بخشی از مقاله
چکیده
راهبردهای مهندسی فرهنگی - جنگ نرم - امام هادی علیه السلام در مقابل جریانهای مخالف اهل بیت علیهم السلام و جنگ نرم ناشی از تفکرات و اندیشه بشری دارای برنامهای نظاممند و هدفمند بود. جریانی که پیروی از امیال و اهداف مادی داشت و در تلاش بود تا با هر گونه وسیلهای به آرزوها و امیال خود دست یابد. سابقه این پیکار طولانی به درازای تاریخ بشر باز میگردد و دشمنان انبیاء در مقابل آنان به جنگ نرم دست میزدند. در بررسی تاریخ اسلام نیز دشمنان رسول خدا و ائمه هدی علیه السلام هم از این روش استفاده میکردند.
امام علی النقی علیه السلام نیز در مقابل جنگ نرم حاکمان عباسی و گروههای مخالف و معاند اهل بیتعلیهمالسلام راهبردهای مهندسی فرهنگی گوناگونی داشتند و تمام تلاش و همت خود را جهت آگاهسازی و بصیرتافزایی آحاد جامعه و خنثیسازی جنگ نرم مخالفان و معاندان حاکم بکار بست. در این مقاله بر آنیم تا راهبردهای مهندسی فرهنگی - جنگ نرم - امام هادی علیه السلام را آشکار نمائیم و ترفندها و ابزارها و شیوه های حاکمان و معاندان که علیه اهداف آن امام استفاده میکردند بررسی نمائیم.
همچنین میخواهیم این فرضیه را اثبات نمائیم که امام هادی علیه السلام و پیشوای جامعه در مقابله جنگ نرم حاکمان زمان خود، دارای راهبردهای فرهنگی مشخص و معینی بودند. روش تحقیق در این مقاله توضیحی، تحلیلی مبتنی بر منابع تاریخی و روایی خواهد بود.
واژگان کلیدی: امام هادی علیه السلام، عباسیان، راهبردها، جنگ نرم، بصیرت.
مقدمه
ریشه جنگ نرم تسلط بر اندیشه افراد و روح جنگ نرم، انحراف همراه با اعتمادسازی است. همه انبیا با جنگ نرم مواجه بودند، استهزاء پیامبران و ترور شخصیت آنان، یکی از شیوه های جنگ نرم مخالفان و معاندان راه انبیاء بوده آن گونه که خداوند میفرماید: ما هر پیغمبری را از شیطانهای انس و جن دشمنی در مقابل آنان برانگیختیم که برخی بر بعضی دیگر سخنان آراسته ظاهر فریبنده اظهار کنند و اگر خدا میخواست چنین نبود، پس اینها را با دروغشان واگذار. - انعام - 112 /
از هنگامی که آدم ابوالبشر علیه السلام به زمین هبوط کرد و تا زمان برپایی قیامت، همواره میان نیکان که در جستجوی خشنودی خدایند و گمراهان که از دسیسه های شیطانی پیروی میکنند، مبارزه و ستیز برقرار بوده است. یعنی همواره جنگ بین حق و باطل وجود داشته است.
با این حال زمین هیچگاه و در هیچ برهه ای از وجود پیامبران و وارثان آنان و پیروانشان که از فساد و تباهی در زمین جلوگیری میکردند، تهی نبوده است. امام هادی علیه السلام وارث برحق پیامبر اعظم صلی االله علیه وآله و جانشین خداوند روی زمین نیز چنین بود و در دوران حیات خود مواجه با جنگ نرم گسترده خلفای عباسی و معاندان بر علیه ایشان بود. یکی از مهمترین هدف ها و برنامه های امام هادی علیهالسلام در دوران حیات خود این بود که تا حد امکان جامعه اسلامی را از فرو غلتیدن در آتش فتنه گران گروهای معاند و منحرف بازدارد.
به همین دلیل همواره به شیوه های گوناگون بخصوص آگاهی دادن و بصیرت افزایی و راهبردهای فرهنگی، با اموری که موجب فاصله گرفتن مردم از حقایق دینی و معرفتی میشد مبارزه میکرد موجب برهم ریختن توطئه های دشمنان و خنثی شدن آنها میگردید. آن حضرت تلاش داشت از انحراف های عقیدتی و دینی و سیاسی در میان مردم تا حد امکان جلوگیری کند.
دوران امامت امام هادی علیهالسلام، همزمان با حکومت شش نفر از حاکمان عباسی به نامهای معتصم، واثق، متوکل، منتصر، مستعین، و معتز بود. با روی کار آمدن عناصر خودخواه و قدرت طلب در مصدر خلافت اسلامی و انحراف حکومتها از مسیر اسلامی خود و اعمال سیاستهای چپاول و قلدری نسبت به توده های مردم و گسترش فساد و عیاشی در دستگاه حاکم، اعتماد مردم از چنین حکومتهایی سلب، و رابطه فکری و اعتقادی آنان با حکمرانی قطع شد و همگان دریافتند که حکومت نه تنها
3 سخنرانی آیت االله مصباح یزدی در همایش جنگ نرم - پایگاه جامع و تخصصی جنگ نرم - . پیوندی با آنان ندارد، بلکه در ضدیت کامل با آنان و منافعشان قرار دارد، از این روی سعی میکردند از آنان کناره بگیرند.4 از سوی دیگر حکومتها که مردم را پشت سر خود نمیدیدند، برای حفظ قدرت و موقعیت خود ناچار به نیروی نظامی وابسته و خودفروخته، روی میآوردند.
حاکمان عباسی جهت رسیدن به اهداف نامشروع و تثبیت قدرت خود دست به کار میشدند و در این مسیر سعی میکردند ائمه علیهم السلام که مخالف و سد راه آنها میباشند را به هر طریق ممکن حتی با شهید کردن ایشان، به کنار بزنند. حاکمان عباسی ابتدا از شیوهه ای جنگ نرم بر علیه امامان که مصلحان بشریت بودند، استفاده کردند چون از این شیوه و مبارزه فرهنگی و بهتر میتوانستند جو جامعه آلوده و آحاد مردم را منحرف و اهداف خود را پنهان نمایند.
امام هادی علیهالسلام در این راستا متناسب با شیوه های جنگ نرم حاکمان موضع گیری مینمودند و راهبردهای فرهنگی خود را در جامعه پیاده میکردند. ضمن آگاهسازی مردم و افزایش بصیرت و بینش، آنها را به سوی سعادت و آزادگی هدایت نمایند و از انحراف و غلتیدن در دامن آلوده حاکمان عباسی جلوگیری کنند.
ویژگیهای سیاسی و اجتماعی عصر امام هادی علیهالسلام
-1 گسترش فساد و عیاشی در دستگاه خلافت
-2 رو به ضعف نهادن دستگاه خلافت
-3 قهر طبیعت و بروز رخدادهای غیر منتظره -4 بروز آشوبها و فتنه در قلمرواسلامی - بغداد، اندلس، فارسی، طبرستان، ماوراءالنهر، دمشق، حمص، حلب -
-5 گسترش نهضت های علویان - محمدبن قاسم، یحیی بن عمر بن حسن، حسن بن زید بن محمد، حسین بن محمد بن حمزه، اسماعیل بن یوسف بن ابراهیم - -6 نفوذ گسترده سپاهیان ترک در دستگاه خلافت و ایجاد بینظمی و فتنه. برای حکمرانان عباسی اصل، حفظ حکومت و سلطه بر مردم بود و آنان با هر آنچه و هرکس که این اصل را به خطر میانداخت مبارزه جدی و پیگیری نمودند.
