بخشی از مقاله
نقش ژئوپارك در توسعه ي گردشگري جزیره قشم
چکیده
ژئوپارك مقوله جدیدى در صنعت گردشگرى است که می تواند به عنوان یک سرمایه ملی پایدار جایگزینی براى منابع غیر پایدار شود و به توسعه اقتصاد کشور کمک کند. توسعه قشم از حساسیت خاصی در همه ابعاداکولوژیکی،اقتصادي،سیاسی و توریسمی برخورداراست.ژئوپارك در لغت پارك زمین شناسی و در معنا عبارت است از منطقه اى با وسعت کافی که مرزهاى آن به وضوح مشخص شده و چندین پدیده بارز زمین شناسی (میراث زمین شناسی) در محدوده آن قرار گرفته باشد.این محدوده باید بتواند در توسعه اقتصادى جوامع پیرامون نقش موثرى ایفاکند، جزیره پهناور قشم با مساحتی نزدیک به 1500 کیلومتر مربع بزرگترین جزیره ي کشورمان ایران است و وجود دشتها، درهها، سواحل و کوه ها وضعیتی کمنظیر از نظر پوشش گیاهی، حیات وحش و وجود پدیدههاي نادر زمینشناسی،ارتفاعات،دره هاي حاصل از عوامل فرسایش، برجستگیهاوفرورفتگیهاي بهوجود آمده از هوازدگی، مخروط افکنهها و قطعههاي فروافتاده در پاي ارتفاعات، کوهسارها که دست هنرمند طبیعت به تازیانه باد و باران پدید آورده است و حضور اکوسیتم هاي خاصی چون جزایر مرجانی ،جنگلهاي حرا و اراضی خاص و وسیع داخلی که در معرض خطر می باشند و مستلزم حفظ آن ها براي رسیدن به توسعه ي پایدار ،بر شناخت دقیق وضعیت موجود از همه نظر ، برنامه ریزي و مدیریت توریسم مستمر مبتنی باشد.این تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و با روش کتابخانه اي و اسنادي و استفاده از سایر ابزارهاي شناخته شده در صدد بررسی جایگاه ژئوپارك جزیره قشم در این زمینه تعیین نقاط قوت و ضعف و فرصتها و تهدید هابا استفاده از مدل استراتژیک (SWOT)تجزیه و تحلیل شده است و ارائه راه کارها و پیشنهاد هاي مناسب و برنامه ریزي براي این منطقه جهت رسیدن به توسعه ي پایدار می باشیم. با وجود جاذبه هاي توریستی و آثار تاریخی بسیار با ارزش در منطقه قشم و توسعه گردشگري به عنوان یکی از قطب هاي اقتصادي باید اقدامات مفید و اساسی انجام گیرد.
کلید واژه:
ژئوپارك ،اکوتوریسم،گردشگري، توسعه پایدار،قشم
-1مقدمه
سیر و سیاحت در سرزمین هاي مختلف همواره جزئی از نیازهاي زندگی انسان و یکی از روش هاي پر رونق گذران سالم اوقات فراغت به شمار می رود.حرکت شتابان جهان به سوي قرن بیست ویکم شیوه هاي سنتی توسعه اقتصادي و اتکا به درآمدهاي محدود ناشی از سرمایه هاي فسیلی را مطرود دانسته است و ضرورت ایجاد حرکت هاي نوین و دستیابی به مکانیزم هاي کارآمد در بهره گیري افزون تر از شرایط طبیعی موجود را به ویژه در کشور هایی که ازفرهنگ غنی تاریخ کهن و آثار باستانی بسیاري برخوردار هستند ایجاب می نماید.صنعت جهانگردي به عنوان بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به شمار آمده وبه یقین
"جهانگردي "در دهه هاي آینده با سرعتی بیش از گذشته و امروز گسترش خواهد یافت بسیاري از کشورها این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال رشد بخش خصوصی وتوسعه ساختار زیربنائی می دانند.(محلاتی،1: 1380 )امروزه حفاظت محیط زیست یکی از مهمترین اولویت هاي مورد توجه برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان سازمان ها و ارگان هاي مختلف در سراسر جهان می باشد بنابر این برنامه ریزي و هدفمند ساختن روند گسترش آن در طی دوره هاي مختلف تاریخی از اهمیت به سزایی برخوردار است. خلیج فارس یکی از قدیمی ترین دریا هایی است که انسان متمدن شناخته است.(همایون،( 14 :1382 خلیج فارس به خاطر 3 عامل موقعیت راهبردي،بازار صدور کالا و تجهیزات نظامی و وجود ذخایر عظیم نفت و گاز است ،که موقعیت راهبردي،سواحل و جزایر زیباي آن همچون قشم موقعیت گردشگري این خلیج را افزایش داده است. برخورداري از بیشترین وسعت در میان جزایر ایران همچنین مساحت قشم از23 کشور جهان بیشتر می باشدو موقعیت استراتژیکی خاصی به کشور و منطقه جزیره قشم داده است. (اصغري، 10 : 1387 )قشم بزرگترین جزیره خلیج فارس است طول آن 124 کیلومتر و عرض آن از 10 تا
35 کیلومتر است. جزیره هاي کوچکتري همچون هرمز،لارك،هنگام در اطراف این جزیره بزرگ قرار گرفته اند.بخش شمالی و شمال شرقی خلیج فارس را تماما" سواحل ایران پوشانده است .طول مرزهاي ایران در خلیج فارس از دهانه اروند رود تا بندر عباس
1259 کیلومتر است. (گرمساري،(1 :1384 در این تحقیق به نقش ژئوتوریسم و اکوتوریسم در توسعه گردشگري منطقه قشم می پردازیم و با در نظر گرفتن تهدیدات و فرصت هاي پیش رو راهکارهاي توسعه بر ژئوپارك قشم را بیان می کنیم.
-2مساله پژوهش
توجه به مناطق آزاد می تواند به شرایط نابرابر رقابت و تضعیف موقعیت نسبی ایران ، پایان بخشد.تحقق اهداف اقتصادي در مناطق آزاد بر اساس رعایت معیارها و شاخص هاي زیست محیطی نگاه بسیار مهمی است ، نگاهی که در نهایت می تواند موجب ایجاد اشتغال و کسب در آمد براي مردم، دولت، و سازمان هاي مناطق آزاد شود.این مناطق را نباید صرفا به عنوان مبادي ورود کالا محسوب کرد چرا که این مناطق با امکانات و تسهیلاتی که دارند با یک مدیریت صحیح می تواند در زمینه گسترش توریسم مؤثر باشد. مناطق آزاد کشور ما بعنوان مناطق جذب جهانگرد خارجی و نیز مکان هاي گردشگري داخلی عمدتا با بینش هایی درون گرایانه و بر اساس نیاز و ساختار ذهنی و فرهنگی جهانگرد داخلی طراحی شده اند و چنانچه هدف جذب جهانگرد خارجی است چنین دیدگاهی از بنیاد باید دگرگون شود و شرایط و امکانات و ساختارهاي تازه اي در آنها فراهم گردد.(کرمی،(45 :1387 در بیان مسئله تحقیق سوال هایی چون ، آیا منطقه قشم در کشور ما از لحاظ اکوتوریسم و ژئوپارك ها در صنعت گردشگري حائز اهمیت است ، آیا می توان زمینه هاي شناسایی گردشگري قشم را در منطقه خلیج فارس فراهم کرد ، سوال هایی این چنینی در ذهن محقق انگیزه اي گردید تا محقق به پژوهش پرداخته و منطقه آزاد قشم را مورد مطالعه قرار دهد.
-3ویژگی هاي جغرافیایی منطقه مورد مطالعه
شهرستان قشم در جنوب استان هرمزگان، در شمال باختري تنگه استراتژیک هرمز، در 26 درجه و 45 دقیقه ي پهناي شمال و
55 درجه و 47 دقیقهي درازاي خاوري نسبت به نیم روز گرینویچ قرار دارد و بلندي آن از سطح دریا 6 متر است. درازاي جزیره115کیلومتر و پهناي آن، 10 تا 35 کیلومتر است،(سمینار خلیج فارس،6 : 1341 ).و بنا بر نوشته دهخدا جزیره قشم در 34
هزار گزي جنوب بندر عباس واقع شده است.( گزارش تو جیحی اجراي قانون تعاریف و ضوابط کشوري هرمزگان،4 : 1341 )مساحت این جزیره حدود 1491 کیلو متر مربع برآورد شده است جزیره قشم نه تنها بزرگترین جزیره خلیج فارس شمرده میشود بلکه با وسعتی افزون بر 1500 کیلومترمربع، از 23 کشور جهان بزرگتر است از جمله: 2/5 برابر بحرین، 2/5 برابر سنگاپور، 2/5 برابر سانمارینو، 1/5 برابر هنگ کنگ، 5 برابر مالدیو و 70 برابر ماکائو است.(جعفري ،(926 : 1379
-4اهمیت پژوهش
گردشگري عنصري زنده و سریع الرشد است .فعالیت هاي جدید مقصد هاي جدید تکنولوژي و دانش جدید بازارهاي نو و بالاخره تغییرات جدید در الگوي زندگی انجام گردشگري را ضروري می سازد در تلاش براي گسترش صنعت گردشگري می توان گفت در عصر حاضر کشوري موفق است که زمینه هاي لازم را براي گسترش این صنعت همگام با گسترش فناوریهاي نو آماده سازد، بنابراین شناخت بسترهاي لازم جهت رشد صنعت گردشگري از اهمیت بالایی برخوردار است. براي اینکه از قافله عقب نمانیم باید دیدگاه وتفکرات سنتی را کنار گذاشته و خود را با شرایط جدید وفق دهیم زیرا گردشگري به سبک و سیاق جدید لوازمی دارد که براي استقرار و پیاده سازي آن در کشور باید مقدماتش را فراهم نمود.امروزه ارائه تسهیلات و خدمات اطلاع رسانی به جهانگردان از اساسی ترین اقدامات زیر بنایی در توسعه و رونق بازاریابی جهانگردي به شمار می رود.( عجمی ،(12: 1383توریسم ژئوپارك توریسمی است که بر خصوصیات زمین شناختی یک منطقه توریستی تاکید دارد. علاوه بر میراث زمین شناختی چشم انداز طبیعی اقتصادي توریسم و محبوبیت علم زمین شناختی جنبه هاي انسانی تاریخی و فرهنگی جوامع محلی را نیز شامل می گردد.به رغم تبلیغات بسیار گسترده پیرامون منافع مالی و اقتصادي حاصل از گردشگري خطر قربانی شدن محیط زیست به پاي گردشگري اکنون موضوعی است که بسیاري از کشورهاي فقیر و حتی ثروتمند جهان به موضوعی دردناك و لاینحل مبدل شده و چه بسیار درآمد هاي کلان بدست آمده را که باید صرف درمان زخم هایی کرد که به ویژه به دلیل گردشگري به ویژه طبیعت گردي در بسیاري از کشورها رخ داده است .ژئوپارك میراث به جاي مانده از فعالیت هاي طبیعی و بشري در کره خاکی است، در این میان هر کشوري که از تاریخ کهن و پیچیدگی هاي زمین شناختی بیشتري برخوردار باشد پتانسیل مناسبی در توسعه صنعت گردشگري خواهد داشت.(KPMG،2002 )جزیره قشم از مکان هایی در ایران است که با داشتن چشم انداز هاي مختلف توسط یونسکو به عنوان اولین ژئوپارك ایران شناخته شده است در این تحقیق نقش و موقعیت ژئوپارك قشم را در جذب گردشگر و توسعه گردشگري مورد بررسی قرار می گیرد.
-5روش تحقیق
هدف از این مقاله بررسی نقاط قوت و ضعف و تهدید ها و فرصت ها درتوسعه گردشگري منطقه قشم می باشد.با توجه به اهداف تحقیق ،ماهیت موضوع و مولفه هاي مورد بررسی رویکرد حاکم بر فضاي تحقیق ((توصیفی_تحلیلی)) است.در این پژوهش روش کتابخانه اي که شامل مطالعه اسناد و کتاب ها بوده و روش میدانی آن به صورت مشاهده واستفاده از پرسشنامه صورت گرفته است وبراي تکمیل اطلاعات به دست آمده ،به وسیله پرسشنامه از مردم و مسئولان مرتبط با موضوع تحقیق نظر خواهی شد
که با وزن دهی به موارد مورد نظر به تکمیل ماتریس swot و در نهایت به ارائه راهبردها و استراتژي هاي مناسب توسعه گردشگري قشم پرداخته شده است در این پژوهش نمونه آماري با استفاده از فرمول کوکران استفاده گردید که شامل دو گروه مردم 55) نفر)و مسئولان مرتبط با گردشگري 25)نفر) بوده است.لازم به توضیح است که براي تعیین نمونه ،روش هاي متعددي وجود دارد ولی به طور معمول چهار روش شامل:قضاوتهاي شخصی ،بر اساس حد نصاب هاي ارائه شده ،بر اساس محاسبات آماري و برآورد نمونه در پرتو امکانات (ابراهیم زاده و آفاسی زاده،(111: 1388 سرانجام به تجزیه و تحلیل آماري از داده ها و استخراج پرسشنامه با استفاده از مدل هاي SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج آن ارزیابی شده است .
-6پیشینه پژوهش
در پیشینه تحقیق، تحقیقات مشابه مورد بررسی قرار می گیرند. درباره ماهیت پیشینه، همین اندازه کافی است که از روي تعداد پیشینههایی که محقق به آنها مراجعه میکند، میتوان به مطالعات زمینهاي و نیز تأمل او درباره موضوع مورد بررسی پی برد.اهداف پیشینهیابی در تحقیق، موارد زیر می باشند:
الف) ارتباط دادن تحقیق با مطالعاتی که در همان زمینه توسط دیگران انجام یافته است؛ زیرا از این طریق، مطالعات پژوهشی از وضعیت انتزاعی بیرون آمده و نسبت به پژوهشهاي موجود در همان زمینه، جنبه تکمیلی پیدا می کند و به عبارت دیگر، تحقیق با تلاشهاي علمی دیگران پیوند حاصل میکند.
ب) از طریق مراجعه به پیشینههاي قبلی، می توان به جنبههایی که پژوهشهاي قبلی به آنها توجه نکردهاند، توجه داشت و جنبه نوآوري و تکاملی پژوهش را رعایت کرد.
ج) استفاده از روشهاي موفق پژوهشهاي قبلی و پرهیز از تکرار شکستهاي گذشته.
د) پرهیز از دوبارهکاري و تکرار تحقیق هاي قبلی.
و) برخورداري از یافتههاي پژوهش قبلی در همان زمینه (بیانی، ( 67 :1378
امري کاظمی، علیرضا (1383)در مقاله اي تحت عنوان » ژئوپارك قشم، اولین ژئوپارك خاورمیانه دروازه ورود به ایران، سرزمین شگفتیهاي زمین شناختی« پایگاه ملی دادههاي علوم زمین کشور و سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی.در این مقاله به زحمات زیادي که جهت انجام سرمایهگذاریهاي معنوي و مادي موفق براي کسب عنوان »اولین ژئوپارك جهان در منطقه خاورمیانه اشاره شده است.بنیامیر ، آیدین((1384 در پژوهش خود تحت عنوان ((بررسی حساسیتهاي زیست محیطی سواحل جزیره قشم در برابر آلودگی نفتی))به بررسی سواحل جزیره قشم و آلوده شدن سواحل پرداخته است.امیري، ناصر و زارع ،محمد (1385)در مقاله اي تحت عنوان »نقش گنبدها و غارهاي نمکی در ایجاد ژئوپارك و توسعه ژئوتوریسم در ایران« به معرفی جمعی از گنبدها و غارهاي نمکی و جاذبههاي گردشگري علمی گنبدها و غارهاي نمکی اشاره شده است و جنبههاي زیباشناختی و ویژگی هاي انحصاري غارهاي نمکی براي گردشگري و ایجاد ژئوپارك را مورد مطالعه قرارداده است و به توسعه گردشگري با استفاده از پتانسیل هالوتراپی در غارهاي نمکی اشاره کرده است.ارمغان،سیمین و ارمغان،ناحید» رویکردهاي اقتصادي توسعه ژئوپارك در جزیره قشم« در این مقاله به اثرات اقتصادي ژئوتوریسم و اقتصاد ژئوپارك در قشم اشاره شده است و عوامل مورد بررسی در اقتصاد ژئوپاركها را نام برده و توضیح داده استHaghipour, A.2004 .در این مقاله به تعریف ژئوپارك که مخفف پارك زمین شناسیمی باشد و به سرزمین هایی که پدیده هاي زمین شناسی بی همتا و تاریخچه تکامل زمین شناسی مشخصی دارند به مطالعه پرداخته است.
-7ویژگی هاي ژئوپارك جزیره قشم
ژئوپارك قشم با وسعتی بالغ بر30,000 هکتار در غرب جزیره بین طول هاي4426 62و0026 35 شمالی و عرضهاي4428 55 و4455 44 شرقی جغرافیایی قرار دارد در حقیقت ژئوپارك قشم محدوده اي طولی است که شرق آن به محور طبل ـ صلخ، غرب آن به محور گوري ـ کانی، از شمال به ساحل شمالی و از جنوب به ساحل جنوبی منتهی می شودژئوپارك قشم داراي8 سایت اصلی می باشد که عبارتند از (1: تنگه چاه کوه (2. دره ستاره افتاده(. 3 تنگه عالی (4 دره تندیسها (5.دره شور (6.
نمکدان.(7دولاب.(8کورکوراکوه.
و همچنین ژئوپارك قشم داراي موزه اي می باشد که حیات وحش منطقه و عکس هائی از پدیده هاي زمین شناسی ژئوپارك را به نمایش می گذارد .ژئوپارك قشم اولین و تنها ژئوپارك خاور میانه است که در سال 2006 به ثبت شبکه جهانی ژئوپارك ها رسید.
در حال حاضر تنها 17 کشور جهان ژئوپارك ثبت شده دارند که ایران نیز به واسطه ژئوپارك قشم یکی از این 17کشور می باشد البته این موضوع برکسی پوشیده نیست که ژئوپارك قشم بواسطه واقع شدن در منطقه استراتژیک خلیج فارس از اهمیت بالاتري برخوردار است. از طرف دیگر ژئوپارك قشم به دلیل قرار گرفتن بین ژئوپارکهاي شرق آسیا و اروپا موقعیت خاصی را هم در منطقه و هم در بین ژئوپارکها پیدا کرده است .ژئوپارك قشم از لحاظ تنوع پدیده هاي زمین شناسی به دنبال آن تنوع سایتها نسبت به سایر ژئوپارکها جایگاه بهتري را دارد. البته این تنوع محدود به پدیده هاي زمین شناسی نمی شود، تنوع در پدیده هاي مانند بوم شناسی، آثار باستانی، محیط زیست، حیات وحش و ... از دیگر ویژه گیهاي این ژئوپارك می باشد .قرار گرفتن سواحل در حاشیه ژئوپارك باعث شده زیبایی این ژئوپارك چندین برابر شود . همچنین از دیگر ویژه گیهاي اصلی ژئوپارك قشم مجاورت با جنگل هاي حرا می باشد ك به ارزش آن به مقدار خیلی زیادي افزوده است .جاذبه هاي علمی و گردشگري ژئوپارك قشم با توجه به تنوع پدیده هاي زمین شناسی در ژئوپارك این منطقه می تواند به مرکزي جهت تحقیقات، مطالعات و انجام پایان نامه ها در زمینه هاي رسوب شناسی ژئومور فولوژي، فسیل شناسی و بررسی گنبد نمکی و پدیده دیا پیریسم تبدیل شود. همچنین با توجه به تعریف ژئوپارك، پدیده هایی مانند پوشش گیاهی، حیات وحش و ... جزئی از ژئوپارك محسوب می شوند .وجود جنگل حرا در شمال شرق ژئوپارك یکی از عوامل تقویت کننده ژئوپارك می باشد که جاي تحققیق و مطالعه علمی درباره این اکوسیستم غنی بسیار وسیع است حیات وحش منطقه ژئوپارك نیز داراي اهمیت بسیار بالائی است با توجه به وجود بیش از 220 گونه پرنده 30
گونه خزنده، 20 گونه پستاندار و ... در محدوده ژئوپارك و اطراف آن مطالعات جانور شناسی و زیست شناسی این جانوران می تواند کمک بسیار زیادي به توسعه هر چه بیشتر ژئوپارك کند .همچنین وجود آثار باستانی در محدودة ژئوپارك کهبعضا تاریخ آنها به دوره مادها نیز می رسد، جنبه باستان شناسی ژئوپارك راشدیدا تقویت کرده و باعث مطرح شدن هر چه بیشتر آن در بین سایر ژئوپارکها می شود .از طرفی مطالعات آب خیزداري یکی دیگر از جنبه هاي علمی ژئوپارك می باشد که با توجه به اعلام دهه آب شیرین (از سال 2005 تا2015 )اهمیت آن را دو چندان می کند. در نهایت با توجه به وجود ساختار فرهنگی آئینی ویژه در منطقه انجام مطالعات دراین خصوص می تواند کمک زیادي به آموزش وگسترش فرهنگ منطقه به جهانیان می نماید .اهمیت اقتصادي ژئوپارك ها در دنیا ژئوپارك مقوله جدیدي در صنعت گردشگري می باشد در نتیجه طبیعت گردان توجه خاصی به این موضوع دارند. از طرفی تجارب کشورهاي پیشگام در زمینه ژئوپارك نیز مؤید این موضوع می باشد که درآمد هاي حاصل از جذب توریست توسط ژئوپارك خیلی بیشتر از درآمد سایر منابع جذب توریسم می باشد .امروزه تمام کشورهاي جهان رویکرد ویژه اي به مبحث
توریسم و گردشگري دارند و سعی بر این دارند که به نحوي درآمد حاصل از جذب توریسم جایگزین سایر منابع غیر پایدار درآمدي شود توسعه گردشگري می تواند از تک محصولی بودن کشور جلوگیري کرده و کمک بزرگی به توسعه اقتصادي کشور کند از طرف دیگر ژئوپارك به عنوان یک سرمایه ملی می باشد و نسل به نسل می باید منتقل شود تا آیندگان نیز از این زیبایی طبیعت بهره مند شوند آن چنان که ما شدیم .لذا ژئوپارك ها و ژئوتوریسم با ایجاد رونق گردشگري به خصوص اکوتوریسم نقش اساسی را می تواند در اقتصاد کشورها ایفاء کند ● .ژئوپارکها تا کنون 53 ژئوپارك توسط سازمان یونسکو به ثبت رسیده است که در 17 کشور جهان قراردارند. دراین بین کشور چین با 18 ژئوپارك بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است .برخی از جاذبه هاي ارزنده گردشگري ژئوپارك قشم ▪ دره ستاره افتاده :این دره در فاصله 15 کیلومتري شهر قشم و در مجاورت روستاي برکه خلف واقع شده است اگر چه این سایت در خارج از محدودة ژئوپارك قرار دارد ولی با توجه به زیبایی منطقه و همچنین ساختار ژئومورفولوژي خاص آن به عنوان یکی از سایتهاي اصلی ژئوپارك مورد پذیرش یونسکو قرار گرفت سایت دره ستاره ها از لایه هاي رسوبی بسیار نرم و فرسایش پذیر از جنس مارن که یک لایه ماسه سنگ آهکی بر روي آن قرار گرفته است تشکیل شده که براي بررسی لایه هاي رسوبی، مکانیزم فرسایش روي لایه ها و هوا زدگی آنها بهترین محل می باشد از طرفی بوجود آمدن احجامی مانند ستونک هاي سوزنی شکل، دیواره هايکاملا عمودي، پل ها و حفره هاي متعدد و زیبا در این دره بر زیبایی آن افزوده است .تنگه چاه کوه :در فاصله 85 کیلومتري شهر قشم و در جنوب غربی روستاي چاهوي شرقی قراردارد این تنگه که در یک لایه ماسه سنگی ایجاد شده است و به دلیل وجود میان لایه هاي مارن، سیلت و آهک و فرسایش انحلالی آنها حفره ها، درزها و بریدگیهاي بسیار زیبایی ایجاد شده است که چشم هر بیننده اي را خیره می کند. این تنگه در حقیقت از دو تنگه عمود برهم تشکیل شده است و به دلیل اینکه کف این تنگه بعد از هر بارندگی محل جاري شدن آب می باشد، مرد محلی براي استفاده از این آب اقدام به حفر چاه در کف آن نموده و به همین دلیل نام چاه کوه را براي این تنگه انتخاب کردند .
دره تندیسها :این دره در فاصله 75 کیلومتري و در جنوب غربی روستاي طبل قراردارد. دره تندیسها یکی دیگر از سایت هاي ژئوپارك می باشد که سطح آنغالبا از ترکهاي گلی پوشیده شده است ترك گلی یک ساخت رسوبی می باشد که در مباحث رسوب شناسی به آن پرداخته می شود. از لحاظ ساختارينسبتا شبیه به دره ستاره ها می باشد با این تفاوت که وسعت بیشتري داشته و تراکم پدیده در آنجا کمتر ولی فراوانی بیشتري دارد. در این دره از سنگ، بوسیله فرسایش تندیس هایی تراشیده شده که چشم اندازي بسیار زیبا را در منطقه ایجاد کرده است ▪ .کورکورا کوه :کورکورا کوه در مجاورت روستاي گیاهدان قرار دارد البته این سایت خارج از محدوده اصلی ژئوپارك قراردارد ولی با توجه به زیبائی منطقه به عنوان یکی دیگر از سایتهاي اصلی ژئوپارك مورد قبول یونسکو واقع شد. ساختار عمومی منطقه تپه ماهور هایی است که بیشتر از جنس مارن می باشد و بدلیل فرسایش توسط آبهاي جاري دره ها و تنگه هاي بین آنها ایجاد شده است .گنبد نمکی :سایت نمکدان یکی دیگر از جاذبه هاي علمی گردشگري ژئوپارك قشم می باشد که درفاصله 100 کیلومتري شهر قشم قرار دارد. دراین منطقه بدلیل پدیده دیا پیریسم گنبد نمکی سر برآورده است که طولانی ترین غار نمکی جهان در این گنبد قراردارد. همچنین وجود چشمه هاي نمک و سفید پوش کردن دره ها و زمین هاي اطراف این گنبد چشم اندازي رویایی به منطقه داده است. در این منطقه انواع سنگهاي رسوبی،