بخشی از مقاله
چکیده
مسمومیت غذایی استافیلوکوکی یکی از شایعترین بیماری ها با منشاء غذایی می باشد. امروزه سویه های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین به معضلی در عفونت های بیمارستانی تبدیل شده و یک تهدید جدی بهداشت عمومی محسوب می شود. این مطالعه با هدف بررسی میزان آلودگی غذاهای آماده مصرف عرضه شده در سطح شهر مشهد به استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین انجام گردید. در این مطالعه تعداد 110 نمونه ساندویچ های سرد و گرم شامل 35 ساندویچ کالباس، 18 ساندویچ فلافل، 19 ساندیچ مرغ، 18 ساندویچ سوسیس و 20 ساندویچ همبرگر از مراکز عزضه در سطح شهر مشهد جمع آوری گردید.
ابتدا استافیلوکوکوس اورئوس از نمونه ها جدا گردید و سپس تمامی جدایه ها از بابت مقاومت های آنتی بیوتیکی با استفاده از 14 نوع آنتی بیوتیک مختلف مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد %49,9 نمونه ها به استافیلوکوکوس اورئوس آلوده بودند . میزان مقاومت به متی سیلین در بین انواع جدایه ها %37,27 بود. با توجه به میزان بالای آلودگی و مقاومت به متی سیلین و به منظور پیشگیری از مسمومیت های غذایی استافیلوکوکی رعایت موازین بهداشتی در تولید و عرضه غذاهای آماده مصرف توصیه می گردد.
مقدمه
استافیلوکوکوس اورئوس یک باکتری کوکسی گرم مثبت بی هوازی اختیاری است که باعث آلودگی گوشت، غذا و محیط می شود .[1] این باکتری یکی از رایج ترین میکروارگانیسم های جدا شده از عفونت های بالینی است که باعث عفونت های متعدد و شدید در انسان می گردد.[2] تا کنون مطالعات زیادی در بررسی و جداسازی استافیلوکوکوس اورئوس از موارد حیوانی مثل ورم پستان در گاو، متریت در اسب، زخم در دام های کوچک صورت گرفته است اما گزارشات کمی از جداسازی استافیلو کوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین - MRSA - از مواد غذایی موجود است.
بررسی حضور استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین در گوشت و فرآورده های مرغ از جهت تعیین سلامت میکروبی، شرایط بهداشتی حین پروسس و شرایط نگهداری محصولات صورت می پذیرد]×ُ.[ استافیلوکوکوس اورئوس میتواند به وسیله انواع مختلف مواد غذایی از جمله شیر و محصولات لبنی، بستنی، مرغ، گوشت گاو و خوک، گوشت گوسفند، بوقلمون، ماکیان و پرندگان شکاری و غذاهای آماده مصرف مثل انواع ساندویچ ها که در تولید آنها از دست استفاده می شود انتقال یابد]×ِ.[ استافیلوکوکوس اورئوس به سرعت به آنتی بیوتیک ها مقاومت پیدا می کند ]ّ.[
استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین که اغلب به چندین کلاس آنتی بیوتیکی مقاوم می باشند، شایع ترین علت عفونت های بیمارستانی می باشند و یکی از علل مهم شکست درمان آنتی بیوتیکی و افزایش ابتلا و مرگ و میر می باشد. میزان بروز عفونت به طور چشمگیری در چند سال گذشته افزایش داشته است.[6] علاوه بر اهمیت MRSA به عنوان یک پاتوژن در بیمارستان و جامعه، به عنوان یک عامل مسمومیت غذایی نیز مطرح است.
انتقال MRSA از افرادی که با مواد غذایی سروکار دارند می تواند یک راه مهم انتقال MRSA به جامعه باشد .[4] در استافیلوکوکوس اورئوس ژنهای ×mecAو ×femAعوامل ژنتیکی مقاومت به متی سیلین هستند .[7] یک پروتئین متصل شونده به پنی سیلین تغییریافته ای به نام PBP2a وجود دارد که توسط ژن mecA کد می شود و قرابت پایینی برای آنتی بیوتیک های بتالاکتام دارد .[7] ژن femA کدکننده پروتئینی به نام Fem است که برای بروز مقاومت به آنتی بیوتیک متی سیلین ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی میزان آلودگی غذاهای آماده مصرف عرضه شده در مشهد به استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین صورت گرفت.
روش کار
در این مطالعه تعداد 110 نمونه ماده غذایی آماده مصرف شامل 35 نمونه ساندویچ کالباس، 18 ساندویچ فلافل، 19 ساندویچ مرغ، 18 ساندویچ سوسیس و 20 ساندویچ همبرگر از مراکز عرضه در سطح شهر مشهد به صورت تصادفی جمع آوری و در اسرع وقت در کنار یخ و شرایط استریل به آزمایشگاه منتقل شد. به منظور جداسازی استافیلوکوکوس اورئوس مقدار 25 گرم نمونه با 225 میلی لیتر آب پپتونه ی %0,1 به مدت 1 دقیقه توسط دستگاه استومکر کاملا هموژن گردید.
سپس بر روی محیط برد پارکر آگار گشت داده شد و به مدت 24 الی 30 ساعت در 37 درجه سانتیگراد گرمخانه گذاری شد. پرگنه های رشد یافته بر روی محیط بردپارکر آگار به رنگ سیاه با لبه نازک و هاله شفاف مشکوک به استافیلوکوکوس اورئوس بوسیله ی آزمایش های بیوشیمیایی تایید شدند. حساسیت یا مقاومت آنتی بیوتیکی جدایه ها نسبت به 14 نوع آنتی بیوتیک مختلف شامل آمپی سیلین - AM - ، جنتامایسین - GM - ، تتراسایکلین - TE - ، اریترومایسین - E - ، نالیدیکسیک اسید - NA - ، ایمیپنم - IPM - ، کلیندامایسین - - CC، متی سیلین - ME - ، ونکومایسین - V - ، پنی سیلین - P - ، سفوکسیتین - FOX - ، سولفامتاکسازول - - SXT، سیپروفلوکسازین - - CP، کلوگزاسیلین - - CX با روش انتشار از دیسک مورد بررسی قرار گرفت. هاله عدم رشد باکتری بر اساس استاندارد CLSI مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج و بحث :
در این مطالعه از مجموع 110 نمونه ساندویچ سرد و گرم مورد بررسی در 54 نمونه - %49,09 - آلودگی به استافیلوکوکوس اورئوس کواگولاز مثبت تشخیص داده شد. بیشترین میزان آلودگی مربوط به ساندویچ کالباس با %14,54 بود. میزان آلودگی در ساندویچ های همبرگر، فلافل، سوسیس و مرغ به ترتیب %8,18، 7,27، %9,9 و %10 بود.از 54 جدایه مورد بررسی تعداد 41 جدایه - %75,92 - به متی سیلین مقاوم بودند. بیشترین میزان مقاومت به متی سیلین در سویه های جدا شده از ساندویچ کالباس 13 - جدایه - بود. مقاومت به متی سیلین در بین سایر جدایه ها به ترتیب در ساندویچ مرغ 8 - جدایه - ، همبرگر - 6 جدایه - ، سوسیس - 8 جدایه - و فلافل 6 - جدایه - بود.
جدول 1 میزان مقاومت آنتی بیوتیکی را در بین کلیه جدایه های مورد بررسی نشان می دهد. همانطور که مشخص است سویه های مورد بررسی بیشترین مقاومت را به نالیدیکسیک اسید - %88,8 - ، آمپی سیلین - %81,4 - ، پنی سیلین و متی سیلین - %75,9 - نشان داده اند. تمام سویه های مقاوم به متی سیلین به پنی سیلین ، آمپی سیلین و نالیدیکسیک اسید مقاومت نشان دادند - شکل. - 1 کلیه جدایه ها - 100 - به ونکوماسین حساسیت نشان دادند. کمترین مقاومت مربوط به ایمیپنم و سولفامتاکسازول به ترتیب %3,7 و %5,5 بود.