بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
در درس روش تحقیق(1)تامرحله ی جست وجو پیش رفتیم.
حال وقت آن رسیده است که به یادداشت برداری بپردازیم.
باتوجّه به ارزش منابع فراهم آمده،ابتدا به سراغ منابع دست اوّل می رویم و درباره ی موضوع مورد نظر یادداشت هایی تهیّه می کنیم.یادداشت ها رابر روی برگه(فیش)هایی به ابعاد12*7یا15*10 می نویسیم.هر برگه سه قسمت دارد:عنوان،متن،مأخذ.برگه ها رامی توانیم خود تهیّه کنیم یا نوعی چاپی آن ها را به کار ببریم.برگه ها را به شکل های گوناگون می توان تنظیم کرد.به این نمونه توجّه کنید:
اندازه ی تقریبی هر برگه (فیش) برابر با 1/4 یک برگ کاغذ A4 است.
اسلاید 2 :
یادداشت برداری به چند شکل انجام می پذیرد؛ممکن است عین متن را نقل کنیم،خلاصه ای از آن را بیاوریم یا برداشتی از آن را بنویسیم.بر روی هر برگه یک مطلب و تنها بر یک روی آن نوشته می شود.تهیّه این برگه ها باید با دقّت انجام شود و در تنظیم آن ها جانب امانت رعایت گردد؛زیرا این برگه ها زیربنا و موادّ خام تحقیق ما هستند.
طبق نمونه ی معرّفی شده،در هر برگه باید مأخذ دقیق منبع مورد استفاده به ترتیب ثبت شود.ذکر همه ی این اطلاعات ضرورت دارد و بی ذکر مآخذ،تحقیق ناقص و معیوب است.یادداشت برداری ساده ترین راه ثبت یافته ها و نکته های مهم است و جز تحقیق وپژوهش کاربردهای فراوان دیگری هم دارد.در موقع مطالعه ی یک کتاب یا مقاله یا هر نوشته ی دیگر،می توانید از نکات جالب آن یادداشت بردارید.هنگام مطالعه درس های کلاسی می توانید نکات مهم را یادداشت کنید.با یادداشت برداری می توانید اطلاعات و معلومات فراوانی را که طی سالیان دراز می آموزید،ثبت،طبقه بندی و حفظ کنید.
اسلاید 3 :
هرگاه،هنگام ضرورت به یکی از یادداشت های خود مراجعه کنید،تمامی آنچه را قبلاً آموخته اید به یاد می آورید.از طرفی خطر فراموشی آن ها را تهدید نمی کند.به مدد یاداشت برداری می توانید خوانده های خود را به روشی که آموخته اید(تلخیص،برداشت یا ثبت مستقیم)جمع آوری و سازمان دهی کنید.پس،بی درنگ،از همین امروز با یادداشت برداری از دیده ها،شنیده ها،خوانده ها و یافته های خود،آن ها را برای همیشه ثبت کنید.
نکته ی مهم:توجّه داشته باشید یادداشت ها باید با دقّت فراهم آمده باشند؛دارای مشخّصات دقیق باشند و به درستی رده بندی شده باشند تا هنگام نیاز بتوانید به راحتی به آن ها دست یابید.
اسلاید 4 :
می توانید برگه های یادداشت خود را در پاکت نامه یا جعبه های مقوّایی حفظ ونگهداری کنید.یادداشت برداری در کار های پژوهشی علاوه بر این که موادّ اوّ لیّه ی نگارش موضوع پژوهش را برای شما فراهم می آورد،باعث می شود درباره ی موضوع پژوهش شناخت پیدا کنید.
هنگام مراجعه به منابع،همواره منابعی را انتخاب کنید که از نظر علمی تازه،دقیق،روشمند و مستند و دستاورد نویسندگانی معتبر و مشهور باشند؛زیرا،هرچه منبع معتبر تر باشد،اعتبار تحقیق بیشتر می شود.درباره ی منابع تحقیق،علاوه بر استفاده از آن چه در بخش مرجع شناسی آمده است،می نوانید از افراد مطّلع نیز کمک بگیرید.
اسلاید 5 :
هم چنین منابع پایانی کتاب یا مقاله مورد استفاده نیز راهنمای خوبی است و تا حدودی اعتبار آن منبع را نشان می دهد.پس،هنگام تحقیق،به اوّلین کتاب،مقاله یا مطلبی که درباره ی موضوع مورد تحقیق به دستتان می رسد،اعتماد نکنید و به دنبال منابع بیشتر باشید.از میان آن ها منابع درجه ی یک را برگزینید مثلاً؛از میان چاپ های گوناگون دیوان حافظ،چاب قزوینی معتبر است و برای تحقیق درباره ی شعر حافظ،استفاده ازآن توصیه می شود.
بعد از اتمام کار یادداشت برداری و تنظیم یادداشت ها،با شناختی که بر اثر یادداشت برداری درباره ی موضوع مورد تحقیق پیدا کرده اید،پیش نویس تحقیق خود را تهیّه کنید.امّا چگونه؟آیا باید یادداشت های تهیّه شده را به دنبال هم آورد؟
اسلاید 6 :
برخی تصوّر می کنند که تحقیق و پژوهش حاصل به هم پیوستن چند یادداشت است.این تصوّر نادرستی است. مقاله ی تحقیقی که این گونه تهیّه شود،ارزشی ندارد.تحقیق و پژوهش زمانی ارزشمند است که حاصل تأمّل،مطالعه و بررسی و تحلیل باشد و نکته یا نکاتی بنمایاند یا گرهی را بگشاید.یادداشت های فراهم شده تنها می تواند ما را در مستند ساختن نوشته یاری دهد.
پس از نگارش متن بر اساس طرح قبلی،به باز خوانی واصلاح و بازنویسی آن می پردازیم،ممکن است،در بازبینی،برحجم اثر افزوده گردد یا از آن کاسته شود.گاه نیز در بخشی تغییر جزئی یا کلّی ایجاد گردد.
اسلاید 7 :
پس از ویرایش فنّی و زبانی تحقیق،مقدّمه و فهرست های آن را تهیّه می کنیم.در مقدّمه،انگیزه و هدف تحقیق،ضرورت واهمّیّت آن،شیوه ی کار وبرخی نکات دیگر توضیح داده می شود.در پایان مقدّمه نیز از افراد یا سازمان ها و مراکزی که در تحقیق به ما کمک کرده اند،تشکّر می کنیم.سپس به تنظیم فهرست ها می پردازیم.فهرست ها انواعی دارند:
الف)فهرست موضوعی که شامل عناوین تحقیق است و در آغاز تحقیق می آید.
ب)فهرست راهنما(نام های کسان،جای ها،کتاب ها،اصطلاحات،فهرست های آیات و احادیث،لغات وترکیبات،ضرب المثل ها،تصاویر،جدول ها و...)که به ترتیب الفبایی در پایان تحقیق قرار می گیرد.
اسلاید 8 :
آن چه به تحقیق ارزش واعتبار می بخشد،شیوه ی درست ارجاع است.
هرگاه از عقاید و نظریّات و نوشته های دیگران استفاده می کنیم،باید به طور دقیق نشانی آن ها را ذکر کنیم.اگر از عین مطالب استفاده کرده ایم،آن ها را داخل« »قرار می دهیم ونشانی آن ها را در پاورقی یا پایان فصل می آوریم.
مشخصات کتاب را به یکی از دو شکل زیر ارجاع می کنیم:
نام خانوادگی نویسنده،نام نویسنده،نام کتاب،محلّ نشر،ناشر،نوبت چاپ،سال چاپ،جلد،صفحه
نام کتاب،نام نویسنده،محلّ نشر،ناشر،نوبت چاپ،سال چاپ،جلد،صفحه
اسلاید 9 :
مثلاً:خرّمشاهی،بهاءالدّین،حافظ نامه،تهران،انتشارات علمی وفرهنگی،چ دوم،1367،ج 2،ص297.
حافظ نامه،بهاءالدّین خرّمشاهی،تهران،انتشارات علمی و فرهنگی،چ دوم،1367،ج 2،ص297.
اگر از مجله یا نشریه ای استفاده کرده ایم،به شیوه ی زیر ارجاع می دهیم:
نام خانوادگی نویسنده،نام نویسنده،عنوان مقاله،نام مجلّه،سال،دوره،شماره،صفحه
مثلاً:استعلامی،محمّد،آموزش زبان،آموزش ادبیّات،رشد آموزشی ادب فارسی،سال ششم،شماره ی24،بهار1370،صص21-12.
اسلاید 10 :
چنان چه صفحات ارجاع بیش از یک صفحه باشد،پس از نام و نام خانوادگی نویسنده،نام مترجم یا مصحّح ذکر می شود.
مثلاً:منوّر،محمّد،اسرار التوحید فی مقامات شیخ ابی سعید(2جلد)،به تصحیح محمّد رضا شفیعی کدکنی،تهران،آگاه،چ دوم،1367،ج2،ص315.
یا:مالرو،آندره،ضدّ خاطرات،ترجمه ی ابوالحسن نجفی و رضا سیّدحسینی،تهران،خوارزمی،1363.
چنان چه از یک منبع به طور مکرّر استفاده کنیم،در اوّلین برخورد آن را به طور کامل ارجاع می دهیم ودر ارجاعات بعدی فقط نام کتاب و جلد و صفحه را ذکر می کنیم؛
مثلاً: ضدّ خاطرات،ص43.
