بخشی از مقاله
چکیده
تربیت جنسی یکی از دشوارترین و حساسترین ابعاد تربیت است اما به دلایل مختلف خانوادهها و نظام تربیتی از این بعد غافل میباشند و به همین دلیل آسیبهای رفتاری نوجوانان در این زمینه به طور روز افزون بیشتر خواهد شد.
هدف این تحقیق بررسی انواع آسیبهای جنسی و ارایه راهکارهای مناسب در این باره در قالب تربیت جنسی میباشد. این پژوهش نظری است و در آن از رویکرد توصیفی-تفسیری در تحلیل اطلاعات استفاده شده است.
یافتههای این تحقیق حاکی از آن است که فقدان تربیت جنسی مناسب آسیبهای جبرانناپذیری را بر روح و روان و جسم فرد و به تبع آن جامعه خواهد گذاشت که جبران آن امکان نخواهد داشت و یا مستلزم صرف وقت و هزینه زیادی خواهد بود. این تحقیق تلاش دارد با توجه به بیان آسیبها و علل پیدایش آنها به راهکارهایی که توسط دین، روانشاسان و محققان ارائه گردیده بپردازد.
مقدمه
در جهانی که کمتر پدیدهای را میتوان از نفوذ و گستره قدرت و اثربخش غریزه ی جنسی به دور دانست؛ بررسی علمی زوایای بنیادی این غریزه می تواند راهگشای فهم عمیق تری از رفتارهای انسانی باشد. در واقع "تمایلات جنسی شخص چنان با کل شخصیت او در هم آمیخته است که صحبت از تمایلات جنسی به عنوان پدیدهای مستقل در واقع غیر ممکن است" - کاپلان و سادوک، 1933، ترجمه رضایی؛. - 1387 غریزه جنسی به مثابه نیرویی بسیار اثرگذار است که از آغاز زندگی در درون افراد قرار دارد و به ویژه از دوران بلوغ به بعد مجموعه فعالیت ها و عملکردهای مختلف فرد را در طول زندگی تحت تاثیر قرار می دهد - امینی و همکاران، . - 1390 انسان در تمام مراحل و مقاطع زندگی نیازمند تربیت و هدایت است و غریزه جنسی به عنوان نیرومندترین غریزه در وجود آدمی از این قضیه مستثنا نیست.
تربیت جنسی فرآیندی طولانی است که به دلیل آن که در تمام عمر مورد نیاز است جزء آموزش های مادام العمر محسوب میشود و حوزهی شناختی - کسب دانش - ، حوزهی عاطفی - احساسات، ارزش ها و نگرش ها - و حوزهی رفتاری - مهارت های ارتباطی و تصمیم گیری - را در بر میگیرد
هدف تربیت جنسی فقط آموزش مسایل جنسی نیست بلکه در تربیت جنسی به موازات آموزش مفاهیم و اطلاعات مرتبط با آناتومی و فیزیولوژی انسان باید بر جوانب معنوی انسانی و روحی امور جنسی تاکید کرد تا این حوزه و کارکرد، شکل و صبغه انسانی به خود گیرد نه آن که صرفا در غالب اموری مادی و حیوانی مطرح شود. به طور قطع اهمیت ابعاد معنوی و روحانی تربیت جنسی کمتر از جنبههای مادی و فیزیکی آن نیست - امینی و همکاران،. - 1390 بی توجهی به امر تربیت جنسی صدمات جبران ناپذیری را بر روح و روان و جسم انسان و جامعه در پی خواهد داشت که این تحقیق بر آن است تا با اشاره به این صدمات به بررسی راهکارهای پیشگیرانه بپردازد.
مبانی نظری
تربیت جنسی تنها آموزش دانستنی های جنسی و یا پروردن و اوج دادن غریزه نیست، بلکه مقصود از تربیت جنسی ایجاد زمینه ها و موقعیت هایی است که متربی را با ارضاء و هدایت غریزه جنسی و با رفتارهای جنسی اعتدال آمیز و هماهنگ با هدف خلقت آشنا می سازد؛ بهداشت و سلامت جسمی او را تامین کند و زمینه رشد و شخصیت فردی، اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی او را به وجود می آورد
فرمهینی فراهانی - 1383 - در پژوهش خود سه دیدگاه در مورد تربیت و آموزش مسائل جنسی مطرح می نماید: دیدگاه اول بر ممانعت از هر گونه ارضای جنسی تاکید می کند و ارضای این غریضه را مانعی بر سر راه رسیدن به کمال میداند. دیدگاه دوم بر خلاف دیدگاه اول بر ارضای کامل این قضیه تاکید دارد و رویکردی از اخلاق جنسی را مطرح می کند که از آن می توان به "ولنگاری جنسی" نام برد. دیدگاه سوم، دیدگاه اسلام است که اهمیت و قدرت این غریضه را به عنوان یک حقیقت مسلم پذیرفته اما برای ارضای آن راه های خاصی را پیشنهاد می کند. در این دیدگاه کارکرد اساسی این غریزه بقای نسل بشر و حفظ عفت است. نگاه اسلام بر غریزه جنسی نگاه سلب و خشونت نیست، بلکه ارضای صحیح آن از عبادات الهی دانسته شده است
همچنین از منظر اسلام و دانشمندان مسلمان همچون فیض کاشانی موهبتی الهی و امری طبیعی و فطری است و چنین علاقه و تمایل باطنی مرد و زن به یکدیگر امری پسندیده و نیکوست و هیچ گونه زشتی و پلیدی ندارد. گرایش و تمایل باطنی زن و مرد آیت خدا، عطیه الهی، عامل بقا، نوع و نیز زمینه لذت بردن و کامجویی است
با تاکید بر منابع اسلامی و تحقیقات انجام شده دین اسلام راهکار مشروع و سالم تامین این غریزه را ازدواج می داند اما برای کسانی هم که به دلایلی امکان ازدواج برایشان مهیا نیست راهکارهای تعدیل کننده ای از جمله حیا و عفت در نگاه و رفتار و سالم سازی اجتماع بیان نموده که پرداختن به اجزای آن در این تحقیق نمی گنجد. پژوهش حاضر با تاکید بر دیدگاه اسلامی و تطابق آن با فرهنگ ایرانی به هماهنگی بین عوامل عمده تربیتی یعنی خانواده، مدرسه و جامعه نظر دارد.
با توجه به مطالعات انجام شده در مورد لزوم تربیت جنسی می توان موارد: لزوم تربیت همه جانبه، رشد معنوی و رسیدن به قرب الهی، تاکید اسلام و اندیشمندان بر اهمیت تربیت جنسی، وجود غریزه جنسی در هر فرد و لزوم هدایت جنسی و پاسخ متعادل به این غریزه، تحکیم و تثبیت نهاد خانواده، ایجاد جامعه سالم برای ساخت آیندهی هر کشور و بقا و حفاظت نسل، زندگی در عصر ارتباطات و تکنولوژی های ارتباطی، افزایش فاصله بلوغ تا ازدواج، پایین آمدن سن بلوغ و بالا رفتن سن ازدواج، افزایش محرکات جنسی و کمک به تصمیم گیری مناسب برای نوجوانان و جوانان درباره مسائل جنسی را به عنوان دلایل عمده اهمیت و ضرورت توجه به تربیت جنسی در نظر گرفت.
اگر انسان در زمینه مسایل جنسی درست تربیت نشده باشد برای ارضای این نیاز به راههایی کشیده میشود که هم خود او را به فساد و تباهی می کشاند و هم جامعه را. انحراف هایی که مقابله با آن بخش عظیمی از منابع مالی و غیر مالی دستگاه ها و سازمان های مرتبط نظیر نیروی انتظامی، بهزیستی، نهادهای حقوقی و قضایی و درمانی را به هدر می دهد. مشکلاتی که تنها با آموزشی به موقع و به جا می شد که از بروز آنها پیش گیری کرد.
پیشینه پژوهشی
اگرچه اهمیت پرداختن به این مسئله هر روز برای مسئولان روشن تر میشود اما همچنان فقر پژوهش در این زمینه خود از عوامل محدود کننده پرداختن جدی به این مسئله است. یافته های تحقیق سیدان و عباس لو - 1384 - حاکی از آن است که رابطه جنسی از نظر دختران بی مبالات جنسی وسیله اصلی برای تامین محیط کاملا خصوصی و صمیمانه است که جوامع مدرن کنونی ضرورت آن را ایجاب می کند. بیش از 50 درصد از دختران برای ایجاد رابطه ای عمیق و صمیمانه و جلب رضایت طرف مقابل و ... بدین کار مبادرت کردهاند در حالی که نیمی دیگر علاوه بر آن به دنبال لذت جویی نیز بودهاند.
در سال 1390در پژوهشی که توسط امینی و همکاران انجام شد با بررسی میدانی نظرات دبیران و دانشآموزان ضرورت گنجاندن مطالبی مرتبط با تربیت جنسی در برنامه درسی نشان داده شد.
کلانتری و همکاران - 1392 - در تحقیق خود بر آموزش بلوغ و مسایل جنسی به دختران تاکید کرده و به این نتیجه رسیدهاند که لزوم نهادینه شدن آموزش های رسمی دوران بلوغ در کشور ایران در نظام بهداشت و درمان ضروری است. با وجود همه تحولات فرهنگی در خصوص موضوع بلوغ در جامعه ایران همچنان فرهنگ عرفی غالب در جامعه و خانواده ها در مورد موضوع بلوغ با احتیاط شدید و به صورت خاموش برخورد می کند، که لزوم تغییر در دیدگاه و توجه در این مورد را میطلبد.
در تحقیقات لاتین که بسیار جزئی تر و عمیق تر به اهمیت و بررسی این مسائل پرداخته است شاهد نتایج کمی و کیفی دقیقتری هستیم.