بخشی از مقاله
چکیده
مقاله حاضر با هدف بررسی رابطه بین کنترل عواطف با گرایش به خودکشی در دانش آموزان پسر انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش که به صورت پسر دبیرستانی انتخاب شدند؛ روش نمونه گیری در این پژوهش از نوع خوشه ای چند مرحله ای می باشد ، که 230 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسش نامه کنترل عواطف و مقیاس گرایش به خودکشی استفاده شد . برای تحلیل داده های پژوهش علاوه بر آمار توصیفی، روش های آماری تحلیل رگرسیون همزمان به کار برده شد. نتایج نشان داد که بین کنترل عواطف در زیر مقیاس های خلق افسرده و اضطراب و گرایش به خودکشی رابطه معنا داری وجود دارد.
مقدمه
مهارت کنترل عواطف این است که فرد بیاموزد که چگونه عواطف خود را در موقعیتهای گوناگون تشخیص، و آن را ابراز و کنترل نمایند - کوله مرز و همکاران، . - 1393 عواطف بخش مهم و اساسی زندگی انسان را تشکیل می دهند، به گونه ای که تصویر زندگی بدون آن پنداری دشوار است. ویژگی ها و تغییرات عواطف، چگونگی ارتباط گیری عاطفی، درک و تفسیر عواطف دیگران نقشی مهم در رشد و سازمان شخصیت، تحول اخلاقی، روابط اجتماعی، شکل گیری هویت و مفهوم خود دارد - کوله مرز و همکاران، . - 1393 افرادی که دارای مهارت بالا در کنترل عواطف می باشند، در رابطه با دیگران بسیار سنجیده عمل می کنند؛ احساسات و واکنش های افراد را به سرعت درک می کنند و ضمن در نظر گرفتن نیازها و احساسات عمیق خود، با دیگران ارتباط صمیمانه برقرار کرده و بر آنان تاثیر می گذارند؛ و در نهایت احساسات منفی مثل درماندگی، خشم و اضطراب را تعادل می بخشد.
همه انسان ها هیجان ها و عواطف را در زندگی خود تجربه می کنند و این کاملا طبیعی است که در رویارویی با موقعیت گوناگون هیجان ها و عواطف متفاوت از خود نشان دهند؛ اما هیجان ها و عواطف منفی شدید غیر عادی است و نه تنها سازنده نیست، بلکه آثار مخرب و زیان باری نیز دارد. افراط و تفریط هیجان ها و عدم کنترل آنها، افراد را منجر به ناسازگاری، پرخاشگری، خشم، نفرت و اضطراب می کند که به صورت کنترل نشده بهداشت روانی و عاطفی افراد را به گونه ای جدی تهدید می کند - کوله مرز و همکاران، . - 1393 پژوهش های مختلف نشان داده اند که بین کنترل ضعیف عواطف و مشکلات رفتاری نظیر پرخاشگری - گوگدیاندولو و همکاران، - 2015، هراس - استافینسکی و همکاران، - 2010، اعتماد به نفس - برس و همکاران، - 2015، افزایش تحریک پذیری و وسواس - اسمیت و همکاران، - 2012 رابطه وجود دارد.
کنترل عواطف بر جنبه های مختلف زندگی فرد، تعاملات بین فردی، بهداشت روانی، و سلامت جسمی تأثیر دارد - کوله مرز و همکاران، . - 1393 به طوری که کنترل عواطف موجب کاهش استرس، افزایش سلامت روانی، کاهش ناامیدی و تفکرات خودکشی می گردد. خود کشی از موارد اورژانسی اصلی متخصصان بهداشت روانی بوده و معضلی برای سلامت عمومی جامعه به شمار می آید - آق، . - 1390 خودکشی پدیده ای متحد الشکل نیست بلکه می توان آن را در طول پیوستاری از فکر کردن به خودکشی تا اقدام عملی برای ارتکاب آن در نظر آورد.
افراد در معرض خودکشی را می توان به سه گروه تقسیم کرد: اندیشه پردازان، اقدام کنندگان و تکمیل کنندگان. اندیشه پردازان افرادی هستند که اخیرا اقدامات آشکاری برای خودکشی انجام نداده اند اما درباره آن فکر کرده یا طرح ها و آرزوهایی برای ارتکاب آن در سر پرورانده اند موضوعات متنوعی به عنوان عوامل خطر انگیز برای خودکشی ذکر شده است. مهمترین عوامل خطر انگیز عبارتند از اختلال روانی و اقدام خودکشی قبلی؛ به ویژه ارتباط نیرومندی بین افسردگی و خودکشی مشاهده شده است.
- آق، . - 1390 در زندگی شهر نشینی کنونی، جمعیت بسیار زیاد در شهرها و عدم تجانس افراد با هم و احساس غربت، تنهایی و کم شدن تعداد افراد خانواده و کاهش یافتن محبت خانوادگی، افزایش استقلال فردی، هم چشمی ها و پیدا شدن آرزوهای دور و دراز زندگی مادی، خواستن ها و نتوانستن ها، فرار از خانواده و پناه بردن به اجتماع ناآشنا، سرگشتگی در میان ارزش های متضاد زندگی شهری جدید، ناتوانی در مبارزه با دشواری ها و شکست ها و نومیدی ها، محرومیت در عشق توام با فقر مادی و سرانجام ضعف یا روان رنجوری شخصیت، آن چنان ناراحتی هایی ایجاد می کند که فرد خود را در نابودی و پوچی جستجو می کند و دست به خودکشی می زند - پیرو ، . - 1387 با توجه به اهمیت دوره نوجوانی و متغیرهای ذکر شده در مبحث بالا، پژوهش حاضر به رابطه بین کنترل عواطف با گرایش به خودکشی در دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر کرج می پردازد.
فرضیه های پژوهش حاضر از قرار زیر می باشد:
بین کنترل عواطف با علاقه به مرگ در دانش آموزان پسر رابطه وجود دارد. بین کنترل عواطف با علاقه به زندگی در دانش آموزان پسر رابطه وجود دارد.
روش تحقیق
پژوهش حاضر از نوع مطالعات همبستگی است. تحقیقات همبستگی شامل کلیه تحقیقاتی است که در آنها سعی می شود رابطه بین متغیرهای مختلف با استفاده از ضریب همبستگی، کشف یا تعیین شود. هدف روش تحقیق همبستگی مطالعه حدود تغییرات یک یا چند متغیر با حدود تغییرات یک یا چند متغیر دیگر است. بنابراین تحقیق همبستگی روشی است که در آن پژوهشگر بدون دخل و تصرف در متغیرها، صرفا رابطه همزمان آن ها را بررسی می کند. مزیت عمده ی این روش این است که به محقق اجازه می دهد متغیرهای زیادی را اندازه گیری کند و هم زمان همبستگی درونی بین آنها را محاسبه نماید - دلاور، . - 1389 در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل های آماری تحلیل رگرسیون چند متغیری استفاده شده است.
ابزار موزد استفاده در پژوهش حاضر شامل:
مقیاس کنترل عواطف برای سنجش میزان کنترل افراد بر عواطف خود و شامل 42 سوال با چهار زیر مقیاس فرعی با عناوین خشم، خلق افسرده، اضطراب وعاطفه مثبت است . مقیاس نمره گذاری به صورت لیکرت می باشد که فرد در هر پرسش میزان موافقت خود را در یک مقیاس 7 درجه ای اعلام می دارد. نتایج همسانی درونی پرسش نامه با محاسبه آلفای کرونباخ نشان می دهد مقیاس کنترل عواطف از همسانی درونی معتبری برخوردار است. همبستگی آزمون در بین خرده مقیاس ها ی آزمون و بین سوالات پرسشنامه در سطح اطمینان 0/01 معنا دار است - طهماسبیان و همکاران، . - 1393 کسانی که در این مقیاس نمره بالاتری کسب نمایند مهارت کمتری در کنترل عواطف خود دارند.
ضریب پایایی محاسبه شده برای این پرسش نامه در پژوهش حاضر 0/884گزارش شده است. ابزار دیگری که در پژوهش حاضر مورد استفاده قرار گرفت، پرسش نامه گرایش به خودکشی - MAST - می باشد؛ این مقیاس یک ابزار با 30 عبارت است که برای سنجش میزان گرایش به خودکشی در میان نوجوانان طراحی شده است. این مقیاس بر این فرض استوار است که رفتار خودکشی حول اختلافی اساسی در میان رویکرد های مربوط به مرگ و زندگی اتفاق می افتد.
تحلیل عامل چهار زیر مقیاس را نشان داد که به این اختلافات مربوط می شوند: زیر مقیاس علاقه به زندگی، زیر مقیاس نفرت از زندگی؛ زیر مقیاس علاقه به مرگ، زیر مقیاس نفرت از مرگ. با توجه به فراوانی بالای رفتار خودکشی در میان نوجوانان,این مقیاس برای ارزیابی و کنترل تغییرات مربوط به گرایش به خودکشی اهمیت زیادی دارد. در این مقیاس به گزینه 'کاملا مخالفم' نمره 1 و ' مخالفم' 2 و به 'تا حدی موافقم ' 3 و 'موافقم' 4 و به ' کاملا موافقم' 5 داده می شود.
