بخشی از مقاله
یافتن یک مکان مناسب براي انجام فعالیت هاي مختلف در سلسله مراتب گوناگون، از مراتب کلان گرفته تا خرد، از مهمترین قسمت هاي یک پروژه تلقی می گردد. انتخاب مکان مناسب نیازمند تحقیق در مکان از دیدگاه هاي مختلف می باشد. مکان یابی مناسب وقتی صورت می گیرد که یک ارزیابی دقیق، همگون و سریع از جذابیت مکان هاي مختلف براي کاربرد خاص وجود داشته باشد. مکان هاي نهایی باید حتی الامکان همه شرایط و قیود قبل از اجرا چنین پروژه هایی را داشته باشند در غیر این صورت نتایج نامطلوب فراوانی به دنبال خواهد داشت. عوامل مؤثر در مکان یابی یا ثابت اند - زلزله خیزي - یا متغیر - پوشش گیاهی - . با بررسی این عوامل و استفاده از ان ها در محیط GIS در نهایت نقشه اي بدست می اید که بهترین قطعات براي احداث کتابخانه محلی شناسایی شده اند.
یس مقدمه
امروزه توجه به مباحث پایداري امروزه در هر پروژه کلان و کوچکی اهمیت فراوانی دارد، یکی از این مباحث توجه به مسأله اموزش و ارتقاي دانش افراد می باشد. کتابخانه ها نقش پررنگی در اموزش و ارتقاي سطح دانش افراد دارند. با توجه به شعارهایی که در سال هاي اخیر مبنی بر اینکه »جهانی بیاندیشیم و محلی عمل کنیم«، لازم است به برنامه ریزي در مقیاس هاي محلی و لوکال توجه بسیاري شود. بسیاري از مدیران شهري امروزه استفاده از روش هاي سنتی را ناکارامد می دانند و در برنامه ریزي و مدیریت شهرها رو به نرم افزارهاي مختلف اورده اند، لذا استفاده از نرم افزار هاي گوناگون از جمله سیستم هاي اطلاعات جغرافیایی امروزه نقش پررنگی را ایفا می کنند.
-2 مبانی نظري
در ارزیابی و مکان گزینی مراکز خدمات شهري چهار ماتریس مطرح است:
-1ماتریس سازگاري
-2ماتریس مطلوبیت
-3ماتریس ظرفیت
-4ماتریس وابستگی
-1 ماتریس سازگاري : این ماتریس بیان می کند دو نوع کاربري مجاور باید هماهنگ بوده و مزاحمتی براي یکدیگر بوجود نیاورند حتی در بعضی موارد بهم کمک کنند. کاربریهاي همجوار از نظرسازگاري ممکنا ست حالت هاي زیر را با هم داشته باشند.
الف - کاملاً با یکدیگر سازگار باشند . به این مفهوم که هر دو داراي خصوصیات مشترك بوده و فعالیتآنها کاملاً بر یکدیگر منطبق است . نظیر دو مسکن کم تراکم.
ب - نسبتاً سازگارند ، به این ترتیب که از نظر کلی هر دو کاربري متعلق به یک دسته هستند ولی در جزئیات با یکدیگر تفاوتهایی را دارا هستند ، نظیر مسکن کم تراکم و مسکن با تراکم متوسط.
پ - نسبتاً ناسازگار ، به این معنی که میزان ناسازگاري بین دو کاربري از سازگاري آنها بیشتر است مانند یک مجتمع مسکونی و یک مرکز تفریحی.
ت - کاملاً ناسازگار ، یعنی مشخصات دو کاربري هیچگونه همخوانی با یکدیگر نداشته و در تقابل با یکدیگر می باشد - مانند یک واحد مسکونی کم تراکم و یک واحد صنعتی بزرگ -
-2 ماتریس مطلوبیت
رابطه بین سایت - زمین و محل - با فعالیت یا به عبارت دیگر رابطه زمین با کاربري در نظر گرفته شده است. هر فعالیتی براي کاربري ویژه اي مناسب است و هر کاربري زمین خاصی را می طلبد.
-3 ماتریس ظرفیت
هر فعالیتی یک مقیاس دارد و هرجایی که این فعالیت گیرد باید ان محل ظرفیت پذیرش ان فعالیت را داشته باشد.
-4 ماتریس وابستگی
بر خلاف مواردي که کاربریها با یکدیگر ناسازگار بوده و همجواري آنها ایجاد مزاحمت می نماید، گاهی اوقات فعالیت یک کاربري وابسته به دیگر فعالیت ها می شود. این امر به خصوص در صنایع دیده می شود. یک محله مسکونی بدون خدمات آموزشی، درمانی، تجاري و مراکز دیگر که هر یک به نحوي با سایر فعالیت ها در ارتباط بوده و به آنها وابسته است کامل نیست. - رحمانپور، - 1389 کتابخانههاي عمومی، یکی از ابزارهاي اصلی توسعه فرهنگی در جوامع کنونی به شمار میروند و در توسعه نیروي انسانی نقش اساسی بر عهده دارند.
کتابخانههاي عمومی در بالا بردن سطح دانش اجتماع و شکوفایی استعدادهاي افراد یک جامعه سهم بسزایی دارند و سنگ بناي توسعه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی محسوب میشوند. پرداختن به کتابخانه در شهر به عنوان یکی از تسهیلات شهري، باعث اصلاح محیط اجتماعی شهروندان میگردد. در واقع، باید به برنامهریزي و طراحی کالبدي محله هاي مسکونی توجه شود و محیطی سالم براي ارتقاي سطح تعلیم و تربیت و بسط پیوندهاي اجتماعی و رفع نارساییها فراهم آید. در این میان، یکی از اساسیترین نیازمندیهاي مراکز فرهنگی، تأمین کتابخانههاست - شیعه، . - 1380
-3 معرفی محدوده
تصویر - 1 موقعیت شهر یزد در کشور، استان و شهرستان - مأخذ: معاونت برنامه ریزي استانداري یزد - 1385 خیرآباد، روستایی از توابع بخش مرکزي شهرستان یزد در استان یزد ایران است. این روستا در دهستان فجر قرار دارد و براساس سرشماري مرکز آمار ایران در سال 1385، جمعیت آن 794٬5 نفر 596 - ٬1خانوار - بودهاست. این بخش با الحاق به یزد اکنون از محلات این شهر به حساب می اید.
