پاورپوینت ویژگی ها و خصایص مدیران فرهنگی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

ويژگي ها و خصايص مديران فرهنگي

اسلاید 3 :

بیان مسئله
تاكنون مباحث علم مديريت بيشتر در حوزة موضوعات اقتصادي مطرح شده است. مطالعه و پژوهش در مورد مديريت فرهنگي، حوزهها، محدوديتها و خصيصههاي آن، اندك و پراكنده است، طرح پژوهشي «بررسي خصوصيات مديران» كه به سفارش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي از سوي سازمان مديريت صنعتي به اجرا در آمده است از تلاشهاي نخستين در روشن كردن حوزة مديريت فرهنگي است. نوشتار حاضر، مقدمه اين پژوهش است و تلاش ميكند با دستهبندي خصوصيات مديران،مبنايي نظري براي بررسي خصوصيات مديران فرهنگي فراهم سازد.

اسلاید 4 :

دستهبندي پرسنل موجود درهر سازمان
درهر سازمان پرسنل موجود را ميتوان در سه گروه كلي دستهبندي نمود. اين گروهها عبارتند از:
1ـ مديران (عالي، مياني و سرپرست)
2ـ مشاوران و كارشناسان
3ـ مجريان (كارمندان، كارگزاران، كارگران)

نقش اصلي مديران تصميمگيري و رشد و توسعه سازمان و پرسنل است. نقش كارشناسان و مشاوران انجام بررسيها، تصميمسازي و نهايتاً نقش مجريان به فعليت درآوردن تصميمات و برنامهها است. عموماً بسته به نوع سازمان، غلبه كمي يكي از گروههاي فوق بيشتر است. به عنوان مثال در سازمانهاي سياستگذار، نظير وزارتخانهها و سازمانهاي مركزي كشور، تعداد مديران و كارشناسان و در دستگاهها و سازمانهاي اجرايي، تعداد مجريان بيشتر است.

اسلاید 5 :

سازمان و مديريت
بحث مديريت به معناي علمي آن به دوران انقلاب صنعتي در قرن هجدهم و انديشههاي فردريك تيلور كه به عنوان بنيانگذار مكتب مديريت علمي شناخته ميشود، باز ميگردد. در اين دوران با وقوع پديده توليد انبوه ماشيني و ايجاد سازمانهاي صنعتي و غيرصنعتي وسيع و رو به پيچيدگي، ديگر امكان استفاده از شيوههاي سنتي مديريت امكانپذير نبود و شرايط ايجاد شده لزوم پايهريزي روشهاي جديدي از مديريت را اقتضاء مينمود. كه تاريخ اين علم بيانگر سير تكامل آن ميباشد. بطور كلي توليد و توسعه چشمگير مديريت به عنوان يك علم كاربردي، نشانگر كاركرد مثبت و مفيد آن در جوامع گذشته و كنوني بوده و از اين رو در جهان امروز مديريت به عنوان يكي از عوامل اصلي توليد كالا و خدمات در جهان به شمار ميآيد مفهوم مديريت با مفهوم سازمان عجين است.

اسلاید 6 :

مديريت يك علم است يا هنر؟
در اين زمينه گروهي بر اين باورند كه مديريت صرفاً يك علم است. بدين معنا كه داراي موضوع، روش، محدوده و اصول خاصي است كه مآلاً در امتداد حيات بشر پا به عرصه وجود نهاده و توسعه و تكامل يافته است. آموزش نيز اصليترين شيوه انتقال اصول اين علم به ديگران ميباشد. گروهي ديگر از انديشمندان مديريت بر اين اعتقادند كه مديريت صرفاً هنري ذاتي است و به جوهره و ذات آدميان باز ميگردد و با آموزش و تدريس و تحصيل قابل انتقال نيست. آنكس كه در ذات خود از چنين قابليتي برخوردار باشد در اداره كردن سازمان يا واحد تحت مديريت خويش، به درجات بالايي موفق خواهد بود.

در مقابل اين دو گروه غالب متفكران و علماي اخير علم مديريت بر اين باورند كه مديريت آميزهاي از علم و هنر بوده تا آنجا كه مربوط به ايجاد و تسلط بر اصول، تكنيكها و تئوريهاي اداره مؤثر سازمانها ميباشد، علم است و ميتوان آنرا در دانشگاهها آموخت و از آن زمان كه مرحله اجرا يا بهرهگيري عملي از اين اصول پيش روي مدير قرار ميگيرد، مسأله جوهر و هنر مدير موضوعيت مييابد.

اسلاید 7 :

سطوح مديريت
در هر سازمان سه سطح از مديريت قابل مشاهده ميباشد. به بيان ديگر بنا به نوع وظايف و محدوده تصميمگيري، مديران را ميتوان در سه سطح زير دستهبندي نمود:
الف ـ مديران سطح عالي
در اين گروه مديراني قرار دارند كه عمدترين وظايف آنها سياستگذاري ترسيم استراتژي و برنامهريزيهاي كلان براي سازمان و ارتباط با لايههاي بيروني سازمان ميباشد. (نظير وزراء و مديرانكل و معاونين آنها و يا رئيس كل يك مؤسسه).
ب ـ مديران مياني:
در اين سطح مديران غالباً به انجام وظايفي نظير برنامهريزي، تفسير و تبيين سياستها و جمعبندي فعاليتها ميپردازند در واقع مديران سطح مياني سياستهاي كلان سازمان را قابل اجرا مينمايند. (نظير معاونتها و مديران واحدهايي كه در لايه دوم نمودارهاي سازمان (Chart organization) در ساختارهاي تخصصي (Functional) قرار دارند.)

اسلاید 8 :

سطوح مديريت
جـ مديران سرپرست (عملياتي):
اين دسته از مديران مستقيماَ با اجراكنندگان فعاليتهاي سازمان مرتبط بوده و بر كار آنها نظارت دارند. نظير مسؤولين دفاتر،رئيس گروهها و بخشهاي خرد و عملياتي سازمان. مديران سطح سرپرستي ارتباط كمتري با لايههاي بيروني سازمان داشته و عمدتاً امور داخلي سازمان را وجه همت خويش قرار ميدهند. با عنايت به دستهبندي فوق، هر سطح از مديران نيازمند برخورداري از مهارتها و صفات خاصي ميباشند كه در بخشهاي بعدي به اين مسأله پرداخته خواهد شد.

اسلاید 9 :

وظايف مديران
در پاسخ به اين پرسش اساسي كه وظايف يك مدير در سازمان چيست؟ نظرات گوناگون بيان شده است. به عنوان مثال يكي از مشهورترين نظرپردازان به نام هنري فايل، معتقد است مديران داراي پنج وظيفه اصلي به شرح زير ميباشند:
1- برنامهريزي (PLANING)
به معناي تعيين نقاط مطلوب يا اهداف سازمان و راه رسيدن به آنها با توجه به شرايط و مقدورات موجود در سازمان (اعم از نيروي انساني، بودجه، مواد، فرصتها و.) ميباشد و خود به انواع كوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت (استراتژيك) تقسيم ميشود.
2- سازماندهي (ORGANIZAING)
به معناي تقسيم وظايف و تعيين روابط منطقي بين واحدهاي مختلف سازماني به منظور رسيدن به اهداف سازمان است . در سازماندهي غالباً نقش و وظيفه واحدها و ارتباطات آنها به صورت عمودي و افقي تعيين ميگردد و در نمودار سازماني عينيت مييابد.

اسلاید 10 :

وظايف مديران
3-كنترل و نظارت (CONTROL)
به مفهوم مقايسه فعاليتهاي انجام شده و يا در حال انجام با ملاكها و استانداردهاي از پيش تعيين شده به منظور حصول اطمينان از صحت انجام فعاليتها در سازمان است.
در ادبيات مديريت معمولاً از سه نوع كنترل براساس زمان اعمال آنها نام برده شده كه عبارتند از:
الف: كنترل گذشتهنگر
ب: كنترل آيندهنگر
ج: كنترل حين انجام كار
4-هماهنگي (COORDINATING)
به معناي ايجاد نظم و يكنواختي و همآهنگي بين فعاليتها و برنامههاي واحدهاي مختلف سازمان به منظور ممانعت از انجام فعاليتهاي موازي و تكراري (يا ناهماهنگ) در سازمان است. وظيفه هماهنگي عمدتاً پس از تقسيم وظايف و سازماندهي فعاليتها در مؤسسه موضوعيت مييابد.

اسلاید 11 :

وظايف مديران
5- رهبري و هدايت (LEADERSHIPE)
به معناي ايجاد ارتباط صميمي و عاطفي با كاركنان و تحريك انگيزهها و نفوذ در قلوب آنها جهت انجام بهتر وظايف و دستيابي سريعتر و كم هزينهتر به اهداف فردي و سازماني ميباشد. بجز وظايف فوق، ديگر علماي مديريت نظير، «مينتربرگ» و ديگران وظايف ديگري نظير بودجهبندي، امور كارگزيني، ايجاد انگيزش، استخدام نيروي انساني و امور فني را براي مديران بر ميشمرند كه با نگاهي وسيع و تحليلي ميتوان وظايف مذكور را در دستهبندي پنجگانه هنريفايل قابل مشاهده نمود.

اسلاید 12 :

ويژگيهاي مديران
1-2- مهارتهاي مديريت كاتس (R. Katz)
كاتس در زمينه مهارت هاي لازم براي مديران به سه مهارت كلي اشاره مينمايد كه عبارتند از:
الف: مهارتهاي فني (Technical skills)
به معناي قابليت استفاده از ابزار، تكنيكها، روشها و رويههاي عمل براي انجام يك وظيفه معين است. انجام اين وظايف يا فعاليتها مستلزم وجود معلومات تخصصي، تسلط در استفاده از ابزار و شيوههاي توليد و ارائه محصولات ميباشد.
اين مهارت در سطح مديران سرپرست به دليل ارتباط مستقيم با ابزار و روشهاي توليد (كالا يا خدمت) از اهميت بالاتر و بلعكس درسطح مديران عالي از اهميت نسبتاً كمتري برخوردار ميباشد.

اسلاید 13 :

ويژگيهاي مديران
ب: مهارتهاي انساني (Human skills)
از آنجا كه مديران در تمامي سطوح با انسانها (مافوق و مادون و همتراز) ارتباط دارند، بايستي قابليتهاي لازم جهت ارتباط صحيح با آنها را دارا باشند. اين مهارت به معناي توان ايجاد ارتباط، ادارك، هدايت و ايجاد انگيزه در كاركنان به منظور تحقق اهداف فردي و سازماني ميباشد.
مديران كه از چنين قابليت و تواني بهرهمند باشند، به سهولت با ديگر كاركنان به تفاهم رسيده و در فعاليتهاي خويش با موفقيتهاي چشمگيرتري مواجه ميگردند. اين مهارت در تمام سطوح مديريتي، به يك ميزان لازم و داراي اهميت است.

اسلاید 14 :

ويژگيهاي مديران
ج: مهارتهاي اداركي (Cancepual skills)
اين مهارت به معناي قابليت درك و تلقي مؤسسه به عنوان يك واحد كل و همچنين درك روابط بين اجزاء نظام (System) تحت مديريت ميباشد. يك مدير موفق بايستي از درك و ظرفيت و شدت ذهني بالايي برخوردار بوده و قادر به تجزيه و تحليل روابط دروني و بيروني سازمان خويش باشد.
مهارتهاي اداركي عمدتاً مربوط به مديران عالي يا ارشد سازمان است و در لايههاي مياني و پايين مديريت از اهميت نسبتاً كمتري برخوردار ميباشد.
شايان ذكر است كه رابرت كاتس معتقد است كه مهارتهاي فوقالاشاره غير ذاتي بوده و از طريق آموزش و كسب و تجربه قابل ايجاد و پرورش در سطوح مختلف مديريت ميباشد.

اسلاید 15 :

ويژگيهاي مديران
پس از كاتس،افراد ديگر نظير كنتز (1984-H. Koontz) و گريفين (1987-R.Griffin) به مهارتهاي ديگري نظير موارد زير اشاره نمودند:
ـ مهارت طراحي و حل مسأله
ـ مهارت تجزيه و تحليل مسائل
ـ مهارت كار با كامپيوتر
ـ مهارت تصميمگيري
ـ و مهارتهاي هدفگذاري، ارتباط برقرار كردن و درك متقابل.

اسلاید 16 :

دستهبندي ويژگيهاي مديران
به منظور ارائه مطلوبتر ويژگيهاي مديران با تأكيد بر مديران و مجريان شاغل در نظام جمهوري اسلامي ايران (كه طبيعتاً خصائص ارزشي آنها از اسلام سرچشمه ميگيرد) از مدل خاصي استفاده ميشود. براساس اين مدل انسان داراي سه حوزه ادراكي شناخته شده كه به ترتيب اولويت بر يكديگر اثر گذاشته و نهايتاً رفتار فرد را شكل ميدهند. اين حوزهها عبارتند از:
الفـ حوزه تمايلات و گرايشها
بـ حوزه افكار و ذهنيات
ج ـ حوزه رفتار و عينيات

اسلاید 17 :

معرفی مدل ويژگيهاي مديران
براساس مدل فوق طي فرآيندي خاص ابتدا براساس عوامل مختلفي (نظير عوامل فرهنگي، اقتصادي، عقيدتي، اقليمي و ژنتيكي) تمايلات يا كششهاي دروني فرد شكلگرفته و نظام ارزشهاي او سامان مييابد. (مرحله اول) سپس براساس كششها و انگيزههاي فرد در انديشه عملي ساختن و عينيت بخشيدن به كششهاي دروني خويش برآمده و براساس نظام فكري خاص خود به تعمق پرداخته و شيوه يا استراتژي مطلوب خويش را تعيين مينمايد (مرحله دوم) و نهايتاً براساس انديشههاي نشأت گرفته از تمايلات خويش به عمل و رفتار ميپردازد. (مرحله سوم)

اسلاید 18 :

معرفی مدل ويژگيهاي مديران
اين اعمال و رفتارها خود توسط نظامي از ارزشهاي دروني كنترل شده وسامان مييابند كه در عمل به آن نظام اخلاق گويند. بنابراين بحث اخلاقيات مديران عمدتاً به حوزه رفتار و كردار مديران مربوط ميباشد. در اين زمينه در قسمت مربوط به خصائص رفتاري مديران توضيحات بيشتري ارائه ميشود.
شايان ذكر است كه رفتارها و تجارب ناشي از آنها نيز بتدريج بر ذهنيات و تمايلات مديران اثر ميگذارد. در واقع نوعي حركت رفت و برگشتي يا تعامل ميان اين سه حوزه برقرار است، با اين حال اولويت اول و ضريب تأثير بالا با حوزه تمايلات و ارزشها است كه نحوه شكلگيري آن در منابع روانشناسي توضيح داده شده است.

اسلاید 19 :

ويژگيهاي حوزه تمايلات مديران
نظر به اينكه در نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران نظام ارزشي مديران در حالت مطلوب مبتني بر اصول و ارزشهاي اسلامي ميباشد، خصائص ارائه شده در اين حوزه عمدتاً از منابع مديريت اسلامي و با بهرهگيري ازديدگاههاي صاحبنظران مسائل مديريت اسلامي، تدوين گرديده است.
ايمان و اعتقاد به آخرت:
اين خصيصه بدان معناست كه يك مدير بايستي به وحدانيت خداوند و اصول دين (اسلام) و جهان آخرت اعتقاد قلبي داشته و عالم را محضر خداوند دانسته و در تصميمگيريها و رفتارهاي مختلف خويش هرگز فعل خلافي انجام ندهد. وجود ايمان باعث افزايش روحيه وظيفهشناسي، تعهد، وجدان كار، نوعدوستي، عدم گرايش به ماديات و امثال آن ميگردد. شايان ذكر است كه براي يك مدير در نظام اسلامي صرفاً ايمان به خداوند كافي نبوده. بلكه اعتقاد قلبي به ديگر اصول دين مقدس اسلام نيز الزامي است.

اسلاید 20 :

ويژگيهاي حوزه تمايلات مديران
تقوي (مقتي بودن):
تقوي در لغت به معناي پرهيزكاري و اطاعت از خداوند و دوري از گناه و خطاست. يك مدير در جامعه اسلامي بايستي از اين نيرو برخوردار بوده و به مدد آن از گرايش به سمت پليديها و گناهان دوري نمايد. بعلاوه مدير متقي براحتي با مسائل و مشكلات سازماني و اجتماعي درگير شده و هرگز در تنگناها و سختيها تعادل فكري و رواني خويش را از دست نخواهد داد.
از نتايج و دستاوردهاي تقوي ميتوان به موارد ديگري نيز اشاره نمود از جمله:
ـ تأكيد و تمايل به انجام فرائض ديني
ـ شكيبايي در مشكلات و ناكاميها
ـ وفاداري به عهد و پيمان