرانه استفاده میکنند و ورزشکاران به ترتیب از رفتار و تعامل مربیان، تمرین و آموزش مربی، عملکرد تیمی و عملکرد فردی رضایت دارند. گزمه و همکاران - - 1391 بیان کردند بین سبک مربیگری آمرانه و آزادمنشانه با ابعاد موفقیت رابطه مثبت و معنی داری وجود ندارد .همچنین، در این تحقیق مشخص شد مربیان از سبک مربیگری آزادمنشانه بیشتر از سبک مربیگری آمرانه استفاده میکنند . مقصودی و همکاران - - 1391 بین سبک مربیگری آمرانه و موفقیت ورزشکاران رابطهای مثبت و معنی دار به دست آوردند. همچنین، سبحانی و همکاران - - 1391 گزارش کردند سبک مربیگری آمرانه رابطه معنی داری با رضایت ورزشکاران ندارد .با این حال، بین سبک مربیگری آزادمنشانه و موفقیت ورزشکاران رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین، در این تحقیق مشخص شد مربیان از سبک مربیگری آمرانه بیشتر از سبک مربیگری آزادمنشانه استفاده میکنند و یکی از پیش بینهای قابل اعتماد موفقیت ورزشکاران، رفتار آزادمنشانه است. مگیو و والراند - - 2003 نیز گزارش کردند ورزشکاران از مربیانی راضیترند که در سبک مربیگری خود از حمایت اجتماعی، بازخورد مثبت و دموکراسی استفاده میکنند.
روش تحقیق :
تحقیق حاضر بر اساس شیوههای گردآوری دادهها توصیفی از نوع پیمایشی به شیوه همبستگی میباشد. نمونه آماری در پژوهش حاضر، شامل 100 نفر از ورزشکاران نخبه استان لرستان اعم از ورزشکاران رشتههای انفرادی و تیمی بوده که حداقل سه سال سابقه عضویت در تیمهای استان، و نیز تیمهایباشگاهی سطح کشور را داشتند. متغیر پیش بین در تحقیق حاضر، دو بُعد تحول گرا و عمل گرا از سبکهای رهبری مربیان تیمهای ورزشی و متغیر ملاک، موفقیت ورزشی ورزشکاران نخبه استان لرستان است.
یافتهها
یافتههای توصیفی
آمارههای توصیفی ارائه شده مربوط به جنسیت نشان میدهد که در 61 درصد آزمودنیها مرد و 39 درصد زن بودند همچنین آمارههای توصیفی ارائه شده مربوط به وضعیت تأهل آزمودنیها نشان میدهد که 83 درصد مجرد و 17 درصد متأهل بودند همان گونه که در جدول 2 نشان داده شده است، 58 درصد آزمودنیها دارای مدرک تحصیلی زیر دیپلم و دیپلم، 19 درصد دارای مدرک تحصیلی لیسانس، 16 درصد دارای مدرک تحصیلی فوق دیپلم و 7 درصد فوق لیسانس و بالاتر بودند.
