بخشی از مقاله
چکیده
هدف این پژوهش شناسایی توانمندي هاي گردشگري ورزشی استان خوزستان می باشد. روش شناسی تحقیق حاضر بر اساس هدف کاربردي است که به صورت میدانی و از طریق پرسشنامه صورت می گیرد. جامعه آماري این تحقیق214نفر - 50 نفر کارشناسان گردشگري، 74 نفر گردشگر، 90 نفر کارشناسان ت ربیت بدنی - بود . ابزار جمع آوري داده ها پرسشنامه محقق ساخته اي بود که روایی آن توسط چند تن از اساتید و پایایی آن0/83 تایید شده است. براي تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی - خی دو - بهره گرفته شد. یافته هاي پژوهش نشان داد که بین توانمندي هاي استان خوزستان با توسعه گردشگري ورزشی و بین جاذبه هاي استان با توسعه گردشگري ورزشی رابطه معنی داري وجود دارد.
-1 مقدمه
در میان صنایع خدماتی، صنعت گردشگري یکی از بخش هاي پیشتاز و در حال رشد در سطح بین المللی است،کوزهچیان، همکاران، - 1390 - و از سال 1990 قويترین و بزرگترین صنعت جهان محسوب میشود، چن، همکاران1، . - 2012 - علاوه بر این، گردشگري همواره یکی از راههاي رسیدن به توسعهي پایدار است و در کشورهاي جهان سومی که داراي منابع طبیعی غنی هستند گردشگري وابسته به طبیعت، به سرعت در حال رشد است،چنین رشد روز افزون و شتابنده اي که این صنعت دارد؛ موجب شده بسیاري از صاحبنظران، قرن بیستم را قرن گردشگري بنامند.
به نظر متولیان امور گردشگري، در پایان قرن بیستم و آغاز قرن بیست ویکم، انقلابی در گردشگري رخ میدهد. انقلابی که امواج آن در اقصی نقاط جهان اثرگذار خواهد بود، موسوي گیلانی، همکاران، - . - 1391 جهانگردي پدیده اي است که از دیر باز در جوامع انسانی مختلف وجود داشته اما با ورود به عصر مدرن به صورت یک صنعت سودآور درآمده و مورد توجه بسیاري از کشورهاي دنیا قرار گرفته و هر ساله با رشد و توسعه این صنعت چند وجهی مواجه است. نگاه کشورهاي مختلف دنیا به توسعه ي جهانگردي با اهداف مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و...
کاملا متفاوت بوده اما اکثر کشورها توسعه اقتصاد ي رادر درجه اول اهمیت قرار داده اند.
بدین دلیل که جهانگردي به سرعت رشد یافته و به بزرگترین صنعت دنیا تبدیل شده و منابع عمده اقتصادي و تولید سرمایه را به اقتصاد ملی کشورها وارد کرده است. از دیدگاه اقتصادي اصلی ترین کارکرد صنعت جهانگردي کسب درآمدهاي ارزي، توزیع مجدد درآمد، ایجاد اشتغال، سرمایه گذاري و ایجاد ارزش افزوده، فروش کالاها وخدمات مورد نیاز گردشگرها است
گردشگري به عنوان صنعتی نوپا در سال هاي اخیر تاثیرات زیادي بر وضعیت اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی جهان داشته است ایجاد اشتغال، ارزآوري، تعادل منطقه اي، کمک به صلح جهانی، کمک به سرمایه گذاري درمیراث فرهنگی وجلوگیري از برون کوچی جمعیت و مانند آن از مزایا ي این صنعت می باشد،جمالی نژاد، . - 1391 - در جهان در حال تحول ما هر زمان گروهی از فعالیت هاي اقتصادي - اجتماعی توجه بیشتري را به خود جلب می کند ومنافع و اهمیت یا محدودیت ها و موانع پیش روي آنها مورد بحث و بررسی قرار می گیرند .شاید از این منظر بتوان دهه پایانی قرن بیستم را عصر توجه به گردشگري خواند
صنعت گردشگري به عنوان بزرگترین و مقدم ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. بسیاري از کشورها، این صنعت پویا را منبع اصلی درآمد اشتغال زایی، رشد بخش خصوصی و توسعه زیر ساخنها می دانند صنعت گردشگري در سراسر دنیا، به ویژه در کشورهاي در حال توسعه که منابع دیگر اقتصادي مانند تولید یا استخراج منابع طبیعی را ندارند بسیار مورد توجه است. از طرفی ورزش یکی از فعالیت هاي مهم گردشگر هنگام گردشگري است و گردشگري و مسافرت نیز با انواع گوناگون ورزش همراه است
گردشگر ورزشی در سال هاي اخیر از رونق بیشتري بر خوردار شده و به صورت فعال، رویداد و یا نوستالژیک به سرعت در حال گسترش است - ورزش و گردشگري،. - 2000 دلیل این امر می تواند توجه رسانه هاي جمعی به رویدادهاي ورزشی و تبلیغات گسترده در خصوص آنها، افزایش ایام فرا غت، گرایش بیشتر مردم به فعالیت هاي ورزشی، رشد سریع منابع مرتبط با کالاها و خدمات ورزشی باشد
از بعد تعریفی گردشگر ورزشی فردي است که به محلی غیر از محل زندگی خود براي حداقل 24 ساعت و حداکثر یک سال مسافرت می کند و هدف اصلی او حضور در یک رویداد ورزشی یا بازدید از جذابیت هاي مرتبط با ورزش است، هنرور، . - 1388 - گردشگري بخش اصلی از اقتصاد جهانی است
گردشگري از عوامل اصلی توسعه پایدار در سطوح اقتصادي، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی است و به عنوان سومین صنعت بزرگ دنیا مطر ح است. این صنعت علاوه بر اشتغال زایی باعث تحصیل ارز، تامین آرامش، توزیع عادلانه ثروت و تبادل فرهنگ ها می شود. حضور هر گردشگر 96 فرصت شغلی ایجاد می کند که 32 فرصت شغلی بطور مستقیم و 64 فرصت شغلی غیرمستقیم ایجاد می کند
در شرایطی که قرن بیستم به پایان رسیده است هنوز توسعه برخی از استان ها با مسائل و چالش هاي متعددي مواجه است چرا که راهبردهاي گذشته در زمینه توسعه نواحی موفقیت آمیز نبوده و نتوانسته اند مسائلی همچون فقر، اشتغال، بهداشت، امنیت غذایی و پایداري محیط زیست را تامین کنند. این راهبردها د ر توزیع منافع حاصل از رشد و توسعه نیز موفق نبوده و سبب ایجاد مشکلات متعددي براي این نواحی گردیده اند
از طرف دیگر محدود بودن بسیاري از منابع مانند نفت، گاز و کانی هاي معدنی دولت ها را به تفکر وا داشته است که از منابع پایدارتري نظیر میراث طبیعی و فرهنگی خود بهره برداري نموده و با انواع برنامه ریزي ها، این میراث و جذابیت هاي آن را تبدیل به منابع درآمد اقتصادي نمایند. علاوه بر این با این روش به حفاظت از میراث طبیعی و فرهنگی خود بپردازند،
بنابراین یکی از راهبرهایی نوینی که د ر اغلب کشورهاي جهان مورد توجه قرار گرفته است توسعه توریسم در نواحی مستعد گردشگري می باشد. این نقش مهم گردشگري باعث شده که امروزه این صنعت به یکی از سریع ترین بخش هاي اقتصادي تبدیل گردیده و این رشد سرسام آور در آینده نیز ادامه پیدا کند . - Weaver 2001:64 - واژ ه تور - Tour - از واژه لاتین - Tornus - گرفته است که به معناي دایره می باشد. کلمه - Tour - به معناي حرکتی دایره وار است که در ان فرد از یک نقطه حرکت می کند و بعد از طی مسافتی دوباره به مکان اولیه خود بر میگردد.
کلمه توریست - Tourist - براي نخستین بار در سال 1800 میلادي در »فرهنگ لغت انگلیسی آکسفورد« چاپ گردید و به معناي کسی بود که براي تفریح یا آموختن و یا براي رسیدن به اهداف شخصی خود از چندین مکان دیدن می کند، تریب، . - 2009 - گردشگري ورزشی یکی از سریعترین بخش هاي رشد در صنعت گردشگري و نسبتاً جدید است که بر روي برنام ه ریزي مقصد در کشورهاي در حال توسعه و عاملی در بازسازي اقتصادي و اجتماعی هر دو بخش جوامع شهري و روستایی شناسایی شده است و به عنوان یک مولفه از توریسم وابسته به ورزش در بسیاري از کشورهاست که توجه فزاینده اي در سال هاي اخیر به آن به عنوان یک بازار رشد داخلی شده است
در بعضی از کشورها ورزش به تنهایی بیش از 25 درصد از کل درآمد ناشی از گردشگري را شامل می شود و به دلیل نقش مهمی که از جهت اقتصادي و سیاسی ایفا می کند، به یک موضوع کاملاً استراتژیک براي کشورها مبذل شده است طوري که گردشگري ورزشی قادر به جذب ده ها میلیون نفر تماشاگر - گردشگر ورزشی - به سمت رقابت ها و رویدادهاي ورزشی است و توانایی اثرگذاري عمیقی از ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادي، سیاسی و فرهنگی را بر آنان دارد
در زمینه گردشگري ورزشی و اثرات آن بر توسعه گردشگري تحقیقات و مطالعات زیادي انجام گرفته است. رضوي، همکاران، - 1392 - ، در بررسی جاذبه هاي طبیعی اثر گذار بر توسعه گردشگري ورزشی استان مازندران، به این نتیجه رسیدند که جاذبه هاي طبیعی بر توسعه گردشگري ورزشی اثر گذار است، بنابراین براي توسعه گردشگري ورزشی استان لازم است که با آموزش نیروي انسانی، استخدام نیروي متخصص و تحصیل کرده، مدیریت صحیح، با تصمیمات و اقدامات مناسب در پیشبرد و توسعه این صنعت مهم گامی اساسی برداشت.
بلالی، همکاران، - 1391 - ، در بررسی دیدگاه مدیران و کارشناسان در مورد توسعه صنعت گردشگري ورزشی در استان خراسان رضوي به این نتیجه رسیدند که با توجه به شناخت تأثیرات توسعه صنعت گردشگري و وجود موانع و محدودیت هاي موجود این پدیدة ورزشی در استان و اهمیت توسعه گردشگري ورزشی و لزوم بهره مندي از منافع مختلف جذب گردشگر ورزشی در استان لزوم برنامه ریزي و توسعه گردشگري ورزشی توسط سیاستگذاران و برنامه ریزان استان احساس می شود.
صالحی، مبینی، - 1391 - در بررسی مدیریت وبرنامه ریزي توسعه گردشگري دراستان چهارمحال و بختیاري با تاکید بر توریسم ورزشی به این نتیجه رسیدند که در صورتی توریسم ورزشی می تواند زمینه را براي توسعه منطقه اي ایجاد کند که شبکه به هم پیوسته اي از جاذبه هاي گردشگري استان مورد بررسی تقویت و تعریف گردد.
یزدانی، جهاندیده، - 1391 - در بررسی نقش ورزش هاي آبی – ساحلی ایران گامی براي توسعه گردشگري در چابهار به این نتیجه رسیدند که این ورزش ها براي رشد گردشگري و توسعه بندر چابهار و سواحل مکران بسیار کارساز خواهد بود و یکی از راه کارهایی خواهد بود که این منطقه را از بن بست و محرومیت خارج می کند.
جمالی، - 1390 - ، در ارزیابی نقش ژئوتوریسم در توسعه پایدار استان سیستان و بلوچستان به این نتیجه رسید که در صورت استفاده مطلوب و بهینه از استعداد هاي ژئوتوریسمی و اکوتوریستی زمینه لازم براي رشد و توسعه پایدار استان در برقراري توازن و تعادل اقتصادي مناطق مختلف به ویژه در مناطق محروم توسعه نیافته روستایی فراهم می آید.
زیتونلی، همکاران، - 1390 - در شناسایی توانمندي هاي گردشگري ورزشی استان گلست ان به این نتیجه رسیدند که بین توانمندي هاي استان گلستان با توسعه گردشگري ورزشی و بین جاذبه هاي استان گلستان با توسعه گردشگري ورزشی رابطه معناداري وجود دارد.
سواري، جلیلوند، - 1393 - بامعرفی پتانسیل هاي گردشگري ورزشی استان هاي مختلف ایران و ارائه راهکارهاي عملیاتی براي توسعه گردشگري ورزشی ایران، پیشنهاد می شود با برقراري پیوند سیستمی میان سازمانهاي ورزشی، ادارات کل تربیت بدنی استانها با سازمان میراث فرهنگی و گردشگري و ایجاد تفاهم نامه ورزشی با کشورهاي همجوار زمینه ي فعال سازي این صنعت در کشور را به ارمغان آورد.
ایران می تواند از جاذبه هاي طبیعی موجود در استان هاي خود براي جذب گردشگران ورزشی اقدام نماید و از این پتانسیل ها و مواهب خدادادي در جهت توسعه گردشگري ورزشی گام بردارد، دولت می تواند با شناخت قابلیت ها و توانمندیهاي گردشگري ورزشی در استان هاي کشور و ورزش هاي بومی محلی هر استان و استان هایی کشور که داراي مناطق بکر، ساحلی وکوهستانی، شن زار، و جاذبه هاي ورزشی و... خاصی هستند، با برنامه ریزي درست و مدبرانه مورد توجه ورزشکاران وگردشگران واقع شده و به عنوان مقصدي براي گردشگران ورزشی در داخل و خارج از کشور تبدیل شود.
