بخشی از مقاله
چکیده
برنامه ریزي راهبردي در موسسات آموزش عالی از اهمیت ویژه اي برخوردار است و در انطباق با محیط و سیاست هاي کلان آموزشی براي دستیابی به آینده اي بهتر می باشد. یکی از راهکارهاي کاربردي در این زمینه، استفاده از ماتریس QSPM می باشد ، در این تحقیق با در نظرگرفتن نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدید ها به تدوین استراتژي پرداخته شده است.
تحقیق حاضر بر حسب هدف کاربردي و بر حسب نحوه گردآوري داده ها توصیفی است. این تحقیق شامل 3 نوع پرسشنامه است. پرسشنامه مربوط به دانشجویان، اساتید و کارکنان است که با طیف پنج گزینه اي لیکرت طراحی شده است. نمونه گیري به صورت سیستماتیک بوده و تعداد مورد بررسی 385 نفر از مجموعه کارکنان، مدیران ،اساتید و دانشجویان تعیین گردیده است. داده هاي به دست آمده با استفاده از ضریب آلفاي کرونباخ و آزمون فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
-1 مقدمه
فرایند توسعه، مؤسسات آموزشی همچون موتور محرکه جامعه عمل می کنند و دانشگاه ها در پرتو برخورداري از اقتدار علمی برتر، فرماندهی این مهم را بر عهده دارند. دانشگاه ها نه تنها مالک و صاحب علم تلقی می شوند بلکه درتکاپوي خلق و تولید دانش افزوده نیز هستند. این امر تحقق نمی یابد مگر این که برنامه ریزي جزء فرهنگ دانشگاه درآید، همچنان که آموزش هم به صورت جزء لاینفک فرهنگ دانشگاه درآمده است.
آموزش عالی، معرف نوع مهمی از سرمایه گذاري در منابع انسانی است که با فراهم آوردن و ارتقاء بخشیدن دانش، مهارت ها و نگرشهاي مورد نیاز کارکنان ارشد فنی، حرفه اي و مدیریتی به توسعه اقتصادي کمک می کند. آموزش عالی به طور قطع نه تنها موجب ترویج دانش می شود بلکه با پیشرفتهاي تحقیقاتی، تکنولوژیک و علمی، دانش جدید نیز بوجود می آورد.
یکی از پنج محور اصلی چشم انداز 20 ساله کشور در افق 1404 ، دستیابی به جایگاه اول علمی و فناوري در سطح منطقه، تعریف و تعیین شده است. تجربه سالهاي اخیرسازمانها از جمله دانشگاه ها نشان می دهد که رسیدن به اهداف بزرگ و دور برد و پاسخگویی مستمر به نیازمندیهاي مخاطبین و مشتریان در محیط هاي پر تلاطم ، جز در سایه برنامه ریزي استراتژیک محقق نمی شود. یک چالش مهم مدیران سازمان ها به طورکلی و سازمان هاي ایرانی به طور اخص ،اجرایی کردن استراتژي ها است که با تفکر و تامل و با استفاده از روش هاي سیستماتیک تنظیم شود.
دانشگاه آزاد اسلامی تهران شرق با دارابودن بیش از 10000 نفر دانشجو در رشته هاي مختلف و جزو دانشگاه هاي بزرگ استان تهران می باشد. این تحقیق در راستاي رفع مشکلات اجراي موفقیت آمیز استراتژي و شناخت استراتژي هاي مناسب در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق می باشد و سعی شده است تا با ارائه استراتژي هاي مناسب این سازمان را در راستاي توسعه روز افزون راهنمایی نماید.
-2 بیان مسأله
موقعیت سازمان در محیط استراتژیک یکی از مهم ترین مراحل برنامه ریزي استراتژیک سازمانی مبتنی بر دانش درمؤسسات آموزش عالی به عنوان مراکز آموزشی و پژوهشی است. با توجه به اهمیت اساسی و نقش استراتژي کیفی در آموزش و مؤسسات عالی، در این تحقیق، با یک رویکرد کیفیت گرا به بررسی محیط استراتژیک پرداخته می شود. تفکرات و اقدامات استراتژیک به طور فزاینده برنامه ریزان را درجهت رسیدن به موفقیت و انطباق با آینده در سازمان هاي دولتی و غیر انتفاعی را منطبق می سازد
برنامه ریزي استراتژیک باتوصیف مسیر زمان حال توسط مأموریت هاي سازمان و ارائه آینده اي مطلوب توسط چشم انداز به ما کمک می کند. در واقع برنامه ریزي استراتژیک شامل برنامه ریزي هایی، جهت توسعه استراتژي هاي سازمان و کمک به عملکرد می باشند. که به بدست آوردن نتایج به درك بهتر محیط و بهبود عملکرد منجر می شود. پس از آن ، بررسی محیط رقابتی سازمان و موقعیت استراتژیک در فرآیند برنامه ریزي استراتژیک سازمان در یک زمینه خاص از اهمیت بسیاري برخوردار است.
در اقتصاد مبتنی بر دانش، موسسات آموزش عالی به عنوان مراکز توسعه منابع انسانی نقش مهمی را در رشد و توسعه اقتصادي کشورها بازي می کنند سپس برنامه ریزي استراتژیک در چنین موسسات از اهمیت خاص و بزرگی برخوردار است و درك جامعی از آن ، سازگاري باسیاست هاي آموزش و پرورش، محیط و توسعه فعالیت هاي خود را براي آینده اي بهترفراهم می کند تا به حال بسیاري به نقش کیفیت در آموزش عالی و برخی برکیفیت گرایی را به عنوان یکی از عناصر برنامه استراتژیک تاکید کرده اند.
