بخشی از مقاله
خلاصه
هدف از این پژوهش تعیین تاثیر6 هفته تمرینات منتخب آموزش و پرورش ،ایستگاهی وبازیهای بومی - محلی بر اجزای آمادگی جسمانی دختران سوم ابتدایی شهرستان بهارستان در سال تحصیلی 94-93 بود.. 36 نفر به صورت تصادفی به سه گروه : تمرینات منتخب ،ایستگاهی و بازیهای بومی -محلی - N= 12 - تقسیم شدند. میانگین قد آزمودنی ها: 129/ 36 5/05 سانتی متر و وزن: 29/33 5/77 کیلوگرم می باشد.
آزمودنی ها به مدت 6 هفته و هر هفته 3 جلسه شامل ده دقیقه گرم کردن، سی دقیقه تمرینات اصلی و پنج دقیقه سرد کردن را انجام دادند.تمرینات منتخب شامل - لی لی کردن، ضربه با پا، دویدن، جاخالی دادن - ،ایستگاهی شامل - پروانه ده تا، زیگزاگ بیست تا ، طناب بیست تاو حرکت هشت انگلیسی - ، بومی-محلی شامل - بازی وسطی ،گانیه،قائم بوشک،بالا بلندی ،هفت سنگ - بود.روشهای آمار توصیفی و استنباطی شامل تحلیل واریانس یک راهه - ANOVA - و آزمون تعقیب توکی با نرمافزار - SPSS-22 - استفاده شد.
نتایج تحقیق نشان داد که بین سه گروه بر تعادل ایستا تفاوت معنی داری مشاهده نشد ولی بین تمرینات منتخب و ایستگاهی، ایستگاهی و بومی محلی بر چابکی تفاوت معنی دار دیده شد ، به نظر می رسد تمرینات ایستگاهی بر چابکی تاثیر می گذارد بین تمرینات منتخب و بومی محلی بر توان عضلانی پا و بین تمرینات منتخب و ایستگاهی بر استقامت قلبی عروقی تفاوت معنی دار مشاهده شد.
مقدمه
دوران کودکی مرحله مقدماتی زندگی هر فرد بوده است که سنگ بنای اولیه دوران بعدی زندگی را تشکیل می دهد. توجه خاص به افراد در این دوران از لحاظ جسمانی، ذهنی،روانی،عاطفی واخلاقی می تواند ضامن تشکیل یک جامعه سالم باشد لذا برای تسهیل در رشد توانایی های ادراکی، فرد باید در سال های اولیه زندگی خود از بیشترین امکانات رویارویی با تحریکات حسی و تجربی- حرکتی متنوع بر خوردار باشد.[1] چیزی که در مدرسه مورد اهمیت است اجرای تمرینات ورزشی منظم است.
از طرف دیگرکودکان در این دوران بازی ،ورزشهای مختلف ومتنوع و شرکت در فعالیتهای ورزشی ورقابتی را دوست خواهند داشت.آموزش صحیح ،درس تربیت بدنی و ارزشیابی علمی از آمادگی جسمانی ،می تواند تاثیر مثبتی در رشد تربیتی و افزایش ظرفیت های جسمانی روانی دانش آموزان داشته باشد.
برای رسیدن به اهداف تربیت بدنی باید نگاهی جدید به فرایند ارزشیابی به صورت علمی داشته باشیم.عمل ارزشیابی درس تربیت بدنی در مدارس یکی از شیوه های اندازه گیری قابلیت جسمانی دانش آموزان است تا از این طریق قوای جسمی - حرکتی آنان بهبود یابد که دست اندرکاران تربیت بدنی برای تسهیل این امر مبادرت به تدوین نورم های استاندارد امادگی جسمانی و تبدیل رکوردها به نمره نموده اند.
بازی های بومی -محلی به تکامل نظام آموزشی و نظام فرهنگی-اجتماعی جامعه منجر می شود. در سنین دبستان رشد جسمانی ،عاطفی، شناختی و عقلانی کودک نسبت به سالهای بعد از سرعت بیشتری برخوردار بوده وقابلیت اصلاح پذیری کودکان در مقطع ابتدایی فوق العاده است به گونه ای که ارائه فعالیتهای حرکتی منظم در این مقطع از اهمیت ویژه ای برخوردار است به عبارت دیگر می توان گفت تجارب حرکتی کودک در این برهه زمانی زیر بنای آگاهیهای بعدی کودک رافراهم می آورد یعنی توسعه تواناییهای بالقوه و مهارتهای حرکتی کودک در ورزشهاو به طور عام تمام فعالیتهای روزانه به حداقلی از مهارتهای حرکتی نیاز دارند و حتی عقاید رایج امروزی حاکی از آن است که بهبود این عامل علاوه بر بهبود کارایی شخص احتمال آسیب دیدگی او را نیز در تمام ورزشها کاهش می دهد.
ارائه برنامه های حرکتی مناسب و اگاهی نسبت به عوامل موثر در مهارتهای حرکتی دردبستان عامل مهم جهت اصلاح عوارض ناشی از کمبود تجارب حرکتی و سبب توسعه مهارتهای حرکتی کودک خواهد بود که متعاقب این سبب پیشرفت تحصیلی و کسب موفقیت در تمام جنبه های زندگی می شود.[7] آمادگی جسمانی یک نشانگر مهم از وضعیت سلامت در هر سنی است.
اجزای آمادگی جسمانی که عبارتند ازاستقامت قلبی تنفسی ،انعطاف پذیر ی،قدرت عضلانی،استقامت عضلانی ،سرعت ،توان ،چابکی ،هماهنگی عصبی عضلانی ،تعادل ،ترکیب بدن می باشددر عملکرد های جسمانی و مهارت های حرکتی انسان از اهمیت زیادی برخوردار است. تربیت بدنی در مدارس باید به گونه ای باشد که یک روش زندگی پویا و بهداشتی را آموزش دهد زمانی که کودکان به 10-9 سالگی می رسند علائق دیگری را کشف می کنند که از انجام فعالیت بدنی فاصله می گیرند ونباید به آنها بر چسب کودک زده شود که باعث می شود از بازیهای کودکانه ومهارتهای شیرین این دوره فاصله بگیرند.
با توجه به نیاز کودک به بازی از گذشته های دور موجب پیدایش بازی های بومی و محلی شده و بسیاری از این بازی ها در نقاط مختلف کشور رایج است که یکی از ویژ گی های مهم این بازی ها - بومی و محلی - این است که به استفاده از ابزار و امکانات محل زندگی و عدم نیاز به تجهیزات و امکانات خاص است که جزء میراث فرهنگی هر ملتی بوده و حرکات متنوع و مهارتهای بنیادی را در بر می گیرد.
رفیعی - 1390 - در پژوهشی که به بررسی تاثیر یک دوره تمرین منتخب - تعادلی ،انعطاف پذیری - بر عملکرد بیومکانیکی راه رفتن مردان سالمند سالم پرداخته شد. که آزمودنی ها به مدت هشت هفته - هفته ای سه جلسه و هر جلسه 75 دقیقه - اجرا شد. که نتیجه حاصل شده از تحقیق اعمال دوره تمرینی کوتاه مدت هشت هفته ای کل متغیر های تحقیق - تعادل پویا ،ریتم گام برداری،انعطاف پذیری و سرعت راه رفتن - افزایش می یابد.
در پژوهشی به بررسی تاثیر 8 هفته تمرینات هوازی بر متغیرهای عملکردی - قدرت ،چابکی ،هماهنگی و سرعت - دانش آموزان دختر 10 - 12 سال دوره ابتدایی شهرستان تفت انجام شد.که تعداد 70 نفر از این دانش آموزان به شکل تصادفی انتخاب شدند .نتایج به دست آمده از تحقیق بیانگر آن است هشت هفته تمرینات هوازی بر روی سه خرده مقیاس سرعت ، چابکی و هماهنگی دارای تاثیر معنادار بوده و تنها هشت هفته تمرینات هوازی بر روی خرده مقایس قدرت هیچ گونه تاثیری نداشته است.
در تحقیق دیگری که بر روی پسران 12-11 ساله برروی فاکتور آمادگی جسمانی،حداکثر سرعت دویدن وچابکی انجام شد وبا توجه به این موضوع که سیستم عصبی کودکانی که بالغ نشده اند هنوز کامل نشده است می توان گفت با سازگاریهایی که در سنین بالا تر انجام خواهد شد بهبود سرعت وعملکرد چابکی را افزایش خواهد داد.
آرون و همکاران - 2011 - در مقاله ای که به بررسی برنامه ورزشی پس از مدرسه ، آمادگی جسمانی و ترکیب بدنی را در کودکان بهبود می دهد پرداخت. که 80 کودک دبستانی در یک برنامه آمادگی محور پس از مدرسه شرکت داشتند به این نتیجه دست یافتند که برنامه آمادگی جسمانی پس از مدرسه ، ترکیب بدنی و آمادگی قلبی عروقی را در کودکان دبستانی بهبود می دهد.
اسون و گونار - 2012 - 2 در مقاله ای به بررسی اثر فعالیتهای رقابتی پشت سر هم وکوتاه مدت باعث بهبود دو سرعت و عملکرد چابکی پسران 11 و12 ساله انجام دادند.که دو به گروه تجربی 14 - نفر - وگروه کنترل 11 - نفر - که گروه تجربی یک ساعت در 6 هفته به فعالیتهای کوتاه مدت انفجاری در دو سرعت رقابتی پرداخته و گروه کنترل به فعالیت معمولی پرداخته اند. نتایج حاصل شده از تحقیق بیانگر آن است که فعالیتهای رقابتی کوتاه مدت باعث بهبود دو سرعت و عملکرد چابکی پسران 12 - 11 ساله می شود.
باتوجه به اهمیت آموزش صحیح درس تربیت بدنی و تاثیر آن بر جنبه های مختلفی زندگی دانش آموزان سوال اساسی پژوهش حاضر این است که 6 هفته تمرینات منتخب آموزش و پرورش، ایستگاهی و بازی های بومی محلی بر اجزای آمادگی جسمانی چه تاثیری دارد؟
روش
در این پژوهش چون کنترل تمام متغیرهای مداخله گر امکان پذیر نبود تحقیق از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون وپس آزمون می باشد. به هر کدام از دانش آموزان پرسش نامه سلامت داده شد که سلامتی آنها بررسی شده و دانش آموزانی که دارای شرایط تحقیق نبودن یعنی از داروی خاصی استفاده می کردنند بیماری خاصی داشتند، آسیب خاصی داشته و جزء تیم ورزشی خاصی بودنند را کنار گذاشته شدند و بعد انتخابها انجام شد که 36 دانش آموز به صورت تصادفی به سه گروه تقسیم شده که درهر گروه 12 نفر قرار می گرفتندگروهها شامل:
- گروه اول به اجرای تمرینات منتخب آموزش وپرورش - مهارت لی لی کردن، مهارت ضربه با پا،مهارت در دویدن، جاخالی دادن - می باشد
- و گروه دوم به اجرای تمرینات ایستگاهی که ایستگاه ها شامل حرکت پروانه ده تا،زیگزاگ بیست تا ، طناب بیست تاو حرکت هشت انگلیسی می باشد
- وگروه سوم به اجرای بازیهای بومی-محلی که شامل - بازی وسطی ،گانیه،قائم بوشک،بالا بلندی ،هفت سنگ - بود پرداختند
بعد از تعیین شدن دانش آموزان مورد نظر قبل از اجرای تمریناتی که باید اجرا شود چند جلسه به توضیح هر نوع از حرکات گفته شده در تمرینات سه گروه به دانش آموزان پرداخته شده و روش کار و اجرای فعالیتهای مورد نظر به آنها توضیح داده شد.
