بخشی از مقاله
چکیده
مزیت رقابتی شامل مجموعه ای از توانمندی های شرکت است که همواره شرکت را به نشان دادنعملکرد بهتر از رقبا قادر می سازد. و پایدار بودن این مزایا در گرو این است که قابل کپی برداری توسط رقبا نباشند. این پژوهش مزیت رقابتی پایدار در بانک صادرات کرمانشاه را بر اساس رویکرد دیوید سون بررسی می کند. هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر مزیت رقابتی در بانک های خصوصی - بانک صادرات کرمانشاه - و مقایسه این عوامل با یکدیگر است باشد این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ، پیمایشی می باشد. جمع آوری اطلاعات و داده ها از مطالعات کتابخانه ای و توزیع پرسشنامه به انجام رسیده، که پایایی آن بوسیله معیار آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت نمونه گیری به روش تصادفی ساده صورت گرفته است و پاسخ گویان به سوالات کارکنان صف و ستاد بانک صادرات کرمانشاه بود ه اند . اطلاعات به دست آمده به وسیله نرم افزار spss وAmos و از طریق آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت یافته های این پژوهش نشان می دهند که رابطه مثبت و معنا داری بین، برند، سهم بازار، شایستگی های برتر، دارایی های برتر و ارتباطات برتر با مزیت رقابتی پایدار در بانک صادرات کرمانشاه وجود دارد.
واژگان کلیدی: بانک خصوصی، دارایی های برتر، کیفیت خدمات، رویکرد دیویدسون، مزیت رقابتی پایدار.
مقدمه
تحولات محیط کسب و کار امروز پی در پی و بی قاعده است . این تحولات در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، تکنولوژیک و ... هر روز دنیای تولید و تجارت را با سردرگمی و چالش های جدیدی مواجه میسازد در دنیای پر چالش رقابتی امروز داشتن یک یا چند مزیت رقابتی پایدار شرط و پایه و اساس ماندگاری شرکتها در بازار رقابت است. در صنایع خدماتی که ارائهی خدمات مستلزم برقراری ارتباط و تعامل با مشتری است، جای تعجب نیست که بانکها منابع قابل توجهی را صرف اندازهگیری و مدیریت ارتباط و رضایت مشتری میکنند. با توجه به رقابت فزاینده در میان بانکها در سطح جهانی به کار گیری استراتژیهای مناسب برای ایجاد ایجاد و حفظ رابطهی بلند مدت با مشتریان از طریق خلق یک یا چند مزیت رقابتی پایدار مدّ نظر قرار گرفته است؛ زیرا نداشتن مزیت رقابتی موجب از دست رفتن موقعیت و حذف شدن از صحنهی رقابت خواهد شد.
از همین رو بانکها با روی آوردن به شیوههای نوین بازاریابی در صدد ایجاد مزیت رقابتی پایدار میباشند تا با اتخاذ تصمیمات موثر در جهت جلب رضایت مشتری و سودآوری بیشتر و در نتیجه افزایش سهم بازار خود گام های اثر بخشی بردارند. ایجاد شایستگیهای محوری، داشتن داراییهای برتر، به کارگیری بازاریابیرابطه مند و ارائه خدمات با کیفیت برای ایجاد مزیت رقابتی امری ضروری میباشد. با توجه به نقش مزیت رقابتی در استراتژیهای بازاریابی، مقاله حاضر به بررسی چالشهای پیش روی بانکهای خصوصی جهت دستیابی به مزیت رقابتی پایدار بر اساس رویکرد دیویدسونٌ در بانک صادرات کرمانشاه پرداخته است.
بیان مساله
یکی از مهمترین اهداف بانک ها در نظام بانکداری کسب سهم بازار حداکثری است. تبلیغات فزاینده بانک های کشوریکی از معدود نمادهای رقابت فزاینده در جهت کسب این سهم است. عمده پژوهش هایی نیز که در زمینه رقابت پذیری انجام شده است بیان کننده این حقیقت هستند که سهم بازار نشان دهنده قدرت رقابتی شرکت ها در بستر رقابتی آن-هاست. در واقع یکی از مهمترین نمودهای رقابت در بازار امروزی سهم بازار است. - جوادین، - 1384هرچه سازمان بتواند شناخت بیشتری از نیازهای مشتریان و همچنین فعالیت های رقبا و عوامل تاثیر گذار بر شرایط بازار به دست آورد و این اطلاعات را در کلیه سطوح سازمان پراکنده کند، از توانایی بیشتری برای بقا در بازار رقابتی برخوردار خواهد بود - فاریابی،. - 1390
بانک ها آن زمان از مزیت رقابتی برخوردار می شوند که بتوانند با ارائه ارزشی برتر جایگاه خود را در بازار مورد نظر تثبیت کنند. این جایگاه بیانگر شیوهای است که مصرف کنندگان در باره ویژگیهای مهم خدمت می اندیشند. یا به عبارتی جایگاهی است که آن خدمت در ذهن مصرف کننده در مقایسه با محصولات رقیب دارد - صالح نیا،. - 1384 یک روش مهم و اساسی برای خلق جایگاه رقابتی پایدار شناسایی عوامل موثر بر مزیت رقابتی پایدار بر اساس دیدگاه منبع محور می باشد. دارایی های مشهود، دارایی های نا مشهود، عوامل درونی و بیرونی، تنوع خدمات، خود بانکداری، زیرساخت، سرمایه و بازار، قابلیت های اجرایی، منابع انسانی و مدیریتی حائز اهمیت هستند و بر مزیت رقابتی پایدار در بانکها موثرند - ذبیحی،. - 1389
شایان ذکر است کیٍ - - 1374مفهوم مزیت رقابتی پایدار در بنگاهها را که از طریق نوآوری، شهرت، ساختار رابطهای و داراییهای استراتژیک قابل کسب می باشند ارائه کرده است. نو آوری در مدل کی بر بازار و موقعیت دلالت می کند. نوآوری از طریق ایجاد بازارهای جدید برای محصولات موجود و محصولات جدید برای بازارهای موجود استفاده می شود - راسخی،. - 1387 پیرسیَ - - 1380 بر این باور است و تصدیق می کند که بازار پویا است سازمان ها برای حفظ مزیت رقابتی خود به چالش های جدید زیر پاسخ گویند: تقاضاها و انتظارات جدید مشتری،رقبای جدید،انواع جدید سازمان هایی که تاسیس شده و ایجاد می گردند،راه های جدید تجارت که به وجود می آیند. این الزامی ضروری است که بازاریابان به طور مستمر و دائم با این چالش های جدید به منظور کسب/ حفظ مزیت رقابتی تطابق یافته و به آنها پاسخ گویند - اعرابی و امیدی،. - 1389
اهمیت و ضرورت پژوهش
وقتی حرف از" چالش" به میان میآید تصور بر آن است که وضعیت نامناسب بوده و ممکن است تبعات منفی در راه باشد، هرچند همواره در فضای رقابتی تهدیدهای متوجه شرکت ها می شود، اما واقیعت این است که در کنار هر چالشی فرصت های فراوانی ظهور و بروز می کنند که می توانند به توسعه و پیشرفت منجر شوند. چالش های اساسی که بانک های ایران جهت دستیابی به مزیت رقابتی وافزایش سهم بازار با آنها روبرو هستند مواردی همچون بانکداری الکترونیک، سود بانکی، تعداد شعب بانک ها، مطالبات و ....نیست. بلکه چالشهایی همچون شناخت ماهیت تغییرات و پیش بینی روندهای آتی بازار، رقابت، فناوری، نوآوری، ترجیحات و الگوهای رفتاری مشتریان و....است. بررسی مستمر و نظامند تغییرات در ساختار رقبا، خدمات جایگزین جدید، و وارد شوندگان جدید به صنعت و ارزیابی استراتژی رقابتی رقبا برای تدوین استراتژی رقابتی امری حیاتی به شمار میرود.
پژوهش حاضر با درک خلاء تئوریک موجود و با استفاده از مبانی نظری موجود، درصدد ارائه یک مدل عمومی جامع در رابطه با مزیت رقابتی پایدار است. در پژوهش حاضر ملاک دسترسی به مزیت رقابتی پایدار برای بانک های خصوصی براساس رویکرد دیوید سون - 1387 - می باشد- روش های ده گانه که متنوع تر و جامع تر از راهبردهای عمومی پورتر است- مورد استفاده قرار گرفته است. این رویکرد یک چهارچوب جامع توسعه داده شده است دیویدسون ده راه برای رسیدن به مزیت رقابتی پایدارمشخص کرده است؛ که بیشترین تاکید آن بر داراییهای نامشهود میباشد. آیندهگرایی، جامع و مانع بودن، عینی بودن و قابلیت استفاده داشتن از الزامات اساسی یک مدل مفهومی مناسب میباشد. مدل مفهومی پژوهش حاضر، مشتمل بر قابلیتهای سازمانی، قابلیتهای ارتباطی، قابلیتهای محیطی و رقابتی است.
اهداف پژوهش
هدف کلی: هدف از این پژوهش شناسایی چالش های پیش روی بانک های خصوصی جهت دستیابی به مزیت رقابتی پایدار می باشد این پژوهش دو هدف عمده را دنبال می کند: هدف نظری این پژوهش تبیین دیدگاههای مزیت رقابتی پایدار و شناسایی ابعاد و عوامل کلیدی موثر در بهبود آن در بانک های خصوصی است.
هدف کاربردی
دومین هدف پژوهش از نوع کاربردی و برای استفاده در سیاستگذاری است . پس از معرفی شاخص های مزیت رقابتی که در سطح بین المللی مطرح هستند، به محاسبه ، تخمین و تحلیل مزیت رقابتی در صنعت بانکداری اقدام می گردد. در واقع هدف از این پژوهش نشان دادن فضای مزیت های رقابتی صنعت بانکداری و همچنین معرفی مزیت های رقابتی بانک