بخشی از مقاله
خلاصه
هدف از پژوهش حاضر تأثیر هشت هفته تمرین مقاومتی فزاینده توأم با مکمل سازی جنسینگ آسیایی بر توان هوازی، بی هوازی و ترکیب بدنی دختران فعال حرکتی بود. روش تحقیق از نوع نیمه تجربی با طرح سه گروه تجربی و یک گروه کنترل میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه ورزشکاران دختر شهرستان ملکان میباشد. بعد از تکمیل پرسشنامه آمادگی برای شروع فعالیت جسمانی، 40 نفر از آنان که از لحاظ وضعیت سلامتی از شرایط مطلوبی برخوردار بودند انتخاب شدند و به طور تصادفی در چهارگروه تمرین مقاومتی و مصرف مکمل جنسینگ، تمرین مقاومتی و دارونما، مصرف جنسینگ و گروه کنترل تقسیم شدند. گروهای تمرینی به مدت هشت هفته، سه جلسه در هفته و طبق برنامه مدون به تمرین پرداختند. قبل و بعد از برنامه تمرین و مکمل دهی، آزمون هوازی شاتل ران، آزمون بیهوازی رست و ارزیابی ترکیب بدن به عمل آمد. ابتدا به منظور بررسی طبیعی بودن توزیع دادهها از آزمون شاپیرویک استفاده شد؛ سپس برای استخراج نتایج و مقایسه گروهها با هم، از آزمون تحلیل واریانس مکرر - 4×2 - با عامل بین گروهی استفاده گردید. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مصرف مکمل جنسینگ آسیایی بر توان هوازی، حداکثر توان بی هوازی، قدرت بیشینه بعد از هشت هفته به همراه تمرینات مقاومتی فزاینده باعث بهبود اجرا در این متغیرها شده در حالی که بر متغیرهای ترکیب بدن اثر معنی داری مشاهده نشد. به طور کلی به نظر میرسد اجرای تمرین مقاومتی فزاینده به همراه دریافت مکمل جنسینگ موجب بهبود توان هوازی، بی هوازی و قدرت بیشینه بدون افزایش وزن میگردد. از این رو به نظر می-رسد میتوان اینگونه تمرینات را به همراه مصرف مکمل جنسینگ آسیایی برای افرادی که قصد افزایش عملکرد بدون تغییر وزن دارند توصیه کرد.
کلمات کلیدی: جنسینگ آسیایی، تمرین مقاومتی، دختران، توان هوازی.
مقدمه
امروزه به دلیل تغیر الگوی زندگی و ماشینی شدن کارها، فعالیتهای جسمانی انسانها کاهش یافته است. کاهش یا عدم فعالیتهای جسمانی سبب ایجاد "بیماریهای فقر حرکتی" میشود. از طرف دیگر تنوع کارها و لزوم مقاومت در مقابل سختیها و ناراحتیهای ایجاد شده بوسیله زندگی ماشینی، انسان را نیازمند یک جسم سالم و نیرومند میکند. که می توان از طریق انجام فعالیتهای جسمانی به جبران آن پرداخت. فعالیتهای جسمانی دامنه وسیعی را در برمیگیرند که در فعالیتهای عادی روزانه با شدت پایین تا فعالیتهای شدید طبقه بندی میشوند. پیشرفتهای علوم ورزشی در سالهای اخیر بسیار چشمگیر بوده و آمادگی جسمانی نیز به عنوان بخش مهمی از این پیشرفتها، از تنوع تغییر و توسعه به دور نبوده است. انجام تمرینات خاص برای رسیدن به آمادگی مطلوب در رشتههای ورزشی و همچنین در بحث تندرستی عمومی اهمیت ویژه ای دارد. اگر این تمرینات بر پایه تحقیقات علمی استوار باشد نتایج بهتری در پی خواهد داشت. در حال حاضر تمرینات مقاومتی به عنوان یک بخش کامل و جدایی ناپذیر، برنامههای توان بخشی و ارتقای سلامتی در یک طیف وسیعی از حوزههای بالینی مورد استفاده قرار میگیرد . - 3 -
پیشرفت صنعت، فعالیت جسمانی را در طی سال های اخیر به حداقل خود رسانده که معضلات فراوانی نیز به همراه داشته است. یکی از این مشکلات، چاقی و کاهش توان عضلانی و قلبی عروقی میباشد که امروزه بسیاری از افراد با آن دست به گریبان هستند. بیتحرکی در جامعه میتواند علل مختلفی داشته باشد که با مرتفع کردن هر یک از آنها میتوان به پویایی و بهبود سلامت جامعه کمک کرد. که یکی از روشهای تأیید شده در این زمینه تمرینات مقاومتی میباشد. تمرینات مقاومتی نوعی از ورزش میباشد که بیش از گذشت دو دهه با استقبال همگانی روبهرو شده است . - 1 -
داشتن رژیم غذایی مناسب و استفاده از مکملها حائز اهمیت زیادی است. یکی از روشهای دستیابی به این هدف استفاده از مکمل گیاهی است. جنسینگ یکی از گیاهانی است که میتوان در تقویت و توان بدنی از آن استفاده کرد. جنسینگ در طب سنتی به عنوان ماده نیروزا مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین مصرف این نوع مکمل گیاهی برای درد عضلات، سرزندگی، تقویت گردش خون، دیابت و گوارش بسیار مفید می باشد . - 4 - بنابراین با توجه به اثر جنسینگ و همچنین تأثیر فعالیتهای ورزشی و با توجه به اهمیت ضرورت این مطالعه روی دانش آموزان، هدف پژوهش حاضر تأثیر تمرینات مقاومتی و مصرف جنسینگ بر توان هوازی، بی هوازی و ترکیب بدنی دختران ورزشکار میباشد.
روش پژوهش
روش تحقیق از نوع نیمه تجربی با طرح سه گروه تجربی و یک گروه کنترل میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه ورزشکاران دختر شهرستان ملکان می باشد. بعد از تکمیل پرسشنامه آمادگی برای شروع فعالیت جسمانی توسط 60 نفر از دختران ورزشکار شهرستان ملکان که داوطلبانه تمایل به شرکت در این تحقیق را داشتند. 40 نفر از آنان که از لحاظ وض عیت سلامتی از شرایط مطلوبی برخوردار بودند انتخاب شدند و به طور تصادفی در چهارگروه تمرین مقاومتی، تمرین مقاومتی و مصرف مکمل جنسینگ، تمرین مقاومتی و دارونما و گروه کنترل تقسیم شدند.
قبل از شروع برنامه تمرینی، هر چهار گروه با استفاده از دستگاه کالیپر و از روش سه نقطه ای جکسون پولاک درصد چربی بدن، اندازه گیری های آنتروپومتریکی و همچنین آزمونهای توان هوازی - شاتل ران - ، بی هوازی با لاکتیک - رست - ، بی هوازی بدون لاکتیک - پرش سارجنت - ، قدرت بیشینه پرس سینه و پرس پا با استفاده از فرمول برزیکی مورد پیش آزمون قرار گرفتند. گروه اول - تمرینات مقاومتی - دوره تمرینی، به مدت 8 هفته، هر هفته 3 جلسه داشتند. گروه دوم نیز - تمرینات مقاومتی+ مصرف جنسینگ - همان دوره تمرینی را به همراه مصرف روزانه 250 میلی گرم جنسینگ را درست یک ساعت قبل از تمرین مصرف میکردند. گروه سوم - تمرینات مقاومتی+ مصرف کپسول دارو نما - ، همان دوره تمرینی را به همراه مصرف کپسولهای دارونما داشتند. گروه چهارم فقط مکمل جنسینگ مصرف کردند و در طول انجام تحقیق فعالیت ورزشی نداشتند.
تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 انجام شد. ابتدا به منظور بررسی طبیعی بودن توزیع دادهها از آزمون شاپیرویک استفاده شد؛ سپس برای استخراج نتایج و مقایسه گروه ها با هم، از آزمون تحلیل واریانس مکرر - 4×2 - با عامل بین گروهی استفاده گردید.
یافتهها
جدول-1 آمار توصیفی ویژگیهای فردی، ترکیب بدن، آمادگی فیزیولوژیکی آزمودنیها به تفکیک گروهها