بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به منظور ارزیابی تاثیر سطوح مختلف پریبیوتیک اینولین در سطوح صفر، 1، 2 و 3 گرم در کیلوگرم جیره بر برخی از فاکتور های بیوشیمیایی لاشه بچه ماهیان آمور - Ctenopharingodon idella - با وزن متوسط ًِ-ُِ بعد از 60 روز پرورش انجام گرفت. آزمایش درون مخازن 160 لیتری با تراکم ذخیره سازی 15 عدد ماهی انجام شد. آزمایش در4 تیمار و 3 تکرار در نظر گرفته شد. غذادهی در حد سیری و 3 بار در روز انجام شد..
نتایج بدست آ مده با استفاده از آزمون تجزیه واریانس یکطرفه - - ANOVA و مقایسه میانگین بین تیمارها بر اساس آزمون چند دامنه ای - تست جدا ساز - دانکن Duncans multiple-range test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
با توجه به نتایج بدست آمده بین سطوح مختلف پروتئین و ترکیبات مغذی بدن ماهیان تغذیه شده با سطوح مختلف پریبیوتیک اینولین و ماهیان تغذیه شده با جیره بدون پریبیوتیک اختلاف معنی داری وجود نداشت . بیشترین و کمترین مقدارپروتئین لاشه به ترتیب مربوط به تیمار 3 گرم پریبیوتیک اینولین در هر کیلو غذا و تیمار 1 گرم پریبیوتیک اینولین در هر کیلو غذا بود .
در میزان چربی لاشه تفاوت معنی داری بین گروه 2و3 نسبت به سایر تیمارها مشاهده شد. به این صورت که بیشترین میزان چربی لاشه در گروه 3 و کمترین مقدار در گروه 1 مشاهده شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که سطوح مختلف پریبیوتیک اینولین مورد مطالعه بر پارامترهای بیوشیمیایی لاشه تاثیر معنی داری ندارد .
مقدمه
ترکیبات و مکمل های غذایی می تواند در بالا بردن سلامت آبزی و کارایی تغذیه و همچنین کیفت گوشت ماهی نقش نقش داشته باشد که از جمله این ترکیبات می توان به پریبیوتیک اشاره کرد. پربیوتیک ها عناصر غذایی غیر قابل هضمی هستند که از طریق تحریک رشد یا فعال کردن یک یا تعداد محدودی از گونه های باکتریایی که در روده وجود دارند، اثرات سودمندی بر میزبان داشته و سلامتی آن را بهبود می بخشند
عناصر غذایی که به عنوان پریبیوتیک طبقه بندی می شوند بایستی خواصی را داشته باشند از جمله اینکه در بخشهای فوقانی دستگاه گوارش نبایستی هضم و جذب شوند، توسط یک یا تعدادی از باکتریهای مفید روده به صورت گزینشی تخمیر شوند و فلور میکروبی روده را به تولید ترکیبات سالم سوق دهند .
از انواع این پریبیوتیک ها می توان به اینولین اشاره کرد. از بین انواع پربیوتیک های آزمایش شده، فروکتون های نوع اینولین بیش از همه مورد بررسی قرار گرفته اند .اینولین یک الیگوساکارید غیر قابل هضم گیاهی است که دارای فیبر محلول بوده واز گیاهان مختلفی - نظیر: سیر، پیاز، سیب زمینی، تره فرنگی، گندم، موز، گل کوکب و کاسنی - با درجه پلیمریزاسیون متفاوت بدست می آید
با توجه به تحقیقات وسیع در مورد اثرات پریبیوتیک ها بر روی گونه های مختلف ماهیان و سخت پوستان، تحقیقات محدودی بر روی اثرات جیره های حاوی پریبیوتیک بر روی ماهی آمور انجام شده است که از انواع این تحقیقات می توان به تحقیقات Culjak و همکاران - 2006 - ، کرمپور بهشت آباد - 1390 - و خان احمدی - 1390 - و نیک بخش و همکاران - 1392 - اشاره کرد. بنابراین با این توضیحات، تحقیق فوق با بکار گیری پریبیوتیک اینولین با 4 تیمار 0، 0/1، 0/2 و 0/3 درصد 0 - ، 1، 2 و 3 گرم در کیلوگرم - در غذای بچه ماهی آمور مورد استفاده قرار گرفت.
مواد و روشها
پژوهش حاضر در زمستان 1392 در مرکز مطالعات ماهیان زینتی جهاد دانشگاهی واحد مازندران واقع در شهرستان ساری انجام پذیرفت. بدین منظور 500 عدد بچه ماهی آمور با میانگین وزن 5-4 گرم از مرکز پرورش ماهی گرمابی جهاد دانشگاهی تهیه شد.پس از عملیات رقم بندی تعداد 180 عدد از ماهیان با میانگین وزنی ًِ-ًُِ گرم در داخل 12 عدد از مخازن شیشه ایی باحجم 160 لیتر - حجم آبگیری 140 لیتر - به 15 عدد در هر مخزن قرار گرفتند. برای هوادهی و تامین اکسیژن به هر یک از مخازن 1عدد سنگ هوا که به منبع هواده متصل بود نصب گردید.
آزمایش در یک سالن سر پوشیده با دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی به مدت 60 روز انجام شد. اندازه گیری عوامل کیفی آب، همچون دمای آب، میزان اکسیژن و 2 pH بار در هفته انجام گرفت. درکل دوره آزمایش میزان دمای آب 25-24oc، میزان اکسیژنmg/L ِْ-ًِّ و pH آب ِْ-َ در نوسان بود. قبل از شروع آزمایش ماهیان به مدت یک هفته با جیره پایه به منظور سازگاری تغذیه شدند و بعد از مرحله سازگاری در ابتدای آزمایش زیست سنجی ماهیان انجام شد.
پس از مشخص شدن فرمول جیره های غدایی و آماده نمودن اقلام مورد نیاز آنها ،ابتدا غذای مورد نظر با ترازوی آزمایشگاهی با دقت 0/1 گرم و مقادیر پریبیوتیک اینولین توسط ترازوی دیجیتال با دقت 0/01 گرم به مقادیر 1، 2 و 3 گرم در کیلوگرم جیره وزن شدند و به مدت 20 دقیقه مخلوط گردیدند. در ادامه مخلوط حاصله به کمک چرخ گوشت صنعتی به صورت پلت هایی به قطر 1 میلی متر در آمد. پلت خارج شده از چرخ گوشت روی سینی های توری گسترده شده ودر دمای اتاق خشک گردید.
در پایان پلت ها در بسته های مناسب و در دمای 4 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. جیره ساخته شده شامل 36/23 درصد پروتئین خام، 5 درصد چربی خام، 9/15 درصد خاکستر، 3 درصد فیبر بود. غذادهی به میزان سیری و در 3 وعده انجام شد .مدفوع و دیگر مواد باقیمانده هر روز از مخازن سیفون شدند. زیست سنجی ماهیان هر دو هفته یکبار انجام شد. پس از 60 روز همه ماهیان از مخازن صید شدند تا فاکتور های بیوشیمیایی لاشه مورد سنجش قرار گیرند. برای این کار پروتئین خام از طریق تعیین نیتروژن کل به روش کجلدال با استفاده از دستگاه میکروکجلدال ساخت کشور سوئد و بر اساسCP = %N×25/6 تعیین شد.
چربی خام از طریق حل کردن چربی در اتر و تعیین مقدار آن به روش سوکسله به وسیله دستگاه سوکسله اتوماتیک ساخت کشور سوئد انجام گرفت. مقدار خاکستر از طریق قرار دادن نمونه در کوره الکتریکی به وسیله دستگاه کوره هریوس آلمانی در دمای 550 درجه سانتی گراد برای مدت 4 ساعت اندازه گیری شد و رطوبت از طریق خشک کردن نمونه ها در آون در دمای 105 درجه سانتیگراد به مدت 24 ساعت بدست آمد.
تجزیه و تحلیل آماری
طرح کلی این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی برنامه ریزی و اجرا گردید. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون تجزیه واریانس یکطرفه - - ANOVA و مقایسه میانگین بین تیمارها بر اساس آزمون چند دامنه ای - تست جدا ساز - دانکن Duncans multiple-range test با سطح اعتماد %5 ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج و بحث
نتایج اثر پریبیوتیک اینولین بر ترکیبات لاشه در جدول 1 نشان داده شده است.
جدول . - 1 - میانگین مقدار پروتئین ، چربی ،خاکستر لاشه در بچه ماهیان آمور تغذیه شده با آمور
