بخشی از مقاله
چکیده
در طول دهه گذشته، دیدگاه مبتنی بر مزیت رقابتی که در چارچوب دیدگاه مبتنی بر منابع جامعتر از استراتژی رقابتی تکامل پیدا کرد، به عنوان چارچوبی نظری برای توضیح ناهمگنی در عملکرد سازمانی پدیدار شده است. بسیاری از بانکها در سطح جهان خدمات خود را به صورت الکترونیکی ارائه میدهند و با یکپارچه شدن اقتصاد جهانی، کشور ما نیز تحت تاثیر قرار میگیرد. از سویی دیگر نیز، بخش در حال رشدی از مشتریانی شکل گرفتهاند که فهم تکنولوژیکی دارند و سهولت سیستمهای توزیع خدمت مبتنی بر تکنولوژی را نسبت به ارائه این خدمات از طریق کارکنان بانک ترجیح میدهند. لذا یافتن عواملی که منجر به پایداری مزیت رقابتی بانکداری الکترونیک میشوند، ضروری است.
در این پژوهش عوامل خلق مزیت پایدار در بانکداری الکترونیک از چهار بعد »ایجاد مزیت رقابتی پایدار از طریق بهبود کارایی منابع انسانی«، »ایجاد مزیت رقابتی پایدار از طریق عوامل درون سازمانی«، »ایجاد مزیت رقابتی پایدار از طریق عوامل رقابتی« و »ایجاد مزیت رقابتی پایدار از طریق عوامل محیطی« مورد بررسی قرار گرفتند که نتایج شناسایی شامل 19 زیر معیار میباشد. دادههای حاصل از پرسشنامه زوجی 11 خبره حوزه بانکداری الکترونیک، با نرخ ناسازگاری کل 0/083، از طریق فرایند تحلیل شبکهای رتبهبندی شد که معیار »ایجاد مزیت رقابتی پایدار از طریق بهبود کارایی منابع انسانی«، ارجحترین معیار و زیر معیار عوامل تکنولوژیکی، به عنوان مهمترین گزینه - زیرمعیار - شامل موارد »کافی بودن مراکز ارائه دهنده خدمات«، »امکانات نرم افزاری جهت پشتیبانی«، »وجود متخصص داخلی« و »کیفیت دانش فنی متخصصان ایرانی« انتخاب گردید.
مقدمه:
با نگاهی به فضای پیرامون تولیدی- خدماتی به راحتی میتوان دریافت که ویژگیهای گسترش تولید، نزدیک شدن به بازارهای جهانی، افزایش فرهنگ مصرفگرایی و همچنین گسترش ارتباطات درحال رشد و ترقی چشمگیر بوده و یکپارچگی بازارهای جهانی و پیچیدگی آن، سازمانها و مراکز را وادار به اخذ تصمیمات و ایجاد تغییرات استراتژیک مینمایند. یک عامل مهم و گاها حیاتی از این موارد تغییر، تحلیل و بازنگری مزیت رقابتی است. در طول دهه گذشته، دیدگاه مبتنی بر مزیت رقابتی که در چارچوب دیدگاه مبتنی بر منابع جامعتر از استراتژی رقابتی تکامل پیدا کرد،
به عنوان چارچوبی نظری برای توضیح ناهمگنی در عملکرد سازمانی پدیدار شده است. با نگاهی گذرا به سیستمهای بانکداری اینترنتی، میتوان از تاثیر و کارکرد فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی نوین بر بانکداری پی برد. از طرفی، بانکها نیز با پیوستن به سیستمهای ارتباطی جهانی سعی بر بهرهگیری از فناوریهای ارتباطی کردهاند تا از این قافله عقب نمانند. بانکها برای اینکه بتوانند به عنوان یک نهاد مستحک با قابلیت درآمدزایی برای مدیران و ذینفعان خودشان باقی بمانند، نیاز دارند که برای خود مزیت رقابتی پایدار ایجاد نماید. حال این مزیت رقابتی پایدار از چه طریقی حاصل میشود و کدام معیارها در این مسیر ارزش و ارجحیت بالاتری دارند، جوابی است که در این پژوهش بدان پراخته خواهد شد .
امروزه بسیاری از بانکها در سطح جهان خدمات خود را به صورت الکترونیکی ارائه میدهند و با یکپارچه شدن اقتصاد جهانی، کشور ما نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت؛ از این رو در بلندمدت چارهای جز الکترونیکی شدن بانک ها نداریم. از سویی، بخش در حال رشدی از مشتریانی شکل گرفتهاند که فهم تکنولوژیکی دارند و سهولت سیستمهای توزیع خدمت مبتنی بر تکنولوژی را نسبت به ارائه این خدمات از طریق کارکنان بانک ترجیح میدهند. - فرهنگی و همکاران، . - 1394
بدیهی است، گسترش مدلها و روشهای جدید تحقق به این هدف، مدیران و صاحبنظران عرصه سازمانی را یاری خواهد کرد تا در جهت افزایش کارایی و بهره وری که هدف غایی هر سازمانی است، گامهای موثری بردارند. لذا در این تحقیق برآن خواهیم بود تا یکی از روشهای پرکاربرد و نسبتا دقیق، به نام روش فرایند تحلیل شبکهای را جهت نیل به این هدف به کار گیریم. ضرورت استفاده از این روش به علت برخی نواقص مربوط به روش تحلیل سلسله مراتبی است که روابط بین اجزا را درنظر نمیگیرد، میباشد.
همچنین به دلیل استراتژیک بودن موضوع و از آنجایی که تصمیمات استراتژیک در سطوح عالی سازمان اخذ میشود، از پرسشنامه خبرگان استفاده شود. به نظر میرسد با توجه به جنبه استراتژیکی موضوع و عنایت بر روند رو به رشد بانکداری الکترونیک که صنعتی نوپا در کشور می باشد، نتیجه تحقیق بتواند نظر مدیران و تصمیم گیرندگان سطوح بالای بانکی را در جهت اعمال آن در تصمیمهای نوین را جلب نماید و نتیجه از حالت تئوریک به تصمیم اجرایی تبدیل گردد.
