بخشی از مقاله
چکیده:
مدیریت دانش رویکردی است که بر اساس آن سازمانها به شناسایی، خلق و بکارگیری دانش میپردازند. اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش تأثیر قابل توجهی در افزایش کارایی و اثربخشی سازمان دارد. لذا شناسایی و رتبه بندی عواملی که مانع تسهیل پیاده سازی مدیریت دانش میشوند و نیز راه حل های رفع این موانع در اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش بسیار ضروری است. این مقاله شامل دو قسمت می باشد که در سازمان جغرافیایی وزارت دفاع بررسی می شود.
در قسمت اول راه حل های رفع موانع مدیریت دانش با استفاده از گسترش عملکرد کیفیت فازی و روش های تصمیم گیری چند معیاره رتبه بندی می شوند. سه خانه کیفیت فازی شامل خانه کیفیت فازی عوامل-نتایج، خانه کیفیت فازی نتایج-موانع و خانه کیفیت فازی موانع-راه حل ها ایجاد شده و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی وزن عوامل کلیدی تعیین شده و با استفاده از تاپسیس فازی وزن راه حل های مدیریت دانش تعیین میشود. در قسمت دوم رتبه راه حل های رفع موانع مدیریت دانش با استفاده از روش تحلیل شبکه ای فازی بدست می آید و در نهایت نتایج دو مرحله با هم مقایسه می شوند.
واژه های کلیدی: مدیریت دانش، QFD فازی، خانه کیفیت، AHP فازی، TOPSIS فازی، ANP فازی.
مقدمه
رشد دانش در زمان های اخیر بسیار سریع بوده، به گونه ای که در قرن بیستم، 80 درصد یافته های فناوری و دانش و نیز 90 درصد تمام دانش ها و اطلاعات فنی، در جهان تولید شده است و هر پنج سال و نیم، حجم دانش دو برابر می شود. این در حالی است که عمر متوسط آن، کمتر از چهار سال است. به این ترتیب، این تحول باعث ایجاد نگرش جدیدی در مدیریت کسب و کار به نام مدیریت دانش7 شده است.
امروزه دانش به عنوان منبعی ارزشمند و استراتژیک و نیز یک دارایی مطرح است و ارائه محصولات و خدمات با کیفیت مناسب و اقتصادی، بدون مدیریت و استفاده صحیح از این منبع ارزشمند، امری سخت و بعضا نا ممکن است. برای تعریف بهتر دانش، شناخت تفاوت بین داده ها، اطلاعات و دانش، بسیار مفید خواهد بود.
داده، مجموعه ای از دانسته ها، محاسبات و آمار است. اطلاعات، داده های سازمان یافته یا پردازش شده است و دانش، اطلاعات قابل فهم، مربوط به هم قابل اجرا می باشد. دانش، مجموعه ای از شناخت ها و مهارت های لازم برای حل یک مسأله است، بنابراین، اگر اطلاعات موجود، بتواند مشکلی را حل کند می توان گفت دانش وجود دارد.
دانش، فهم و درس های آموخته شده در طول زمان است. دانش، فهمیده می شود و آن را از طریق تجربه، استدلال، بصیرت، یادگیری، خواندن و شنیدن، به دست می آورند. محققان، تلاش بسیاری برای گسترش مفهوم مدیریت دانش ارائه داده اند که بیشتر آن ها براساس ارتقای میزان کارایی فرآیندهای دانش، مانند تولید، کسب، انتشار، اشتراک و کاربرد دانش توسعه داده شده اند .
مدیریت دانش با ایجاد یک محیط کاری جدید، موجب تسهیل در اشتراک دانش گردیده و جاری شدن دانش را به فرد مناسب در زمان مناسب برای فعالیت کاراتر و اثربخش تر باعث می گردد. ناکوتا8 و تاکوچی - 1995 - 9 مدیریت دانش را فرایندی می دانند که طی آن، سازمان به تولید ثروت از دانش یا سرمایه ی فکری خود می پردازد. کنپ - 1988 - 10 مدیریت دانش را هنر تبدیل اطلاعات و دارایی های ذهنی به ارزش ماندنی برای مشتریان و افراد سازمان تعریف کرده است.
گسترش عملکرد کیفیت11 به عنوان یکی از روش های نوین مهندسی کیفیت، از مطالعه بازار و شناسایی مشتریان محصول شروع شده و فرآیند بررسی و تحلیل خود، ضمن شناسایی خواسته ها و نیازمندی های مشتریان، سعی در لحاظ نمودن آنها در تمامی مراحل طراحی و تولید را دارد. خانه کیفیت12 مرکز توسعه کیفیت محصول است و تکنولوژی را مشخص می کند. در این تحقیق از خانه های کیفیت بصورت اجمالی استفاده می شود.
روش تصمیم گیری چند معیاره13 یک روش سیستماتیک است که توانایی در نظر گرفتن چند معیار را بطور همزمان دارد. این روش بصورت گسترده در رشته های مختلف استفاده شده است. بیشتر موارد موجود در مهندسی نمی توانند با اعداد کمی بیان شوند بنابراین با اعداد فازی و مبهم نشان داده می شوند و تصمیم گیرندگان اطلاعاتشان را در یک محیط فازی ایجاد می کنند. مسئله اصلی اهمیت مدیریت دانش و راه های فائق آمدن بر موانع اتخاذ مدیریت دانش می باشد.
