بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی رابطه مدیریت دانش و اثربخشی سازمانی از دیدگاه مدیران ستادی سازمانهای ورزشی منتخب کشور بوده است. این پژوهش از نوع توصیفی B پیمایشی است که حجم جامعه و نمونه آماری برابر با 150 نفر که شامل مدیران ستادی وزارت و جوانان 28 - نفر - ، هیئت اجرایی کمیته ملی المپیک 11 - نفر - ، آکادمی ملی المپیک 15 - نفر - و هیئت رئیسه فدراسیون های ورزشی برتر 96 - نفر - میباشد. دادهها در این تحقیق به روش میدانی و توسط سه پرسشنامه ویژگیهای بیوگرافیک و پرسشنامه مدیریت دانش - r=0/88 - و اثربخشی سازمانی - r=0/83 - جمعآوری شد که روایی محتوایی با نظر صاحب نظران و اساتید مدیریت ورزش و پایایی از طریق آلفای کرونباخ بدست آمد.
از آمار توصیفی برای توصیف دادهها - میانگین، انحراف معیار، رسم جداول و نمودار - و آمار استنباطی - کلموگروف اسمیرنوف، هبستگی پیرسون و اسپیرمن، تحلیل رگرسیون چند متغیره - برای آزمون فرضیهها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین مدیریت دانش و فرایندهای آن - کسب، انتقال، بکارگیری و ثبت و ضبط دانش - با اثربخشی سازمانی در سازمانهای ورزشی منتخب کشور رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد و ابعاد مدیریت دانش تقریباً با 0/756 درصد واریانس مشترک نگرش نسبت به اثربخشی سازمانی راتبیین میکنند و به ترتیب بکارگیری دانش، ثبت و ضبط دانش، کسب دانش و انتقال دانش در اولویت اهمیت از نظر پیش بینی اثربخشی قرار دارند.براساس یافتههای پژوهش، طراحی ساختار دانش مدار در تمام سطوح سازمانهای ورزشی کشور در بهبود وضعیت اثربخشی این سازمانها مؤثر خواهد بود و در این راستا مدیران ستادی به عنوان تولیدکنندگان و سرمایههای ملی دانشی، نقش مهمی بر عهده دارند.
کلمات کلیدی: مدیریت دانش، اثربخشی سازمانی، مدیران ستادی، سازمانهای ورزشی
مقدمه :
فلسفه وجودی مدیریت دانش1 ارائه چارچوبی است که افراد، فرآیندها و فناوری را جهت خلق، توسعه، تسهیم و ارتقاء سرمایه دانش یکپارچه کند. از این منظر دانش هم موجودیت است و هم فرایند؛ موجودیت از این جهت که میتوان آن را در قالب دو شکل ضمنی و آشکار شناسایی کرد و فرآیند از این جهت که دارای مراحلی جهت خلق، بازیابی، توسعه و تسهیم میباشد. مدیریت دانش با توجه به اهمیت دانش که در ذهن افراد نقش میبندد زمینهای را فراهم میکند تا انتقال دانش به تمام شریانهای سازمانی به راحتی میسر شود. در این مسیر فرآیندها و فناوری به کمک میآیند، فرآیندها به گونهای طراحی میشوند تا زمینه ساز خلق، توسعه و انتقال دانش را فراهم آورند.
فناوری نیز با تسهیل فرایند پردازش دانش در سازمان امکان دسترسی، بازیابی، انتقال و ذخیره آن را فراهم میآورد - انصاری و همکاران، . - 1390استوبارت و همکاران2 در تحقیقاتشان به این نتیجه رسیدند در زمانی که وضعیت اقتصادی سازمانهای ورزشی با مشکل روبرو میشود، رقابت برای بدست آوردن منابع شدیدتر شده و مدیران ورزشی موظف هستند که به درستی، اثربخشی برنامههای خود را مشخص کنند. مدیران به عنوان تصمیم گیرندگان سازمانها، مجاب به آگاهی از منابع دانش در دسترس سازمان جهت انتخاب و گزینش درست آن هستند پس در چنین شرایطی توجه به مدیریت دانش هم در بخش خصوصی و هم در بخش دولتی بعنوان پیش شرط کارایی و اثربخشی از جانب مدیران سازمانها، ضروری میباشد - میلس3 ، . - 2011
در سازمانهای دولتی ایران اکنون شناختی نسبی درباره لزوم پرداختن به مدیریت دانش بوجود آمده و پروژههایی هم در این راستا تعریف شدهاند معهذا هنوز در ابتدای مسیر قرار داریم و فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی و زیر ساختارهای فناورانه لازم برای اجرای برنامههای مدیریت دانش در بخش دولتی هنوز به طور کامل فراهم نیستند . - رنجبر، . - 1388 با توجه به اینکه نتایج تحقیقات نشان میدهد درک بهتر از اثربخشی سازمان میتواند به مدیران در به کارگیری مولفههای مدیریت دانش کمک کند - علوی و لیندنر4، - 2001 به نظر میرسد بررسی رابطه مدیریت دانش و اثربخشی سازمانی، موضوع مهمی جهت نظم بخشیدن به سازمان و افرادی از جمله مدیران باشد . - رنجبر، . - 1388
با ارائه مطالب مذکور و مدیریت دانش و اثربخشی در سازمانهای ورزشی برای رسیدن به اهداف عالیه ورزش کشور در زمینههای مختلف و همچنین نظر به اینکه تاکنون رابطه این دو مقوله در حوزه ورزش به طور عام و از دیدگاه مدیران ستادی سازمانهای ورزشی منتخب به طور خاص مورد کنکاش قرار نگرفته است، محقق در پژوهش حاضر در صدد است به بررسی رابطه مدیریت دانش و اثربخشی سازمانی از دیدگاه مدیران ستادی سازمانهای ورزشی منتخب کشور بپردازد تا نظر برنامهریزان در سطح کلان ورزش کشور را متوجه این امر مهم بنماید و سوال اصلی تحقیق به این ترتیب مطرح میشود که آیا بین مدیریت دانش و اثربخشی سازمانی از دیدگاه مدیران ستادی سازمانهای ورزشی منتخب کشور رابطهای وجود دارد؟ هدف کلی این تحقیق رابطه بین مدیریت دانش و اثربخشی سازمانی از دیدگاه مدیران ستادی سازمانهای ورزشی منتخب کشور می باشد و هدف اختصاصی تعیین رابطه بین کسب دانش ، انتقال دانش ، بکارگیری دانش ، ثبت و ضبط دانش و اثربخشی سازمانی از دیدگاه مدیران ستادی سازمانهای ورزشی منتخب کشورمی باشد .
