بخشی از مقاله
چکیده:
وجود رقابت در بازارهای اقتصادی و گرایش صاحبان سرمایه به افزایش ثروت، مسئولیت پاسخگویی حسابداران را بیش از پیش سنگین میکند. رعایت مبانی اخلاق حرفهای در پاسخگویی حسابداران باعث ایجاد رقابتی سالم در بازارهای اقتصادی خواهد شد. از سوی دیگر رسواییهای مالی به وجود آمده در جوامع مختلف، بر ضعف اخلاق در حرفه حسابداری دلالت دارد. آموزش عالی نظامی حرفهای است که میتواند با استفاده از مبانی اخلاق حرفهای پاسخگوی نیازهای رشته حسابداری باشد.
پایبندی اساتید دانشگاهها به اخلاق حرفهای و رعایت اخلاق آموزشی باعث ایجاد رابطهای سالم و موثر میان استاد و دانشجو خواهد شد. برقراری این رابطه افزایش تعهد مدرسان برای پاسخگویی به نیازهای دانشجویان را به همراه خواهد داشت.
در این پژوهش، به روش بررسی اسناد، مدارک و پایگاههای اطلاعاتی الکترونیکی، سعی در بررسی ضرورت بهرهگیری از اخلاق حرفهای در آموزش رشته حسابداری شده است. اهتمام اساتید به رعایت استانداردهای اخلاق حرفهای علاوه بر افزایش کارامدی در بازده تدریس رضایتمندی و اعتماد جامعه را به همراه خواهد داشت. تمرکز بر مبانی اخلاق حرفهای همچون وفاداری و احساس مسؤولیت اجتماعی، امانتداری، صداقت و راستگویی قبل از ورود افراد به بازار کار و نهادینه کردن اخلاق در برنامههای آموزش حسابداری میتواند در تربیت حسابداران حرفهای یاریرسان جامعه باشد.
مقدمه:
اخلاق از ر یشهای یونانی به معنای آداب و رسوم گرفته شده است. اخلاق از جنبههای فلسفی، آرمانی، انسانی، مذهبی، اجتماعی، فرهنگی و حرفه¬ای میتواند معانی، محدوده و محتوای ویژهای داشته باشد.
علامه ، محمدحسین طباطبایی - ره - در تعریف علم اخلاق میفرما دی: علم اخلاق عبارت است از فنی که پیرامون ملکات انسانی» بحث میکند و هدف آن این است که فضایل اخلاقی را از رذایل اخلاقی معلوم سازد تا آدمی بعد از شناسایی آنها، خود را با فضایل بیاراید و از رذایل دور کند
اخلاق را مجموعهای از صفات روحی و باطنی انسان تعریف کردهاند که به صورت اعمال و رفتاری که از خلقیات درونی انسان ناشی میشود، بروز ظاهری پیدا میکندعموماً. دامنه اخلاق را در حد رفتارهای فردی تلقی میکنند، اما رفتارهای فردی وقتی در سطح جامعه یا نهادهای اجتماعی تسری پیدا میکند، به نوعی اخلاق جمعی یا اجتماعی بدل میشود که ریشه در فرهنگ آن جامعه میدواند. امروزه در تجزیه و تحلیل رفتار سازمانها پرداختن به اخلاق و ارزشهای اخلاقی یکی از الزامات است. نماد بیرونی سازمانها را رفتارهای اخلاقی آنها تشکیل میدهد، که خود این مسئله مبتنی بر ارزشهای درونی سازمانها است
اخلاق موضوعی است فراگیر که همه جوانب زندگی بشری را تحت پوشش قرار میدهد. رشد روزافزون جوامع بشری و پیچیدهتر شدن روابط و مناسبات اجتماعی، نیازهای جدید و نوینی میآفریند . پیامد این نیازهای نوین پیدایش حرفههای گوناگون است و در حقیقت پیدایش حرفههای گوناگون زاییده تلاش در پاسخ به این نیازهاست که با گذشت زمان و تغییر شرایط پدید میآیند و به تدریج سیر تحول و تکامل را میپیما یند . حرفه حسابداری نیز یکی از متشکلترین و منضبطترین حرفههای دنیاست و به دلیل نوع و ماهیت خدماتی که ارائه میکند باید اعتبار و اعتماد خاصی داشته باشد. تداوم این اعتبار و اعتماد و تقویت آن بستگی به پایبندی فکری و عملی اعضای حرفه به ضوابط رفتاری و اخلاقی آن دارد
اطلاعات ارائهشده توسط حسابداران باید کارآمد، قابلاتکا، واقعی و بیغرضانه باشد. پس حسابداران نه تنها باید واجد شرایط و صلاحیت حرفهای بوده و از دانش کافی برخوردار باشند بلکه باید از درجه بالایی از صداقت و درستکاری حرفهای نیز برخوردار بوده و آبرو و حیثیت حرفهای از مهمتر ین داراییهای آنها باشد. از این رو اخلاق در آموزش حسابداری نیازمند توجه روزافزون است.
مفهوم اخلاق حرفهای و اهمیت آن
اخلاق حرفهای به چگونگی رفتار، ادب و عمل شخص هنگام انجام کار حرفهای میپردازد. این کار میتواند مشاوره، پژوهش، تدریس، نویسندگی، طبابت یا هر شغل دیگری باشد. در واقع، اخلاق حرفهای مجموعهای از اصول و استانداردهای سلوک بشری است که رفتار افراد و گروهها در یک ساختار حرفهای را تعیین میکند و مفهوم آن از علم اخلاق اتخاذ شده است .به عبارت دیگر، مجموعه قوانین اخلاقی که از ماهیت حرفه یا شغل به دست آمده، اخلاق حرفهای نام دارد
تعریفهای مختلفی از اخلاق حرفهای ارائه شده است:
اخلاق حرفهای، مجموعهای از اصول و استانداردهای سلوک بشری است که رفتار افراد و گروهها را تعیین م یکند در حقیقت، اخلاق حرفها ی، یک فرایند تفکر عقلانی است که هدف آن محقق کردن این امر است که در سازمان چه ارزشهایی را چه موقع باید حفظ و اشاعه نمود
کادزیر معتقد است اخلاق حرفهای؛ اخلاق کار، متعهد شدن انرژی ذهنی و روانی و فیزیکی فرد یا گروه به ایده جمعی است در جهت اخذ قوا و استعداد درونی گروه و فرد برای توسعه به هر نحو.
اخلاق حرفهای یکی از شعبهها ی جدید اخلاق است که م یکوشد به مسائل اخلاقی حرفهها ی گوناگون پاسخ داده و برای آن اصولی خاص متصور است.
اخلاق حرفهای مجموعهای از کنشها و واکنشها ی اخلاقی پذیرفته شده است که از سوی سازمانها و مجامع حرفه ای مقرر م یشود تا مطلوبتر ین روابط اجتماعی ممکن را برای اعضای خود در اجرای وظایف حرفه ای فراهم آورد
اخلاق حرفهای نوعی تعهد اخلاقی و وجدان کاری نسبت به هر نوع کار، وظیفه و مسئولیت است. اخلاقی بودن در حرفه حاصل دانستن، خواستن، توانستن و نگرش است
از دیدگاه اجتماعی – سیاسی، هر حرفه برای وضع مقررات در جهت مسئولیتهای اجتماعیاش قدرت قانونی دارد. یعنی، حرفه با قراردادهای اجتماعیاش با جامعه مبنی بر حمایت از منافع عمومی، شناخته میشود. اعضای هر حرفه با چندین ویژگی مشخص میشوند، از جمله آن که حرفه اعضایی دارد که با دانش بیشتر، تحصیلات بیشتر، موقعیت اجتماعی بالاتر، همراه با اخلاق و مسئولیتپذ ریی اجتماعی از عموم مردم متمایز میشوند.
