بخشی از مقاله
چکیده :
استان کرمان به دلیل گستردگی عرض جغرافیایی، شرایط توپوگرافی ازشرایط زیست اقلیمی ویژه ای برخورداراست به همین خاطر شرایط توانایی جدب توریست دربعضی ازماههای سال رادارا است. هدف پژوهش حاضرتعیین مناطق مساعد گردشگری درماههای مختلف استان کرمان می باشد ، برای تعیین این شرایط دمایی - گرم، آسایش، سرد - در گستره استان ودرماههای مختلف سال شاخص اوانزمبنای روش این پژوهش قرار گرفته است به همین جهت داده های اقلیمی کمینه وبیشینه دمای هوا ورطوبت نسبی وهمچنین سرعت باد درمقیاس ماهانه 7ایستگاه سینوپتیک استان طی دوره آماری - 1369-1391 - استخراج شدوهمگنی آنها باروش درون یابی مورد آزمون قرار گرفت ، سپس جداول شرایط دمایی به تفکیک شب وروز برای ماههای سال تهیه ونقشه های آسایش زیست اقلیمی استان ترسیم شد .
نتایج نشان داد که درگستره استان شرایط اقلیمی روزانه ماههای خرداد، تیر، مردادوشهریورگرم وشرایط اقلیمی شبانه ماههای آبان، آذر، دی، بهمن واسفندسرد است ودرماه های فروردین، مهر، آبان واسفند درطول روز ودرماه های خرداد،تیر،مرداد وشهریور درطول شب قسمتهایی ازاستان مطابق باالگوی اوانزآسایش دمایی حاکم است وشهرهای جیرفت وکهنوج به علت دمای بالا نسبت به سایر شهرستان های کرمان آسایش روزهنگام کمتری دارند وشهر بافت در این مورد ازآسایش بیشتری برخوردار است.
مقدمه :
دردهه های آینده گردشگری به کسب رتبه بشترین درآمد صنعت جهان مبدل خواهدشد، همانگونه که سازمان جهانی توریسم پیش بینی کرده تاسال2020 میلادی حدود یک میلیارد وپانصد وشصت میلیون نفربه گردشگری خواهند پرداخت ودرآمدحاصله آن به یک ونیم تریلیون خواهد رسید، به همین دلیل صنعت گردشگری برای کشورهای در حال توسعه به مثابه رکن بسیارمهم اقتصادی ومالی ارزیابی می شودکه بابهره گیری ازدرآمدهای مالی آن می توان به روندتوسعه اینگونه کشورهاسرعت بخشید
گردشگری دارای رشدسریعی است وبرای بسیاری ازنواحی دنیا مهمترین منبع درآمد بشمار می آید چه بسا کشورهای توسعه یافته نیز ازاین طریق به درآمدها ی کلانی دست یافته اند . دراین نواحی آب وهوا بخش مهمی ازپایه های گردشگری است بطوری که اغلب نقش آب وهوا درتعیین ظرفیت منطقه برای گردشگری وتفریحات بیرونی واضح است. اماآنچه امروز محرزاست گسترش شهرنشینی وتوسعه شهرها به همراهی رشد شتابان جمعیت و مصرف بی رویه سوختهای فسیلی بشدت آلودگی ها راافزایش داده که نتایج آن درکوتاه مدت به صورت بیماریهای حادتنفسی وقلبی ودردرازمدت بعنوان عاملی درتشدید نوسانات اقلیمی وبه تبع تاثیرات زیست محیطی خواهد بود .
می توان گفت که آب وهوا دارای ویژگی یک ثروت عظیم طبیعی است که باتاثیرگذاری برمنابع طبیعی طول، مدت وکیفیت گردشگری سلامتی گردشگران وحتی تجارب شخصی گردشگران راکنترل می کند
توسعه روشهای مطالعاتی هواشناسی واقلیم شناسی وتغییرات جوی درزمان ومکانهای مختلف وهمچنین روابط آنها با فعالیتهای توریستی منجربه توسعه روش وتکنیکهای مورد نیازبرای تجزیه وتحلیل شرایط محیطی دربرنامه ریزی توریسم گردیده است . گردشگری یکی از پدیده های جهانی است که به خوبی ترکیب امور اقتصادی واجتماعی وفرهنگی رانشان می دهد
بیان مساله :
برای استفاده بهینه ازامکانات وهوای آن منطقه است .استان کرمان بدلیل گسترشخدادادی وطبیعی درهرمنطقه دردرجه اول شناخت دقیق آنهاست که یکی ازاین منابع طبیعی که تاثیر مهمی درمنطقه دارد نوع جغرافیایی ، شرایط توپوگرافی خاص وورود سامانههای جوی به ان درهرقسمتی شرایط زیست اقلیمی ویژه ای دارد ومی تواند قابلیت جذب گردشگر درمواقعی ازسال راداشته باشد، دراین میان پارامترهای اقلیمی نقش مهمی درآسایش گرمایی وانتخاب بهترین زمانهابرای گردشگران دارند،امابعلت عدمامکان کنترل وتعدیل پاراکترهای جوی موثر برایجادآسایش درفضای باز بایستی پارامترهای مختلف جوی بررسی شوند وزمانهای مناسب برای گردشگری مشخص شوند وحتی بخشهایی ازسال که شرایط آّب وهوایی برای گردشگری مناسب نیست ومیتواند موجب آزارآنان رافراهم آورد هشدارهای لازم ارایه ومحدوده ومرزهابیان شوند .
منظورازآسایش انسان مجموعه شرایطی است که ازنظردمایی دست کم برای 0/80 افراد مناسب باشد، به عبارتی انسان درآن شرایط نه احساس گرما ونه احساس سرما کند یا وضعیتی که بدن انسان برای حفاظت دربرابر پایداری محیط داخلی خودنیازی به کوشش فراوان ندارد ودرآن وضعیت مکانیسم های منظم موازنه هاوتوان بیولوژیکی عمده او به خطر نمی افتد چون همیشه بین طبیعت بیولوژیکی انسان وانرژی های محیط که درآن قرار می گیرد یک واکنش متقابل ومدام وجود دارد
درشرایط شکل گیری شرایط آسایش انسان ازدیدگاه اقلیمی چهارعنصر دما، رطوبت، باد وتابش نقش دارند ، دربین این عناصر دماورطوبت تاثیربیشتری برسلامت وراحتی انسان دارند وبه این دلیل بیشتر مدلهای سنجش آسایش انسان براین دوعنصراستقرار یافته است - علیجانی، . - 1372:45وهمچنین براساس تعریف وقت اغلب مردم احسس آسایش می کنندکه بدن آنان درشرایطی باشد که نه نیاز به دفع داشته ونه نیاز به جذب آن داشته باشد
دراین میان انسان بعنوان موجودی خونگرم بیشترین واکنش رانسبت به تغییرات اقلیمی بویژه تغییرات دمایی نشان می دهد چرا که کاهش یاافزایش1 یا2درجه سلسیوس دمامنجربه مختل شدن فعالیهای انسانی میگردد؛ بنابراین لزوم تنطیم شرایط دمایی محیط زندگی برای فعالیهای انسان ضروری است؛ دراین میان بهره گیری ازانرژی های بالقوه محیطی منطقی ترین شیوه دستیابی به آسایش دمایی است
وجود شرایط اقلیمی نامناسب ممکن است باعث حذفسفرهای گردشگران دریک منطقه گردد وازطرف دیگرشرایط اقلیمی مناسب دریک ناحیه ی جغرافبایی عامل جاذبه قوی برای جذب مسافران وگردشگران می باشد.آّب وهوا بخش مهمی ازظرفیت گردشگری یک منطقه رابه خود اختصاص می دهد ودرواقع آّ ب وهواوتنوع آن به عنوان یک منبع گردشگری مطرح است که بیشترگردشگران درانتخاب ونوع وحتی مدت اقامت به آن توجه می کنند .
درپژوهش حاضر هدف, تعیین زمانها ی مناسب ازنظرآسایش گرمایی وترسیم نقشه های آسایش زیست اقلیمی درمحیط نرم افزار GIS جهت تو سعه توریسم دراستان کرمان می باشد . نتایج بررسی اهمیت اقلیم در برنامه ریزی گردشگری مناطق روستایی دربخشی از کشورترکیه گویای این است که محل مورد مطالعه در برج های ژوئن، ژوئیه وآگوست از آسایش زیست اقلیمی بالای برخوردار است
بررسی شاخص اقلیم گردشگری چندین شهر در گستره ایالات متحده وکانادانشان داد که تنها آب وهوای شهر لوس آنجلس است که در سرتاسر سال شرایط زیست اقلیمی دلپذیری برای انسان فراهم می سازد در صورتی که سایر شهر های مورد مطالعه دارای دواوج زمستانی - شرایط سرد - وتابستانی - شرایط گرم - هستند. تعیین آسایش زیست اقلیمی در مسیر ارض روم با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام گرفت
در بررسی نقش وتاثیرتغییر اقلیم برروی اقلیم آسایش شهر یزد به این نتیجه رسیدندکه روند دمایی در ایستگاه یزد در حال افزایش بوده واکثر ماهها روندگرمایش دارند،بطوری که انتظار می رود ر آینده ای نزدیک ماههای سرد شرایط مساعد تری جهت آسایش وراحتی فیزیولوژی برای انسان داشته باشندومتقابلا در ماه های گرم تنش گرما ازدیاد مشخص یابد.
طاوسی ویاری - - 1392در تعیین گستره آسایش دمایی در برنامه ریزی اقلیم گردشگری برای استان سیستان وبلوچستان دست یافتندکه درطول روزماههای فروردین،اردیبهشت، مهر،آبان،آذر،دی وبهمن ودر طول شب درماه های اردیبهشت،خرداد،تیر،مرداد،شهریورومهردر قسمتهایی از استان مطابق با الگوی اوانز آسایش دمایی حاکم است
