بخشی از مقاله
چکیده
این نوشتار حاوی چگونگی گسترش فرهنگ دلبستگی به کار در نیروهای مسلح در بستر اقتصاد مقاومتی است که در آن نویسنده سعی نموده است به شرایط لازم جهت گسترش این فرهنگ بپردازد. پژوهش حاضر از نظر نوع هدف کاربردی است و از نظر نحوه گرد آوری دادهها، توصیفی است و برای گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانهای استفاده شده است. برابر نتایج بدست آمده میتوان گفت که نهادینه شدن فرهنگ دلبستگی به کار در نیروهای مسلح در بستر اقتصاد مقاومتی شرایط فردی و سازمانی را می طلبد در واقع از نظر فردی و سازمانی داشتن یک سری ویژگیها، عامل تسریع کننده دلبستگی به کار در بستر اقتصاد مقاوتی است. بدون تردید این عوامل، با شرایطی که در پرتو ایمان، انگیزه، عشق، آگاهی، بصیرت، دانش و تخصص به وجود می آید چه از جنبه فردی و چه از جنبه سازمانی در تحقق، توسعه و تداوم دلبستگی به کار نقش اساسی دارد.
برخی از شرایط فردی گسترش فرهنگ دلبستگی به کار در نیروهای مسلح شامل: تقویت ایمان، داشتن نظم و انظباط مخصوصا انظباط معنوی، تعهد، داشتن اعتماد به نفس، ولائی بودن، آینده نگری، مشورت، همفکری و یگانگی تلاش، تفکر در امور، احساس مسؤولیت در قبال قانون و وظایف محوله، شرح صدر، داشتن حس کمال جویی، اعتقاد به ارزشها و هنجارها و امید وار و زنده نگهداشتن روح امید میباشد و برخی از شرایط سازمانی گسترش فرهنگ دلبستگی به کار در نیروهای مسلح شامل: توجه به نیاز های فردی و سازمانی، ایجاد انگیزه، هدف گذاری دقیق، تلاش در راستای توسعه شایستگی های نیروی انسانی، نگرش همه جانبه و استفاده از کل نیروی کار، بهبود مستمر فرآیند کار و سنجش بهره وری، بهره گیری از یافته های تحقیقاتی و کار بست آن، استفاده از فنآوری روز، ایجاد فضای جذاب،کنترل و نظارت بر انجام فعالیت ها، ایجاد بستر لازم برای خلاقیت و تشویق و تنبیه به جا میباشد.
-1 مقدمه
کار قسمت اعظمی از اوقات زندگی هر فرد را به خود اختصاص می دهد به طوری که حتی در جوامع بدوی نیز هر کسی مجبور به انجام کاری است و باید قسمتی از وظایف محوله در جامعه خود را برعهده گیرد. فرهنگ جامعه ایرانی نیز پر از مطالب و نکاتی است که انسان را به کارکردن و کوشش تشویق مینماید. در نظام حیاتی که خداوند به بشر ارزانی داشته نیز تأمین نیازهای معنوی و مادی بشر در دورانی که مقرر است زنده باشد جز با کارکردن امکان پذیر نیست. به همین دلیل کار غنی ترین و عظیم ترین منبع ثروت مادی و معنوی در جامعه هستی است - ظهوری، . - 12 :1378 با وجود نگرش های مختلفی که به کار وجود دارد تعاریف مختلفی از آن ارائه شده است.
در فرهنگ علوم اجتماعی کار عبارت است از عمل انسانی که با تمام وجود و به دلیل توانایی ناشی از پیش نگری که به کمک عقل به او تفویض شده است بر طبیعت در مسیری که به خدمت اهدافش در آید و به او امکان فعلیتیافتن استعدادهایش را دهد، تسلط مییابد. از نظر برگستن1 کار انسانی شامل آفرینش امر فایده بخش است و پرودن2 کار را چیزی میداند که انسان را از حیوان متمایز میسازد - ظهوری، . - 119 : 1378
کار عبارت است از یک سلسله فعالیت های شغلی قابل توصیف که در موقعیتهای مختلف قابل پیادهشدن و اجرا است. اما اصطلاحات دیگری نیز وجود دارند که ارتباط نزدیکی با کار داشته و بر آشنایی بیشتر با تعریف کار اثرگذار هستند؛ حرفه3معمولاً به یک رشته از کارهایی اطلاق می شود که فرد در تمام عمر بدان اشتتغال می ورزد. فرد ممکن است در تمام عمر به طور ثابت به یک حرفه ادامه دهد و گاهی نیز در طی زندگی به تغییر حرفه اش اقدام نماید. شغل4 عبارت از گروهی از موقعیت های شبیه هم در یک مؤسسه، اداره یا کارگاه است. موقعیت5 نیز عبارت از مجموعه فعالیتها، وظایف و تکالیفی است که بهوسیله فرد احراز میشود - شفیعآبادی، . - 46 :1386
برای آشنایی با خصوصیات کار نگاهی به تعریف کار از دیدگاه راهنمایی شغلی و حرفه ای خواهیم داشت. از این دیدگاه کار یا پیشه6 فعالیتی دائمی است که به تولید کالا یا خدمات منجر میشود و برای اجرای آن دستمزدی در نظر گرفته شده است. بنابراین کار سه خصوصیت دارد که عبارتند از: - 1 - دائمی و همیشگی است. - 2 - به تولید کالا یا خدمات میانجامد. - 3 - دستمزدی برای آن در نظر گرفته شده است.
اما آنچه واقعاً کار پنداشته می شود به شرایط خاص اجتماعی و چگونگی تفسیر این شرایط و فعالیت ها بستگی دارد - فردرو، - 24 :1386 چرا که سازمان های مختلفی در جوامع در حال فعالیت هستند که هر کدام شرایط خاصی دارند. در حقیقت در جهان امروز بسیاری از فعالیت های اساسی و حیاتی مورد نیاز جامعه را سازمانهای گوناگون انجام می دهند. یعنی پیشرفت و بقای جامعه تابع عملکرد مؤثر سازمان ها است و از مهمترین وسایل دستیابی به پیشرفت و ترقی جامعه سازمانهایی هستند که بتوانند با کارآمدی و اثربخشی از عهده وظایف خود برآیند - صادقی و فتحی، . - 56 :1381 یکی از سازمان هایی که بررسی میزان انجام کار و چگونگی گسترش فرهنگ دلبستگی به کار در آنها در بستر اقتصاد مقاومتی مورد توجه است نیروهای مسلح است.
-2 بیان مسئله
روشن است که انسان وقتی از خداوند بزرگ، تحول در وضعیت خویش را طلب میکند، باید زمینه ها و ابزار آن را نیز فراهم کند و بر اساس حرکت به سوی سعادت، انتظار لطف و عنایت خداوند را داشته باشد. همت مضاعف در انجام امورات از طریق تلاش بیشتر و گسترش فرهنگ دلبستگی به کار متحول کننده وضعیت آحاد ملت و جامعه به سوی رشد و تعالی است که این وضعیت در نیروهای مسلح که وظیفه پاسداری از نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران را بر عهده دارد وضعیت خاصتر مییابد. چرا که در نیروهای مسلح هیچ شرافت و افتخاری بر بلند همتی، تلاش مضاعف و دلبستگی به کار در عرصه جهاد فی سبیل االله برتری ندارد منظور از کار مضاعف و گسترش فرهنگ دلبستگی به کار این است که با مطالعه نمودار جریان کار و تجزیه و تحلیل مراحل زاید و تکرار آن، جریان مطلوبی از کار را ترسیم کرد که امکان انجام تلاش بیشتر را برای مجموعه-های سازمانی فراهم گردد.
به عبارت دیگر اگر چنین مطالعهای به صورت کاربردی در یگانهای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران انجام شود، میتوان با نیروی انسانی و امکانات موجود همت مضاعفی را به خرج داد و کارهای جدیدی در عرصههای مختلف اجرا کرد.این همت زمانی ارزش دارد که برای رضایت خداوند و به صورت پیوسته باشد و در همه حال خدا را ناظر بر اعمال خود دید. لذا با در نظر گرفتن موارد فوق و اهمیت و ضرورت توجه به فرهنگ دلبستگی به کار در نیروهای مسلح در بستر اقتصاد مقاومتی، فواید و مزایای فراوان بکارگیری و بهرهبرداری صحیح از آن، نویسنده موضوع نوشتار خود را تحت عنوان »جگونگی گسترش فرهنگ دلبستگی به کار در نیروهای مسلح در بستر اقتصاد مقاومتی« قرار داده است.
-3 مبانی نظری تحقیق
در بحث میانی نظری تحقیق ضمن بیان مفهوم فرهنگ و فرهنگ سازی به بیان مفهوم کار و خصوصیات آن، کار و تلاش به عنوان یکی از رسالتهای فرمانده در نیروهای مسلح و کار مضاف و بهترین کارها پرداخته میشود الف - فرهنگ و فرهنگ سازی: فرهنگ شامل همه سازمایههای1 مادی و معنوی زندگی اجتماعی است که فرد انسانی در درون آن زاده و پرورده میشود - ولایتی،. - 1388 فرهنگ مفهومی جمعی، سامانهای فعال، فرایندی پویا و قابل پیشرفت است که حیات فردی و جمعی انسان را تحت تاثیر قرار میدهد - کولیوند و طاوسی،. - 9:1395 وجود فرهنگ تلاش، جهادگری و دفاع توأم با ارزشهای معنوی و الهی ، عامل برتری و اقتدار نیروهای مسلح و جزء منابع قدرت فرماندهی و از مهمترین شاخصهای تحقق همت مضاعف و کار مضاعف محسوب میگردد.
ب - مفهوم کار و خصوصیات آن: کار قسمت اعظمی از اوقات زندگی هر فرد را به خود اختصاص می دهد بهطوری که حتی در جوامع بدوی نیز هر کسی مجبور به انجام کاری است و باید قسمتی از وظایف محوله در جامعه خود را برعهده گیرد. فرهنگ جامعه ایرانی نیز پر از مطالب و نکاتی است که انسان را به کارکردن تشویق مینماید. در نظام حیاتی که خداوند به بشر ارزانی داشته نیز تأمین نیازهای معنوی و مادی بشر در دورانی که مقرر است زنده باشد جز با کارکردن امکانپذیر نیست. به همین دلیل کار غنیترین و عظیمترین منبع ثروت مادی و معنوی در جامعه هستی است - ظهوری، .
با وجود نگرشهای مختلفی که به کار وجود دارد تعاریف مختلفی از آن ارائه شده است. در فرهنگ علوم اجتماعی کار عبارت است از عمل انسانی که با تمام وجود و به دلیل توانایی ناشی از پیشنگری که به کمک عقل به او تفویض شده است بر طبیعت در مسیری که به خدمت اهدافش در آید و به او امکان فعلیت یافتن استعدادهایش را دهد، تسلط مییابد. از نظر برگستن2 کار انسانی شامل آفرینش امر فایدهبخش است و پرودن3 کار را چیزی میداند که انسان را از حیوان متمایز میسازد - ظهوری، . - 119 : 1378
در تعریف دیگری پیشه یا کار عبارت است از یک سلسله فعالیتهای شغلی قابل توصیف که در موقعیتهای مختلف قابل پیاده شدن و اجرا است. اما اصطلاحات دیگری نیز وجود دارند که ارتباط نزدیکی با کار داشته و بر آشنایی بیشتر با تعریف کار اثرگذار هستند؛ حرفه4معمولاً به یک رشته از کارهایی اطلاق میشود که فرد در تمام عمر بدان اشتتغال می ورزد. فرد ممکن است در تمام عمر بهطور ثابت به یک حرفه ادامه دهد و گاهی نیز در طی زندگی به تغییر حرفهاش اقدام نماید.
