بخشی از مقاله
چکیده
خلق و خوی انسانی و اخلاقی، یکی از صفاتی است که سبب بروز خوشبختی و سعادت در جامعه میشود و سلوک جوانمردی، راه رسیدن انسانها به سعادت و خیر است. اگر انسانها به اخلاق و آموزههای اسلامی توجه کنند و تعالیم و حیانی را در زندگی فردی و اجتماعی رعایت کنند بدون تردید سعادت و نیکبختی و نیکفرجامی به آن جامعه روی خواهد آورد. جوانمردی اگرچه امروزه مفهومی کمرنگ در بین مردم است، اما ارزش معنایی آن همواره والا و عظیم خواهد بود؛ چراکه طریق به سوی خدا همان جوانمردی و صفات ارزشمند آن است.
مقدمه
مفاهیم زیادی هستند که شاید با گذشت زمان دستخوش تغییر گردند و بسیاری با این مفاهیم فاصله پیدا کنند اما ادیان آسمانی دائما بشر را یاد آوری میکنند که اگر میخواهند به سعادت و کمال دست یابند باید از هوای نفس دور شده و برای رسیدن به خالق به مخلوق نیکی کنند. اسلام همه انسانها را به نیکی دعوت میکند در سوره توبه امده است : - مردان و زنان مومن همه یار و دوستدار همند که؛ خلق را به کار نیک امر و از کار زشت نهی میکنند.
نماز به پا میدارند و زکات میدهند و حکم خدا و رسول را اطاعت میکنند . - توبه - =7-جوانمردی و پایمردی در این عمل همان رهی است که انتهایش بهشت و قرب الهی است و اگر انسانی مقام والای انسانیت و معنای زندگی را دوست دارد باید این معنا بشناسد و در خود بپروراند .جوانمردی نه تنها مفهومی دینی بلکه مفهومی انسانی است و عقل سلیم آن را تایید میکند و بر اساس قاعده طلایی اخلاق - هر آنچه برای خود میپسندی برای دیگرا نیز بپسند - .سوالات زیادی در این حوزه مطرح است که از جمله آن میتوان به این موارد اشاره نمود .
جوانمردی چیست ؟چه مفهومی دارد ؟ چرا انسانها به جوانمردی نیازمند هستند ؟ جوانمرد چه صفاتی دارد ؟
چگونه میتوان جوانمرد بود ؟
ادیان چه دیدگاهی در این باره دارند ؟
در دورههای قبلی و قرون گذشته این صفت چگونه بوده و جوامع غربی چگونه آن را عمل میکردند ؟
- 1-1بررسی مفهوم جوانمردی در اسلام در مقایسه آن با شوالیهگری
جوانمردی در لغت به معنای کرم، بخشایش و مردانگی آمده است. معنی اصطلاحی آن این است که انسان اصول و اساس رفتار و تفکر خود را انسانیت قرار داده و هر عمل او نزدیککننده به خدا باشد؛ به گونهای که جز خدا نبیند و نخواهد و جز برای او عملی را انجام ندهد. در این صورت است که به مقام خلیفه الهی دست یافته و به واقعیت بشری رسیده است. جوانمردی دارای بنمایههای عرفان نیز هست و در عرفان، جوانمرد کسی است که قادر به کامل کردن دیگران باشد و دنیا را به اهلش واگذارد و در دنیا آنچنان عمل کند که خدای متعال خواسته و تمام هواهای نفسانی را ترک کرده و به خدای خویش مشغول باشد.
- 2-1تاریخ جوانمردان
شاید بتوان جوانمردی را به آیین مهرپرستی منسوب کرد. مهر به معنای آفتاب و به معنای محبت و دوستی است. - فرهنگ دکتر معین، ذیل مهر - . این معنا را میتوان دلیلی بر آن دانست که جوانمردی از ایرانیان آغاز شده است؛ چراکه شلواری که جوانمردان میپوشیدند شلوار سوارکاری بود که در دوره هخامنشی در ایران رایج بوده است. در بیشتر کتب ادبیات فارسی می توان به مفهوم جوانمردی دست یافت. شاهنامه فردوسی که سند ملی ایرانیان و در حقیقت پاسبان زبان فارسی است، از مفهوم جوانمردی در ایران یاد کرده است؛ زیرا از مضامین بلند این کتاب سخاوت، کرم، بزرگواری، مساعدت و از همه مهمتر خردورزی است که همگی از مفاهیم جوانمردی محسوب میشوند.
سرفصلهای کتابهایی چون بوستان و گلستان دارای مفاهیمی از قبیل قناعت، سکوت، احسان و تواضع، رضا و قناعت است که جملگی صفات والای جوانمردان و خصایص بزرگ انسانیت است. فتوت در اسلام نیز قابل بررسی است. اسلام آیین سعادت دنیا و آخرت است و دستورات این دین به آخرت معطوف نگشته است، بلکه برای زندگی دنیوی انسان نیز برنامه دارد. چنانچه میتوان در کتب مختلف اسلام از جمله احادیث و تاریخ زندگی ائمه به حقیقت جوانمردی دست یافت.