بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطهی تعهد شغلی با امنیت شغلی کارکنان سازمان آموزش و پرورش انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود.کلیهی کارکنان آموزش و پرورش شهر لاهیجان در سال تحصیلی 1394-1395جامعهی آماری این پژوهش را تشکیل میدادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی،150 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و به پرسشنامهی تعهد شغلی مایر وآلن و امنیت شغلی نیسی پاسخ دادند.
برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافتهها نشان داد که بین امنیت شغلی و تعهد شغلی در کارکنان سازمان آموزش و پرورش رابطهی مثبت معناداری وجود دارد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که تقرباًی 22 درصد از کل واریانس امنیت شغلی در کارکنان آموزش و پرورش براساس تعهد شغلی قابل پیشبینی است. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که امنیت شغلی از متغیرهای مهم و مرتبط با تعهد شغلی میباشد.
مقدمه
سازمان آموزش و پرورش یکی از سازمانهای بزرگ و پیچیده محسوب میشود و مهمترین نهاد و مؤثرترین سازمان در توسعهی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در هر جامعه است و همچنین نیروی انسانی به عنوان عنصر اساسی در سازمان آموزش و پرورش مورد توجه بوده است. سازمان آموزش و پرورش از جمله سازمانهایی است که مرکز تولید علم محسوب شده و فرصت رفتارهای خلاقانه و نوآورانه را از همان سالهای اولیهی آموزش کودکان، مورد توجه قرار میدهد و زمینه را برای بروز استعدادها و پرورش آن محیا میکند - عابدی، رضوی و فرزان، . - 1393 وجود تعهد کاری بالا در کارکنان سازمانها، باعث بهتر به ثمر نشستن اهداف سازمانی خواهد شد. تعهد شغلی1 یکی از عوامل تأثیرگذار در روابط بین کاری و رسیدن به اهداف سازمان است.
تعهد شغلی تمایل عاطفی مثبت وگرایش رفتاری نسبت به رعایت حقوق دیگران در قبال قواعد اخلاقی پذیرفته شده در حیطهی آن شغل است - چلپی، . - 1390 تعهد شغلی از یک سو موجب میشود تا کارکنان سازمانها تکالیف و وظایف خویش را با اشتیاق، انگیزش و رغبت بالاتری به سامان برسانند و از سوی دیگر موجب بهبود تعامل و ارتباط ارباب رجوع میشود - میچل و اسکات2، . - 2008 محققانی همچون مایر - 2009 - 3 اذعان داشتهاند که تعهد شغلی کارکنان یک سازمان موجب افزایش سرمایهی اجتماعی آن سازمان میشود. منظور این است که با افزایش تعهد شغلی کارکنان یک سازمان اعتماد عمومی مردم به آن سازمان فزونی مییابد و آمادگی و اشتیاق آنان برای همکاری با سازمان، در به انجام رساندن مطلوبتر وظایف و مأموریتهایش بیشتر میشود.
تعهد شغلی میتواند پیامدهای مثبت و متعددی داشته باشد. کارکنانی که دارای تعهد و پایبندی هستند نظم بیشتری در کار خود دارند و مدت بیشتری در شغل خود میمانند و بیشتر کار میکنند. مدیران باید تعهد و پایبندی کارکنان را به سازمان حفظ کنند و برای این امر باید بتوانند با استفاده از مشارکت کارکنان در تصمیمگیری و فراهم کردن سطح قابل قبولی از امنیت برای آنان، تعهد و پایبندی را بیشترکنند - مورهد4 ، . - 1994 زمانی که کارکنان از لحاظ درآمد و شرایط کاری خود امنیت خاطر داشته باشند از جرأت ریسک-پذیری بالایی برای خلق رفتارهای نوآورانه برخوردار خواهند بود که از آن به امنیت شغلی5 تعبیر میشود. امنیت شغلی جنبهی ذهنی و روانی دارد و تا حدودی به برداشت فرد از محیط کار بستگی دارد.
بنابراین امنیت شغلی، احساس فراغت نسبی از خطر یا حالتی است که در آن ارضای نیازها و خواستههای مشخص، تحقق مییابد. امنیت شغلی حق تداوم شغل است کهمعمولاً تا زمان بازنشستگی ادامه دارد و حدودی است که کارکنان در آن حیطه اطمینان حاصل پیدا میکنند که شغلشان را از دست نخواهند داد - خالقی و شاکرنیا، به نقل از؛ سوری، عبدی و نظری، . - 1393 بنابر باور صاحبنظران سازمان مقولهی امنیت شغلی بر نگرشها در جهت مثبت یا منفی تأثیرگذار است.
در واقع امنیت شغلی امروز از مسائل و دغدغههایی است که کارکنان سازمانها صرف این موضوع میشود. در صورتی که کارکنان به سطح مطلوبی از آسودگی خاطر دست یابند با فراغ بال توان و انرژی فکری و جسمی خود در اختیار سازمان قرار میدهند و سازمان نیز کمتر دچار تنشهای انسانی میگردد - سلطانی، . - 1379 امنیت و رضایت کارکنان از شغل خود و تعهد نسبت به شغل به عنوان تعیین کنندههای عمدهی اثربخشی سازمانی نگریسته میشوند.
مروری بر پشینهی پژوهش نشان میدهد که محققان تعهد شغلی را، هم به عنوان متغیر مستقل و هم به عنوان متغیر وابسته مورد مطالعه قرارداده اند. حسنپور، محرابی، عباسی - 1390 - درپژوهشی به بررسی عوامل تغییر قرار داد و ارائهی راهکاری برای پاسخ-گویی به چالش امنیتشغلی کارکنان به این نتیجه رسیدند که برای بیرون رفتن از چالش کاهش امنیت شغلی کارکنان امروزه سازمانها میباید به روشهای جدیدی برای افزایش وفاداری و تعهد کارکنان بیندیشند.
بافرانی - 1387 - در پژوهشی تحت عنوان بررسی رابطهی امنیت شغلی با تعهد شغلی کارمندان دانشگاههای پیام نور به این نتایج دست یافت که بین امنیت شغلی با مؤلفههای تعهد شغلی رابطهی مثبت ومعناداری دارد. بین میزان امنیت و تعهد کارکنان بر حسب سن سطح تحصیلات و وضعیت استخدام تفاوت وجود دارد. به عبارت دیگر بیشترین میزان تعهد وامنیت شغلی در کارکنان چهل سال به بالا دیده میشود. بیت مشعل، عویدی و دغلاوی - 1387 - در پژوهش خود به این نتیجه دست یافتند که بین احساس امنیت شغلی و تعهد شغلی رابطه مثبت ومعنادار وجود دارد.
امهان - 2012 - 2 پژوهشی با عنوان ارتباط حمایت مدیریتی، رضایت شغلی - مؤلفهی امنیت شغلی - و تعهد شغلی در سازمانهای غیرانتفاعی و دولتی در ترکیه انجام داد به این نتیجه رسید که رابطه مثبت و معناداری بین این متغیرها وجود دارد. در پژوهشی که لاملی، کوتز و تلدینیان - 2011 - 3 با عنوان بررسی رضایت شغلی - مؤلفهی امنیت شغلی - و تعهد شغلی در بین کارمندان فناوری اطلاعات افریقای جنوبی انجام دادند نشاندهندهی رابطه بین رضایت شغلی و تعهد شغلی بودند.
روش نوع و طرح پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع همبستگی میباشد.
جامعهی آماری، نمونه و روش نمونه گیری: جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیهی کارکنان سازمان آموزش و پرورش شهرستان لاهیجان، در سال 1394-1395بود که از بین آنها 150 نفر از کارکنان به صورت نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند.
