بخشی از مقاله
چکیده :
شرکت نداشتن دانش آموزان دختر در فعالیت های فوق برنامه ورزشی از مسائل مطرح نوین است که عوامل متعددی می تواند در آن نقش داشته باشد.هدف از اجرای این تحقیق تحلیل موانع مشارکت دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر ری در فعالیت های فوق برنامه ورزشی در سال تحصیلی 1395-1396 می باشد. این تحقیق از نوع توصیفی است و بر اساس هدف کاربردی است و به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه میرغفوری - 1387 - استفاده شد .پایایی پرسشنامه با استفاده ضریب آلفای کرونباخ 0/085به دست آمد.
جامعه آماری تحقیق شامل 70 نفر از دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر ری انتخاب شدند.به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر شاخص آماری توصیفی از روش آزمون آماری - تحلیل واریانس - Anovaاستفاده شدو تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار spssنسخه 16 انجام شد.نتایج بیانگر آن است که موانع شخصی از مهمترین موانع هستند.طوری که می توان با دادن انگیزه های لازم و افزایش خود اعتمادی و خود باوری در زنان و برنامه ریزی های اصولی جهت رفع موانع شخصی می توان شاهد حضور پررنگ تر دانش آموزان دختر مقطع متوسطه در عرصه ی فعالیت های فوق برنامه بود.
مقدمه:
رسیدن به سطح مناسبی از سلامتی و تندرستی در جامعه یکی از اهداف مهم تربیت بدنی می باشد.اگرچه توسعه برنامه های تندرستی تحت تاثیر عوامل متعددی است ولی فعالیت های جسمانی در بین آنها یکی از عوامل موثر در کسب سلامتی در کلیه رده های سنی به شمار می رود و توسعه فعالیت های جسمانی و ورزش در مدارس و فعالیت های فوق برنامه از اولویت برخوردار است.
از آنجایی که حضور دختران به عنوان مادران آینده با مشارکت در ورزش می تواند باعث تغییر در سبک زندگی آنها در جهت غنی تر شدن شودآنها نیازمند سلامت جسمانی و روحی و روانی هستند و بی تردید می توان گفت عدم توجه به سلامت جسمانی که لازمه ی سلامت روانی است، پی آمد های جبران ناپذیری را، هم برای خانواده و هم برای جامعه به همراه خواهد داشت؛ به عبارت دیگر، تمامی نقش هایی که یک زن می خواهد ایفا کند به نوعی با روی کرد او نسبت به جسم و عمل کرد جسمانی و فیزیکی او در ارتباط است. فعالیت فیزیکی روزانه و منظم و هم چنین مشارکت در فعالیت های ورزشی فردی و گروهی برای رشد جسمانی، ذهنی، روانی و اجتماعی او لازم است و از این طریق، می تواند با کاهش دادن اضطراب و افسردگی، شادی و نشاط را برای زندگی خود به ارمغان بیاورد و به ارتقای کیفیت زندگی خود و خانواده وهایتاًن جامعه کمک کند.
یکی از مسائل مورد توجه در مدارس تحلیل عوامل عدم مشارکت دانش آموزان دخترمقطع متوسطه در فعالیت های بدنی است.در این راستا مطالعات تجربی نشان داده اند که تفاوت های جنسی در سطح یا درجه موانع فعالیت های ورزشی در اوقات فراغت وجود دارد.زنان به عنوان نیمی از افراد جامعه با موانع بیشتری برای مشارکت در فعالیت های ورزشی مواجه هستند.
کشور ایران با بافت جمعیتی خود یکی از جوانترین کشورهای دنیاست.با توجه به وجود این سرمایه متاسفانه به علل متفاوتی بخش عظیمی از نوجوانان و جوانان کشور از ورزش دوری میکنند و رغبتی برای ورزش کردن از خود نشان نمی دهند.در کشور ما،دختران به دلیل رعایت حجاب و حفظ شئونات اسلامی و نیز به دلیل محدودیت های فرهنگی و اجنماعی نمی توانند در شرایط یکسان با پسران به خوبی در فعالیت های ورزشی شرکت کنند.
در راستای این مسائل تحقیقات متعددی صورت گرفته است،مستقل چی و همکاران - - 1394 در مقاله خود تحت عنوان بررسی عدم مشارکت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد در فعالیت های فوق برنامه ورزشی بیان کردند که مدیران دانشگاه و مسولین فعالیت های فوق برنامه ورزشی نیاز به بهبود در وضعیت زیر ساخت ها از جمله توسعه امکانات و فضاهای ورزشی،استاندارد و ایمن سازی اماکن و تجهیزات ورزشی و اطلاع رسانی به موقع و استفاده از خود افراد در زمان برنامه ریزی فعالیت های ورزشی دارند.رفع موانع ذکر شده می تواند سهم به سزایی در افزایش دانشجویان در فعالیت های ورزشی در اوقات فراغت دانشجویان داشته باشد.
در مقاله ای دیگر تحت عنوان شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر مشارکت زنان در فعالیت های ورزشی عنوان شد موانع اقتصادی و امکاناتی و اجتماعی از مهمترین موانع می باشد و با سرمایه گذاری در توسعه اماکن ورزشی و ایجاد سالن های مختص آنها می توان به بهبود وضعیت کمک کرد. - . - 4از طرفی در مقاله ای دیگر نشان داده شد که مشکلات محیطی و مشکلات اجتماعی-فرهنگی مهمترین عوامل بازدارنده مشارکت زنان شهر کرمانشاه در فعالیت های ورزشی می باشد.
لذا با توجه به مباحث فوق چنین جمع بندی می شود که سطح ورزش دختران در ساعات فراغت بسیار پایین است.پس ضرورت دارد مسولین شرایط و زمینه های لازم را برای حضور فعال دانش آموزان دختر فراهم کنند.برای تحقیق این امر مهم لازم است که با بررسی های اولیه ×مسائل و مشکلات موجود در این راه را شناسایی کنند و با رفع این موانع گام های موثری در ارتقای سطح ورزش دختران و بانوان بردارند.
این پژوهش در صدد است تا موانع مشارکت دختران مقطع متوسطه را در فغالیت های فوق برنامه شناسایی کند و با تعیین درجه تاثیر این ×موانع راهکارهایی برای رفع آنها ارائه دهد.
روش تحقیق
روش تحقیق این مطالعه از نوع توصیفی و از نظر هدف کاربردی است که به شکل میدانی صورت گرفته است.جامعه آماری پژوهش شامل 70 نفر از دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر ری می باشد.به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه میرغفوری - 1387 - استفاده شده است.این پرسشنامه شامل 33سوال است و در5 بخش موانع اجتماعی و موانع شخصی و موانع خانوادگی و موانع امکاناتی و اقتصادی و موانع فرهنگی مورد سنجش قرار گرفته است.پایایی پرسشنامه با استفاده ضریب آلفای کرونباخ 0/085بوده است.در این تحقیق به منظور تجزیه و تحلیل یافته ها از روش آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است.در ضمن تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss.انجام شد.
یافته های تحقیق
یافته های به دست آمده از رتبه بندی موانع موثر بر مشارکت دانش آموزان دختر مقطع متوسطه با روش آماری تحلیل سلسله مراتبی در جدول 1 آمده است
جدول -1درجه اهمیت و رتبه بندی موانع مشارکت دختران مقطع متوسطه در فعالیت های فوق برنامه
همانطور که مشاهده می شود موانع شخصی رتبه اول را در علل موانع مشارکت دانش آموزان دختر به دست آورده است و سایر عوامل ×خانوادگی و اجتماعی و امکاناتی-اقتصادی و فرهنگی در رتبه های بعدی موانع مشارکت قرار دارند.
بحث و نتیجه گیری
نتایج حاصل از تحلیل داده ها حاکی از این است که موانع شخصی همچون - نداشتن انگیزه لازم،تنبلی و بی حوصلگی،کمبود وقت و زمان به علت حجم زیاد درسی ،عدم خود اعتمادی و خجالتی بودن و عدم مهارت های لازم و کمبود علاقه و ترسیدن از آسیب های جسمی ناشی از ورزش - و خانوادگی و اجتماعی و امکاناتی-اقتصادی و فرهنگی عوامل عدم مشارکت دانش آموزان دختر مقطع متوسطه در فعالیت های فوق ×برنامه ورزشی می باشد.لذا این موانع باعث شده حضورکمرنگ دانش آموزان دختر در عرصه فعالیت های فوق برنامه شده است.
