بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این تحقیق بررسی چالشهای توسعه پایدار شهر رشت می باشد.بعبارتی سعی شده است با بررسی نقاط ضعف، قوت؛تهدیدهاو فرصت های سازمانهای مدیریتی در قبال چالشهای توسعه پایدار شهری به تحلیل این مقاله بپردازیم.امروزه شهرها بویژه کلان شهرها با رشد بالای جمعیت و توسعه بی حد کالبدی مواجه هستند.از این رو،این گونه توسعه سبب شده است تا شهرها با چالشهایی زیادی مواجه شوند.مساله اصلی در این تحقیق چگونگی بوجود امدن چالشهای توسعه شهری در صورت توجه نکردن به شاخص های توسعه پایدار می باشد.کلان شهری نظیر رشت در دهه های اخیربا مشکلات و مسائل عدیده ای همچون افزایش الودگی زیست محیطی،کاهش توان اکولوژیکی،افزایش بار وارده بر محیط زیست و از همه مهمتر ناتوانی مدیریت شهری در تامین و اداره امور شهر مواجه شده است که همگی موید ناپایدار شدن فضای بوم شناختی کلان شهر رشت است .در پایان با رسم مدل اصلی تحقیق و خروجی ها به این نتیجه می رسیم که توجه نکردن به شاخص های چون تاکیدبربهسازی ،تخصیص بودجه برای بازسازی بافت فرسوده، عدم توجه به ابعادفرهنگی.اجتماعی وامنیتی شهر،توسط مدیران شهری باعث ایجاد چالش های شهری می شود.روش تحقیق پیمایشی،جامعه اماری شهر رشت با 384 نمونه - با استفاده از جدول مورگان - و شیوه نمونه گیری خوشه ای است.چالشها با تحلیل برنامه ریزی spss تعیین و فهرست بندی می شود.درکلیه فرضیات ابتدا نوع رابطه با آزمون همبستگی پیرسون مشخص و سپس با استفاده از نرم افزار AMOS مدل سازی معادله ساختاری انجام خواهد شد.
-1مقدمه وطرح مساله
توسعه پایداریک مفهوم قابل بحث با دامنه گسترده از معانی است.در یک سطح انتزاعی و ذهنی،پایداری با حفاظت و یا بهبود سیستم های یکپارچه طبیعی،که در کل زندگی در روی سیاره ما را شامل می شود،ارتباط دارد.مساله اصلی این مقاله شناخت چالشهای توسعه پایدار شهری است که عواملی چون ویژگی های اجنماعی،اقتصادی ،مدیریتی مدیران نقش بسزایی در شناخت این چالشها ایفا میکنند.در این مقاله به نقش نقاط ضعف، قوت وتهدیدهای توسعه پایدار شهری در به وجود امدن چالش نیزمی پردازیم. از شاخص های توسعه شهری پایدار می توان به محیط زیست بهداشتی و سالم ، دسترسی به فضاهای سبز، کارایی دراستفاده از منابع ، نسبت استفاده ازانرژی تجدید ناپذیر، اقتصاد سبز، حیات بخشی تعدادسازمان ها و گروههای مردمی نسبت به کل جمعیت ، عدالت اجتماعی و رفاه و رضایت از کیفیت زندگی اشاره کرد - لقائی ومحمدزاده: - 38:1381 در این مقاله چالش های توسعه پایدار با بررسی نقاط ضعف، قوت؛تهدیدهاو فرصتهای سازمان های مدیرینی مورد تحلیل قرار گرفته است.توسعه پایدار شهری در یک سیستم پویا مانند جامعه بشری، پایداری اساسا به معنی ثبات در طول زمان است.در نتیجه این مفهوم چیزی نیست که بتوان انرا به راحتی اندازه گرفت وسنجید،چرا که یک کیفیت غیر ثابت است، نه یک نقطه ثابت - مولدان و بیلهارز:. - 84:1381 امکانات پایین زیربنایی، ضعف سیستم ارائه خدمات بهداشتی، استاندارد پایین آموزش و استاندارد ضعیف زندگی ازچالش های اساسی توسعه پایداری اکثر شهرها می باشد - Omojola omowumi Awosusi and
Amen Osamende - jegede ,2013 - بلور توسعه پایدار شهری را در بهره برداری استفاده از زمین می داند ونیز معتقد است که اندازه،تراکم و مکان زیست گاه های انسانی که برای پایداری مناسب باشد،به تناسب توسعه تکنولوژی در انرژی، ساختمان و حمل و نقل متغیر خواهد بود. - - blowers,2000:6 واژه چالش با مسئله ومشکل متمایز است. آنچه مدیران ابتدا با آن مواجه می شوند، غالبا مشکل است و آن امری است سطحی، کلی، ذهنی، مرکب و لذا مبهم، قابل رویت توسط عوام، فاقد روش بررسی و به همین دلیل غیرقابل حل. اما وقتی مشکل به مسئله تبدیل گردد، امری است ژرف، متمایز، معین، عینی، بسیط، روشن، دارای روش بررسی و لذا قابل حل.وچنانچه مساله قابل حل نباشد به چالش تبدیل می شود. - دکتر احد فرامرز قرا ملکی.روزنامه رسالت صفحه 18سال - 86 توسعه پایدار در شهرستانها با چالشهای زیادی از جمله رشد سریع جمعیت شهر نشین،مشکلات زیر ساختی اجتماعی و محیط زیست مواجه است - - S.W.Wong. B.S.Tang,2005 303-316 هدف این مقاله شناخت متغیر های موثردرچالشهای توسعه پایدار شهر رشت می باشد. مهمترین چالش های فراروی توسعه شهری فقدان آگاهی و اطلاعات مدیران، فقدان ابزار برای تصمیم گیری، عدم مدل برای مدیریت شهری پایدار، عدم اشاعه نوآوریها، بی توجهی به زیرساخت شهری می باشد - - Sustainable conferenc,2003 Urban Infrastructurکه این اهداف از مولفه های اساسی مطرح شده در پرسشنامه طراحی شده می باشد. مدیریت شهری اینک رویکردی کلیدی درتوسعه شهری است..از سوالاتی که در این مقاله مطرح هست ،می توان به این سوالات اشاره کرد که ایا ویژگی های اجتماعی،جمعیت شناختی و مدیریتی مدیران بر توسعه پایدار شهری تاثیر دارد؟ایا تهدیدها در حوزه جغرافیایی-کالبدی که از مشکلات مدیریت شهری است، منجر به چالش توسعه پایدار شهری می شود؟ایا قوت ها در حوزه اقتصادی مدیریت شهری رابطه تاثیرگذاری با چالش های توسعه پایدار شهری دارد؟
.3مواد و روشها:
-1-3ویژگیهای جغرافیایی جامعه مورد مطالعه
شهر رشت در محدوده بین 49 درجه و 35 دقیقه و 45 ثانیه طول شرقی و 37 درجه و 16 دقیقه و 30 ثانیه عرض شمالی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد .مساحت آن حدود 10240 هکتار است .این شهر از شمال به بخش خمام، از جنوب به دهستان لاکان و شهرستان رودبار، از غرب به صومعه سرا و شهرستان شفت و از شرق به بخش کوچصفهان و سنگر محدود میشود . رودخانه زرجوب از جهت شرق و شمال شرقی و گوهررود از جانب جنوب و غرب، شهر رشت عبور می کند .فاصله رشت از تهران 325 کیلومتر است.
شکل - 1 - ، نقشه موقعیت جغرافیایی شهر رشت در شهرستان، استان و کشور
این شهر با جمعیت 557336 نفر در سال 1385 حدود 23 4 درصد از جمعیت استان را به خود اختصاص داده است. رشت به عنوان بزرگترین نقطه شهری در حاشیه جنوبی دریای خزر، و جزء شهرهای در رده جمعیتی 500 هزار تا 1 میلیون نفر و مرکز سیاسی - اداری استان گیلان می باشد. - باباپور، - 36:1389، - شکل - 1 شهر رشت در طی سالها چالشهای زیادی را در راه توسعه خود دیده است که این چالشها سرانجام به ناپایداری منجر می شود.به دنبال عدم توانایی مسئولان شهری در پاسخ به نیاز روز افزون جمعیت شهری و تداوم گسترش فضایی شهر،عدم تعادل اکولوژیکی ان ملموس گشت.بدین ترتیب محیط های ناسالم مسکونی در حاشیه شهر با تراکم جمعیت بسیار زیاد و سطح پایین بهداشت و ایمنی بوجود امدند. - مجتهد زاده: - 384 :1377
-2-3سوالات ،روش انجام پژوهش و جامعه اماری:
بمنظور دستیابی به داده های پژوهشی در تحقیق حاضر از روش پیمایش استفاده گردیده است. همانطور که می دانیم»» با طرح پرسشهای پژوهش، انتخاب یک یا چند استراژی پژوهشی، تصریح مفروضات هستی شناختی و شاید تعیین فرضیه ها، قدم بعدی: در تدوین طرح پژوهش این است که تصمیم بگیریم داده های لازم برای پاسخگویی به پرسشها را چگونه گرداوری کنیم. « - بلیکی، - 295 :1384 روش انجام این تحقیق، روش کمی می باشد.اطلاعات این پژوهش با استفاده از روش کمی و تکنیک پیمایش و ابزار پرسشنامه گردآوری می شود.ضرورت کاربرد روش پیمایش از این رو است که "نگرش ها غالبا موضوع پیمایش هستند" - الرک و ستل ، - 50 :1380 تحقیق پیمایشی » روشی است برای گرداوری داده های که در آن از گروه های معینی از افراد خواسته می شود به تعدادی پرسش مشخص - که برای همه ی افراد یکسان است - پاسخ دهند.از جمله سوالهای اصلی این تحقیق می توان به این سوالات اشاره کرد که ایا ویژگیهای اجتماعی،مدیریتی،اقتصادی و جمعیت شناختی مدیران شهری تاثیر مثبت و معنا داری بر توسعه پایدار شهری دارد؟ ایاقوت ها در حوزه اجتماعی تاثیر بسزایی بر توسعه پایدار شهری دارد؟عدم رعایت تاکید بر بهسازی نقش بسزایی در بوجود امدن چالشهای شهری دارد.البته تمام این موارد بصورت مدل مفهومی در مدل.22در قسمت یافته های تحقیق رسم شده اند این پاسخ ها مجموعه اطلاعات تحقیق را نشان می دهند، تحقیق پیمایشی عام ترین نوع تحقیق
اجتماعی است. « - بیکر،» - 196 :1386 عنصر اصلی تحقیق پیمایشی پرسشنامه ی استاندارد شده است که بر حسب مساله ی اصلی سنجش، این نوع پرسشنامه ها تضمین می کند که با هر یک و با همه ی پاسخگویان در تحقیق دقیقا فن مشاهده-ی یکسانی بکار رود « - ببی، - 31-30 :1381 جامعه آماری پژوهش حاضر را پرسنل شهرداری و نظام مهندسی و دانشگاه تشکیل داده اند. روش نمونه گیری نیز نمونه گیری هدفمند بوده است و محقق به سراغ پاسخگویانی رفته است که در گذشته و حال به طور مستقیم با سیاستهای شهری در ارتباط بوده اندکه جمعا 384 نمونه از جدول مورگان براورده شده است - kerjecie and morgan,1970:607-610 - .از تعداد 384 نفر پاسخگو 192 نفر زن 50 - درصد - و 192 نفر مرد - 50 درصد - جهت تکمیل پرسشنامه انتخاب شده اند. در این بخش از پژوهش، با توجه به فرضیات تحقیق، متغیرهای لازم جهت آزمون هر فرضیه انتخاب و بر اساس نوع متغیرها، آزمون آماری مناسب انتخاب و پس از تجزیه و تحلیل متغیرها و تفسیر آزمون ها، اقدام به آزمون فرضیات می شود. در این راستا با توجه به اینکه کلیه فرضیات به دنبال بررسی تأثیر یک متغیر بر متغیر دیگر هستند، و در نهایت مدل سازی با استفاده از نرم افزار AMOS مدل سازی معادله ساختاری انجام خواهد شد.
-3-3پیشینه مطالعات توسعه پایداروچالشهای توسعه پایدار:
