بخشی از مقاله
چکیده:
این تحقیق از بهمن ماه 1390 تا شهریور ماه 1391 در پارك جزیره شادي واقع در شهر اهواز به مساحت 12 هزار متر مربع انجام شد در این تحقیق 7 گونه پرنده زادآور شناسایی شد. روش کار شمارش مستقیم آشیانه ها - Totall count - با توجه به نوع پرنده زادآور و بصورت هفتگی - هفته اي یک بار - بود .
هدف از این تحقیق شناسایی پرندگان زادآور و مقایسه پرندگان زادآور خشک زي و کنار آبزي در این پارك بود. بیشترین فراوانی تعداد پرندگان زادآور متعلق به گونه حواصیل شب - Nycticorax nycticoraxبا 48 پرنده زادآور - و کمترین فراوانی متعلق به گونه اگرت کوچک - Egretta garzetta با 2 پرنده زادآور - بود . مقایسه فراوانی تعداد گونه پرندگان زادآور خشک زي و کنار آبزي در این پارك نشان داد که پرندگان زادآور خشکزي بیشترین تعداد گونه - با 5 گونه پرنده زادآور - و کنار آبزي کمترین تعداد گونه - با 3 گونه پرنده زادآور - را دارا بودند . همچنین مقایسه فراوانی پرندگان زادآور خشک زي و کنار آبزي نشان داد که پرندگان زادآور کنار آبزي بیشترین فراوانی - با 54 پرنده زادآور - و پرندگان زادآور خشکزي کمترین فراوانی - با 36 پرنده زادآور - دارا بود .
-1مقدمه :
پرندگان اغلب به عنوان شاخص کیفیت زیستگاه انتخاب می شوند. اکولوژي آن ها شناخته شده است و گونه ها به ساختارهاي زیستگاه پاسخ می دهند - فنتانا و همکاران - 2011, جمعیت اکثر گونه ها رو به کاهش چشمگیري است و لی ممکن است جمعیت گونه هاي پرندگانی که با تغییرات ناشی از محیط زیست انسانی سازش پیدا کرده اند مانند کبوتر و گنجشک افزایش یافته باشد همچنین امکان دارد گونه هایی که در اواسط قرن کنونی فراوانی بوده اند اکنون نادر یا اتفاقی باشند. - فیروز . - 1387پرندگان گونه هاي غالب جانوري در بسیاري از فضاهاي سبز تشکیل می دهند بر آن تاثیر می گذارند و از آن متاثر میشوند. - بهروزي راد . - 1375 در این تحقیق با شناسایی پرندگان زادآور خشکزي و کنار آبزي در منطقه مورد مطالعه و مقایسه آن ها مشخص شد که پرندگان زادآور کنار آبزي از نظر تعداد گونه کمتر اما از نظر فراوانی بیشتر از پرندگان زادآورخشکزي بودند .
-2پیشینه تحقیق :
منصوري 1375 در مطالعه اي ضرورت وجود پرندگان در فضاي سبز شهري را مورد بررسی قرار داده است و به این نتیجه رسید که فون چشم اندازهاي فرهنگی فقیر تر یا یکنواخت تر از چشم اندازهاي طبیعی اولیه است
بهروزي راد - 1375 - از پرندگان فضاي سبز شهر تهران مشخصات پراکندگی و زیستگاه و وضعیت آشیانه سازي 8 گونه از چرخ ریسکیان را مورد مطالعه قرار داده است .
هایل مقدم - 1373 - به معرفی پرندگان شهري پرداخته و مشخصات دم جنبانک ابلق –گنجشک خانگی و زاغی و یاکریم را مورد بررسی قرارداده و دلیل انجام این بررسی را شناسایی پرندگان شهري بیان نموده و مدلهاي آشیانه سازي و بیومتري را توصیف نموده .
بهروزي راد - - 1374از پرندگان فضاي سبز شهر تهران مشخصات ، پراکندگی ، زیستگاه و وضعیت آشیانه سازي 4 گونه از خانواده کلاغ ها - غراب ، کلاغ سیاه، کلاغ نوك سرخ ، کلاغ نوك زرد - را در فضاي سبز طبیعی و مصنوعی و سایر زیستگاه هاي تهران را مورد مطالعه قرارداده است .
فنتانا و همکاران - - 2011 غناي گونه اي تنوع و ترکیب جامعه 19 گونه پرنده را با ارجاع به گرادیانهاي محیطهاي شهري در 31 نقطه در 9 شهر سوئیس براي پیش بینی اثر اقدامات مدیریتی بر تنوع زیستی شهري انجام داده نشان داده که غنا و تنوع گونه اي پرندگان با افزایش ساختمان اثر منفی میپذیرد و با افزایش تنوع ساختار گیاهی اثر مثبت میپذیرند
-3مواد و روش کار :
در شهر اهواز به تعداد 64 پارك محله اي و 12 پارك ناحیه اي و 6 پارك منطقه اي وجود دارد که بعد از بررسی هاي مقدماتی و بازدید هاي اولیه و مطالعات کتابخانه اي و مصاحبه با مسئولین سازمان پارك ها و فضاي سبز اهواز از بین پارك ها ,پارك جزیره که داراي موقعیت جغرافیایی و تنوع و تعداد گونه هاي گیاهی و پرندگان متفاوت بود . به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شد .که مشخصات کامل آن در شکل 1 و جدا ول 1 و 2 آورده شده است .
براي مشاهده پرندگان و آشیانه آنها از دوربین چشمی 10*50 و براي عکسبرداري از آن ها از دوربین عکاسی مدل canon 14.1 MEGA PIXELS استفاده شد .در این تحقیق به منظور برآورد جمعیت پرندگان زادآور در منطقه مورد مطالعه به دلیل آنکه پوشش گیاهی به طور یکنواخت پوشیده نشده و توزیع آشیانه ها یکسان نبود .از روش شمارش مستقیم آشیانه ها - Totall count - با دو بار تکرار انجام گرفت رابطه - 1باکون و روتلا - 1998 و براي محاسبه درصد فراوانی از رابطه - 2بیک - 1387 استفاده شد.