بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی رویکرد فلسفی غالب فناوری آموزشی از دیدگاه دبیران متوسطه ناحیه1 شهر همدان در سال تحصیلی91- 90میباشد. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را کلیه معلمان دوره متوسطه ناحیه یک شهر همدان در سال تحصیلی91-90 به تعداد655 نفر 232 - مرد و 423 زن - تشکیل میدهد. با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده و براساس جدول کرجسی و مورگان 225 نفر 123 - زن و 82 مرد - به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته میباشد که روایی آن با استفاده از دیدگاه متخصصان سنجیده شده و برای سنجش پایایی نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و میزان آن0/83 محاسبه گردید. در تجزیه و تحلیل داده از شاخصهای آمار توصیفی و آمار استنباطی t تک گروهی t در گروههای مستقل و تحلیل واریانس استفاده شده است.
یافتههای پژوهش نشان داد که میانگین گرایش معلمان به رویکرد مدرنیته3/91، رویکرد انتقادی 3/94 و رویکرد پست مدرن 4/60 است و حاکی از آن است که رویکرد پست مدرن در بین معلمان غالب است. علاوه بر این یافتهها نشان دهنده آن است که بین جنسیت و گرایش به رویکردهای فلسفی فناوری اطلاعات تفاوت وجود دارد و میزان گرایش معلمان مرد به رویکرد مدرنیته بیشتر از معلمان زن است ولی در میزان گرایش به دو رویکرد دیگر بین معلمان زن و مرد تفاوت وجود ندارد. بین رشته تحصیلی، میزان تحصیلات، سابقه آموزش، سن وگرایش به رویکردهای فناوری اطلاعات بین زنان و مردان تفاوت وجود ندارد. درکل میزان گرایش به رویکردهای فلسفی فناوری اطلاعات بالاتر از حد متوسط بوده است.
واژههای کلیدی: فناوری آموزشی، رویکرد فلسفی، دیدگاه دبیران متوسطه
مقدمه
قرن بیست و یکم قرن دانایی، قرن تغییر از جامعهی صنعتی به جامعهی فرا صنعتی یا جامعهی اطلاعاتی است، پیشرفت های سریع درفناوری رسانههای ارتباطی مثل تلویزیون؛ رایانه، اینترنت، چاپ و نشر ما را در دسترسی به اطلاعات مورد نیازمان توانا ساخته است. فناوری اطلاعات روشهای سریعتر و آسانتر را جایگزین روشهای سنتی، درحل مسائل فنی و عملیاتی کرده است - سرداری و عظیم زادگان، . - 1383 امروزه فناوری اطلاعات به عنوان یکی از فناوری های نوین بشری نه تنها خود دستخوش تغییرات ژرفی شده است، بلکه به سرعت در حال تأثیر گذارری برالگوی زندگی، روش آموزش، مدیریت، حمل و نقل، مسائل امنیتی، کار، تجارت و زمینه های دیگر زندگی است - رضوی، 1386،ص. - 176
اگر بخواهیم در مورد هر چیزی صحبت کنیم ابتدا باید معرفت شناسی آن را بررسی کنیم، معرفت شناسی عبارت است از دانشی بسیار پیچیده که در برخی موارد وضوح کافی ندارد و بررسی موضوعات علم، مبانی و سرچشمه ها و طبیعت علوم و معارف است - پستمن1، . - 1375 از همین رو با طرح مسائل فلسفی در این حوزه میتوان با دید عمیق تری به مسائل تعلیم و تربیت نگریست. نظام فلسفی چارچوب کلی و منسجم از نگاه ما نسبت به نظام هستی وجهان بدست می دهد که این شناخت مستقیاً نظام تعلیم و تربیت را تحت تاثیر قرار میدهد و با توجه به اینکه مسئلهای که اخیراٌ ذهن همهی اندیشمندان را به خود مشغول داشته نقش فناوریهای جدید در آموزش است پس باید بیشتر به این مسئله توجه کرد.
فناوری: فناوری کاربرد یافته های علمی در موقعیت های عملی است به عبارتی بهرهگیری از دانش تولید شده در زمینههای گوناگون به منظور کاربرد آنها در موقعیتهایی که نمود عینی دارند، فناوری نامیده میشود - رضوی،1386،ص. - 176 عبادی - - 1383 فناوری عبارت است از علم به صنایع و حرفهها و یا مجموعه اصطلاحات فنی و صنعتی و یا آشنایی با اصول فنی و اصطلاحات فنی یا فنشناسی را گویند. در نتیجه فناوری یعنی دانش یا مهارت و یا روش فنی در بهره برداری از اطلاعات را گویند - عبادی، 27،. - 1383
فناوری آموزشی : فناوری - تکنولوژی - آموزشی به کارگیری و سایل و ابزارها و استفاده از یافتههای پژوهشی برای ارتقا کیفیت یادگیری و فرایند آموزش و پرورش است. فناوری آموزشی به معنای کاربرد سیستمها، فنون و وسایل کمکی برای بهبود فرایند یاددهی فراگیر است. در تعریفی دیگر فناوری آموزشی فرایندی پیچیده و منسجم شامل افراد، فرایندها، ابزارها وسازماندهیها برای تجزیه و تحلیل مشکلات مربوط به یادگیری انسان و ایجاد، اجرا، ارزشیابی و کنترل راه حل برای این مشکلات است - فدایی، . - 1388
فناوری اطلاعات و آموزش : امروزه فناوری اطلاعات با آموزش عجین شده است بطوری که تصور آموزش بدون فناوری ممکن نیست شبکههای با سرعت بالا به خوبی از آموزش از راه دور پشتیبانی کرده و به دنبال آن فرایند آموزش و تدریس انعطاف پذیرتر از قبل گشته است. محیطهای چند رسانهای به مقدار زیادی تأثیر آموزش را ارتقا بخشیده است و با استفاده از رایانه و برنامههای رایانهای محیطهای آموزشی شبیه سازی می شود. سیستم های آموزشی مبتنی بر رایانه - CAIS - قادرند تا به طور هوشمند فراکیران خود را ارزیابی و عملکرد آنها را نمرهگذاری نموده و ارتقا به سطح پیشرفتهتر و یا تکرار دوباره دوره آموزشی را پیشنهاد نمایند - بونکر1، . - 2001 بعضی از سیستم ها با بهره مندی از قابلیت اخذ بازخورد به طور خودکار محتوای آموزشی و شیوه ارائه آن را اصلاح و بازسازی می نمایند در نتیجه این پیشرفتها فراگیران به طور گستردهای از رایانه و فناوری اطلاعات برای یادگیری خود و مدرسان نیز برای ارائه و تدریس مطالب درسی کمک بگیرند.
در بررسی فلسفی فناوری اطلاعات میتوان پرسش مهمی مطرح کرد - خاستگاه،جایگاه و ارتباط فناوری طلاعات نسبت به انسان و محیط چیست؟ - و از آنجا که یکی از موضوع های اساسی آدمی تعلیم و تربیت اوست میتوان پرسید - فناوری اطلاعات در تعلیم و تربیت آدمی چه خاستگاهی و جایگاهی دارد؟ - متفکران و فیلسوفان تعلیم تربیت با توجه به دیدگاه خود به این پرسش پاسخ های گوناگونی داده اند که هر یک فرضهای گوناگونی در مورد چیستی دانش، هدف تعلیم و تربیت، خط مشیهای مربوط به طبقه، نژاد جنسیت، فرصتها و تهدیدهای فناوری در کلاس دارد - ضرغامی،1388ص. - 81 سه دیدگاه در زمینه فناوریهای آموزشی وجود دارد،کهشامل: -1دیدگاهمدرنیته -2 دیدگاه انتقادی-3دیدگاه پست مدرنیته، که هر یک دارایی شباهت ها و تفاتهای با یکدیگرمی باشند - خورزمی، . - 1388
دیدگاه مدرنیزم - مدرنیته -
