بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبک های دلبستگی با بخشودگی در زوجین شهر شیراز انجام شده است. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل زوجین شهر شیراز که 2 تا 7 سال از ازدواج شان گذشته بود و حداقل دارای 1 فرزند بودند، نمونه پژوهش 130 زوج از بین جامعه آماری بودند که به صورت نمونه گیری خوشه ای طبقه ای انتخاب شدند ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه استاندارد سبک های دلبستگی - هزن و شیور - و مقیاس بخشش رنجش خاص زناشویی - پالیری، فینچام و رگالیا - ، جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از آمار توصیفی و درسطح استنباطی از روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده گردید. یافته های کلی پژوهش نشان داد که بین سبک های دلبستگی و بخشودگی زوجین رابطه مثبت و معنادار وجود دارد .
مقدمه
بی تردید یکی از مهم ترین تصمیم هاییکه در طول زندگی خود می گیریم ازدواج1 است زندگی زناشویی زن و مرد با ازدواج و تشکیل خانواده شروع می شود، ازدواج موهبتی بزرگ و الهی است که به عنوان مهم ترین و عالی ترین رسم اجتماعی برای دستیابی به نیازهای عاطفی وا منیتی افراد بزرگسال و به منظور حفظ بقاء نسل بشر همواره از دیرباز مورد تاکید بوده است شاید عمومی ترین اهداف زوج های جوان را بتوان به این شرح خلاصه کرد: همبستگی، آزادی، عشق و محبت، تشکیل خانواده، نزدیکی جنسی، حفظ نسل و داشتن فرزند است. ازدواج یعنی پیوند زندگی مشترک دو فرد با حفظ انواع روابط انسانی - شهیدی و یوسفی، . - 1387 بخشش2 از جمله استراتژی هایی است که در افزایش رضایت زوجین3 موثر است.
درباره نقش بخشش درمانی در خارج از ایران تحقیقات متعددی انجام شده اما در داخل کشور تحقیقات درباره بخشش در آغاز راه است - بهاری، سیف، 1385، افخمی، - 1385 توانایی ایجاد و حفظ روابط صمیمانه،پایدار و ارضاء کننده رشد یافته یکی از مهم ترین تکالیف در رشد شخصیت بزرگسالان است که بخشایش یکی از بارزترین مصادیق آن می باشد. - پولارد و همکاران، . - 1998مفهوم بخشش در دوران باستان در مجامع مذهبی به عنوان عامل موثر در صدر است و تحکیم بقای روابط میان مردم مورد استفاده قرار گرفته است.
در حال حاضر تنها تعداد اندکی مقالات مفهومی بر استفاده در زمینه های درمانی در مورد بخشش چاپ شده است - احتشام زاده، . - 1387 رابطه اولیه که در خانواده شکل می گیرد زمانی به صورت مطلوب ایجاد میشود که در سال اول زندگی کیفیتی متقابل و خوشایند بین مادر و کودک یا نگهدارنده شکل گرفته و این رابطه گرم و صمیمانه و یا پایه می تواند بر روابط بعدی زوجین و میزان رضایت آن ها تاثیر بگذارد - بشارت، شریفی و ایروانی، . - 1380بخشودگی زمانی مطرح می شود که عضوی از خانواده با عمل یا سخن خود موجب نارضایتی و آزار عضو یا اعضای دیگر خانواده شده است ورتینگتون - 2000 - 4 معتقد است که اعضای خانواده نمی توانند بدون اینکه گاهی مواقع و شاید هم اغلب اوقات یکدیگر را بیازارند با هم زندگی کنند.
این بدان معنا است که در روابط خانوادگی وجود تعارض یا دل آزاری و رنجش خاطر اجتناب ناپذیر است - سیف و بهاری، - 1379غالباً. از بالبی5 به نام پدر نظریه دلبستگی یاد برده می شود - بالبی، . - 1989 بالبی، - 1999 - معتقد است شیوه های مختلف کنش متقابل بین کودک و مراقبانش باعث شکل گیری سه نوع سبک دلبستگی ایمن6، ناایمن 7، اجتنابی8 و ناایمن دوسوگرا9 می شود. افراد دلبسته ایمن به دنیا و دیگران اعتماد دارند و تمایل به ایجاد رابطه صمیمانه و مثبت با دیگران دارند افراد ایمن اجتنابی به دلیل ترس از طرد شدن از سوی دیگران از ایجاد روابط صمیمانه با دیگران اجتناب می کنند، افراد نا ایمن دو سوگرا در روابط عاطفی شان با دیگران انحصار طلب و وابسته هستند.
رابطه اولیه که در خانواده شکل می گیرد زمانی به صورت مطلوب ایجاد میشود که در سال اول زندگی کیفیتی متقابل و خوشایند بین مادر و کودک یا نگهدارنده شکل گرفته و این رابطه گرم و صمیمانه و یا پایه می تواند بر روابط بعدی زوجین و میزان رضایت آن ها تاثیر بگذارد - بشارت، شریفی و ایروانی، . - 1380 هازن و شیور - 2000 - 11 با بررسی نظریه دلبستگی در بزرگسالی نشان دادند که سبک های دلبستگی در طول عمر تداوم می یابند و موضوع دلبستگی افزون برمادر، بزرگسال و همسر را در بر م ی گیرد بنابراین وجود سبک های دلبستگی متفاوت در بزرگسالی مشابه تفاوت های فردی سبک های دلبستگی در دوران کودکی است. بزرگسالان ایمن با دیگران احساس صمیمیت و نزدیکی می کنند، قادرند به دیگران اعتماد کنند و خود را دوست داشتنی و با ارزش بدانند. بالعکس بزرگسال دو سوگرا، رفتارها و هیجان های متغیری نسبت به موضوع دلبستگی دارد و بیش از حد به او وابسته است.
اغلب نگران است که ترک شود و بیش از دیگران در عشق شکست می خورد بزرگسال اجتنابی، نسبت به دیگران تعهد کمتری احساس می کند و اطرافیان را غیر قابل اعتماد می داند اما خود رابطه در برابر دیگران خوب می پندارد بسیاری ازدواج های کنونی با وجود دلبستگی شدید زوجین آغاز می شود. و باعث می شود که در بیشتر شرایط یکدیگر را به خاطر این حس دلبستگی ببخشند و اشتباهات یکدیگر را بپذیرند ولی همواره این سوال وجود دارد که آیا سبک های دلبستگی قادر به پیش بینی بخشودگی زوجین می باشد؟ و از آن جایی که بخشش تحت تاثیر متغیرهایی چون سبک های دلبستگی در بین زوجین قرار دارد و می تواند به نوعی میزان بخشش و رضایت زوجین را تحت تاثیر قرار دهنداین پژوهش ر بر آن است تا رابطه سبک های دلبستگی با بخشودگی زوجین را در زوجینی که 2 تا 7 سال از زندگی مشترک آنها می گذرد در شهر شیراز را بررسی نماید.
هدف از این پژوهش تبیین رابطه سبک های دلبستگی - ایمن، اضطرابی، دوسوگرا، اجتنابی با بخشودگی زوجین . فرضیه های اصلی پژوهش این است که بین سبک های دلبستگی - ایمن، اضطرابی، دوسوگرا، اجتنابی - با بخشودگی زوجین رابطه معناداری وجود داردو این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است از اینکه آیا سبک های دلبستگی قادر به پیش بینی بخشودگی زوجین می باشند؟پژوهش های مختلف در این زمینه نشان داده است که سبک دلبستگی ایمن می تواند پیش بینی کننده مناسبی برای میزان بخشودگی زوجین از یکدیگر باشد.
روش پژوهش
طرح پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی است که در آن به بررسی رابطه سبک های دلبستگی با بخشودگی در زوجینی که 2 تا 7 سال از زندگی مشترک آن ها می گذرد پرداخته می شود. جامعه آماری این پژوهش شامل 130 زوج متاهل می شود که 2 تا 7 سال از زندگی مشترک آنها می گذرد و در شهر شیراز ساکن می باشند و حداقل دارای یک فرزند می باشند. روش نمونه گیری این پژوهش روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای است که مرحله اول انتخاب مناطق شیراز 3 - و - 4 و از مناطق 3 و 4 آموزش پرورش های ناحیه 2 و 3 در نظرگرفته شده و با کسب اجازه از مدیریت آنجا به مدارسی رفته شد که دارای مقطع پیش دبستانی و دبستان بودند و والدین واجد شرایط دامنه سنی 20-40 ، تحصیلات دیپلم تا فوق لیسانس که 2 تا 7 سال از زندگی مشترک آنها گذشته بود 130 نفر انتخاب و به آنها پرسشنامه داده شد.
ابزار گردآوری اطلاعات
.1پرسشنامه سبک دلبستگی هزن و شیور - 1987 - است .این مقیاس توسط هزن و شیور - 1987 - ساخته شده و در ایران توسط رحیمیان بوگر و همکاران - 1383 - بر روی پرستاران بیمارستان دولتی شهر اصفهان هنجاریابی شده است. این پرسشنامه دارای 15 گویه است که به هر یک از سه سبک دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا گویه تعلق می گیرد. نمره گذاری در این مقیاس لیکرت از هرگز - نمره - 0 تا تقریبا همیشه - نمره - 4 صورت می گیرد.