بخشی از مقاله
چکیده
افزایش جمعیت و مهاجرت به شهرها موجب شده است تا مسکن همواره به عنوان یکی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی درکشورهای درحال توسعه محسوب شود. بخش تعاون زمینه مستعدی برای اعمال سیاستها و خط مشی های دولت جمهوری اسلامی ایران در کلیه ابعاد اقتصادی ،اجتماعی جامعه بویژه تولید و تامین مسکن می باشد که از جمله آن ها شرکت های تعاونی مسکن کارمندان و کارگران می باشند که به منظور کمک به تأمین مسکن اقشار کم درآمد طراحی شده است.در این تحقیق ، تحلیل و بررسی روشهای ساخت در انبوه سازی و ارائه مدل مناسب جهت پیاده سازی کاهش قیمت تمام شده در شرکت های تعاونی مسکن استان فارس مورد مطالعه قرارگرفت.
این پژوهش با هدف شناسایی و وزندهی شاخصهای موثر برکاهش هزینه درپروژه های شرکت های تعاونی مسکن استان فارس صورت گرفته است. بنابراین در ابتدا به بررسی عمیق ادبیات موضوع و پژوهشهای انجام شده داخلی و خارجی پرداخته شد تا مهمترین معیار های موثر بر هزینه پروژه های شرکت های تعاونی مسکن استان فارس شناسایی شود.
با توجه به هدف این تحقیق پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی می باشد. از سوی دیگر با توجه به اینکه در این پژوهش از روشهای مطالعه کتابخانه ای و نیز روشهای میدانی نظیر پرسشنامه استفاده شده است، میتوان بیان کرد که پژوهش حاضر بر اساس ماهیت و روش، یک پژوهش توصیفی است. روشهای گردآوری اطلاعات در این پژوهش به دو دسته کتابخانه ای و میدانی تقسیمش در خصوص گردآوری اطلاعات مربوط به ادبیات موضوع و پیشینه پژوهش از روشهای کتابخانه ای و جهت گردآوری اطلاعات برای پاسخ به سوالات پژوهش از روش میدانی استفاده شد جامعه مورد بررسی این تحقیق را خبرگان و کارشناسان ارشد حوزه مورد مطالعه تشکیل دادند.
واژگان کلیدی: پروژه های شرکتهای تعاونی مسکن استان فارس ، نقاط قوت وضعف روش ساخت در انبوه سازی ،ارزیابی اقتصادی،ارزیابی اجتماعی ،ارزیابی فرهنگی
مقدمه
کشور ما همواره گریبانگیر مشکل مسکن بوده و دولت ها همواره سعی در برطرف کردن این مشکلداشته اند.از آنجا که هزینه مسکن سهم زیادی را در سبد هزینه خانوار دارد این مشکل بر افراد کم درآمد فشارهای زیادی را متحمل می کنددر رابطه با شرکت های تعاونی با توجه به مطالب عنوان شده و اینکه شرکتهای تعاونی مسکن استان فارس از لحاظ منابع تأمین مالی و نیز حمایت های خاص نظیر وام بلند مدت و کم بهره محدودیت دارند.
بخش تعاون زمینه مستعدی برای اعمال سیاستها و خط مشی های دولت جمهوری اسلامی ایران در کلیه ابعاد اقتصادی ،اجتماعی جامعه بویژه تولید و تامین مسکن می باشد به همین لحاظ تعاونیهای مسکن بعنوان عاملی مطمئن در ساخت و ساز مسکن اعضا از آغاز انقلاب شکوهمند اسلامی بتدریج و در سطح گسترده در وزارتخانه ها و سازمانهای دولتی ،نهادها ،بانکها،موسسات عمومی ،کارخانجات و سایر اقشارمردم تشکیل گردیده و علی الخصوص مورد استقبال زیاد کارمندان قرار گرفت است.
شرکتهای تعاونی مسکنعموماًمتشکل از اقشار حقوق بگیری هستند که با استفاده از انباشت سرمایه های اندک خود اختیارات و مسئولیت تهیه زمین و ساخت و ساز را همکاری متقابل و ایجاد امکانات و تسهیلات بیشتر در امور مربوطه به ساخت واحدهای مسکونی ارزان قیمت بمنظور تحقق اصل 31 قانون اساسی برای تمام و یاقسمتی از امور ذیل تشکیل شده اند. بخش تعاون با 477شرکت تعاونی مسکن بیش از یکصدبیست هزار نفر از کارگران و کارمندان استان فارس را تحت پوشش دارد.
وظیفه اصلی این تعاونیها که در مناطق شهری تاسیس میگردد ساخت و واگذاری مسکن به اعضا خود میباشد.امروزه پروژه های در دست اجرا به دلیل پیچیدگی های موجود، با اتلاف حجم انبوهی از منابع همراه است و فعالیت های پروژه ها با تخصص های متنوع و از همه مهمتر با طراحی های نامناسب، در مسیر دستیابی به اهداف خود دچار فراز و نشیب های بسیاری شده و در چارچوب زمان، هزینه و حتی کیفیت تعیین شده به نتیجه نمیرسند.هر سال بخش بزرگی از سرمایه های کارمندان و کارگران کشور صرف سرمایهگذاری در طرحهای تعاونی های مسکن میشود.
وجود مشکلات عدیده در اجرای پروژهها تعاونی های مسکن با تمرکز بر سه عامل زمان، هزینه و کیفیت، اهمیت تهیه راهکارهای اجرایی و قابل اعتماد جهت بکارگیری روشهای کارامد را بیش از پیش ضروری مینماید.
اهمیت و ضرورت تحقیق
اهمیت و ضرورت تولید مسکن برای گروه های کم درآمد بر کسی پوشیده نیست. وسعت دامنه مشکل مسکن در کشور ما گریبان گیر طبقات کم درآمد و با درآمد متوسط می باشد کمبودهای قابل توجه کمی و کیفی عملا عده زیادی از مردم را از برخورداری از یک مسکن مناسب محروم کرده است و سهم زیاد هزینه مسکن در درآمد خانوار تحمیلی بر سایر هزینه های ضروری بسیاری از خانوار می باشد حال با توجه به این مهم ضرورت شناسایی اهداف شرکتهای تعاونی مسکن استان فارس قابل بررسی می باشد.
توسعه صنعت ساخت،حجم بالای ساخت وسازشرکت های تعاونی مسکن استان فارس ومنابع زیادی کهنوعاًاین پروژه هابه خود اختصاص میدهند وآفات صنعت ساخت لزوم بررسی توام عوامل وشاخص های تاثیرگذاربرروش های ساخت را به نحوی که سبب شناسائی وانتخاب شیوه های مناسب ساخت گردد وراه را برای اجرای اقتصادی همراه با کیفیت بهتردرپروژه های آتی شرکت های تعاونی مسکن استان فارس باز کند بیش ازگذشته نمایان ساخته است.
مبانی نظری
قانون شرکت های تعاونی را چنین تعریف می کند، شرکت تعاونی شرکتی است از اشخاص حقیقی و حقوقی که به منظور رفع نیازمندی های مشترک و بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی اعضا ازطریق خودیاری و کمک متقابل و همکاری انان موافق اصولی که دراین قانون مطرح است تشکیل می شود.
تعداد اعضای شرکت تعاونی نباید از 7 نفر کمتر باشد شرکت های تعاونی شرکتهایی هستند که تمام یا حداقل %51 سرمایه به وسیله اعضا در اختیار شرکت تعاونی قرار می گیرد و وزارتخانه ها، سازمان ها، شرکتهای دولتی و وابسته به دولت و تحت پوشش دولت، بانکها، شهرداری ها، شوراهای اسلامی کشوری، بنیاد مستضعفان و سایر نهادهای عمومی می توانند جهت اجرای بند 2 اصل 43 قانون اساسی از راه وام بدون بهره یا هر راه مشروع دیگر از قبیل مشارکت، مضاربه، مزارعه، مساقات اجاره، اجاره به شرط تملیک، شرط فروش اقساطی و صلح اقدام به کمک در تامین یا افزایش سرمایه شرکتهای تعاونی نمایند بدون آنکه عضو باشند.
با توجه به قوانین شرکتهای تعاونی و اهدافی که قانون برای آنها برشمرده و موقعیت ویژه ای که در اقتصاد ممکلت دارند و هم چنین با توجه به ماده 2 قانون بخش تعاونی که مقرر می دارد: - شرکت هایی که بارعایت مقررات این قانون تشکیل و به ثبت برسند تعاونی شناخته می شوند. - می توان در تعریف شرکت تعاونی گفت : شرکت تعاونی شرکتی است که بین اشخاص حقیقی برای فعالیت در امور مربوط به تولید وتوزیع در جهت اهداف مطرح درقانون بخش تعاونی به منظور بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی و اعضا از طریق همکاری و تشریک مساعی آنها با رعایت مقررات قانون مزبور تشکیل می شود .
تعریف تعاون
تعاون در مفهوم عام آن، »همکاری« است و در مفهوم خاص و اقتصادی آن به »نوعی سازمان اقتصادی یا اجتماعی« گفته × میشود که اکنون در سراسر جهان و در کلیه اقتصادها، از توسعه یافته تا در حال توسعه، جای پای خود را باز کرده است.
رسالت و اهداف تعاون
هدف تشکیل تعاونیها استفاده از نیروی فردی اعضا در همکاری جمعی است تا حدی که در یک نظام پیشرفته تعاون، اعضای تعاونیها برای رفع حوایج خود به هیچ کس حتی دولت محتاج نباشند. بنابراین تشکیل یک شرکت تعاونی بدین معنی است که با تجمع نیروهای فردی، وقت، انرژی و سرمایه انسانها، دستگاهی بوجود میآید که قادر است برای همه اعضا خدماتی انجام دهد که هر یک به تنهایی قدرت انجام آن را نداشتهاند. به طور مثال، بدون عضویت در یک شرکت تعاونی مصرف و تشکیل یک نیروی جمعی از مصرف کنندگان فرد یا خانواده مصرف کننده فاقد هر گونه توان رویارویی با قدرتهای فائق اقتصادی در بازار است.
مزیت تعاونی
تعاونیها در صورتی که به لحاظ افقی و عمودی با یکدیگر به انسجام لازم دست یابند، میتوانند از مزیتهای فراوانی برخوردار شوند. آنها به ویژه میتوانند با دیگر بنگاههای تعاونی که آنها دارای پیوندهایی هستند ارتباط برقرار نمایند. از جمله: تعاونیهای ماهیگیران، کارگری و تولیدی، خدمات مالی و تعاونیهای اعتبار و پسانداز، بخش مسکن، خدمات عمومی، بیمه - تأمین اجتماعی- خدمات درمانی - ، تعاونیهای فعال در عرصه آموزش مدارس، دانشگاهها و غیره هستند.
