بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیرات فرهنگی استفاده از سایت های مجازی بر سلامت روانی و اهمال کاری در دانش آموزان پسر شهرستان گرگان بود. شبکه های اجتاعی اینترنتی، امروزه با استقبال فراوانی از سوی جوانان روبرو مواجه شده است. شبکه های اجتماعی مجازی، موضوع مورد علاقه بسیاری از دانش آموزان است و عمر چندانی هم از آن نمی گذرد. کاربرد این شبکه های نوظهور در طیف وسیعی از روابط، از روابط شخصی گرفته تا روابط جهانی، این پدیده را تبدیل به یک سوژه تمام عیار در پژوهش های اجتماعی و رسانه ای کرده است . روش پژوهش، توصیفی، از نوع همبستگی است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش کلیه دانش آموزان پسر سال سوم متوسطه شهرستان گرگان در سال تحصیلی 1394- 95 که در حدود 1800 نفر بودند. روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری خوشه ای تصادفی و حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 317 نفر، انتخاب شد. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های اعتیاد به اینترنت یانگ - - 1988، پرسشنامه سلامت عمومی - - 1979، پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم - - 1984 استفاده شد. از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج بین استفاده از سایت های مجازی با سلامت روانی در نوجوانان از لحاظ آماری ارتباط معکوس و معنادار وجود دارد. همچنین بین استفاده از سایت های مجازی با خرده مقیاس های نشانگان جسمانی و نشانگان اضطرابی و کارکردهای اجتماعی ارتباط معکوس و معنادار وجود دارد. بین استفاده از سایت های مجازی با خرده مقیاس نشانگان افسردگی ارتباط معنادار مشاهده نشد. بین استفاده از سایت های مجازی با اهمال کاری تحصیلی در نوجوانان از لحاظ آماری ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد. بین سلامت روان با اهمال کاری تحصیلی در نوجوانان از لحاظ آماری ارتباط معکوس و معنادار وجود دارد.
مقدمه
رشد روز افزون اینترنت و افزایش شمار کاربرانی که به اینترنت متصل می شوند، لزوم بررسی تأثیر اینترنت بر زندگی اجتماعی کاربران اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. اینترنت به عنوان یک وسیله ارتباطی چند رسانه ای که در درون خود دنیایی از اطلاعات را جای داده و چندین رسانه مثل تلویزیون، وسایل چاپی، تلفن و... را در درون خود ادغام کرده، خصوصیات شرایط پیچیده ای را برای کاربران ایجاد کرده است، به نحوی که اینترنت در هر محیطی با هر میزان مصرف می تواند بر مخاطبین خود تأثیر خاص خود را داشته باشد. اینترنت همچنین به عنوان یک رسانه دو طرفه عمل کرده و بین پیام دهنده و پیام گیرنده تعامل صورت میگیرد. به قول جیمز اسلوین1 اینترنت در مقایسه با ظهور سایر رسانه های الکترونیکی که به صورت یک پدیده گسترش یافته، الگوهای متفاوت و متداول ارتباطی، از قبیل رادیو و تلویزیون را به شکل یک شبکه تعاملی گسترده، در هم آمیخته است - پورشهریاری، . - 1386 اعتیاد به اینترنت اصطلاحی بود که اولین بار توسط یانگ مطرح گردید. این اختلال با عناوین متفاوتی از قبیل وابستگی رفتاری به اینترنت، استفاده مرضی از اینترنت، استفاده مشکلزا از اینترنت، استفاده بیش از حد به اینترنت، سوء استفاده از اینترنت، غیر سازشی و اختلال اعتیاد به اینترنت معرفی می شود - امیدوار و صارمی، . - 1385 اعتیاد اینترنتی پدیده ای است که از سه ویژگی برخوردار است: - 1 اعتیاد اینترنتی، نوعی اختلال و بینظمی وسواسی است که برخی ویژگیهای آن مشابه شرایط آسیب شناسانه است. در واقع زمانی می توان گفت که فرد دچار اعتیاد به اینترنت شده است که دارای علایم خستگی زودرس، تنهایی و افسردگی و غیره باشد. - 2 اعتیاد اینترنتی نوعی اختلال و بی نظمی روانی است. از این دیدگاه زمینه تحقیق جدیدی تحت عنوان رواندرمانی اینترنتی ظهور کرده است. این دیدگاه معتادان اینترنتی را به عنوان بیمار میبینند. - 3 اعتیاد اینترنتی نوعی مشکل رفتاری است. دلیل این مسئله نیز، وجود یک رابطه قوی بین اعتیاد اینترنتی و وابستگی شیمیایی است. مطالعات نشان داده است که افرادی که مشکلات وابستگی شیمیایی دارند در هفته وقت بیشتری را صرف اینترنت می کنند تا کاربران وابسته غیر شیمیایی - همت آبادی، . - 1387
اهمال کاری تحصیلی یکی از بحث های مهمی است که در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفت و از آن به عنوان یک عادت بد و یک، مشکل رفتاری یاد شده است که بسیاری از بزرگسالان در کارهای منظم روزانه خود تجربه می کنند. به ویژه در تکالیفی که بایستی در مدت معینی، انجام شوند - چایس2، . - 2013 روانشناسان عوامل گوناگونی را برای اهمال کاری برشمرده اند که می توان آنها را در دو طبقه کلی عوامل درونی و روانی یعنی آسیب ها و ناهنجاریهایی که مربوط به خود فرد اهمال کار است، از جمله احساس خود کم بینی، توقع بیش از حد خود، پایین بودن آستانه تحمل، کمال گرایی وسواس گونه، فقدان قاطعیت گناه یا شرمساری، افسردگی، اضطراب و عوامل بیرونی و محیطی یعنی آسیبهایی که هنگام ارتباط با دیگر اشخاص و یا محیط اطراف، خود را نشان می دهد، مانند: نارضایتی از وضع موجود، احساس عدم مسئولیت در برابر دیگران، لج بازی با دیگران، تلاش برای جلب رضایت همگان، پرخاشگری انفعالی، توقع بیش از حد، قرار داد - هانگ3 و همکاران، . - 2010 از جمله عوامل موثر بر اهمال کاری دانش آموزان که موجب غفلت در انجام دادن مسؤلیت های مربوط به خانواده، شغل و تحصیلات گردد و کارکردها و عملکرد فردی را تحت تأثیر قرار دهد، میزان سلامت روان در حوزه های مختلف می باشد - سامارکو4، . - 2008 نوجوانان وابسته به اینترنت احساس مسئولیت کمتری نسبت به جامعه و محیط پیرامون خود دارند و به علت اینکه زمان زیادی را به استفاده از اینترنت می پردازند بیشتر دچار انزوای اجتماعی و ناکامی و اهمال کاری تحصیلی و شغلی می شوند. از حمایت اجتماعی کمتری برخوردار می باشند و احساس خود ارزشی آنان نیز پایین تر بوده و نسبت به آینده شغلی و تحصیلی و اجتماعی خود خوشبین نمی باشند. با توجه به این مسئله در اکثر تحقیقات به رابطه اعتیاد