بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه طرحواره های ناسازگاز اولیه و پنج عامل شخصیت با رضایت زناشویی در بین دانشجویان متاهل که در دامنه سنی 20 تا 40ساله شاغل به تحصیل در آزاد اسلامی واحد اسلام آباد غرب در سال تحصیلی 96-95 بود.پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیری انجام شد. نتایج تحلیل نشان داد که بین طرحواره های ناسازگار اولیه و رضایت زناشویی زوجین رابطه منفی معنی داری وجود دارد و بین طرحواره ها ناسازگار اولیه با پنج عامل شخصیت رابطه منفی معنی داری وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نیز حاکی از وجود رابطه طرحواره ناسازگار اولیه و صفات شخصیت بارضایت زناشویی زوجین بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان متأهل در دانشگاه تهران بود، نمونه پژوهش شامل 100نفر که روش تصادفی ساده انتخابشدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های طرحواره یانگ - فرم کوتاه - ،پنج عامل شخصیت NEO.FFI و رضایت زناشویی - انریچ - استفاده شد.
کلمات کلیدی : طرحواره های ناسازگار اولیه، پنج عامل شخصیت، رضایت زناشویی.
مقدمه
خانواده را موسسه یا نهاد اجتماعی معرفی کرده اند که ناشی از پیوند زناشویی زنو مرد است. از جمله مظاهر زندگی اجتماعی انسان، وجود تعامل های سالم و سازنده میان انسان ها و برقرار بودن عشق به همنوع و ابراز صمیمیت و همدلی به یکدیگر است. خانواده محل ارضای نیازهای مختلف جسمانی و عقلانی و عاطفی است و داشتن آگاهی از نیازهای زیستی و روانی و شناخت چگونگی ارضاء آنها و تجهیز شدن به تکنیک های شناخت تمایلات زیستی و روانی ضرورتی انکار ناپذیر می باشد. رضایت یک فرد از زندگیزناشویی به منزله رضایت وی از خانواده محسوب می شود و رضایت از خانواده به مفهوم رضایت از زندگی بوده و در نتیجه تسهیل در امر رشد و تعالی و پیشرفت مادی و معنوی جامعه خواهد شد - باقری، - 1389
رضایت زناشویی1یک ارزیابی کلی از وضعیت رابطه زناشویی یا رابطه عاشقانه کنونی فرد است. رضایت زناشویی می تواند انعکاسی از میزان شادی افراد از روابط زناشویی و یا ترکیبی از خشنود بودن بواسطه بسیاری از عوامل مختص رابطه زناشویی باشد. می توان رضایت زناشویی را بعنوان یک موقعیت روان شناختی در نظر گرفت که خودبه خود به وجود نمی آید، بلکه مستلزم تلاش هر دو زوج است. در سال های اولیه، رضایت زناشویی بسیار بی ثبات است روابط در معرض بیشترین خطر قرار دارند - ایمان نژاد، - 1388 هوگو و استایل2 در میان متغییر های کنترل شده، کیفیت ازدواج را به عنوان قوی ترین عامل پیشگویی کننده بهداشت روانی افراد مطرح می کند - نقل از لاسول و لاسول. - 1991
امروزه دانشجویان به دلیل نقش مهمی که در اداره آینده کشور به عهده دارند، یکی از قشرهای مهم جامعه به حساب می آیند. اهمیت این نقش در این است که دانشجویان نه تنها بخش اصلی متخصصان زمینه های گوناگون علمی، فنی و هنری هر کشوری را تشکیل می دهند، بلکه همچنین این گروه مدیران اصلی آینده کشور و سایر اقشار جامعه در هدایت به سمت کمال و اهداف کشور می باشند. از سوی دیگر دانشجویان در آینده عهده دار آموزش و پرورش نسل های بعداز خود خواهند بود.با توجه به تمام مسایل، اهمیت سلامت دانشجویان بیشاز پیش مشخصمیشود.مطالعات نشان می دهندکه میزان شیوع اختلالات و بیماری های روانی در بین دانشجویان در حال افزایش است. عواملی همچون دور بودن از محیط خانه و جدا شدن از خانواده ورود به محیط جدید،,مسائل و مشکلات درسی، مشکلات مالی، آینده همسر می تواند باعث کاهش مقاومت فرد شود. اختلال در عملکرد و قدرت سازگاری و در نهایت پایین آمدن کیفیت زندگی3 و رضایت زناشویی دانشجویان گردد. - آدریانی، آزادی، احمدی، واحدیان عظیمی. - 1385
در حوزه شناخت درمانی بک - 1967 - 4 در اولین نوشته هایش به مفهوم طرحواره 5اشاره کرد با این حال در بافتار روان شناسی و وران درمانی، طرحواره به عنوان هر اصل سازمان بخش کلی در نظر گرفته می شود که برای درک تجارب زندگی فرد ضروری است. یکی از مفاهیم جدی و بنیادی حوزه روان درمانی، این است که بسیاری از طرحواره ها در اوایل زندگی شکل می گیرند، به حرکت خود ادامه می دهند و خودشان را به تجارب بعدی زندگی تحمیل می کنند، حتی اگر هیچ گونه کاربرد دیگری نداشته باشند. این مسئله, همان چیزی است که گاهی اوقات به عنوان نیاز به "هماهنگی شناختی"6 از آن یاد می شود. یعنی "حفظ دیدگاهی با ثبات درباره خود یا دیگران"، حتی اگر این دیدگاه نادرست یا تحریف شده باشد. با این تعریف کلی، طرحواره می تواند مثبت یا منفی، سازگار یا ناسازگار باشد و همچنین می تواند در اوایل زندگی یا درسیر بعدی زندگی شکل بگیرد - یانگ،. - 2003
روان شناسان مختلف شخصیت را به گونه های متفاوتی تعریف کرده اند. از جمله گوردن آلپورت - 1973 - 7 یعنی کسی که به نظر بسیاری بنیان گذار مطالعات نوین شخصیت است، شخصیت را بدین گونه تعریف کرده است: سازمان پویایی از سیستم های روان - تنی فرد است که رفتارها و افکار خاص او را تعیین می کند. ج. پ. گیلفورد - 1959 - 8 یکی دیگر از محققان معروف، شخصیت را بدین گونه تعریف کرده است، شخصیت عبارت است از: الگوی منحصر به فرد صفات شخصیتی.
