بخشی از مقاله
چکیده
در تحلیل اقتصادی برنامه های اصلاح نژادی، یکی از مراحل مهم، آنالیز حساسیت برنامه به عوامل و پارامترهای مختلف اقتصادی و غیر اقتصادی است. نتایج تحلیل حساسیت به طور کلی به صورت درصد تغییر در ارزش هر متغیر خروجی بر درصد تغییر در ارزش پارامترها بیان می گردد، که این پارامترها می توانند بر اساس تاثیری که بر مدل دارند رتبه بندی شوند. بدین منظور، از میانگین اطلاعات شش گله گاو هلشتاین که زیر نظر مرکز اصلاح نژاد کشور رکورد برداری می شوند، استفاده گردید و هر یک از پارامترهای ورودی ±20 درصد تغییر داده شد و اثر آن بر روی جواب مدل، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان دادند که سود بیشترین حساسیت را نسبت به تغییر قیمت هر کیلوگرم وزن زنده و کمترین حساسیت را به نوسان هزینه تغذیه دارد.
مقدمه
به طور کلی تعیین اهداف اصلاحی، اولین گام در توسعه ساختار برنامه های اصلاح نژادی می باشد .[7] اولین مرحله در توسعه اهداف اصلاحی، تعیین ضرایب اقتصادی برای صفاتی است که به عنوان هدف اصلاحی تعریف شده اند .در حقیقت ارزش هر حیوان به دو عامل عمده، ارزش اصلاحی آن برای صفات مختلف و ارزش اقتصادی صفات دارد
ارزش اقتصادی یک صفت نشان دهنده سهم رشد ژنتیکی یک صفت، در بهبود راندمان اقتصادی سیستم تولید است 6]و.[10 برآورد اشتباه این ارزش منجر به عدم انطباق برنامه اصلاح نژاد با شرایط اقتصادی حاکم بر سیستم تولید می شود 8]و.[9 یکی از ابزارهای مهم، در برآورد ارزشهای اقتصادی صفات مدلهای زیستی اقتصادی هستند. با استفاده از چنین مدل هایی، هزینه ها و درآمد ها بر مبنای عملکرد فنوتیپ واقعی به دست آورده می شوند که نه تنها به عملکرد بالقوه ژنتیکی بلکه به در دسترس بودن منابع غذایی و ظرفیت مصرف خوراک نیز بستگی دارند. در تحلیل اقتصادی برنامه های اصلاح نژادی، یکی از مراحل مهم آنالیز حساسیت برنامه به عوامل و پارامترهای مختلف اقتصادی و غیر اقتصادی است. این امر با تغییر در ارزش هر پارامتر در برابر ثبات ارزش سایر پارامتر ها در مدل انجام می شود.
تئوری و پیشینه تحقیق
هدف اصلاح نژاد ایجاد تغییر ژنتیکی در صفاتی است که سودآوری را افزایش می دهند در واقع اهداف اصلاحی تابعی از مجموعه صفاتی هستند که مطابق با هدف توسعه ای و ویژگی های سیستم تولید بر سودآوری مؤثر بوده و علاقه مند به بهبود ژنتیکی آنها هستیم. بهبود ژنتیکی حیوانات فرآیندی سیستماتیک و طولانی مدت می باشد که شامل چند مرحله است: تعیین اهداف اصلاح نژاد، توسعه معیار انتخاب، ارزیابی عملکرد ژنتیکی حیوانات، انتخاب حیوانات و در نهایت طراحی سیستم های آمیزشی مناسب
مطالعات زیادی بر روی ضرایب اقتصادی صفات در گاوهای هلشتاین انجام شده است که از جمله می توان به شادپرور و همکاران در سال 1376 و Krupova و همکاران در سال 2016 اشاره کرد 3]و.[11 صادقی - 1390 - اهمیت اقتصادی صفات در گاوهای شیری هلشتاین ایران را با استفاده از مدل زیت اقتصادی برآورد کرده است .[4] نتایج تحلیل حساسیت به طور کلی به صورت درصد تغییر در ارزش هر متغیر خروجی بر درصد تغییر در ارزش پارامترها بیان می گردد، که این پارامترها می توانند بر اساس تأثیری که بر مدل دارند رتبه بندی شوند.
مواد و روش
در این تحقیق از میانگین اطلاعات شش گله گاو هلشتاین که زیر نظر مرکز اصلاح نژاد کشور رکورد برداری می شوند، استفاده گردید؟ اطلاعات اقتصادی شامل هزینه ها × - هزینه های تغذیه، سلامت، پرسنلی، تولیدمثل و هزینه های ثابت - ×و درآمدها - شامل درآمدهای فروش شیر، تلیسه مازاد، کود، گاوهای حذفی و گوساله نر - ×استفاده شد؟
سود به ازای هر گاو در سال با استفاده از مدل زیست اقتصادی به صورت تابعی از صفات تولیدی و عملکردی به صورت زیر بیان می شود:
در این معادله، P سود سالیانه، R درآمد سالاانه و C هزینه سالاانه به ازای هر رأس گاو مولد می باشد.
که درآمد سالانه به ازای هر رأس گاو ماده از طریق فروش شیر ، گوساله نر ، گاو حذفی ، تلیسه مازاد ، کود طبق رابطه زیر محاسبه گردید :
هزینه سالیانه به ازای هر رأس گاو ماده نیز از طریق معادله ی زیر محاسبه خواهد شد:
متغیرهای به کاربرده شده درروابط بالا به صورت زیرتعریف میشوند:
:CFeedh-birth هزینه تغذیه تلیسه از تولد تا از شیرگیری، :CFeedh-w-ma هزینه تغذیه تلیسه از شیرگیری تا 18ماهگی :CFeedh-ma-afc هزینه تغذیه تلیسه از 18 ماهگی تا اولین زایش، :CFeed-cows هزینه تغذیه گاو مولد، CHealthh-birth-:w هزینه سلامتی و بهداشت تلیسه از تولد تا از شیرگیری، :CHealthh-w-ma هزینه سلامتی و بهداشت تلیسه از شیرگیری تا 18 ماهگی، :CHealthh-ma-afc هزینه سلامتی و بهداشت تلیسه از 18 ماهگی تا اولین زایش، :CHealth-cows هزینه سلامتی هر راس گاو، :CLaborh- birth-w هزینه نیروی انسانی از تولد تا از شیرگیری، :CLaborh- w-ma هزینه نیروی انسانی از شیرگیری تا 18 ماهگی، :CLaborh- ma-afc هزینه نیروی انسانی از 18 ماهگی تا اولین زایش، :CLabor-cows هزینه نیروی انسانی هر راس گاو، :CReproduction-heifers هزینه تولید مثل تلیسه، :CReproductin-cows هزینه تولید مثل گاو، :CFix هزینه ثابت.
در ادامه برای محاسبه ارزش های اقتصادی صفات سطح صفات مورد نظر به میزان یک واحد افزایش داده شد و اختلاف سود حاصل با حالت پایه تقسیم بر مقدار تغییر به عنوان ضریب اقتصادی صفت مورد نظر با استفاده از شبیه سازی در قالب نرم افزار MATLAB، استخراج گردید. بنابراین ضریب اقتصادی هر صفت به صورت زیر برآورد گردید:
که δR و δC تغییرات نهایی در درآمد ها و هزینه ها بعد از 1% افزایش در صفت مورد نظر و δt تغییرات نهایی در صفت مورد نظر بعد از 1% افزایش می باشد .]3] پس از اجرای مراحل پایه به منظور بررسی اثر تغییر در پارامترهای ورودی روی پاسخ مدل، از تست حساسیت استفاده میشود. بدین منظور، هر یک از پارامترهای ورودی ±20 درصد تغییر داده شد و اثر آن بر روی جواب مدل، مورد بررسی قرار گرفت.
