بخشی از مقاله
چکیده
اضطراب در زندگی روزمره، امری عادی است و گاه میتواند نتایج مثبتی داشته باشد؛ اما هنگامی که جنبه مرضی پیدا کند و بصورت نگرانی و اضطراب دائم درآید و افکار و اعمال انسان را تحت تأثیر قرار دهد، می تواند خطرناک باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه سرسختی روانشناختی و کمالگرایی با اضطراب اجتماعی میباشد. جامعهی آماری این پژوهش کلیه افراد ثبت نام کننده در باشگاههای بدن سازی منطقه 4 تهران میباشد که از نمونهگیری تصادفی ساده، برای انتخاب نمونه استفاده شد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی_همبستگی است، که اطلاعات از طریق پرسشنامههای هنجار شده؛ مقیاس کمالگرایی اهواز - API - ، مقیاس اضطراب اجتماعی لیبویتس و مقیاس سرسختی روانشناختی اهواز جمع آوری شد.
برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی؛ میانگین، انحراف استاندارد و آمار استنباطی؛ آزمون همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیره با نرم افزارSpss استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که با ورود دو متغیر سرسختی روانشناختی و کمالگرایی 57 درصد تغییرات اضطراب اجتماعی را می توان تبیین کرد. قابل ذکر است که متغییر »کمالگرایی« به تنهایی 53 درصد تغییرات »اضطراب اجتماعی« را پیش بینی نماید و در گام بعدی که متغییر»سرسختی روانشناختی« وارد تحلیل میشود این عدد به 57 در صد می رسد.
مقدمه
آدمی موجودی اجتماعی و نیازمند ارتباط با دیگران است؛ خجالت و کم رویی، آفتی است که آدمی را از کاروان رو به تعالی و ترقّی باز می دارد؛ به قابلیت های نهفته فرصت بروز نمی دهد و توان ها و استعدادها را سرکوب و نابود می سازد. از دیدگاه روان شناختی، کم رویی توجهی غیرعادی و اضطراب آلود به خویشتن است که در یک یا چند موقعیت اجتماعی، تجلّی می کند و فرد را در انواع تنش های روانی، شرایط نامناسب عاطفی و شناختی و نابسامانی های جسمی و زیستی فرو می برد و موجب بروز رفتارهای خام و نسنجیده و واکنش های نامناسب می گردد - دادستان، . - 1389 هاماچک - 1987 - معتقد است که افراد کمالگرا به طور مداوم به عاقبت اعمال خود می اندیشند و همواره انتظار دارند کارهای خود را به بهترین نحو انجام دهند اما هرگز نمی توانند به خوبی به کارهای خود پایان رسانند، چنین افرادی توقعات بسیار بالای از عملکرد واقعی خود دارند.
در نتیجه نمی توانند احساس خوبی از خود داشته باشند دلیل چنین معیارهای شخصی و افراطی، ترس از شکست است - شفران ، کوپر، . - 2002 کمالگرایی شبکه ای گسترده ای از شناخت ها، شامل انتظارات تفسیر حوادث خود است. کوباسا - 1979 - مفهوم سرسختی را به عنوان یک متغییر میانجی و تعدیل کننده، در رابطه با اضطراب و سلامت ابداع کرد. و در نظریه خود که برگرفته از فلسفه »اصالت وجود« بود سرسختی را به عنوان یک ویژگی شخصیتی در نظر می گیرد که افراد را در مقابل اضطراب مقاوم می کند. اضطراب اجتماعی تابعی از شرایط و وضعیت های اجتماعی است که برخی از این موقعیت ها برای فرد تولید اضطراب شدید می کند.
از جمله می توان به موقعیت هایی اشاره کرد که فرد مورد ارزیابی و قضاوت دیگران است؛وضعیت هایی که فرد با افراد غریبه روبه رو می شود، در موقعیت هایی که کانون توجه قرار می گیرد یا اینکه در وضعیت های معاشرت و هم کلامی با جنس مخالف قرار می گیرد. اختلال اضطراب اجتماعی که هراس اجتماعی - Social Phobia - نیز نامیده میشود، یکی از شایعترین اختلالات روانشناختی است - دادستان،. - 1389 تحقیقات انجام شده در این زمینه رابطه بین سرسختی روانشناختی با تاب آوری - بشارت و همکاران، - 2008؛ سلامت روان با سرسختی روان شناختی - شیربیم و همکاران، - 2008، - رحیمیان بوگر و اصغرنژاد فرید، - 1387، کمال گرایی با اضطراب اجتماعی - شوماخر و رودباخ، - 2009، سرسختی با مسولیت پذیری - بشارت ، - 2007؛ را تایید کرده اند. با توجه به مبانی نظری و تجربی ارائه شده، این پژوهش در صدد است به این سوالات پاسخ دهد که آیا بین سرسختی روانشناختی و کمالگرایی با اضطراب اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد؟
طرح پژوهش
پژوهش مورد نظر با توجه به نوع و آرایش متغیرها و همچنین اهداف پژوهش در قالب طرحهای همبستگی پیریزی شده است. جامعه ی آماری این پژوهش کلیه افراد ثبت نام کننده در باشگاههای بدن سازی منطقه 4 تهران می باشد که با استفاده از نمونهگیری تصادفی ساده 115 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش برای تحلیل دادهها از روش های آماری در دو سطح، آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد که در آمار توصیفی از میانگین، انحراف استاندارد، استفاده گردید و در روش آمار استنباطی از روش ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام استفاده شد. هم چنین تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار Spss انجام گرفت.
ابزار پژوهش
مقیاس کمال گرایی اهواز : - API - - Ahwaz perfectionism Inventory - این پرسشنامه دارای 27 گویه است. این مقیاس به وسیله نجاریان، عطاری و زرگری با اجرا بر روی یک نمونه 395 نفر از دانشجویان شهید چمران اهواز ساخته شد. ماده اولیه آن متون معتبر روانشنایی ماده های زیربط در مقیاس - MMPI - و از طریق مصاحبه های با این افراد فراهم شده است. مقیاس اضطراب اجتماعی لیبویتس: این پرسشنامه دارای 24 عبارت و دو زیر مقیاس اضطراب عملکرد 13 - عبارت - و موقعیت های اجتماعی - 11 عبارت - است.
برای بدست آوردن نمره کلی آزمون، نمره همه عبارات را با هم جمع می کنیم. نمره :65-55 اضطراب اجتماعی خفیف. نمره :80-55 اضطراب اجتماعی متوسط. نمره :95-80 اضطراب اجتماعی شدید. نمره 95 بالاتر: اضطراب اجتماعی بسیار شدید. برای بررسی اعتبار این آزمون از روش ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. ضریب آلفای کلی برابر با %95 بدست آمد. مقیاس سرسختی روانشناختی اهواز: این پرسشنامه توسط کیامرئی، نجاریان و مهرابی زاده - 1377 - با هدف تهیه مقیاسی برای سنجش سرسختی روانشناختی در دانشگاه شهید چمران اهواز ساخته و اعتبار یابی شده است. نجاریان همکاران - - 1380 اعتبار این آزمون را 0/90 بدست آورده اند.
نتایج همبستگی پیرسون بین سرسختی روانشناختی با اضطراب اجتماعی نشان داد که بین سرسختی روانشناختی با اضطراب اجتماعی همبستگی منفی و معناداری وجود دارد p<0/05 - ، - r= -0/383؛ همچنین بین کمالگرایی با اضطراب اجتماعی همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد p<0/05 - ، - r= 0/732؛ نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیون گام به گام برای میزان سرسختی روانشناختی و کمالگرایی بر اضطراب اجتماعی معنادار بود - p<0/05 - و نتایج نشان داد که متغییر »کمالگرایی« به تنهایی 53 درصد تغییرات »اضطراب اجتماعی« را پیش بینی نماید و در گام بعدی که متغییر»سرسختی روانشناختی« وارد تحلیل میشود این عدد به 57 در صد می رسد.
