بخشی از مقاله
چکیده
هدف×از پژوهش حاضر×بررسی تاثیر یادگیری مشارکتی بر مهارتهای اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع دوم متوسطه دخترانه شهرستان شبستر در سال تحصیلی 1394-1395 بود که به روش نیمه تجربی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل انجام یافت.×جامعه آماری شامل کل دانش آموزان دختر مقطع دوم متوسطه شبستر به تعداد 391 نفر می باشد. نمونه آماری این پژوهش 60 نفر از دانش آموزان که بصورت نمونه گیری در دسترس از مدرسه نمونه برهان الدین شبستر انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه مقیاس سنجش مهارتهای اجتماعی ماتسون و معدل دانش آموزان بود که مقدار ضریب پایایی در مقیاس سنجش مهارتهای اجتماعی ماتسون %81 می باشد. برای تجزیه تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس و آزمون تی استفاده شد. این پژوهش نشان داد که یادگیری مشارکتی بر افزایش مهارت های اجتماعی مناسب، رابطه با همسالان، پیشرفت تحصیلی، برتری طلبی و اطمینان زیاد به خود داشتن تاثیر معنادار داشت.
مقدمه
اصطلاح پیشرفت تحصیلی به میزان یادگیری آموزشگاهی فرد به صورتیکه توسط آزمونهای مختلف درسی مثل حساب، دیکته، تاریخ، جغرافیا و نظایر اینها سنجیده می شود اشاره می کند. آموزش مهارتهای اجتماعی به نوجوانان، یکی از مهم ترین وظایف خانواده و مراکز آموزشی است. چون فرض بر این است که نوجوانان بدون داشتن این مهارت ها قادر نیستند در تعامل اجتماعی با سایرین وظایف خود را انجام دهند.
به علاوه ضعف مهارتهای اجتماعی، عامل تعیین کننده ای در افزایش مشکلات روانی کودکان و نوجوانان است و افزایش خشونت، بزهکاری، روی آوردن به مواد مخدر و ترک تحصیل از جمله پیامد کاستی های رشد مهارت های اجتماعی کودکان محسوب می گردد - موت وهمکاران، 1999 به نقل از کرامتی تاریخچه پژوهش های محدود آزمایشی درباره یادگیری مشارکتی به دهه 1920میلادی باز می گردد، ولی تحقیق در مورد کاربردهای ویژه یادگیری مشارکتی در کلاس های درس از اوائل دهه1970 میلادی آغاز شده است. تحقیقات این نکته را تایید کرده اند که این روش - یادگیری مشارکتی - می تواند روی تعاملات اجتماعی دانش آموزان، نگرش های آنان نسبت به مدرسه و پیشرفت دانش آموزان تاثیر مثبتی داشته باشد. زیسک در پژوهشی در مورد تاثیر یادگیری مشارکتی بر روی خود پنداره تحصیلی و پیشرفت تحصیلی درس شیمی دانش آموزان دبیرستانی، نتیجه گرفت که یادگیری مشارکتی تاثیر مثبتی روی مفهوم خود تحصیلی و پیشرفت تحصیلی در درس شیمی دانش آموزان دبیرستانی دارد.
اصطلاح یادگیری مشارکتی مربوط به روشی است که طبق آن دانش آموزان در سطوح مختلف عملکرد، در گروه های کوچک براس رسیدن به اهداف مشترک فعالیت می کنند. ابن دانش آموزان به همان اندازه که در برابر یادگیری خودشان مسئول هستند، نسبت به یادگیری دیگران نیز تعهد دارند - گاکهال، . - 1995 ممکن است این سوال مطرح شود که آیا اصولاً یادگیری مشارکتی به گونه ای که صاحبنظران دهه حاضر آن را معرفی کرده اند می تواند در کشور ما اجرا شود و نتایج مثبت عاید دانش آموزان نماید. پژوهش حاضر درصدد است تاثیر این نوع یادگیری مشارکتی را در محدوده مشخصی از کشور مورد مطالعه قرار دهد، و برای به دست آوردن نتیجه دقیق تر، موضوع پژوهش را به مقطع دوم متوسطه مدرسه دخترانه شبستر محدود می گردد. بنابراین محقق درصدد پاسخگویی به سوال زیر است:
آیا یادگیری مشارکتی بر مهارتهای اجتماعی و پیشرفت×تحصیلی دانش آموزان تاثیر دارد؟
روش
در این پژوهش از روش نیمه تجربی پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شده است..جامعه آماری شامل کل دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم است که تعداد آنها 391 نفر است که از میان 60 نفر از دانش آموزان مقطع دوم متوسطه بصورت نمونه گیری در دسترس از مدرسه نمونه برهان الدین شبستر بود و در دو گروه 30 نفری گروه آزمایش و گروه کنترل بودند. برای 30 نفر گروه آزمایش روش آموزشی بصورت یادگیری مشارکتی اجرا شد و در گروه کنترل یادگیری مشارکتی اجرا نشد؛ این دانش آموزان، همگی از نظر سنی 14 تا 15ساله بودند. بعد از اتمام جلسات آزمایش مجدداً آزمون در هر دو گروه آزمایش و کنترل مورد اندازه گیری قرار گرفت و نهایتاً نتایج حاصل مورد بررسی و تفسیر قرار گرفت.
فرم اولیه این مقیاس دارای 62 عبارت بود که توسط خیر و یوسفی - 1381 - تحلیل عاملی شده و به 56 عبارت کاهش یافت. این مقیاس، 5 مقیاس فرعی در قالب پنج عامل جداگانه دارد که عبارتند از: مهارتهای اجتماعی مناسب، جسارت مناسب، تکانشی عمل کردن و سرکش بودن، اطمینان زیاد به خود داشتن حسادت و گوشه گیری - خیر و یوسفی، . - 1381 ماتسون و همکاران برای بررسی پایایی مقیاس مهارتهای اجتماعی از ضریب آلفای کرونباخ و تصنیف استفاده کردند. مقدار ضریب آلفای کرونباخ و تنصیف بدست آمده برای کل مقیاس یکسان و برابر %86 بود و در این تحقیق، ضریب پایایی %81 برای این مقیاس بدست آمد. در تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی - میانگین نمرات و انحراف معیار استاندار - و روش های آمار استنباطی - آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون آزمون تی برای دو گروه مستقل - مبتنی بر نرم افزارspss× استفاده شد.