بخشی از مقاله
چکیده
هدف از حاکمیت مدیریت دانش کنترل فعالیتهای مدیریت دانش، هدایت فرایندهای تغییر، کاهش ریسک و تضمین دستیابی به اهداف سازمان است. نتایج تحقیقات نشان میدهد که موانع بسیاری در پیادهسازی مدیریت دانش وجود دارد. این موانع شامل پیچیدگی در ترجمه نیازهای متفاوت سازمان در بهرهگیری از مدیریت دانش، پشتیبانی ضعیف مدیریت عالی، کمبود در زمان و منابع تخصیص دادهشده به فعالیتهای اشتراک دانش، عدم درک درست سازمانها از فلسفه و مزایای مدیریت دانش، کمبود مهارتها و نیروی متخصص مدیریت دانش و مهمتر از همه مشکل در مدیریت فرهنگسازمانی است. این موانع مشکلاتی را در پیادهسازی سازمانی مدیریت دانش ایجاد مینماید که این مشکلات ناشی از عدم حاکمیت درست مدیریت دانش در سازمان است. لذا در این پژوهش برای تدوین راهنمای حاکمیت مدیریت دانش سازمانی از طریق مصاحبه عمیق با مدیران ارشد دانشی، فرایندهای مدیریت دانش با رویکرد حاکمیتی در 11سازمان های برتر دانشی ایرانی مورد بررسی قرارگرفت، و با بهرهگیری از روش پژوهش دادهبنیاد راهنمای حاکمیت مدیریت دانش سازمانی ارایه گردید.
کلمات کلیدی: مدیریت دانش، حاکمیت مدیریت دانش، پژوهش داده بنیاد، راهنمای حاکمیت مدیریت دانش، سازمانهای برتر دانشی
مقدمه
امروزه اهمیت دانش برای موفقیت سازمان بر هیچ کس پوشیده نیست - Davenport & Prusak, 1998; . - Schroeder, Pauleen, & Huff, 2012 در اکثر سازمانها برنامههای اختصاصی برای تسهیل فرایند تولید و اشتراک منابع دانشی تدوین شده است. اما بر خلاف تلاش های گستردهی سازمانها اکثر آنها در برنامههای مدیریت دانش خود با شکست مواجه می شوند - Chua & Lam, 2005; Mason & Pauleen, . - 2003 این در حالی است که بر اساس نظر اندیشمندان - Call, 2005; Schroeder et al., 2012; Yew - Wong, 2005 اغلب شکستها در برنامههای مدیریت دانش ناشی از فقدان همراستایی و یکپارچگی استراتژی های سازمان با برنامه های مدیریت دانش، عدم وجود اهداف استراتژیک روشن، مشکل در شناسایی و ترویج فرهنگ درست سازمان، عدم نظارت مدیریت ارشد و تفویضاختیار نامشخص در برنامههای مدیریتدانش میباشد.
برای پاسخگویی به این نیازها و کنترل مشکلات، پرداختن به سازوکارهای حاکمیت، فرایندها و ساختارهای سازمانی برای توسعه و موفقیت یک طرح سازمانی بسیار مهم هستند. چرا که قدرت تصمیم گیری و کنترل محیط که نیروی محرکه توسعه یک طرح سازمانی می باشند را شامل می شوند. تحلیل سازوکارهای حاکمیت در بستر مدیریت دانش به توسعه پژوهشها در برنامههای مدیریت دانش سازمانی کمک کرده و زمینهای را برای بهبود برنامههای مدیریت دانش موجود فراهم خواهد آورد . - Schroeder et al., 2012 - هدف از حاکمیت مدیریت دانش کنترل فعالیت های مدیریت دانش، هدایت فرایندهای تغییر، کاهش ریسک و تضمین دستیابی به اهداف سازمان می باشد.
امروزه حاکمیت مدیریت دانش یکی از مهمترین و کارامد ترین روش ها جهت تضمین کیفیت فرایند های مدیریت دانش و اندازه گیری کارایی فرایندهای مدیریت دانش در سازمان می باشد.اما با توجه به تحقیقات اندک صورت گرفته در این حوزه و ناآشنایی سازمانها با مکانیزیمهای حاکمیت مدیریت دانش و عدم بهرهگیری از آنها بسیاری از سازمانها به ویژه سازمانهایی ایرانی در برنامههای مدیریت دانش خود با شکست مواجه می شوند. لذا در این پژوهش پس از بررسی مبانی نظری و پیشینه پژوهش حاکمیت مدیریت دانش، با بررسی 11 سازمان که در جایزه جهانی سازمان برتر دانشی ایران MAKE1 حائز رتبه شده اند به تدوین راهنمایی برای حاکمیت مدیریت دانش در سازمان اقدام گردید.
مبانی نظری حاکمیت مدیریت دانش
حاکمیت مرتبط با مباحثی مانند ساختار، ماموریتها، فرایندها و سنتهای سازمانی است که در چارچوب یک برنامهی مدون به محیط سازمان اجازه میدهد در جهت دستیابی به اهداف و برنامههایش به صورت شفاف و موثر حرکت کند. در واقع حاکمیت چارچوب پاسخگویی به کاربران، ذینفعان و جامعه است که سازمان از طریق آن به تصمیمگیری، هدایت و کنترل فعالیتها برای دستیابی به اهدافش میپردازد - جهانیان, اخگر, میرشاهی, . - 1389 حاکمیت خوب، ارزش هایی را
