بخشی از مقاله
عفت به معناي خویشتن داري، تسلط بر نفس و نقطه مقابل شهوت و شکم پرستی اس ت که ریشه در فطرت آدمی دارد و ناشی از پاکی درونی انسا ن است. تا انس ان ازدرون پاك و با تقوا نباشد نمی تو اند در رفتار و اعمال، خویشتن دار باشد. عفاف می تواند بزرگترین پشتیبان و نیروي م حرکه باشدکه به توسعه و پیشرفت، شتاب دهد. علت اینکه دشمن در ترو یج بی عفتی و بی بندو باري از هیچ ف رصتی دریغ نمی ورزد این است که اگ ر جامعه آلوده به بی عفتی گردد، فساد و آلودگی فراوان شده و افراد به لاابالی گري و در نتیجه به بی تفاوتی کشیده خواهند شد و او می توان د بر فکر و فرهنگ و اقت صاد و سایر امور آن کشور مسلط شود.
امروزه بشریت علی رغم دستیابی به تکنیک تمدن در پدیده شوم ابتذا ل و بی بند و باري، سخت حیران و سرگردان است که باعث دستیابی سرمداران استکبار جهانی به اهداف سیاسی و اقتصادي خود شده است می توان گفت که همه ي بی عفتی هاي موجود در دنیاي امروز تح قیرکردن اصول عفاف و تقواي در امور جنسی است . براي کنترل شهوات راهکارها بسیاري ارائه شده است که اهم این راهکارها عبارتند از: تقویت و تثبیت ایمان و اعتقاد، ترغیب به حجاب و پوشش، ازدواج سنگر عفا ف، و برنامه هاي دولت اسلامی براي اشاعه ي عفاف، که ما درای ن نوشتار درصددیم با ارائه ي راهک ارهایی براي رسیدن به ملکه نفسانی عفاف که حا صل آن مصونیت و در نتیجه قرب و نزدیکی به خداوند خواهد بود؛ را از دید گاه قرآن و روایات بررسی کنیم.
مقدمه :
پیروي از هواهاي نفسانی یکی از اصلی ترین عوامل شکست و خواري انسان در طول تاریخ بوده است که انسانهاي بسیاري را به دام خود افکنده و از اوج عزت و کمال به حضیض ذلت کشانیده است. ارتکاب گناه و تمایل به بی عفتی ،بسیاري از وقایع تاریخی را تحت الشعاع خود قرارداده است. اسلام خواستار عزتمندي، تکامل و پیشرفت بشرا ست و انسان را از فرو رفتن در مسائل پست و حقیر و منجلاب فساد و فحشا برحذر می دارد خداوند به انسان ، قدرت و اختیاري عطا کرده است که می تواند از همین نیروي شهوت به سلامت بیرون آید و ضمن برخورداري از آثار و برکات عفت ورزي در دنیا - سلامت نسل و ناموس - از رهگذر مبارزه باهواي نفسانی و امیال شیطانی، زمینه نزول رحمت الهی را فراهم آورده و به بالاترین درجه کمال و معنویت برسد.
درعصر ارتباطات و فضاي رسانه اي امروز که زمینه گناه و آلودگی به صورت گسترده اي فراهم است، داشتن جامعه اي عفت مدار، نیازمند بسترسازي هاي فراوان مذهبی، علمی، فرهنگی وخانوادگی است. - اخوي،. - 5:1391 در این نوشتار بنا شده، مسئله عفاف و پوشش از ابعاد مختلف مورد بررسی و تحقیق قرارگیرد و با بیان معناي عفاف ،فطري بودن آن، عفت درقرآن، ارزش انسان عفیف و اختصاص آن به همه افراد جامعه - اعم از زن و مرد - ، که درفصل آخر نیز به راهکارهاي تحول فرد و جامعه در قرآن و راهکارهاي ترویج و گسترش عفاف پرداخته شده است. امیداوریم این نوشتار کوتاه زمینه لازم را براي آشنایی بیشتر حقیقت جویان با احکام الهی فراهم کرده باشد.
.1 معنی عفاف :
امروزه وقتی واژه عفت به کار می رود بلافاصله معناي چادر و یا پوشش کامل زن به ذهن می رسد و حال آنکه پوشش کامل و یا چادر فقط می تواند در ردیف علائم و نشانه هاي عفت تلقی گردد. این انصراف ذهن از واژه عفت به چادر یا پوشش کامل زن نتیجه جفا و تعلیمات تک بعدي به و ناصواب است - سلیمانپور، - 1388 یکی از ارزشهاي والاي انسانی و اسلامی که سرچشمه ارزشهاي دیگر وموجب آثار درخشان معنوي است خوي عفت می باشد و در قرآن و روایات بسیار از آن تمجید شده ،با این اشاره به مطالب زیر می پردازیم: صاحب مفردات دررابطه با معناي عفت چنین می گوید »عفت حالتی در نفس است که انسان را از غلبه تمایلات و شهوت باز می دارد.
« - راغب اصفحانی،. - 573:1412 و در مجمع البحرین آمده »عفت بازداري روح و روان ازگناهان و همچنین نگهداري خویش از دراز کردن دست سوال به سوي دیگران است« - طریحی، 1375:5،. - 102 در مقاییس الغه هم آمده عفت در اصل به دو معنی است »:نخست خودداري از انجام کارهاي زشت ودیگري کم بودن چیزي. لذا عرب به باقی مانده شیردر پستان مادر - عفه - می گوید .« ولی ازکلام راغب اصفهانی استفاده می شود که هر دو معنی به یک چیز بر می گردددزیرا افراد عفیف به چیز کم قانع هستند.
- ابن فارس ،:1404 . - 3/4 و درلسان العرب آمده که »عفت عبارت است ازخودداري کردن ازآنچه حلال وپسندیده نیست - .«ابن منظور،. - 2677:1426 درمعراج السعاده آمده که عفت عبارت است از »مطیع شدن قوه شهویه از براي قوه عاقله تا آنچه امر فرماید درخصوص اکل وشرب و نکاح ، متابعت کند، و از آنچه نهی فرماید اجتناب نماید. وآن حد اعتدال است ،که در شرع و عقل پسندیده است. ودو طرف افراط و تفریط آن مذموم و ناپسند است.« - نراقی ،. - 316:1383
مقدار و چگونگی مصرف و مسائل جانبی آن پیوندي تنگاتنگ با فرهنگ و آداب و رسوم و باورهاي آحاد آموزه هاي دینی ما مشحون از تدابیر در مصرف و تقدیر در معیشت است. متاسفانه مصرف در سال هاي اخیر از روحیات مشکل ساز برخی از ما ایرانیان شده است. در التحقیق هم فرق بین عفت و تقوا این است که عفت به معناي حفظ نفس ازشهوات انسانی است چنانکه تقواحفظ نفس ازانجام گناهان .بنابراین عفت یک حالت درونی ولی تقوابراعمال خارجی نظارت دارد - مصطفوي،1368 :ج. - 180/8 پس عفاف و پاکدامنی به عنوان یک حالت نفسانی یعنی : رام بودن قوه شهوانی تحت حکومت عقل وایمان ،تحت تاثیرقوه ي شهوانی نبودن ، شره نداشتن از آن افرادي که تا در مقابل یک شهوتی قرار می گیرند بی اختیار می شوند و محکوم غریزه ي خودهستند نبودن . - مطهري،152،. - 1379
.2 فطري بودن عفاف
میل به پوشیدگی و عفاف ریشه درفطرت آدمی دارد انسان وقتی متولد می شود معرفتی همراه دارد .خدامی شناسد وبا رسول خدا بیگانه نیست. او خوبی ها وخیرها می شناسد و بدي و شرور را نیز ازخیرها تمییز میدهد البته دراثر تاثیرات محیط و متعلق انسان به دنیا ممکن است این فطرت هاي آشنا متروك و در مقام راهنمایی عمل صاحب فطرت ابراز وجود نکند و به همین دلیل خداوند انبیا را فرستاد تا با هشدارها آن معرفت را به یادشان آورند افتادن در چنین دامی برحذر می دارد.
