بخشی از مقاله
چکیده
کیفیت در دستیابی به محصولات در کلاس جهانی اهمیت بسیاری دارد به طوری که بیشتر تحقیقات صورت پذیرفته در کلاس جهانی مرتبط با کیفیت محصولات تولیدی می باشد. از طرفی نیاز مشتریان شالوده اصلی کیفیت می باشد به طوریکه در تعاریف کیفیت را»تمامی جنبه ها و مشخصه های یک محصول یا خدمات در رابطه با توانایی محصول یا خدمات جهت برآورده ساختن نیازهای تصریح شده یا تلویحا بیان شده ی مشتری« تعریف می کنند. همچنین آینده پژوهی علمی نوین است که به مطالعه آینده های قابل وقوع یا محتمل و محتوم و آماده سازی بستر برای رویارویی با این ناشناخته ها می پردازد و آینده پژوهی کیفیت مقوله ای است که توجه به نقش کیفیت در آینده را مورد بررسی قرار می دهد. در این مقاله به صورت کامل به بررسی نظر محققان قبلی در خصوص موضوع می پردازیم. با توجه به اینکه موضوع تحقیق تامین نیاز های آینده مشتریان با رویکرد آینده پژوهی کیفیت و کلاس جهانی - مطالعه موردی شرکت ایران خودرو - می باشد لذا بررسی متغیرها با لحاظ نیازهای آینده مشتریان در چهارچوب مشخص انجام می شود.
تعاریف، مبانی و کلیات مباحث آینده پژوهی، کیفیت و تولید در کلاس جهانی بررسی شده و با استفاده از تحقیات انجام شده درگذشته و پیش بینی های انجام شده برای آینده، نیازهای آینده مشتریان با استخراج سوالات مورد سنجش واقع می شود. به علت کمبود منابع و پیشینه تحقیق مرتبط با آینده پژوهی کیفیت در ایران، تلاش گردید از شرکت ها و موسسات معتبر جهانی و نتایج به دست آمده از تحقیقات نهادهای رسمی بین المللی بهره برداری شود. نتایج این تحقیقات با نظر به وضعیت و سطح فعلی کیفیت محصولات داخلی به صورت بومی مورد سوال واقع شده است. پاسخ دهندگان سوالات 227 نفر از خبرگان و کارشناسان شرکت ایران خودرو بوده که در این تحقیق در ارتباط با نیازهای آینده مشتریان در قالب پرسش نامه اعلام نظر می کنند. با تجزیه و تحلیل آماری، نتایج تحقیق و پیشنهادات کاربردی جهت اجرا در صنایع خودروسازی داخلی ارائه خواهد شد.
-1 مقدمه
ارتقای کیفیت و الزامات آن در آینده با وضعیت حال متفاوت خواهد بود بنابراین لازم است مطالعات آینده درارتباط با شاخص های کیفیت و نیازهای آینده مشتریان به عمل آید. همچنین با پروسه جهانی شدن این نیازها دستخوش تغییرات شده و نیاز به بروز رسانی خواهد بود. پیش بینی می شود که فضای محیطی دینامیک در گستره جهانی ایجاد یک سیستم بروز و هوشیار در شرکت های خودرو سازی داخلی را جزء نیازهای آینده قلمداد نماید. این سیستم لازم است دائما محیط جهانی موجود و آینده را رصد کرده و همراه با آن چشم اندازها، استراتژی ها و پروزه های متاسب با روندهای موجود را بازتعریف نماید. آینده نگاری و آینده پژوهی ،تلاشی نظامند برای نگاه به آینده بلند مدت در حوزه های دانش ، فناوری ،اقتصاد ، فرهنگ و هنر ، محیط زیست و جامعه است . پیش بینی اتفاقات آتی به بهره برداری صحیح و کامل از فرصتها کمک می کند . شناخت و درک هر چه بیشتر آینده و ناشناخته هایی که فرا روی انسان ها و جوامع بشری قرار دارد از اهمیت بالایی بر خوردار است شناخت به ما کمک می کند که از خطر رویارویی با ناشناخته ها دوری ننماییم .
عصر کنونی دوره علم و فناوری است و بی شک قدرتمند ترین ابزار برای تغییر و دگرگونی در جامعه است آینده شناسی این امکان را به انسانها می دهد که یک قدم بیشتر از حال گام بردارند. اطلاع نسبی از آنچه که ممکن است در آینده اتفاق افتد و وقوع آن محتمل است ،ضروری به نظر می رسد. لذا عدم آمادگی در دنیای آینده موجب حذف شرکت ها و از دست رفتن بازارهای موجود و هدف خواهد شد. این موضوع ضرورت تحقیق را دوچندان می کند.
نیازهای آینده مشتریان جزء موارد غیر قابل پیش بینی و نیازمند بررسی و مطالعه از طریق آینده پژوهی است. و از طرفی لازمه تولید در آینده ماندگاری شرکت ها در فضای رقابتی و تولید در کلاس جهانی است. لذا تامین این نیازها با دو رویکرد فوق به صورت همزمان قابل حصول خواهد بود.
-2 مبانی تحقیق
2-1 کلیات آینده پژوهی
آینده پژوهی، مطالعه آیندههای ترجیحی، باورکردنی و محتمل و جهانبینیها و افسانههایی است که زمینه آنهاست. بحثی وجود دارد که آیا این رشته یک هنر است یا یک علم. به طور کلی، میتواند به عنوان یک شاخه از علوم اجتماعی و به موازات رشته تاریخ درنظر گرفته شود. به همین صورت که تاریخ گذشته را مطالعه مینماید، آینده پژوهی آینده را درنظر میگیرد. آینده پژوهی به دنبال درک هرآن چیزی است که احتمالاً ادامه پیدا میکند و هر آن چیزی که میتواند به طور موجه - حق به جانب - تغییر کند. بنابراین، بخشی از این رشته به دنبال درکی سیستماتیک و الگو محور از گذشته و حال است و احتمال وقایع و روندهای آینده را تخمین میزنند. برخلاف علوم فیزیکی که یک سیستم مشخصتر و محدودتر مورد مطالعه قرار میگیرد، آینده پژوهی سیستمهای بزرگتر و پیچیدهتر جهان را درنظر میگیرد.
آینده پژوهی یک حوزه میان رشتهای است که تغییرات دیروز و فردا را مطالعه میکند و نظرات و استراتژیهایی حرفهای و غیرحرفهای با توجه به آینده جمعآوری و تجزیه و تحلیل مینماید. شامل تحلیل منابع، الگوها و علل تغییر و ثبات در تلاش برای توسعه دوراندیشیها و ترسیم آیندههای محتمل میباشد. این حوزه در سراسر دنیا به مطالعات آینده، دوراندیشی استراتژیک، پیشرو - مربوط به آینده - ، تفکر آینده، آیندهسازی، آینده پژوهی و آینده گرایی اشاره دارد. آینده پژوهی و دوراندیشی استراتژیک حوزههایی دانشگاهی هستند که اکثراً در دنیای انگلیسی زبان مورد استفاده قرار میگیرند.
معمولاً سه عامل آینده پژوهی را از تحقیقات سایر رشتهها متمایز میکند.اگرچه همه این رشته با درجات متفاوتی با هم همپوشانی دارند:
.1 آینده پژوهی اغلب نه تنها آیندههای محتمل بلکه آیندههای باورکردنی، ترجیحی و وایلد کارد1 - روشی که به یک سیستم عامل امکان می دهد تا روی چندین فایل با نامهای مرتبط عملکرد مفیدی داشته باشد - را نیز بررسی مینماید.
2.آینده پژوهی معمولاً تلاش دارد تا دیدی همه جانبه یا سیستماتیک بدست آورد که بر بینشی از یک طیف رشتههای متفاوت مبتنی است.
.3 آینده پژوهی مفروضاتی که پشت دیدگاههای غالب و متضاد آینده وجود دارد را باز میکند.
بنابراین آینده پوچ و خالی نیست؛ بلکه مملو از مفروضات پنهان است. برای مثال، بسیاری از مردم فروپاشی اکوسیستم زمین را در آیندهای نزدیک انتظار دارند درحالیکه دیگران معتقدند که اکوسیستم موجود به طور نامحدود باقی خواهد ماند. یک رویکرد دوراندیشی به دنبال تجزیه و تحلیل و سپس برجسته نمودن مفروضات زیربنای چنین دیدگاههایی خواهد بود.
آینده پژوهی معمولاً روی پیشبینیهای کوتاه مدت متمرکز نیست. اکثر برنامهریزیهای استراتژیک که برنامههای عملیاتی را برای آیندههای ترجیحی با افق زمانی یک تا سه ساله توسعه میدهند نیز آیندهها را درنظر نمیگیرند. برنامهها و استراتژیهایی با افق زمانی بلندتر که مخصوصاً تلاش دارد وقایع محتمل آینده را پیش بینی نمایند قطعاً بخشی از این حوزه استآینده. پژوهی معمولاً روی پیشبینیهای کوتاه مدت متمرکز نیست. اکثر برنامهریزیهای استراتژیک که برنامههای عملیاتی را برای آیندههای ترجیحی با افق زمانی یک تا سه ساله توسعه میدهند نیز آیندهها را درنظر نمیگیرند. برنامهها و استراتژیهایی با افق زمانی بلندتر که مخصوصاً تلاش دارد وقایع محتمل آینده را پیش بینی نمایند قطعاً بخشی از این حوزه است. تلاش سیستماتیک برای پیش بینی توسعهها و تحولات آینده که با استفاده از مطالعهای فشرده درخصوص روندهای تاریخی و اخیر انجام میشود و از چندین روش شناسی مانند مدل سازی کامپیوتری و روش دلفی استفاده میکند.
چشماندازهای آینده - سناریو نامیده میشوند - در برنامهریزی استراتژیک، بلندمدت و اقتضایی مفید هستند. در آینده پژوهی افزون بر شناسایی روندها و چالش ها ی آینده، معمولا سه حالت متفاوت برای آینده در نظر می گیرند: شامل آینده ممکن، آینده محتمل و آینده مطلوب، در حالیکه در برنامه ریزی استراتژیک یک آینده لحاظ می شود. در برنامه ریزی از زمان حال به سوی آینده حرکت می کنند یعنی حرکت رو به بیرون، حال آنکه در آینده پژوهی برنامه ریزی رو به درون است. یعنی با پیش بینی آینده های متفاوت برنامه ریزی متفاوتی انجام می شود. به همین خاطر آینده پژوهی را یک رویکرد اکتشافی هم می نامند.