بخشی از مقاله
چکیده
صنعت گردشگری امروزه در ردیف صنعت های پردرآمد، پاک و کم هزینه دنیا قرار داشته و از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ومحیطی با زندگی انسانها و دولتها آمیخته شدهاست؛ به گونه ای که یکی از شاخص های مهم توسعه یافتگی محسوب گردیده و جایگاه هر کشور در استفاده بهینه از این مهم مشخص گردیده است. در این میان کشور ایران علی رغم برخورداری از پتانسیل های بسیار قابل توجه تاکنون نتوانسته است آنچنان که باید و شاید بهره گیری لازم را از این صنعت داشته باشد. این مقاله سعی بر آن دارد تا ضمن معرفی پتانسیلها و جاذبههای گردشگری بوم های بیابانی، لزوم حفاظت و نگهداری از این منابع و استفاده مدبرانه از آنها را نیز فراهم آورد.
واژگان کلیدی: توریسم، جاذبه های طبیعی، ژئوتوریسم، بوم های بیابانی
ٌ - مقدمه
توریسم یکی از بزرگترین صنایع دنیا و وابسته به بخش عمدهای از اقتصاد جهانی است. این پدیده از نظر اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی با زندگی انسانها و دولتها آمیخته شدهاست. گردشگری به خاطر برخورداری از توانمندی بالا در خلق و ارتقاء مولفههای توسعه ملی، منطقهای، شهری و روستایی همیشه مورد توجه و ستایش بوده است - رنجبر، ٌَََ - . توریسم بر اساس تعریف سازمان جهانی توریسم، به کلیه فعالیتهای افرادی اطلاق میشود که به مکانهایی خارج از محیط عادی خود به منظور گذراندن ایام فراغت، انجام کار و سایر هدفها، برای مدت کمتر از یکسال میروندبه. این ترتیب، محدوده توریسم از مسافرتهایی که صرفاً به منظور گذراندن تعطیلات و سپری کردن چند روز برای دیدار دوستان و آشنایان و بازدید از مناطق جذاب انجام میگیرد، بسی فراتر میرود. توریسم به دو دسته عادی و طبیعتگرا تقسیم میشود. توریسم عادی شامل: توریسم
تاریخی و باستانی، زیارتی و مذهبی، فرهنگی و...است.توریسم طبیعتگرا شامل: توریسم ساحلی، ماجراجویانه، مصرفی، محصور، سلامتی و اکوتوریسم میباشد - زاهدی، ٌََِ - . یکی از رشته های تخصصی اکوتوریسم، ژئوتوریسم - گردشگری زمین شناسی - است که به معرفی پدیده زمین شناسی به گردشگران با حفظ هویت مکانی آنها و بدون لطمه زدن به طبیعت، می پردازد. زمین گردشگری یکی از جدیدترین انواع گردشگری است که زیر شاخهی بوم گردشگری - اکوتوریسم - بوده ودرسال ًًًٍ میلادی مورد توجه یونسکو قرار گرفت. ]ٌژئوتوریسم علاوه بر مزایایی که از نظر درآمدزایی مستقیم و غیرمستقیم به واسطه جذب گردشگر دارد، درایجاد اشتغال بین دانش آموختگان علوم زمین و همچنین ساکنان مناطق دارای سایت های زمین شناسی بسیار موثر است . ایجاد مشاغل جدید تحت عنوان راهنمایان زمین شناسی و نگهبانان زمین شناسی از این جمله اند.
]ٍ[ بی توجهی به جاذبه های اکوتوریستی و پدیده های ژئوتوریسم می تواند در درازمدت به دلیل عدم اطلاع کافی از اهمیت و ارزش پدیده ها و آثار طبیعی، نوع استفاده و هجوم بدون کنترل و نظارت شهروندان منجر به تخریب منابع گردد .این اتفاق زمانی شدت بیشتری می گیرد که پدیده ها و چشم انداز طبیعی در نزدیکی قطبهای جمعیتی واقع شده باشد و دسترسی به آنها ساده و سهل باشد .چنین وضعیتی نه تنها منابع و درآمدی را نصیب کشور و جوامع محلی همجوار این آثار و پدیده ها نخواهد کرد بلکه مزاحمت های اجتماعی، آلودگی صوتی، ترافیک، افزایش زباله ها و پسماندها را برای جامعه میزبان به ویژه شهرکها و روستاهای اطراف به وجود خواهد آورد .آنگاه به جای اینکه جامعه میزبان و ساکنین محلی به داشتن چنین پدیده هایی افتخار کنند از همجواری با آن احساس خستگی و نارضایتی کرده که عامل بسیار خطرناکی برای از بین رفتن و نابودی این آثار و پدید ها است . از سوی دیگر با توجه به آمارهای به دست آمده درآمد حاصل از توریسم در ایران نسبت به دیگر کشور های بیابانی مثل بحرین بسیار کمتر از هزین هایی است که مردم ایران در کشورهای دیگر به عنوان توریسم خرج می کنند. ]َ[
ٍ - مطالب اصلی
مناطق خشک و کویری که قسمت اعظم کره خاکی و دو سوم خاک کشور ما ایران را در بر گرفته است سرزمین های کم تراکم از نظر جمعیت است که تاکنون قانون طبیعت بر آنها حاکم بود و هیچ بشری در پیدایش استمرار و بقای آن دخالتی نداشته و یکی از بارزترین رخنمونهای طبیعی است که به لحاظ استعدادهای خاص
