بخشی از مقاله
چکیده
سیروز کبدی فاز مزمن بیماری کبدی می باشد. تغییر در نحوه زندگی و افزایش فعالیت بدنی، یکی از مهمترین راهکارها در کنترل سیروز کبدی می باشد. هدف تحقیق حاضر تعیین تأثیر هشت هفته تمرینات ترکیبی بر سطوح آلبومین، بیلی روبین و vo2peak در بیماران مبتلا به سیروز کبدی کلاس B بود. جهت انجام این تحقیق 28 نفر مرد مبتلا به سیروز با میانگین سن - 40/60 -+41/4 - سال، وزن - 70/50-+4/32 - ، قد - 169-+7/87 - سانتی متر، BMI - 15/1/+-67/23 - kg/m2 بود.
پس از طی غربالگری پزشکی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند به طوریکه در هر گروه 14 نفر قرار گرفت. ابتدا قد، وزن و BMI، سطوح آلبومین، بیلی روبین و حداکثراکسِژن مصرفی اندازه گیری شد. سپس گروه تجربی تحت تاثیر یک برنامه تمرینی ترکیبی - هوازی-مقاومتی - قرار گرفتند. پس از هشت هفته کلیه متغیرهای وابسته با همان شرایط پیش آزمون اندازه گیری شد. جهت مقایسه دو گروه قبل و بعد، از آزمون -t همبسته و جهت مقایسه دو گروه از آزمون -t مستقل - p <%05 - استفاده شد.
نتایج نشان داد پس از هشت هفته تمرینات ترکیبی سطوح آلبومین و بیلی روبین تغییرات معناداری نشان نداد اما سطوحvo2peak افزایش معناداری نشان داد و وزن و BMI نیز کاهش معناداری را نشان دادند. یافته ها ضمن نشان دادن عدم تاثیر تمرینات ترکیبی برسطوح آلبومین و بیلی روبین، تاثیر مثبت بر سطوح حداکثر اکسیژن مصرفی را نشان دادند و تأیید کردند که بهبود و کاهش برخی فاکتورهای خطر بیماری سیروز کبدی از طریق تمرینات ترکیبی می تواند امکان پذیر باشد.
-1 مقدمه
سیروز کبدی فاز پیشرونده بیماری مزمن کبدی و یک تعریف بافت شناختی- آسیب شناختی بوده که دارای تظاهرات بالینی و عوارض مختلفی است و بعضی از آن می تواند حیات فرد را مورد تهدید قرار دهند. در میان بیماری های متعددی که امروزه طیف وسیعی از افراد را گرفتار خود می سازد، بیماری های کبدی جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده اند که در این بین بیماری سیروز دوازدهمین علت عمده مرگ و میر در ایالات متحده است و بر اساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت بهداشت جهانی در بخش بیماری های مزمن، سیروز از بیماریهای شایع در جهان و کشور ما می باشد.
امروزه ورزش به عنوان یک وسیله درمانی در چارچوب علم پزشکی و در زمینه ی درمان نارسایی ها و اختلال های جسمی، جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. هم اکنون میلیون ها نفر در سراسر دنیا از بیماری های مزمن رنج می برند که این بیماری ها می توانند با انجام فعالیت های جسمانی بهبود یابند. نتایج تحقیقات نشان داده است که فعالیت ورزشی در بیماران می تواند عامل موثری در بهبود بیماری داشته باشد بطوریکه طی چند سال اخیر توجه ویژه ای به نقش فعالیت های ورزشی در بهبود بیماری ها شده است.
ورزش با افزایش گردش خون، فراهم کردن اکسیژن مورد نیاز بدن و تحریک دستگاه عصبی، باعث افزایش فعالیت دستگاه های سوخت و سازی به ویژه در عضلات و کبد می شود. تمرینات ورزشی و سازگاری با تمرینات باعث کاهش معناداری در فشار اکسایش عضلات می شود و میزان پروتئین آلبومین را بالا می برد و به بهبود وضعیت عضلات کمک می کند.
در بیماران سیروزی، سطح حداکثر اکسیژن مصرفی نیز به تدریج کاهش می یابد. بررسی پاسخ های حاد و مزمن کبد نسبت به فعالیت های ورزشی از جمله مهم ترین پژوهش ها به منظور دستیابی به سلامت جامعه به شمار می رود. بنابراین در این مطالعهبه بررسی تاثیر فعالیت ورزشی بر بهبود بیماری سیروز پرداختیم و هدف این تحقیق تعیین تاثیر تمرینات ترکیبی، بر سطوح آلبومین، بیلی روبین و حداکثر اکسیژن مصرفی در بیماران مبتلا به سیروز است.
روش شناسی در این مطالعه از بین 500 نفر از بیمارانی که در درمانگاه شبانه روزی بیمارستان الزهرا اصفهان تحت بررسی بودند 28 نفر بر اساس اطلاعات پرونده پزشکی انتخاب شده، مورد مطالعه قرار گرفتند. این افراد سابقه ی انجام فعالیت ورزشی منظم، را نداشتند، ونیز سیگار مصرف نمیکردند، و از رژیم غذایی و شیوه درمانی خاصی برای مقابله با بیماری سیروز کبد و یا کاهش وزن بهره نمیبردند و برای شروع فعالیت بدنی آمادگی لازم را داشتند که این موارد با پرسشنامه آمادگی برای شروع فعالیت بدنی مورد ارزیابی قرار گرفت.
کلیه اندازه گیری ها و آزمون ها در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکرار گردید. تمرینات ترکیبی شامل 8 هفته تمرینات هوازی پیاده روی و تمرینات قدرتی با وزنه بود. این برنامه به مدت هشت هفته و سه جلسه در هفته اجرا شد. بطوریکه یک جلسه در میان تمرینات انجام می شد. پروتکل تمرین پیاده روی در جدول - 1 - نشان داده شده است.
جدول-1 پروتکل پیاده روی
تمرینات قدرتی: شامل - پرس سینه، کشش زیربغل، پارویی، پرس پا، جلوران و پشت ران - ، 3 جلسه در هفته، 3 دوره با 10 و 12 تکرار در هر جلسه و با شدت 40 درصد یک تکرار بیشینه و زمان استراحت 60 تا 90 ثانیه آغاز و هر 2 هفته، وزنه ها بر اساس یک تکرار بیشینه تعدیل می شد. برای تحلیل داده ها از آزمون کولموگراف- اسمیرنف به منظور بررسی توزیع نرمال متغیرها استفاده گردید.
از آزمون t مستقل به منظور تفاوت برون گروهی و t وابسته برای تفاوت درون گروهی استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل دادهها از نرم افزار SPSS - ویرایش - 19 استفاده شد.
یافته ها: جدول - 2 - یافته های حاصل از آزمون تی وابسته متغیرها را نشان می دهد.
جدول-2 نتایج آزمون تی وابسته متغیرها
-2 نتیجه گیری
نتایج نشان داد که تمرینات ترکیبی می تواند بر برخی عوامل خطر بیماری سیروز کبدی تأثیر گذار باشد اما بر سطوح آلبومین، بیلی روبین تاثیر معناداری ندارد. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، یک دوره تمرینات ترکیبی هشت هفته ای نمی تواند برسطوح آلبومین و بیلی روبین تاثیر معنی داری داشته باشد، اما بر سطوح حداکثر اکسیژن مصرفی افزایش معناداری را نشان داد. شاید بتوان با افزایش طول دوره تمرین و یا تعداد تکرار تمرین و افزایش شدت تمرینات در روزهای هفته به نتایج بهتری دست یافت.
