بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه ویژگیهای شخصیتی معلمان با سبک مدیریت کلاس درس میباشد. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه معلمان مقطع متوسطه در شهر آران وبیدگل بود که با استفاده از جدول مورگان 100 نفر به به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه مدیریت کلاس درس، ویژگی-های شخصیتی نئو بود. داده با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری تحلیل شد.
نتایج نشان داد بین پنج ویژگی های شخصیتی معلمان - روان نژندی، برونگرایی، توافقپذیری، گشودگی به تجربه و وجدانی بودن - با سبک مدیریت کلاس رابطه مثبت معناداری وجود دارد . - p<0/05 - بنابراین نتایج شواهدی را پیشنهاد می کنند که ویژگیهای شخصیتی معلمان می توانند بخشی از تغییرات سبک مدیریت کلاس درس را تبیین کند. لذا پیشنهاد می شود به منظور مطلوب سازی مدیریت کلاس درس به ویژگی های شخصیتی آنان توجه شود.
مقدمه
آموزش موثر یکی از مهم ترین موضوعهای روان شناسی تربیتی است. بسیاری از مطالعات تمایل دارند که عوامل مرتبط با آموزش موثر را مشخص نمایند. در مسایل آموزشی از عوامل موثر بر یادگیری دانشآموزان، نحوه مدیریت کلاس به وسیله معلم میباشد که دارای اهمیت شایان ذکری است. کونین - 1970 - 1 معتقد است که برای ایجاد نظم و تداوم آن، استحکام در فعالیتهای کلاس مهمترین عامل، اداره کلاس است. مدیریت کلاس درس، متغیری کلیدی در ایجاد جوی مطلوب برای آموزش و یادگیری دانش آموزان به شمار میآید. مدیریت موثر کلاس، فرصت یادگیری دانشآموزان را به حداکثر میرساند.
389سبک مدیریت کلاس عبارت است ازکلیهی تلاش-های معلم برای سرپرستی فعالیتهای کلاس که شامل تعاملات اجتماعی،رفتاردانشآموزان ویادگیری است - مارتین وبالدوین،. - 2005 به عبارتی منظور از مدیریت کلاس درس طیف وسیعی از تکنیک ها و روشهایی است که برای تسهیل در امر آموزش، بالا بردن توانمندی، ایجاد و تداوم فضایی دلپذیر و خوشایند در کلاس، ممانعت از رفتارهای نابسامان و خلل آفرین و حاکمیت نظم و انظباط بر کلاس، به کار برده می شود. این تکنیک ها متضمن مهارت های ارتباطی، مدیریتی و تدابیر آموزشی است - کتابیان، . - 1391
گلیگمن و تمایشرو - 1980 - 2 یک چارچوب را برای توضیح باورهای معلم در مورد مدیریت کلاس درس در 3 رویکرد مفهوم سازی کردند. این سه رویکرد عبارتند از مداخله گرا، غیر مداخله گرا و تعاملی. بر اساس این مدل، مداخله گرایان بر این باورند که دانش آموزان رفتارهای مناسب را هنگامی یاد می گیرند که رفتارهای آن ها به وسیله پاداش ها و مجازات های معلم تقویت شود. بنابراین، معلم باید کنترل زیادی را بر کلاس درس داشته باشد.
رویکرد عدم مداخله بر اساس این اعتقاد است که شخص نیازهایی دارد که خودش تمایل به ابراز و رفع آن ها دارد. بابراین معلم کنترل بسیار ناچیزی دارد. از طرف دیگر، بین این دو نقطه افراطی رویکرد تعاملی وجود دارد که بر آنچه فرد به منظور تغییر محیط انجام می دهد و هم چنین این که چگونه محیط بر فرد تاثیر میگذارد تمرکز می کند. در این مورد کنترل بر وضعیت کلاس درس، بین معلم و دانش آموز مشترک است. به گونه کلی می توان گفت که سبک تعاملی بهترین راه برای ایجاد محیط یادگیری تحریک کننده است - دجیگیک وهمکاران. - 2011
نحوه مدیریت معلمان ناشی از عوامل متعددی از جمله ویژگیهای شخصیتی معلم میباشد که سبک مدیریت وی را تحت تاثیر قرار میدهد. معلمان باید سبک مدیریت کلاس خود را با شخصیتشان به عنوان نقاط قوت و ضعف-های شخصیای که مرزهای هویت معلمی خودشان را تنظیم میکند انطباق دهند. شخصیت یک معلم از راه تجربیات زندگیاش و دادههای نظری ارایه شده به وسیله آموزش و پرورش توسعه مییابد - آهو.. - 2010
عالی و امین یزدی - - 1388 بیانمیکنندکه تأثیرعوامل کلاسی وویژگیهای نوع شخصیت،آموزشهای ویژه واندازه کلاس برسبک مربوط به معلمان حائزاهمیت است. لذامیتوان گفت که نوع شخصیت معلم یک متغیری است که ممکن است باسبک مدیریت کلاس مرتبط باشد. شخصیت، مجموعهای از ویژگیهای روانی است که بر اساس آن میتوان افراد را طبقه بندی کرد. ویژگیهای شخصیت عبارت است از مجموعهای سازمان یافته و واحدی متشکل از خصوصیات نسبتاً ثابت و پایدار که یک فرد را از افراد دیگر متمایز می سازد و می تواند مبنای درجه بندی یا اندازه گیری افراد قرار گیرد - شاملو، . - 1382 ویژگیهای شخصیتی به صورت پایدار بر رفتار حرفهای و شغلی تاثیر می-گذارد و بر اساس آن میتوان رفتارهای خاص افراد را در موقعیتهای گوناگون کار و شغلشان تعیین نمود.
برخی ازپژوهشگران 5 عامل عمده شخصیت رامشخص کرده اند: روان رنجورخویی،گشودگی درتجربه،برونگرایی،توافق پذیری/ سازگاری ووظیفه شناسی - سانتروک3، . - 2009 مدل پنج عاملی بزرگ شخصیت برای محققان علاقه مند به شناسایی تفاوت های فردی زیربنایی در شخصیت، به مثابه یک کشف بنیادی به نظر می رسد - گلدبرگ4،1993، نقل از کورتکا5وهانا6،. - 2004 در مجموع مدل پنج عاملی بزرگ یک سنخ شناسی فراگیر مشتمل بر پنج عامل نسبتا پایدار گشودگی در تجربه، وظیفه مداری، برون گرایی، دلپذیری و روان نژندی است - کاستا و مک کری،1992،کورتکاوهانا،. - 2004 مدل پنج عامل شخصیت از طریق مطالعات بسیاری که با استفاده از تحلیل عاملی و با محوریت صفات شخصیت انجام شده است، به دست آمده است.
