بخشی از مقاله
چکیده
با ظهور اینترنت هر روز شاهد شکل گیری و رشد رسانه های اینترنت مدار و ابزارهای قدرتمند ذخیره، جست وجو و بازیابی اطلاعات هستیم.وب جهان گستر با قابلیت هایی که داشت به سرعت از سایر ابزارهای اینترنت پیشی گرفت . به مرور زمان خوانندگان توانستند علاوه بر خواندن اطلاعات به تولید اطلاعات، پردازش و به اشتراک گذاری دانسته های خود بپردازند . در نتیجه اطلاعات به اشتراک گذاشته به عنوان یکی از مهمترین منابع دانش تلقی گردید و اقشار متفاوت جامعه از جمله دانش آموزان به استفاده از این اطلاعات پرداختند. تکنولوژی های وب 2 راه های گوناگونی برای برقراری ارتباط و اظهار وجود ایجاد کرده و اختیاراتی را برای یادگیرندگان به منظور ایجاد محیط های یادگیری مشارکتی جامعه محور و انفرادی فراهم می سازد . وجود ارتباط میان یادگیرندگان از ضروریات یادگیری تعاملی است - مصدق ، - 1388 به همین دلیل در تحقیق حاضر نقش اطلاعات مبتنی بر وب 2 بر یادگیری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه مورد بررسی قرار گرفت. در نظر سنجی از پرسشنامهی محقق ساخته استفاده شد که روایی صوری آن توسط چند تن از صاحب نظران و استادان و روایی سازه پرسشنامه با تحلیل عاملی تاییدی و دارا بودن کلیه سؤالات از بارعاملی لازم - بالاتر از - 1.96 مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ - 0/892 - تایید شد. جامعه آماری 725دانش آموز دختر متوسطه که بر اساس جدول نمونه گیری مورگان تعداد 255 حداقل اعضای نمونه آماری بوده اند. نتایج نشان می دهد که کیفیت اطلاعات موجود در وب 2 بیشترین تأثیر را بر یادگیری دارد و جامعیت اطلاعات و در دسترس بودن اطلاعات در رتبه های بعدی قرار دارند.
مقدمه:
تأثیر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات بر سیستم های مختلف جوامع، تحولاتی اساسی در عرصه های گوناگون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و هم چنین آموزشی ایجاد کرده است - تاج الدینی ، - 1387 .تأثیر فناوری های نوین در همه جنبه های زندگی بشری، جهانی شدن و اهمیت فزاینده سرمایه های انسانی در عصر دانش و تحول، حاکی از آن است که الزامات تعلیم و تربیت امروز، ازنوعِ گذشته نیست . با تحول فناوری اطلاعات، تنها دسترسی به اطلاعات و دانش و مصرف آن را نمی توان و نباید غایت در نظر گرفت، بلکه هدف غایی مشارکت در ساختن دانش توسط کاربران است. امروزه تحولات شگرفی در زمینه فناوری اطلاعات رخ داده و پیشرفت های آن فراگیر شده است، به طوری که روندهای دگرگونی را در زمینه های مختلف ایجاد کرده است . مهم ترین ویژگی های آن سرعت زیاد در پردازش داد ه ها ، دقت فوق العاده زیاد، سرعت بالای دسترسی به اطلاعات، به روز بودن، امکان مبادله الکترونیکی اطلاعات، کیفیت بالا، حجم و انبوه اطلاعات موجود و ..... . از طرفی گسترش حجم عملیات و پیچیده تر شدن امور نیز به وجود آمده است. با توجه به این عوامل دیگر نیازی به توجیه استفاده از فناوری اطلاعات در دنیای امروز نخواهیم داشت و آموزش و پرورش نیز ناگزیر به کاربرد و استفاده از تمام یا برخی از روش های نو در ارایه خدمات و وظایف خود است - مصدق ، - 1388 در دهه های گذشته، وب یکی از ابزاهایی بوده که به طور گسترده به منظور خلق محتوای یادگیری برای فراگیران و جمع آوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفته است - بالتاسی و دیگران، . - 2010 اما با گسترش و پیشرفت فناوری، محیط های مبتنی بر وب 2 به عنوان یک موضوع مهم و اساسی در دنیای اطلاعاتی مطرح شدند - اهارونی ، . - 2009 در محیط های مبتنی بر وب 2علاوه بر خلق محتوا امکان تلفیق، ترکیب و اصلاح ، محتوا نیز وجود دارد - لای، - 2011 یکی از جنبه های اساسی وب2 تمرکز بر انتقال اطلاعات به شکل های متعدد - متن، تصویر، صدا.. - بوده، - گلن ، - 2010و هدف آن جمع آوری اطلاعات از تمام افراد است - وانگ، - 2011، وب 2 دنیایی است که در آن هر کنشی، واکنشی آنی در پی خواهد داشت، به طورکلی در چرخه حیات وب جدید کاربر نقش مستقیم و مؤثری ایفا می کند . - چو، - 2002 .بنیاد وب 2 بر مشارکت مستقیم و فعال کاربران بنا نهاده شده و در این عرصه طراحان و توسعه دهندگان وب بیشترین تأثیر را از کاربران خواهند پذیرفت و می توان گفت که این نسل از وبکاملاً کاربرسالار است. وب 2 نمادی از سیر تحول و ترکیب مشخصه های تکمیلی وب 1 می باشد. وب 2 موجب افزایش ارتباط های اجتماعی و علمی میان کاربران وب و فناوری های آن باعث تسهیل ارتباط ، مشارکت و همکاری میان کاربران می شود. وب 2مشارکتی است و این مشارکت غالباُ از طرف کاربران نهایی نظیر بلاگرها و ... صورت می گیرد، بنابراین برای مؤسسات و سازمان های وابسته فرصت برابری جهت مشارکت وجود دارد. - میلر ، . - 2005 وب 2 برچسب مناسبی است که می توان طیف وسیعی از مفاهیم را بر آن چسباند.
تکنولوژی های وب 2 راه های گوناگونی برای برقراری ارتباط و اظهار وجود ایجاد کرده و اختیاراتی را برای یادگیرندگان به منظور ایجاد محیط های یادگیری مشارکتی جامعه محور و انفرادی فراهم می سازد .وجود ارتباط میان یادگیرندگان از ضروریات یادگیری تعاملی است .تکنولوژی های مشارکتی وب 2 بر مبنای نمایش های دیجیتالی در اشکال مختلف، یادگیرندگان را برای مدیریت فضای یادگیری متلعق به خودشان توانمند ساخته اند - ولایتی و دیگران، 2009 - محیط های مبتنی بر وب2 در مقایسه با وب1 ، تعاملی تر و کاربر پسندتر بوده و فرصت های زیادی را برای برقراری ارتباط و تعامل در اختیار کاربران خود قرار داده اند . در سال های اخیر، استفاده از محیط های مبتنی بر وب 2 رشد سریعی داشته و افراد زیادی روزانه از این محیط ها استفاده می کنند .وبلاگ ها، ویکی ها، ویکی پدیاها، پادکست ها، و پایگاه های اشتراک از جمله ابزارهای وب 2 هستند - چاتی ، - 2007 اطلاعات یعنی داده های مربوط و هدفدار. اطلاعات باید متضمن آگاهی و حاوی داده هایی تغییر دهنده باشد. در واقع اطلاعات به معنی شکل دادن به داده های خام می باشد تا بینش و دید دریافت کننده اطلاعات، دچار تغییراتی گردد. - داونپورت، - 1379 بر همین اساس اطلاعات موجود در وب 2 ، باید به گونه ای سازماندهی شده و ساختاری باشد تا بتواند ضمن افزایش میزان یادگیری دانش آموزان ، دانش آنها در جهت مشخص و هم سو با موضوعات مرتبط ساختاردهی گردد. محیط های تعاملی وب 2 دارای مزایای فراوانی در فرایند تدریس و یادگیری فراگیران هستند .با توجه به این که مطالعات مختلف - آجان ، - 2008 چرچیل، - 2009مزایای آموزشی محیط های مبتنی بر وب 2 در آموزش عالی را تایید کرده و استفاده از این محیط ها در فرایند یادگیری را مفید دانسته اند .از طرف دیگر، دانش آموزان هر جامعه نیروی انسانی و سازندگان فردای آن جامعه هستند. مدارس باید شرایطی را که بچه ها در آن زندگی می کنند و مشغول به کار می شوند، در نظر بگیرند و آموزش های خود را متناسب با نیازهای جامعه عرضه کنند - مرکز هدایت آموزشی ،. - 1992 در دنیای اطلاعات محور امروزی ، اطلاعات موجود در فضاهای مجازی بسیار پرکاربرد شده است ولی در صورت عدم آموزش مناسب در نحوه استفاده از وب 2 و فرهنگ سازی مناسب در نحوه کشف ، دریافت و ارسال اطلاعات ممکن است فضاهای مجازی و وب 2 از مسیر اصلی خود خارج شده و نه تنها تأثیرگذاری در افزایش میزان یادگیری دانش آموزان نداشته باشد بلکه تأثیر منفی بر آنها بگذارد.
روش تحقیق : با توجه به مطالب ذکر شده سؤال اصلی تحقیق به صورت زیر مطرح شده است:
.1 آیا اطلاعات مبتنی بر وب 2 بر افزایش میزان یادگیری مؤثر است؟
بر مبنای سوالات مطرح شده برای پژوهش، فرضیات تحقیق طراحی گردید. همچنین مدل مفهومی تحقیق بصورت شکل شماره 1 طراحی شده است. از آنجائیکه هدف پژوهش بررسی تأثیر اطلاعات مبتنی بر وب 2 بر یادگیری دانش آموزان دختر متوسطه دوم شهرستان نکا است ، درنتیجه پژوهش از نظر هدف کاربردی است زیرا مدیران و معلمان مدارس و همچنین کارکنان شاغل در آموزش و پرورش نیز می توانند از نتایج آن استفاده کنند.و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی-پیمایشی میباشد زیرا به منظور جمع آوری داده از پرسشنامه استفاده گردید.
