بخشی از مقاله
چکیده
شهرها مهمترین نشانه های تمدن هر ملت به شمار می آیند، نشانه هایی که قدمت و صلابت ایشان، نمادی از اصالت و استواری صاحبان و ساکنان اصلی آنهاست. شهرها و فضاهای شهری، نمادی از اندیشه ها، آداب و رسوم، روابط و تعاملات مردم در طول سالیان متمادی است. از اینروست که هرچه بر قدمت شهرها و زیستگاههای انسانی افزوده می شود، ارزشمندتر می گردد و مردم قدمت یک مکان و یا عرصه شهری را نمادی از هویت خویش می دانند. با اندک توجه به میراث فرهنگی بشر در سراسر جهان می توان دریافت که اقوام بزرگ و پرآوازه تاریخ، شهرها و آثاری بزرگ از خویش به یادگار گذاشته اند.
در این مقاله سعی شده تا با نگاهی به اهمیت و ضرورت بهسازی و نوسازی شهری و تعریف بافتهای فرسوده شهری، نحوه مداخله در این بافتها مورد ارزیابی قرار گیرد. ضمن آنکه در نهایت برخی چالشهای مداخله در بافتهای فرسوده شهری مورد ارزیابی قرار می گیرند.
ضرورت تحقیق
گسترش پهنه ها و وسعت روزافزون بافت های فرسوده در کشور، بویژه در تهران از یکسو، وجود ابعاد گوناگون و متنوع اجتماعی، اقتصادی، فنی، حقوقی، مدیریتی و زیست محیطی آن از سوی دیگر، این موضوع را در محافل فنی و تخصصی کشور به یکی از مباحث جدی و با اهمیت تبدیل نموده است. این اهمیت در سالهای اخیر و بویژه در دو سال گذشته حساسیتی مضاعف یافته و پرسش های زیادی را پیش روی دست اندرکاران مربوط قرار داده است - عندلیب، 1387، - 24 فصل مشترک این پرسش ها را می توان در تعریف بافتهای فرسوده، مفهوم نوسازی بافت های فرسوده شهری و شیوه های مداخله در اینگونه بافت ها خلاصه نمود. در این مقاله سعی شده تا پاسخهایی برای این پرسش ها پیدا شود و به بررسی تجارب برنامه ریزی مرمت در کشورهای غربی نیز پرداخته شود.
فرضیه تحقیق
به منظور مداخله در بافتهای فرسوده شهری که در جهت اصلاح و بهبود شرایط مختلف در آن صورت میگیرد نیاز به برنامه ریزی های دقیق و جامعی می باشد . موفقیت در چنین پروژه هایی به ابعاد مختلفی مانند آموزش همگانی شهروندان و درگیر ساختن آنها در اجرای پروژه ها ، اجرای درست و مهندسی صحیح پروژه با در نظر گرفتن شرایط و نیازهای ساکنان بستگی دارد .
مقدمه
نواحی کهن شهری که در زمان شکل گیری، فضایی پاسخگو به سلسله مراتب نیازهای ساکنان خود بوده اند، در پی تحولات فن شناختی و تغییر در نیازهای زیستی، اجتماعی و اقتصادی اکنون فاقد عملکرد قوی اند. این نواحی زمانی محل و کانون ثروت و قدرت شهرها بودند، ولی در شرایط کنونی - در اکثر شهرها - از حیث برخورداری از زیرساختها و خدمات شهری ضعیف و از حیث کالبدی نابسامان هستند.
نوسازی و بهسازی یک بار برای همیشه رخ نمی دهد بلکه امری است مداوم که در نهایت می بایست به سیستمی خودجوش تبدیل شود. این امر آنی و سریع نیست بلکه فرآیندی حساس و پیچیده است که نیاز به طراحی برنامه های هدفمند کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت دارد و برای دستیابی به ساماندهی و احیای موفقیت آمیز، به شناخت دقیق بافت قدیمی و کل سیستم شهر و نظام منطقه ای نیاز است. همچنین باید به ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی و مسائل و مشکلات بافت قدیمی شهرها توجه نمود. - زیاری و همکاران، 1387، - 4-5
اهمیت و ضرورت بهسازی و نوسازی شهر
نوسازی و بهسازی شهری پیشینه بسیار طولانی دارد. با آغاز ساخت نخستین شهرها به دست بشر، بهسازی و نوسازی شهری هم آغاز شد. به نظر بعضی از محققان ، نوسازی و بهسازی شهری مربوط به سالهای پس از انقلاب صنعتی بویژه قرن نوزدهم به بعد است.
