بخشی از مقاله
چکیده
رضایت زناشویی به عنوان مهمترین عامل از هم پاشیدگی و د ها ور شدن زوج از یکدیگر است که میتواند مسایلی از قبیل عدم درک متقابل، بر آورده نشدن انتظارات و خواسته ها و واکنشهای رفتاری نامطلوب را به دنبال داشته باشد. از عوامل مرتبطی که در این متغیر موثر میباشد هوش معنوی است، هوش معنوی شامل حس معنا و داشتن مأموریت در زندگی، حس تقدس در زندگی، درک متعادل از ارزش ماده و معتقد به بهتر شدن دنیا میشود. در این مقاله ابتدا به تعاریف و ابعاد رضایت زناشویی پرداخته و سپس هوش معنوی و اثرات آن را مرود بررسی قرار دادهایم، در نهایت نیز به تبیین ارتباط بین رضایت زناشویی و هوش معنوی پرداختهایم. در نهایت میتوان نتیجه گیری نمود که هوش معنوی از پیش بین ها و اثرگذارهای رضایت زناشویی است، با توجه به شرایط فرهنگی مذهبی جامعه ما بایستی که به خرده مقیاس زندگی معنوی از هوش معنوی توجه بیشتر نشان داده و در جهت رشد و تعالی زوجین برای افزایش رضایت زناشویی گامهای مؤثرتری برداشته شود.
کلیدواژه ها: رضایت، زناشویی، هوش معنوی
مقدمه
رضایت زناشویی
خانواده یکی از رکنهای اصلی جامعه به شمار میرود. دستیابی به جامعه سالم آشکارا در گرو سلامت خانواده است و تحقق خانواده سالم مشروط به برخورداری افراد آن از داشتن رابطههای مطلوب با یکدیگر است. در چنین نظامی افراد با علایق و دل بستگیهای عاطفی نیرومند دیرپا و متقابل به یکدیگر پیوستهاند. این دل بستگی ها اگر چه شاید شدت وحدتشان در طی زمان کاسته شود. اما در سراسر زندگی خانوادگی پاینده خواهند بود. ازدواج مقدسترین و پیچیدهترین رابطه میان دو انسان از دو جنس مخالف است که ابعاد وسیع و عمیق و هدفهای متعددی دارد. ازدواج پیمان و پیوند مقدسی است میان دو جنس مخالف بر پایه روابط پایای جنسی، عاطفی و معنوی و بر اساس انعقاد قرارداد شرعی، اجتماعی و قانونی که تعهداتی را برای زوجین به وجود میآورد. بنابراین ازدواج یک تصمیم گیری ظریف و پیچیده است که قبل از هر گونه اقدامی باید تمام جوانب را در نظر گرفت - به پژوه، . - 1394
ازدواج به عنوان مهمترین و عالیترین رسم اجتماعی برای دستیابی به نیازهای عاطفی و امنیتی افراد بزرگسال همواره مورد تائید بوده است. ازدواج رابطهی انسانی پیچیده ظریف و پویا میباشد که از ویژگیهای خاصی برخوردار است. همچنین توجه به کانون خانواده با محیط سالم و سازنده و روابط گرم و تعاملات میان فردی و صمیمی ای که میتوانند موجب رشد و پیشرفت افراد گردند از جمله اهداف و نیازهای ازدواج محسوب میشوند - برنشتاین و برنشتاین، . - 1989 از مهمترین عوامل پیش بین تداوم ازدواج، روابط میان فردی و سلامت روان زوجین، رضایت زناشویی است، در توضیح رضایت زناشویی محققان تعاریف زیادی را مطرح کردهاند:
گاتمن در سال 1994 اعلام کرد که رضایت زناشویی برپایه توانایی زوجین مبنی بر اجتناب یا حل تعارضات به طور خود کارآمد میباشد که منجر به احساس رضایت از ازدواج و رضایت از طرف مقابل میشود رضایت زناشویی همچنین شامل داشتن علایق و فعالیتهای مشترک و برآمدن انتظارات یکدیگر است و بین رضایت زناشویی و ارتباط با یکدیگر نیز همبستگی بالایی وجود دارد - هالفورد، بی تا؛ ترجمه تبریزی، . - 1391 به عقیده برادبری فینچم وبیچ» - 2000 - 1رضایت زناشویی نشان دهنده ارزیابی کلی فرد است که در آن ویژگیهای مثبت بارز و ویژگیهای منفی تقرباًی وجود ندارد و عدم رضایت زناشویی منعکس کننده آن ارزیابی است که در آن ویژگیهای منفی بسیار بارز هستند و ویژگیهایمثبت نسبتاً وجود ندارند.«
به گفته استون و شالکفورد» - 2006 - 2رضایت زناشویی درواقع یک حالت روحی است که مزایا و هزینههای ادراک شده فرد را ازدواج با یک شخص خاص منعکس میکند هرچه فرد درازدواج خود با شریک زندگیاش احساس کند که هزینههای زیادی پرداخت کرده است به طورکلی از آن شخص یا شریک و ازدواج با او رضایت کمتری خواهد داشت بر عکس هرچه فکر کند که درازدواج با شریک زندگی خود مزایای بیشتری بدست آمده است از او از زندگی مشترکشان رضایت بیشتری خواهد داشت - هالفورد، بی تا؛ ترجمه تبریزی، . - 1391 رضایت زناشویی با زندگی شاد و طولانی زوجین و نیز سلامت عمومی افراد هم تعریف میشود - وندایز1، - 2005 رضایت زناشویی همچنین به عنوان ارزیابی کلی فرد از ازدواجش نیز تعبیر شده است - هالفورد، بی تا؛ ترجمه تبریزی، . - 1391
به اعتقاد الیس رضایت زناشویی یعنی احساسات خشنودی ، رضایت و لذت تجربه شدن توسط زن یا شوهر، هر زمان که جنبههای ازدواجشان را در نظر میگیرند. از دیدگاه وی رضایت یک متغیر مثبت و لذت بخش است که زن و شوهر از جنبههای مختلف روابط زناشویی خود دارند. رضایت زناشویی یعنی میزان رضایت زناشویی و مطابقت خصوصیات زندگی مشترک با ایدهآلها و انتظارات زوجین - برادبری، و همکاران، . - 2000 مطالعه علمی در مورد کیفیت روابط زناشویی و عوامل موثر بر آن به سالهای 1930 برمی گردد. که میتوان از کتاب ترنر به عنوان اولین اثر در این زمینه یاد کرد. همچنین میتوان به تحقیقات مفصلی که گاتمن در خصوص بررسی روابط زناشویی از جنبههای مختلف پرداخته اشاره کرد. گاتمن در تحقیقات خود از روشهای مختلف پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده مستقیم سود جسته است. وی در آثارخود معمولاً نتایج حاصل از اجرای پرسشنامه، مشاهده زوجین و تعاملات آنها را با خود گزارشدهی زوجین ترکیب کرده و نتیجه بدست آمده را گزارش میکند. در نتیجه، گاتمن ثبات و رضایت زناشویی را توانایی زوجها در رفع تعارضهایی میداند که در روابطشان ایجاد میشود. خلاصهای از یافتههای گاتمن به قرار زیر است:
- 1 همسران نارضایتمند هنگام گفتگو در شرایط آزمایشگاهی بیشتر از زوجهای رضایتمند، رفتار غیرکلامی منفی به کار میبرند.
- 2 همسران نارضایتمند در مقایسه با همسران رضایتمند، به احتمال بیشتری درگیر رابطه متقابل منفی میشوند.
- 3 همسران نارضایتمند از لحاظ شیوه بحث و گفتگو برای حل اختلافهایشان با یکدیگر متفاوت بودند. همسران نارضایتمند از روش شکایت مکرر استفاده میکردند.
- 4 همسران نارضایتمند و رضایتمند از لحاظ نیت پیامهایشان تفاوتی نداشتند یعنی نیتهایشان به یک اندازه مثبت بود. با این حال همسران نارضایتمند نسبت به همسران رضایتمند، پیامهای دریافتی را کمتر مثبت ارزیابی میکردند - به پژوه، . - 1394
زمینههای اصلی رضایت زناشویی
به طور کلی 5 زمینه در رضایت و سازگاری زناشویی اهمیت اساسی دارند که عبارتاند از: -1 داشتن مسئولیت
