بخشی از مقاله
چکیده:
امروزه مدیریت دانش سازمانی و فرایندهای آن را به مثابه یک راهبرد ضروری و آینده نگر به منظور بقا و بهبود عملکرد فردی و سازمانی و به طور کلی تبدیل شدن به یک سازمان یادگیرنده در محیط های پویا و به شدت تغییرپذیر می دانند و سازمان ها به منظور دستیابی به مزایای آن برای پیاده سازی مدیریت دانش تلاش می نمایند که در این راستا با چالش ها و الزاماتی روبرو هستند. در این مقاله پس از ارائه مفهوم مدیریت دانش و فرایند آن ابتدا به اهمیت نهادینه شدن مدیریت دانش در سازمان های دولتی پرداخته شود و در ادامه موانع اجرایی نظام مدیریت دانش در سازمان ها و چالش هایی که سازمان در پیاده سازی مدیریت دانش با آن مواجه می گردد شناسایی و بیان شده است .
واژه های کلیدی: مدیریت دانش، سازمان های دولتی، چالش
مقدمه:
صاحبان کسب و کار دهه 1980 را دهه جنبش کیفیت - تاکید بر این که برای دستیابی به کیفیت بهتر همه کارکنان باید از قدرت فکری خود بهتر استفاده کنند - و دهه 1990 را دهه مهندسی مجدد استفاده از فناوری برای بهبود فرایندهای کسب و کار و کاهش هزینه ها و دهه 2000 را دهه مدیریت دانش لقب داده اند - فتحیان و قوامی فر . - 1384 این روزها دانش بیشترین ارزش را در سازمان ها دارد - برتیو و دیگران 2010، ص - 127 در این میان سازمان هایی که درجه بالایی از خلاقیتش و عملکرد کاری دارند دانش خود را به صورت اثربخشی مدیریت می کنند - کسورادو و راموس،
2010، ص . - 323فرضیه مدیریت دانش به طور گسترده ای در تئوری و عمل بحث شده است هنوز در بخش دولتی روی آن کار خاصی انجام نگرفته است - شریف الدین و دیگران 2004، ص . - 96 مدیریت دانش در پی ایجاد ارزش از طریق دارایی های نامحسوس سازمان می باشد.
بسیاری از سازمان ها برای تسهیل در فرانید به اشتراک گذاری وادغام دانش به طراحی سیستم های مبتنی بر رایانه می پردازد. برای این کار تنها استفاده از تکنولوژی های رایانه ای در مدیریت دانش کافی نمی باشد. کارکنان و فرهنگ کار دیگر عوامل تعیین کننده در موفقیت یا شکست اجرای سیستم مدیریت دانش محسوب می شوند. توجه به ورودی هایی چون توجه، انگیزه، تعهد و خلاقیت ونوآوری برای توضیح مناسب خروجی های عملکرد سازمان ضروری است اما اغلب مدیران در فهم جنبه های عملی مدیریت دانش با چالش های مختلفی روبرو هستند - شریف زاده، بودلاس 1387، ص . - 271 در نتیجه، برای اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش باید در پی شناخت چالش ها بود. در ادامه مقاله به شناسایی این چالش ها پرداخته شده است. تعاریف مدیریت دانش چیست؟ تعریف مدیریت دانش مشکل است. یک تعریف جهان شمول که تمامی صاحبنظران بر سر آن توافق داشته باشند وجود ندارد.
- 1از نظر توماس دوپرت مدیریت دانش عملیات کشف، سازماندهی، خلاصه کردن، ارائه اطلاعات است به شکلی که معلومات کارمندان را بهبود بخشد.
- 2 لاری پرولاک می گوید مدیریت دانش تلاشی برای آشکار نمودن دارایی پنهان در ذهن اعضا و تبدیل این دارایی پنهان به یک دارایی سازمانی تا همه کارکنان سازمان به این دارایی دسترسی داشته باشد.
- 3 مدیریت دانش استفاده خلاق، موثر، کارآمد از کلیه دانش ها و اطلاعات در دسترس سازمان به نفع مشتری و در نتیجه به سازمان . - MC Donald, 2002 -
- 4 مدیریت دانش یعنی به کارگیری سرمایه فکری برای تفوق سازمان در رقابت با سازمان های همتا، همچنین پاسخ های نوآورانه ای برای چالش های جدید و اهرمی برای عمل و یک میانجی است - علاقه بند، . - 1382 اودل و گری سون - 1998 - مدیریت دانش را به عنوان یک استراتژی که باید در یک سازمان ایجاد شود تا اطمینان حاصل شود که دانش به افراد مناسب در زمان مناسب می رسد و آن افراد آن دانش را تسهیم کرده و از اطلاعات برای اصلاح سازمان استفاده می کنند تعریف می کند.
روش های مدیریت دانش:
فرانس و بوتیلییر و کاتلین شیرر - 2002 - مطالعه علمی در مورد 12 سازمان 6 - سازمان خصوصی و 6 سازمان دولتی - انجام دادند تا آن چه را که آن ها روش های مدیریت دانش می نامیدند، مشخص سازد. نتیجه حاصله عبارت بود از:
- تمرکز بر ارتباطات که گروه های همکار و محل های پرسش و پاسخ نامیده می شود.
- تمرکز بر ذخیره و بازیابی دانش که بانک های اطلاعاتی خبره و دانش نامیده می شود.
- تمرکز بر اشاعه گزیدن که آگاهی رسانی های اطلاعات و اخبار و یادگیری سازمانی نامیده می شود.
- تمرکز بر عمل که همکاری مجازی نامیده می شود.
تاریخچه مدیریت دانش:
مراحل رشد و بلوغ مدیریت دانش بر اساس دو رویکرد تکنولوژی اطلاعات و مدیریت دانش قابل بررسی است. بر این اساس مدیریت دانش 3 مرحله را پشت سر گذاشته و در حال حاضر در مرحله چهارم است. *اولین مرحله با توجه به رویکرد تکنولوژی اطلاعاتی نگاه درونی بود یعنی تمرکز روی بهره وری سازمانی. این مرحله در حدود سال 1992 همراه با نصب و راه اندازی انواع پایگاه داده ها در سازمان بود.
