بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی رابطه مدیریت قرآنی با توانمندسازی اساتید هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت میباشد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت شامل 211 نفر و نمونه آماری بر طبق جدول مورگان شامل 136 نفر میباشد. ابزار جمعآوری دادهها، مقیاس توانمندسازی و پرسشنامه مدیریت قرآنی میباشد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از آمار استنباطی - ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به روش همزمان - استفاده شده است. نتایج پس از تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که بین مدیریت قرآنی با توانمندسازی اعضای هیات علمی دانشگاه رابطه معنادار وجود دارد. همچنین بین ابعاد توانمندسازی و مدیریت قرآنی رابطه معنادار وجود دارد. توانمندسازی توانایی پیشبینی مدیریت قرآنی را دارد.
واژههای کلیدی: توانمندسازی، مدیریت قرآنی، اساتید هیات علمی.
مقدمه:
شتاب تغییرات و دگرگونی های محیطی ، فضای رقابتی فشرده ای را ایجاد کرده است . سازمان ها برای بقاء در این عرصه ناگزیر می باید به سطح بالایی از دانش و اطلاعات دست یابند و علاوه بر آن از کارکنانی خلاق ، دانشمدار و با قدرت تصمیم گیری بهره مند باشند . کارکنان توانمندی که با احساس مسئولیت ، خلاقیت و ابتکار و اعتماد به نفس و احساس تعلق سازمانی و توانا در کار گروهی با عملکرد خوب بتوانند در افزایش بهره وری سازمان نقش مؤثری ایفا کنند . از دیگر سو مسئولان و مدیران ارشد سازمان ها نیز با توجه به نیاز و وضعیت سازمانی و نوع ساختار و فرهنگ حاکم باید محیط سازمان را برای بروز توانمندی ها ی کارکنان و ارتقای این توانمندی ها به سطوح بالاتر آماده کنند - تسکری ، - 1387 .توانمند سازی برداشتن موانع رشد ، ترغیب تعهد به اهداف ، ترغیب خطر پذیری ، خلاقیت و نوآوری و قادر ساختن افراد ب ه حل مشکل، افزایش مسئولیت و از بین بردن ترس است.
به طور خلاصه توانمند سازی ، خاتمه دادن به هر چیزی است که موجب توقف رشد ، آزادی عمل ، اعتماد به نفس ، مشارکت و همکاری افراد می شود - عقلمند و اکبری ، - 1384 .اکثر غریب به اتفاق صاحب نظران معتقدند که توانمندی هم در کارکنان و هم در مدیران باعث ایجاد احساس کفایت نفس و به وجود آمدن فضای آزادی عمل برای آنها می شود که برای آنها این فرصت را به وجود می آورد تا توانایی ها و مهارت هایشان را بهبود بخشیده و موجبات اثربخشی خود را فراهم نمایند - جعفری قوشچی ، . - 1380 یکی از مهمترین عوملی که باعث توانمند ی افراد در سازمان می شود مدیریت ان سازمان می باشدمباحثی مهمی که در دین مبین اسلام اهمیت دارد نحوه اداره کردن و مدیریت بر جامع و انسان ها است این امر بسیار مهم با استعانت و الهام از منبع عظیم روحانی دین اسلا م و مدیریتی از نوع قرانی تحقق یافتنی است در واقع مدیریت قرانی ، مدیریت علمی است یعنی مدیریت افاصل ، مدیریت عالمانه مقصود از مدیریت علمی اصطلاح رایجی نیست که در عرب بر مدیریت استثمارگرانه اطلاق می شود.
مدیریت قرانی مدیریت متمرکز است مقصود از متمرکز بدان شکل نیست که به نوعی از مدیریت هایی گفته شود که روح خود گردان و مسولیت پذیری را در افراد از بین می برد بلکه مقصود از متمرکز ، وحدت مرجع و تصمیم گیری ، انسجام و هماهنگی بین نیرو ها بر قراری رابطه ارگانیک بین واحد ها و بخش های تابعه در حوزه مدیریت است . زمانی که اصطلاح مدیریت ، پسوند قرانی اضافه شود دلالت بر این خواهد کرد که منظور اداره کردن یک جامعه یا یک سازمان براساس اهداف و ارزش ها و اصول و مبادی است که شریعت اسلام مشخص کرده است بنابراین مدیریت قرانی یعنی مدیریت مبتنی بر اموزه هایی قرانی ، نحوه اداره کردن که تحقق بخش ها ارمان های قران در زمینه هدف افرینش انسان باشد مدیریتی که در وهله اول در اهداف و در مرتبه دوم در راه رسیدن به ان اهداف ارزشمند الهی لحاظ شده باشد بی تردید اسلام دینی کامل و دربر دارنده تمامی قوانین و لوازم سعادت بشری بوده و قرآن کریم به عنوان نقشه راه این دین گرانقدر در جهت سعادت بشر بر پیامبر نازل شده است.
از جمله مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر هر جامعه ای، رهبر و مدیر آن و کیفیت اداره جامعه از طرف وی می باشد و بهترین نوع مدیریت بر طبق معیارهای قرآنی و اسلامی، مدیریتی است که به عناصر و افراد امکان بدهد که خودشان را بر اساس معیارهای اسلامی اداره کنند، بنابراین توجه و تامل در آیات قرآن کریم نمایانگر نکات مهم و برجسته ای در زمینه مدیریت مبتنی بر تعالیم اسلامی است - محمدی ،. - 1390 مدیریت قرآنی مدیریت علمی است یعنی مدیریت افاضل وعالمان است. مدیریت قرآنی مدیریت متمرکز است یعنی وحدت مرجع تصمیم گیری انسجام وهما هنگی بین نیروها وبرقراری ارتباط ارگانیک بین واحد ها وبخش های تابعه در حوزه مدیریت است.این نوع مدیریت شیوه خاصی از رهبری است مبتنی بر مبانی فکری و عقیدتی اسلام . انگیزه های فردی و گروهی جهت دهنده این نوع مدیریت نیست بلکه ارزشهای انسانی در این شیوه مدیریت جهت را مشخص می کند. بنابراین همه تلاش مدیر بر مبنای حق ودر جهت آرمانهای حق خواهی و حق جویی صورت می گیرد چنانچه مدیریت انبیای الهی اینگونه بوده است. مدیریت قرآنی عبارت است ازهنرکشف استعدادها،تجهیز،تحریک،تنظیم وهدایت نیروهابه سمت هدف های الهی. مدیریت قرآنی یعنی مدیریتی که مبتنی بر ضوابط اسلامی و به سمت وسوی آن آرمانهای الهی و دینی است . - مکارم شیرازی ، . - 1391
فرضیه های تحقیق
بین مدیریت قرآنی و توانمند سازی رابطه وجود دارد؟
بین مولفه ای توانمند سازی و مدیریت قرآنی رابطه وجود دارد؟
ابعاد توانمند سازی قادر به پیش بینی مدیریت قرآنی می باشد ؟
تحقیقات پیشین :
در تحقیق که توسط اصفهانی - 1388 - با عنوان ویژگی های مدیریت از دیدگاه قرآن کریم با مدیریت از دیدگاه تئوریهای غربی انجام داد نتایج نشان داد که :یافته های تحقیق موید آن است که بین ویژگی های مطلوب مدیریت اسلامی ماخوذ از آیات قرآن با آنچه تحت عنوان وظایف اساسی مدیریت - برنامه ریزی، سازماندهی، بسیج منابع،... - بیان می شود، همبستگی کامل وجود دارد. طبق نظر خبرگان مدیریت اسلامی تحت مطالعه در مدیریت اسلامی برای انجام وظایف مدیریتی از قبیل برنامه ریزی، سازماندهی، بسیج منابع، هدایت و رهبری، هماهنگی، کنترل، گزارش دهی و بودجه بندی به ویژگی های ذکر شده - که ماخوذ از آیات قرآن هستند - توجه بیشتری نسبت به مدیریت غربی نشان داده می شود. این ضرورت وجود دارد که مدیران دستگاه های اجرایی جهت عملی کردن ارزش های اصیل نهفته در متن آیات قرآن و تحقق مبانی و اصول مدیریت اسلامی، بایستی این ویژگی ها را مدنظر قرار دهند و اقدام به تقلیل این فاصله نمایند. به عبارت روشن تر هر چه ارزش های برخواسته از مکتب در رابطه با مدیریت اسلامی بیشتر پیاده شود، فاصله کمتر خواهد بود یعنی انحراف از »معیار ویژگی ها« کاهش می یابد. محققین توجه
