بخشی از مقاله
چکیده ؛
امروزه گردشگری شهری یکی از پرطرفدارترین و پردرآمدترین نوع گردشگری در جهان بویژه به ویژه در کشورهای توسعه یافته به شمار می رود . این پژوهش درصد بررسی زمینه های توسعه گردشگری شهری در شهر شوشتر می باشد . روش پژوهش در این رساله توصیفی - تحلیلی است و نوع پژوهش کاربردی -نظری می باشد . برای جمع آوری داده ها از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است . جامعه آماری پژوهش را کلیه ساکنان شهر شوشتردر سال 92 تشکیل می دهند که با استفاده ازا فرمول کوکران 382نفر به عنوان نمونه برای تکمیل پرسشنامه انتخاب گردید . نوع دادها کمی می باشد و در تجزیه و تحلیل داده ها از روش های استنباطی و نرم افزار SPSS استفاده شده است.
هدف پژوهش شناسایی زمینه های توسعه گردشگری در شهر شوشتر بررسی وشناخت وضعیت فعلی زیرساخت ها و تسهیلات گردشگری در شهر ارتقاَء جایگاه شهر شوشتر دراستان خوزستان بر پایه توسعه گردشگری شهری و تعیین محورهای اصلی در الگوی طرح توسعه گردشگری شهرشوشتر می باشد . نتایج تحقیق نشان داد شهر شوشتر برای توسعه گردشگری شهری جاذبه های فراوان دارد ، وگردشگری شهری دراقتصاد شهرتاثیرات مثبتی داشته است. بین گردشگری و ایجاد فرصت های شغلی رابطه معنا دار وجود دارد.
کلمات کلیدی : گردشگری شهری ، تسهیلات گردشگری ،زیر ساخت ها ، جاذبه ها ، مدیریت شهری ، شوشتر
-1 مقدمه
-1-1 طرح مساله
استفاده واژه توریسم نخستین باردرسال1811درمجله ای به نام اسپورتینگ آمده است - محلاتی ،. - 14: 1380 ازدهه 1970مطالعات مربوط به صنعت توریسم به مفهوم امروزی خودجایگاه خاصی درمیان سایر علوم دانشگاهی به وجودآورده است - حیدری چیانه. - 14: 1383 و امروزه توریسم یکی از امید بخش ترین فعالیت های است که از آن به عنوان گذرگاه توسعه یاد می شود. - خسروی نژاد، - 89: 1378 گردشگری وگذران اوقات فراغت به شیوه ی جدید پدیده ای پیامدی و همزمان جزو جدایی ناپذیر جامعه ی صنعتی وحلقه ای مهم دربازار تولید آن است - مومنی.. - 15 : 1386 صنعت گردشگری آنچنان درتوسعه اقتصادی - اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاد دانان آن را صادرات نامرئی نامیده اند. - رضوانی. - 8 :1374 جاذبه های گردشگری یک شهر پایه تقاضای گردشگری آن شهر محسوب می شود .
آنچه که برای مردم به سمت یک مقصد شهری کشش ایجاد می کند، منابع گردشگری است. هسته اصلی آن بازدیدها جاذبه ها هستند. - حاتمی نژاد - 13 :1387 توسعه ی صنعت گردشگری به ویژه برای کشورهای درحال توسعه که با معضلاتی همچون میزان بیکاری بالا، محدویت منابع ارزی واقتصاد تک محصولی مواجه هستند از اهمیت فراوانی برخوردار است. اقتصاد ایران نیز اتکای شدیدی به درآمدهای حاصل ازصادرات نفت دارد و متغیرهای کلان اقتصادی آن با پیروی از قیمت جهانی نفت در طول زمان دچار نوسانات شدیدی می شود. روند حاکم بر متغیرهایی مانند تولید ناخالص ملی،سرمایه گذاری ناخالص،درآمدسرانه و غیره درسه دهه ی اخیر اقتصاد ایران به روشنی نشان دهنده ی این موضوع است. از این رو به منظورتنوع بخشیدن به منابع رشد اقتصادی و درآمدهای ارزی و هم چنین ایجاد فرصت های جدید شغلی درکشور توسعه ی صنعت گردشگری از اهمیت فراوانی برخوردار است چرا که ایران ازنظرجاذبه های گردشگری جزء ده کشوراول جهان قرار دارد و از پتانسیل بسیار زیادی برای جهانگردی وگردشگری بین المللی برخورداراست. - صباغ کرمانی و امیریان، - 59 :1379
امروزه صنعت جهانگردی در بسیاری از کشورها نمودی از هویت فرهنگی یک کشور و یکی از منابع مهم کسب ارز است . توسعه صنعت توریسم برای کشورهای درحل توسعه که با معضلاتی چون نرخ بیکاری بالا ، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک محصولی مواجه هستند از اهمیت فراوانی برخوردار است - صباغ کرمانی و امیریان، . - 58 : 1379 گردشگری و گذران اوقات فراغت به شیوه ای جدید ، پدیده ای پیامدی و همزمان جزو جدایی ناپذیر جامعه ی صنعتی و حلقه ای مهم در بازتولید آن است - مومنی، - 15 :1384 دراین میان شهر شوشتر جاذبه های مذهبی،طبیعی،انسانی و فرهنگی متنوع و فراوان دارد که در نوع خود بی نظیراست و سالانه گردشگران زیادی به این شهرمی آیند. در این تحقیق به بررسی زمینه های توسعه گردشگری شهری پرداختیم و با توجه به نتایج بدست آمده ، راهکارهایی جهت بهره وری بیشتر ارائه داده ایم.
-1-2 ضرورت و اهمیت تحقیق
کشور ایران با توجه به قابلیت هاو پتانسیل های فراوان خویش که از لحاظ منابع گردشگری - جاذبه ها - تاریخی - فرهنگی جزو ده کشوراول جهان و ازنظرتنوع جغرافیای طبیعی گردشگری جزو 5کشور اول جهان می باشد - . - UNWTO, 2000: 11 توریسم از مهم ترین فعالیت های انسانی معاصراست که همراه با بوجود آوردن تغییرات شگرف در سیمای زمین،اوضاع سیاسی،اقتصادی ،فرهنگی ،منش و روش زندگی انسان ها را دگرگون می سازد - محلاتی ، - 13 :1380 بنابراین توریسم هم مانند یک علم وصنعت برای رشد و پیشرفت خود نیاز به پژوهش دارد و نخستین گام برای ارتقاء صنعت توریسم شناخت جاذبه های توریستی است - رهنمایی ،. - 5 :1380 گسترش صنعت گردشگری به عنوان صنعتی که با حوزه های مختلفی نظیر اقتصاد،کشاورزی، فرهنگ ،محیط زیست و خدمات در تعامل است ،و دارای اهمیت فراوان است و تجربیات سایر مناطق جهان نشان داده که توسعه آن در هر منطقه باعث رشد و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی آن ناحیه شده است. بنابراین پژوهشگران سعی دارند تا از طریق شناسایی پتانسیل ها و جاذبه های مذهبی،با ارائه راهکارهایی جهت بهره برداری منطقی و بهینه و نگهداری و بررسی مشکلات این پتانسیل ها،ضمن ارتقاء صنعت گردشگری شهری تاثیرات آن را در توسعه شهرجهت رفع محرومیت های این منطقه را مورد بررسی قرار دهند.
-1-3پیشینه ی تحقیق
سفر و گردشگری آنچنان که امروزه آن را می شناسیم و فعالیتی اجتماعی ،پیوند خورده با زندگی مردمان در سراسر جهان است . همواره از چنین گستردگی برخودار نبوده است . شرایط سیاسی ، اقتصادی - اجتماعی و منابع موجود در اختیار بشر ، در اعصار گوناگون ،بر نگرش انسان و عمل او در خصوص موضوع سفر اثر گذار بوده است . - رنجبریان ،. - 27 :1384اشتورت - 1992 - با بررسی قلمرو گردشگری شهری به عرضه تسهیلات گردشگری در شهرها و رابطه آن با مدل های اکولوژیکی شهری، تقاضای تولیده شده از سوی گردشگران شهری و الگوهای رفتاری گردشگران وسپس به جنبه های سیاست گذاری گردشگری شهری از سوی بخش های عمومی مانند برنامه ریزان و کارگزاران خصوصی توجه کرده است.
در ایران نیز در زمینه گردشگری شهری مطالعاتی صورت گرفته است.
- از جمله رساله ی دکتر علی موحد به راهنمایی دکتر حسین شکویی در دانشگاه تربیت مدرس تهران در سال 1381 می باشد که به بررسی و تحلیل الگوی فضایی گردشگری شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS می پردازد هدف پژوهش ارائه ی راهکارهای مناسب جهت استفاده از تمام فضاهای گردشگری شهر است.
