بخشی از مقاله
چکیده
در دنیای مدرن، افراد میزان قابل توجهی از ساعات روز را در محل کار سپری می کنند. میزان رضایت افراد از شغل در جنبه های مختلف روان شناختی، اجتماعی، اقتصادی و سایر جوانب تاثیر شگرفی بر عملکرد بهتر آنها در محل کار و همچنین رضایت کلی آنها از زندگی داشته و در نتیجه تاثیر مثبت آن بر سایر جنبه های زندگی را نیز سبب خواهد شد. در تحقیق حاضر به ارزیابی دوایر مختلف شرکت خدمات پشتیبانی گلدیران شعبه اصفهان با رویکرد رضایت شغلی کارمندان از محیط کاری خود در ارائه خدمات به مشتریان پرداخته شده است.
رضایت شغلینشان دهنده حدّی است که افراد از شغل خود راضی هستند و آن را دوست میدارند، برخی افراد از کار خود لذت میبرند و آن را به عنوان محور اصلی زندگی خود تلقی می نمایند و برخی از کار خود متنفرند و فقط به خاطر این که مجبورند، آن را انجام میدهند. مطالعه در زمینه علل و پیامدهای مهم نگرش کارکنان در خصوص رضایت شغلی می تواند مدیران را در اتخاد تصمیم یاری رساند. مطالعات زیادی به منظور شناخت و درک عوامل موثر بر رضایت شغلی نسبت به سایر متغیرهای سازمانی صورت گرفته است به علاوه ارزیابی نگرش کارکنان در این خصوص، به عنوان فعالیت عمومی و مشترک در سازمانهایی که مدیران به دنبال رفاه و بهزیستی جسمانی و روانی کارکنان خود می باشند، قلمداد گردیده است.
شرکت خدمات و پشتیبانی گلدیران، به عنوان یکی از شرکتهای زیر مجموعه شرکت گلدیران - نماینده شرکت ال جی کره - با ماهیت خدمات پس از فروش، فعالیت خود را با ساختار مستقل از ابتدای سال 1380 آغاز نمود.. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه افراد و متخصصان شرکت گلدیران شعبه اصفهان می باشد. روش انتخاب شده جهت محاسبه متدولوژی ویکور2 با استفاده از پرسشنامه سنجش رضایت شغلی اسپکتور می باشد که درنهایت با توجه به نتایج بدست آمده بخش "مدیریت" در جایگاه اول قرار گرفت و به دنبال آن "تکنسین های نصب" و "تدارکات" به ترتیب جایگاه دوم و سوم را بدست آوردند.
مقدمه
رضایت شغلی مفهومی پیچیده و چند بعدی است و با عوامل گوناگون روانی, جسمانی و اجتماعی مرتبط است. تنها یک عامل باعث رضایت شغلی نمی شود بلکه ترکیب معینی از مجموعه عوامل گوناگون سبب احساس رضایت فردی از شغلش شده و فرد به خود می گوید که از شغلش راضی است و از آن لذت می برد - خدیجه سفیری، . - 1377 تنیدگی و نگرانی های افراد نسبت به کار، خانواده و نگرانی های اقتصادی و سازمانی کارکنان، سبب می شود که فرد در طول روز دچار هیجان ها، تنش ها، نگرانی ها وامیدهای گوناگون شود که گاه با ظرفیت بدنی، عصبی و روانی وی مناسب نیست. این مسائل افراد وسازمان را دچار مشکل می کند.
مجموعه این حالات و فشارهای ناشی از آن در اصطلاح تنیدگی نامیده می شود - علوی، . - 1381 بخش عظیمی از نیروی کار جامعه، در بخش خدمات مشغول به کارند و به طور مستقیم با ارباب رجوع ارتباط دارند . امروزه داشتن کارکنان و مدیران انعطاف پذیر، ماهر، و چند مهارتی، شاید برای هر سازمانی و به طور کلی برای هر سیستمی یک آرزو باشد. مطالعات نشان می دهد که همه ساله بسیاری از شرکت ها و سازمان ها درخصوص احساس و نگرش کارکنان نسبت به شغلشان، نظرسنجی های متعددی انجام می دهند. رضایت شغل یکی از مهم ترین متغیرهای تحقیق در رفتار سازمان ها و همچنین به عنوان متغیر محوری در تحقیقات و تئور یهای سازمان قلمداد گردیده است - پورتر،. - 1999 تاکنون صدها مطالعه درخصوص رضایت شغلی در فصلنامه های رفتار سازمانی و رشته مرتبط با آن ارائه گردیده است.
مطالعه رضایت شغلی از دو بعد حائز اهمیت است: نخست، از جنبه انسانی که شایسته است با کارکنان به صورت منصفانه و با احترام رفتار گردد و دوم، از جنبه رفتاری که توجه به رضایت شغلی می تواند رفتار کارکنان را به گونه ای هدا یت نماید که بر کارکرد و وظا یف سازمانی آن ها تأثیر بگذارد و به بروز رفتارهای مثبت و منفی از طرف آن ها منجر گردد - اسپکتور، .3 - 2000 شکوفا شدن نیروی انسانی در سازمانها، اقدام های گوناگون را می طلبد. یکی از این اقدام ها، تامین رضایت شغلی کارکنان است.
تحقیقات نشان داده اند که رضایت شغلی در بسیاری از عوامل بهره وری سازمان نقش تایین کننده دارد. بهبود عملکرد در رفتار مدنی سازمان، دلبستگی شغلی و سلامت روانی کارکنان و کاهش رفتارهایی همچون غیبت از شغل، ترک خدمت، و بسیاری از رفتارهای دیگر، از جمله پیامد های ایجاد رضایت شغلی در کارکنان سازمان ها است.توجه شایسته به کارکنان برای پرورش نیروی توانمند، علاقه مند به کار، پویا و خلاق میتواند موفقیت یک مجموعه را رقم بزند0رضایت شغلی بالا نشانه نمایان سازمانی است که به خوبی مدیریت می شود و به طور بنیادی پی آمدی است که از مدیریت رفتاری کارساز سرچشمه می گیرد - دیویس و نیواستروم،.4 - 1377عدم وجود رضایت شغلی موجب کاهش روحیه کارکنان شده و این موضوع اثرات در کار آن سازمان خواهد داشت.
مدیران هر سازمان وظیفه دارند علائم روحیه پایین و عدم رضایت شغلی را به طور مداوم بررسی کرده و سریعا اقدامات لازم را در این خصوص انجام دهند - فروغی، . - 2007بیکر5 بیان می کند که کارمندان کارامد،مهمترین عامل برای یک سازمان هستند - رشیدی و همکاران، . - 1389چنین کارمندانی سرمایه انسانی سازمان خود را افزایش می دهند - روتبرگ6، . - 2009 عوامل متعددی در رضایت شغلی موثرند، اما نتایج تحقیقات محققان علوم رفتاری نشان می دهد که مهمترین عوامل موثر در رضایت شغلی عبارت اند از : نوع کار، همکار، حقوق و مزایا، نوع برخورد و احترامی که سازمان به فرد میگذارد، امنیت شغلی، امکان ابراز نظر، کسب شهرت به سبب عملکرد و امکان پیشرفت - اشرف محمدنیا،. - 1390 بر مبنای نظر اسپکتور عواملی که بر رضایت شغلی اثر میگذارند شامل: حقوق، ارتقا،مزایا، پاداش، ضوابط و شرایط ، همکاران، طبیعت کار و ارتباطات می باشد.
- اسپکتور، . - 1997 صاحب نظران اعتقاد دارند که کارکنان با انگیزه بالا میل بیشتری به حضور در سازمان داشته، ثانیا کمتر غیبت کرده و نهایتا در تصمیمات و عملیات سازمانی مشارکت فعالی دارند و در نهایت می توان انتظار داشت کارکنانی که دارای انگیزه بیشتر می باشند تلاش بیشتری را برای رفع نیازها و براورده کردن نیازهای مشتریان از خود نشان می دهند و به قول مارین اندرسون رهبری باید درک درستی از نیاز های کسانی که تحت رهبری آنها هستند داشته باشد - هرسی،.7 - 2009 در این مقاله ارزیابی میزان رضایت کارکنان با استفاده از پرسشنامه اسپکتور انجام گرفته و برای اولویت بندی از روش ویکور، استفاده شده است.
در همین راستا ابتدا شاخص های سنجش را تعیین نموده سپس میزان اهمیت هر شاخص را با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون ارزیابی شد، و مطابق روند الگوریتم رتبه بندی انجام گرفت. در پژوهش حاضر ابتدا رضایت شغلی و مزایای آن به طور مختصر بررسی شده است و در ادامه مباحث تصمیم گیری و روش انجام پژوهش ارائه گردیده است و در انتها یافته های تحقیق و نتیجه گیری مطرح شده است.
- 1 مبانی نظری
- 1-1 رضایت شغلی :
رضایت شغلی مجموعه ای از احساسات است که هر فرد درباره شغل خود دارد - اسپکتور، . - 1997 اولین تلاش کلاسیک برای تعریف رضایت شغلی در سال 1935 میلاد توسط رابرت هاپاک8 انجام شد. وی رضایت شغلی را به عنوان ترکیبی از مواد روانشناختی, فیزیولوژیکی و محیطی تعریف کرد که باعث می شود فرد اظهار کند : من از شغل خود رضایت دارم. با این تعریف هاپاک رضایت شغلی را مفهومی پیچیده و چند بعدی دانسته است که با عوامل درونی و اجتماعی و جسمانی ارتباط دارد.
تنها یک عامل موجب رضایت شغلی نمی شود بلکه ترکیبی معین از مجموعه عوامل گوناگون سبب می شود که فرد شاغل در لحظه معین از زمان از شغل خود احساس رضایت کند. رضایت شغلی، نوعی احساس رضایت و رضایت خاطر افراد از شغل خود در سازمان است که با کار مناسب با استعداد ها، میزان موفقیت در شغل، تامین نیاز های منطقی، شکوفایی استعدادها، پیشرفت شغلی، تجربه های موفق و جو سازمانی ارتباط دارد - میرکمالی، . - 1387
- 2-1 تصمیم گیری چند معیاره
تصمیم گیری یکی از مهمترین وظایف مدیریت است. به ندرت اتفاق می افتد که فرد یا سازمانی تنها بر اساس یک معیار تصمیم گیری نماید، اکثر تصمیم گیری ها، چند معیاره هستند. در تصمیم گیری چند هدفه، تصمیم گیران برای تصمیم گیری به جای یک هدف، چند هدف را مورد ارزیابی قرار می دهیم، چون تصمیم گیری تنها در مورد یک هدف باعث بروز مشکلاتی در آینده شرکت خواهد شد. در تصمیم گیری چند شاخصه، علاوه بر آنکه تعدادی از گزینه ها وجود دارد، چندین شاخص نیز برای ارزیابی گزینه ها انتخاب میشود که در خلال امر گزینه های موجود را باتوجه به امتیازی که ازهرشاخص بدست می آورند مورد ارزیابی قرارمی دهیم. بر اساس یک تقسیم بندی کلی تصمیم گیری چند معیاره به دو دسته :تصمیم گیری چند هدفه MODM9 و تصمیم گیری چندشاخصهMCDM10 تقسیم می_شوند.
- 3-1روش آنتروپی شانون11
زمانی که داده های یک ماتریس تصمیم گیری به طور کامل مشخص باشند و این ماتریس شامل n معیار و m گزینه باشد روش آنتروپی شانون می تواند برای ارزیابی وزن معیارهای تصمیم گیری به کار رود. هرگاه بی نظمی میان داده ها زیاد باشد و یا تصمیم گیرندگان نتوانند قضاوت کامل و صحیحی در مورد معیارها داشته باشند، این روش ساز و کار مناسبی برای محاسبه وزن شاخص ها محسوب شود.