مقاله در مورد برنامه ریزی آموزشی و درسی

اصول آموزشی
از جمله مهمترین اصول آموزشی کشور ترکیه می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
ـ ارائه آموزش عمومی به کلیه شهروندان ترکیه ای
ـ رفع نیاز های فردی و اجتماعی در حوزه آموزش کشور
ـ آزادی انتخاب در گزینش محل تحصیل
ـ برخورداری همگانی از حق تحصیل

ـ ارتقاء کیفیت فرصت های آموزشی
ـ ارائه آموزش همگانی در طول دوران زندگی
ـ تبعیت از اصول اصلاحی آتاتورک در حوزه آموزش نظیر ایجاد مدارس غیر مذهبی
ـ برقراری ساختار دمکراتیک در حوزه آموزش
ـ ارتقاء سطح کیفی رویکردهای علمی
ـ فراهم سازی امکانات آموزش مختلط
ـ افزایش میزان همکاری اولیای دانش آموزان

با دست اندرکاران مدارس کشور
اهداف آموزشی
از جمله مهمترین اهداف نظام آموزشی کشور ترکیه می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– تربیت کلیه افراد مملکت در راستای اصول ملی گرایانه و اصلاح طلبانه آتاتورک(پدر ملت ترک)
– تربیت افراد خلاق، سازنده و مولد که با ثبات و متعادل بوده، به حقوق بشر احترام گذارده و نسبت به جامعه و مسائل و مشکلات پیرامون آن احساس مسئولیت نمایند.
– آماده سازی شهروندان برای زندگی آینده(برخورداری از دانش و مهارت خاص شغلی که متضمن رفاه فردی و اجتماعی است)

– اتخاذ سیاست برابری درحوزه آموزش(برخورداری کلیه افراد از امکانات آموزشی یکسان صرفنظر از نژاد، جنسیت،مذهب)
– برآوردن نیازهای فردی و اجتماعی شهروندان ترکیه ای
– جهت دهی افراد به سمت گرایش به برنامه های آموزشی بنا برعلائق ، استعدادها و توانائیهای آنان
– تاکید بر سکولاریسم و معیارهای علمی در حوزه آموزش
– برگزاری کلاسهای آموزشی مختلط
– اتخاذ برنامه ریزی های مناسب آموزشی

– برقراری همکاریهای دو جانبه میان مدرسه و خانواده
– اتخاذ و اجرای سیاستهای آموزش همگانی
آموزش ابتدایی
ساختار آموزشی
مقطع آموزش ابتدایی شامل کودکان گروه سنی بین ۶ تا ۱۴ سال می شود. در مدارس دولتی رایگان این آموزش برای کودکان دختر و پسر اجباری است . مدارس ابتدایی مؤسسات آموزشی ملی هستند که توسط دولت برای تعلیم و تربیت پسران و دختران از طریق دوره اموزش اجباری ۵ ساله ایجاد شده اند . طول مدت آموزش در این مدارس ۸ سال است . در طول سال تحصیلی۹۲-۱۹۹۱، ۶۸۷۰۶۸۳ کودک تحت نظر ۲۳۴۱۵۴ معلم در ۵۰۶۶۹ مدرسه ابتدایی آموزش دیده اند

.۲۴/۹۵ در صد کودکان در این رده سنی در مدارس حضور یافتند. آموزش ابتدایی برای تمامی شهروندان بدون در نظر گرفتن جنسیت آن‌‌‌ها اجباری است و به‌صورت رایگان در مدارس دولتی ارائه می‌‌شود.مؤسسات آموزشی ابتدایی شامل مدارس آموزش ابتدایی، کلاس‌‌های آموزشی و جبرانی و هم‌چنین مدارس و کلاس‌‌هایی است که برای کودکان با نیاز به آموزش خاص( کودکان استثنایی) تأسیس می‌‌شود.

ساختار مراکز آموزش ابتدایی
تعداد معلمان زن تعداد کل معلمان تعداددختران ثبت نامی تعدادکل ثبت نامی تعدادمدارس سال تحصیلی
۹۵۷۴۰ ۲۲۵۸۵۲ ۳۲۲۵۲۵۹ ۶۸۴۸۰۸۳ ۵۱۰۵۵ ۱۹۹۰
۹۹۴۷۴ ۲۳۴۹۶۱ ۳۲۳۸۵۹۹ ۶۸۷۸۹۲۳ ۵۰۶۶۹ ۱۹۹۱

۱۰۰۸۲۲ ۲۳۵۷۲۱ ۳۱۶۳۸۰۸ ۶۷۰۷۷۲۵ ۴۹۹۷۴ ۱۹۹۲
۱۰۲۳۹۱ ۲۳۷۹۴۳ ۳۰۹۲۳۳۷ ۶۵۲۶۲۹۶ ۴۹۵۹۹ ۱۹۹۳
۱۰۱۵۵۷ ۲۳۳۰۷۳ ۳۰۶۵۴۸۵ ۶۴۶۶۶۴۸ ۴۸۴۲۹ ۱۹۹۴
۱۰۱۱۴۸ ۲۳۱۹۰۰ ۳۰۳۳۰۸۲ ۶۴۰۳۳۰۰ ۴۸۰۳۸ ۱۹۹۵
۹۴۵۵۰ ۲۱۷۱۳۱ ۳۰۱۳۵۵۰ ۶۳۸۹۰۶۰ ۴۶۲۹۲ ۱۹۹۶
اهداف دراز مدت آموزشی
از جمله مهمترین اهداف دراز مدت آموزش ابتدایی هماهنگ با اهداف دراز مدت و اصول اساسی آموزش ملی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
۱- ایجاد دانش‌پایه، مهارت‌‌ها، نگرش‌‌‌ها و عادات لازم برای کودکان ترک به منظور تبدیل به شهروندانی خوب و پرورش آنان در راستای اخلاقیات.

۲- آماده سازی کودکان ترک برای زندگی و آموزش در سطوح بالاتر و پرورش آنان در راستای علائق و استعداد‌هایشان.
اهداف کوتاه مدت آموزشی
از جمله مهمترین اهداف کوتاه مدت آموزش ابتدایی هماهنگ با اهداف دراز مدت و اصول اساسی آموزش ملی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

۱- خلق محیط آموزشی تحقیقاتی،مولد و مؤثر که به دانش‌آموزان اجازه می‌‌دهد خواسته‌‌‌ها و احساسات خود را بیان کرده،نقاط ضعف و قوت خود و خانواده شان را شناسایی نموده واحساس مسئولیت خود را پرورش دهند.
۲- خلق محیط‌های آموزشی و فوق برنامه که برای دانش‌آموزان ابزار لازم برای پیدا کردن دیدی وسیع و جامع نسبت به دنیا را فراهم کند.
۳- تهیه برنامه‌‌‌ها برای این‌که دانش‌آموزان را از تکنولوژی‌های اطلاعاتی و مسائل اجتماعی و فرهنگی مطلع ساخته و آنان را افرادی چند بعدی و در حال پیشرفت دائمی در مسائل آکادمیک و اجتماعی و انسآن‌‌هایی با شعور بسازد.
۴- وادار ساختن کودکان در فراگیری مهارت‌‌هایی که به آنان توانایی پذیرفته شدن در جامعه و محیط اطراف زندگیشان را می‌‌دهد.
به طورکلی ترمی توان گفت که هدف اصلی مقطع ابتدایی آموزش دانش و مهارتهای اولیه به کودکان،آموزش راه و رسم شهروند خوب بودن وآماده کردن آنها برای زندگی اجتماعی و مقاطع آموزشی بالاتر با درنظر گرفتن علایق،استعدادها و توانائی های دانش آموزان است.

برنامه های آموزشی
ازجمله مهمترین برنامه های آموزشی مراکز آموزش ابتدایی می توان به زبان ترکی، ریاضی، تعلیمات اجتماعی،علوم، علوم اجتماعی،حقوق مدنی و حقوق بشر،تاریخ جمهوری ترکیه، زبانهای خارجی، علوم مذهبی، فرهنگ و اخلاق، نقاشی- کاردستی، موسیقی، ورزش، حرفه و فن ،کمکهای اولیه و قوانین راهنمایی و رانندگی، فعالیتهای فردی و گروهی و دروس اختیاری اشاره نمود.مدت زمان هر کلاس۴۰ دقیقه است.
پروژه‌‌های آموزشی

معرفی آموزش ابتدایی در قالب هشت سال آموزش پایه اجباری در تمامی مناطق کشور از برنامه سوم به بعد در نظر گرفته شد. این موضوع در پانزدهمین هیئت آموزش ملی پذیرفته شد. طبق قانون شماره ۴۳۰۶ آموزش ابتدایی به‌صورت اجباری در شکل دوره ۸ ساله پیوسته در آمده و اجرای آن در سطح کشور شروع شد. بعد از این قانون «برنامه آموزش پایه» شروع شد. هم‌چنین «پروژه آموزش۲۰۰۰» برای کمک به دست یابی اهداف آموزش ابتدایی معرفی شد.پروژه‌‌های زیاد دیگری نیز با سرمایه‌گذاری مؤسسات خصوصی شروع شد و به‌طور مستمر ادمه یافت که از جمله

مهمترین آنها می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
۱- پروژه آموزش ۲۰۰۰
به دلیل افزایش دوره آموزش ابتدایی تا ۸ سال در راستای آموزش ملی، پروژه آموزش ۲۰۰۰ در کنار قانون ۴۳۰۶ به مرحله اجرا در آمد. اصول اساسی پذیرفته شده در این پروژه به شرح ذیل می باشد:
۱- حذف (حالت دوشیفتی) برنامه مدارس دونوبته که درحال حاضر در بعضی مدارس شهر‌های بزرگ انجام می‌‌شود.
۲- کاهش‌تدریجی دانش‌آموزان کلاس و رساندن‌ آن به۳۰ دانش‌آموز تا‌سال ۲۰۰۰

۳- ، حمل و نقل دانش‌آموزان با اتوبوس از محل‌های کوچک به مدارس مرکزی‌تر در مناطقی که آب و هوا و وضع جاده مساعد است و مشکل امنیتی وجود ندارد، در جهت حصول کیفیت بالای آموزشی
۴- فراهم سازی امکانات آموزشی برای دانش‌آموزان ساکن مناطق نامساعد آب و هوایی و مناطق دور افتاده از طریق مدارس آموزش ابتدایی شبانه‌روزی(YIBO) و مدارس پایه شبانه‌روزی (PIO) به هزینه دولت
۵- حذف تدریج آموزشی دانش‌آموزان چند سطح در یک کلاس (به‌گونه‌ای که در روستا‌‌ها انجام می‌‌شود) با گسترش مدارس شبانه‌روزی

۶- توزیع لباس، کیف، کتاب، و دفتر در میان دانش‌آموزانی که امکانات مالی کافی ندارد
۷- تکمیل آموزشی رسمی از طریق روش‌‌های آموزش از راه دور
۸- نصب آزمایشگاه‌‌های کامپیوتر در مدارس آموزشی ابتدایی و استفاده از این آزمایشگا‌‌ه‌ها برای آموزش به کمک کامپیوتر (CAE)
9- فراهم نمودن امکانات آموزش زبان برای کودکان به منظور آموزش حداقل یک زبان خارجی در سطح ابتدایی

۱۰- مجهز کردن مدارس در راستای نیاز‌های عصر حاضر.
۱۱ – فراهم نمودن امکانات و تسهیلات فعالیت فیزیکی در جهت رشد فیزیکی آنان در کنار رشد قابلیت‌‌های عقلی
۱۲- فراهم نمودن موقعیت‌‌های آموزش از راه دور برای تمامی فارغ‌التحصیلان آموزش ابتدایی
۲- پروژه آموزش بهداشت در مدارس
این پروژه در سال‌‌های تحصیلی۹۹- ۱۹۹۵در۱۰مدرسه ابتدایی کشور ازطریق هم‌کاریWHO، هیئت اروپایی، کمیته و وزرات بهداشت شروع شد. هدف پروژه آموزش راه سالم زندگی به کودکان و قادر ساختن آنان در فراگیری دانش ‌و نظر‌‌ها در این مورد و حساس کردن آن‌‌‌ها به مخاطرات سلامتی و پیشرفت توانایی‌‌های تصمیم گیری‌‌ آنان در رابطه با سلامتی خود و کمک به دیگران برای داشتن شخصیت‌‌ بهتربوده است درآغاز سال تحصیلی۱۹۹۹- ۱۹۹۸تعداد مدارس تحت پروژه از۱۵ مدرسه به۲۵مدرسه افزایش یافت.
۳- پروژه کمک اجتماعی در حمایت از آموزش ۸ ساله ابتدایی
پروژه کمک اجتماعی به وسیله وزارتخانه آموزش در سال تحصیلی۱۹۹۸-۹۸ به مرحله اجرا گذاشته شد تا از دست یابی‌به اهداف کوتاه مدت آموزشی ابتدایی و تکمیل دوره انتقالی با حداقل مشکلات اطمینان حاصل شود. از طریق این پروژه، لباس‌‌های مدرسه، کتاب‌های درس و امکانات آموزشی دیگر و هم‌چنین تغذیه دانش‌آموزان در برنامه الحاقی (ادغام مدارس روستایی) فراهم آمد.افرادی از وزارتخانه فوق، برای ارائه آموزش حقوق کودکان در سمینار آنتالیا حضور یافتند تا به ارائه این قبیل آموزش‌‌‌ها به افراد مبادرت نمایندتا خود این افراد به نوبه خود به دیگران آموزش دهند. این سمینار در قالب برنامه مشترک دولت ترکیه و سازمان یونیسف در سال تحصیلی ۱۹۹۹-۲۰۰۰ به مورد اجرا در آمد تا موضوع حقوق کودکان در برنامه‌‌های آموزش رسمی و غیر رسمی به‌صورتی سالمتر مطرح گردد.

۴- پروژه KITGI
پروژه KITGI با عنوان پروزه بهبود جاده‌‌‌ها و خیابآن‌‌‌ها با هدف امنیت ملی عبور و مرور در دست اجراست تا وضعیت فعلی و توصیه‌‌هایی در مورد آموزش امنیت ترافیکی که قسمتی از آن با وام بانک جهانی پرداخت شده است را تحت پوشش قرار دهد.
۵- پروژه هدایت حرفه‌ای دانش‌آموزان مدارس شبانه‌روزی حومه و روستا‌های کشور
این پروژه به‌عنوان نمونه در۱۳ استان با تأیید دفتر وزیر در ۱۷ مارس ۱۹۹۹ انجام شد. هدف طرح فوق هماهنگ با قانون شماره ۴۳۰۶ تکمیل دانش ‌و مهارت‌‌ دانش‌آموزان مدارس ابتدایی شبانه‌روزی در جهت آموزش فرهنگ فن‌آوری و آشنایی آنان با مشاغل مختلف و تامین آتیه شغلی آنان است.
۶- پروژه آموزش و پرورش بدون کیف

هدف از اجرای این پروژه، تکمیل آموزش و پرورش دانش‌آموزان مقاطع اول تا سوم ابتدایی است. طرح فوق به‌صورت نمونه طی سال۹۶- ۱۹۹۵در۴۲مدرسه ابتدایی۱۵ایالت کشور به مرحله اجرا گذاشته شد. در سال تحصیلی۹۸ -۱۹۹۷ این برنامه به ۱۸۷۵مدرسه در ۶۶ استان گسترش یافت.
۷- پروژه تهیه کتاب راهنمای معلمان
هدف این پروژه فراهم نمودن کتاب راهنمای معلمان برای راهنمایی آنان در اجرای سیاست دانش‌آموز محور در جهت هر چه فعال تر نمودن دانش‌آموزان در محیط آموزشی – یادگیری است.
سازمان یونیسف مبلغ۲۸۹۴۳ دلار امریکائی را به این پروژه تخصیص داده است.
علاوه برآن۴۴۰۰ دلار آمریکایی به صورت وام برای گسترش و تکمیل آموزش فنی، حرفه‌ای، مهارتی (از منابع مالی تحت قانون شماره ۳۴۱۸) انتقال یافته و پروژه با بودجه کل ۳۳۳۴۳ دلار امریکا به مرحله اجرا درآمد. قراردادی با گروه آموزشی دانشگاه سلیمان برای آماده سازی کتاب راهنمای معلمان امضاء شد. در نهایت کتاب راهنما در ژوئن- جولای سال۱۹۹۹ تکمیل و درسمینار تحولات آگوست ۱۹۹۹ به معلمان ارائه و نظرات آن‌‌‌ها در این مورد جمع آوری گردید.

از جمله مهمترین دلایل اجرای طرح فوق می توان از موارد ذیل نام برد:
۱ ـ حصول اطمینان از امکانات و موقعیت‌‌های مساوی آموزشی و افزایش کیفیت آموزش با این حقیقت که وجود بخش‌‌های کوچک بسیاری درمناطق وسیعی در سراسر کشور، گسترش خدمات آموزش رامشکل ساخته است.درحالیکه فراهم نمودن خدمات آموزشی (مانند ساختمان مدارس و امکانات و معلم) برای تعداد زیادی از بخش‌‌های کوچک که در مناطق وسیعی گسترده اند، از نقطه نظر اقتصاد آموزش گران تمام می‌شود و تلاش برای کاهش هزینه‌‌‌ها باعث کاهش درکیفیت آموزش خواهد شد.مدارسی با تعداد کم دانش‌آموز که فاقد امکانات ساختمانی مناسب و معلم کافی هستند با توجه به خواست شهروندان در مناطق حومه ساخته شده است.

این مدارس نه تنها تربیت افراد متخصص مورد نیاز برای پیشرفت را به روش مورد نظر مشکل

می‌سازند بلکه با اصل شرایط آموزش مساوی نیز منطبق نیستند. این روش کار در عوض کیفیت آموزش را کاهش و هزینه آموزش را بالا می‌برد. در نتیجه تلاش برای حصول اطمینان از موقعیت‌‌‌ها و امکانات مساوی آموزشی و بالا بردن کیفیت آموزش دلایل مهمی برای ادغام مدارس روستایی در آموزش ابتدایی بوده است.

۲ ـ مهاجرت داخلی
عامل مهم دیگر در انتقال به ادغام مدارس در آموزش ابتدایی مهاجرت داخلی است. از سال ۱۹۸۰ مهاجرت از مناطق حومه به ایالت‌‌های مرکزی شروع شده که از جمله ایالت‌‌های فوق می توان از ایالات آدانا، آنکارا، آنتالیا، بورسا، لکل، استانبول، ازمیر، کوکالی و دیار کبروباتمن نام برد. از جمله استآن‌‌هایی که عمده مهاجرت از آنها صورت می گیرد می توان به آرتوین، کانگیری، ارزروم، کارس، ریز، سیواز، تونسلی اشاره نمود.

مهاجرت خصوصا از مناطق حومه به استآن‌‌های مرکزی، تعداد شاگردان را کاهش داده و باعث شده مدارس زیر ظرفیت خود مشغول کار باشند.
۳ ـ تعداد زیاد بخش‌‌های مسکونی کوچک که در مناطق وسیعی گسترده شده‌اند.
درحالی‌که ۳۵۰۰۰ روستا در ترکیه وجود دارد، ۴۴۳۱۹ واحد مسکونی‌ شبه روستا در اطراف این روستا‌‌ها وجود دارد. اکثریت قریب به اتفاق این مسکونی‌‌ها جمعیت خیلی کمی دارند. ارائه خدمات آموزشی به همه این مناطق مسکونی نیازمند استخدام تعداد بیشتری کارمند و در نتیجه صرف هزینه‌‌های بالاتری است. با پوشش دادن دانش‌آموزان این مناطق مسکونی کوچک با برنامه آموزش ابتدایی ادغام مدارس صرفه جویی بسیاری در نیروی کار و هزینه‌‌‌ها صورت می گیرد. علاوه بر این خدمات فضا‌های آموزشی فراهم شده در روستای مرکزی تحت برنامه الحاق مدارس به این روستا‌‌ها کمک می‌کند تا به مرور زمان بزرگ‌تر شده و باعث حذف مناطق مسکونی کوچک مستقر در مناطق وسیع می‌گردد.
آمار تحصیلی
نسبت کل ثبت نام در سراسر ترکیه برای سال تحصیلی ۹۹ ـ ۱۹۹۸ حدود ۲/۹۲ درصد است که شامل ۳/۹۳ درصد برای پسران و ۸/۸۵ درصد برای دختران می‌شود.
نسبت خالص ثبت نام در سراسر کشور ۵/۸۷ درصد که ۶/۹۲ درصد برای پسران و ۳/۸۲ درصد برای دختران است. قبل از ۱۹۹۷ میزان ثبت نام در آموزش ۵ ساله ابتدایی ۸/۹۹ درصد بود.

به دنبال قانون دوره اجباری ۸ ساله ابتدایی که به معنای ترکیب دوره ۵ ساله ابتدایی و دوره ۳ ساله راهنمایی بود، نسبت ثبت نام در دوره ۸ ساله آموزش ابتدایی در رابطه با نسبت پایین ثبت نام در آموزش مقدماتیمتوسطه (۶ /۶۹) پایین آمد. از طریق آموزش ۸ ساله پیوسته ابتکارات بسیاری به روش قاطع برای افزایش شرکت درآموزش ابتدایی، برای افزایش ظرفیت آموزش ابتدایی و به‌طور خلاصه برای افزایش میزان ثبت نام صورت گرفت.دولت خط مشی گسترش آموزش ابتدایی ۸ ساله برای آموزش پایه را تا رسیدن پوشش همگانی، بالا بردن کیفیت آموزش پایه و افزایش

علاقه دانش آموزان به تحصیل در مدارس آموزش ابتدایی را رسم نموده است. براین اساس آماده سازی برنامه آموزش پایه در وزارت آموزش ملی و اجرای موفقیت آمیز این برنامه به‌صورت موظف در آمد.
مدارس شبانه‌روزی و مدارسی با امکانات سکونتی با هدف حصول اطمینان از دسترسی به خدمات آموزش ابتدایی در مناطق حومه و روستایی و شبه روستایی که فاقد مدرسه هستند و برای کودکان خانواده‌‌های فقیر ایجاد شده است. تمامی هزینه‌‌های دانش‌آموزان در این مدارس توسط دولت پرداخت می‌شود. مدیریت کل آموزش ابتدایی کشور برنامه آموزش ابتدایی الحاقی (ترکیب مدارس روستایی) را گسترش داده است. این برنامه با هدف حصول اطمینان از دسترسی به آموزش با کیفیت بهتر برای دانش‌آموزانی که در مناطق وسیع کم جمعیت زندگی می‌کنند و دانش‌آموزان مدارسی که از آموزش چند سطح دریک کلاس(مانند کلاس‌‌های روستایی) برخوردار می گردند، فراهم می آید.

فعالیت مدارس ابتدایی شبانه‌روزی محلی (CYIBO) و مدارس ابتدایی با پانسیون(PIO) مدارس ابتدایی شبانه‌روزی محلی و مدارس ابتدایی با پانسیون در سال ۱۹۶۲ بنا به اصل اول مقررات مدارس ابتدایی محلی تحت قانون آموزش وپرورش ابتدایی شماره ۲۲۲ شروع شد. این اصل بیان می‌کند که مدارس محلی با تسهیلات روزانه و اقامت شبانه در جا‌هایی که چندین روستا نزدیک به یکدیگر یا در روستا‌هایی که خانه‌‌‌ها به‌صورت گروهی در منطقه وسیعی پراکند‌ه‌اند، ایجاد شود.گشودن مدرسه‌‌های

شبانه‌روزی بعدا براساس اصل ۲۵ قانون پایه آموزش ملی شماره ۱۷۳۹ و اصل ۹ قانون آموزش و پرورش ابتدایی شماره ۲۲۲ ادامه پیدا کرد.تمامی هزینه‌‌های دانش‌آموزان مدارس شبانه‌روزی ابتدایی بوسیله دولت پرداخت می‌شود.آموزش در۱۸۴مدرسه شبانه‌روزی محلی و۱۱۷مدرسه ابتدایی با پانسیون در سال تحصیلی ۹۹ ـ۱۹۹۸ ادامه داشت. علاوه بر آن ۱۰۵ مدرسه شبانه‌روزی محلی و ۱۱مدرسه ابتدایی با پانسیون و ۳۹ خوابگاه در دست تاسیس است. علاوه بر این۹ مدرسه ابتدایی شبانه‌روزی محلی و ۱۰ مدرسه ابتدایی با خوابگاه به دختران اختصاص یافته تا از شرکت دختران خصوصا در مناطقی که مدرسه ندارند اطمینان حاصل شود. ساختن مدارس

شبانه‌روزی بعد از این‌که قانون شماره ۴۳۰۶ به مرحله اجرا در آمد سرعت بیشتری گرفت چون این مدارس موظفند تسهیلات لازم برای آموزش با کیفیت بهتر را برای دانش‌آموزانی که در مناطق کم جمعیت که جمعیت به‌طور پراکنده در مناطق وسیعی گسترد‌ه‌اند فراهم سازند. هم‌چنین ظرفیت مدارس شبانه‌روزی کنونی افزایش یافت و دانش‌آموزانی که نمی‌‌توانستند بوسیله برنامه ادغام مدارس (ترکیب مدارس روستایی) پوشش یابند، بدون امتحان ورودی به این مراکز وارد شدند.
نرخ افت تحصیلی

نکته قابل توجه در بررسی میزان مردودی در کلاس‌‌های مختلف آن است که مردودی کلاس ششم حدود ۷/۱۲ درصد است. یکی از دلایل آن این است که دانش‌آموزان در تطبیق با برنامه متفاوتی که در شروع کلاس ششم اجرا می‌شود با مشکل روبرو هستند. جلوگیری از این مسئله با انتقال به آموزش پیوسته هشت ساله و حصول اطمینان از پیوستگی برنامه ممکن شده است. دومین دلیل برای این میزان بالای مردودی در کلاس ششم به دلیل روی‌کرد معلم است. دانش‌آموزانی که بطور معمول آموزش را از یک معلم در طول پنج ساله ابتدایی دریافت می‌کرد‌ه‌اند اما در این مرحله با معلمین گوناگون در کلاس‌‌های گوناگون روبرو می‌شوند. این وضعیت باعث کاهش میزان توجه مخصوص به شخص دانش‌آموز می‌شود.

این مشکل نیز با معرفی دوره ۸ ساله پیوسته آموزش پیشگیری شده است. دانش‌آموزان با درس‌‌های مختلف و معلمین مختلف در کلاس چهارم آشنا شده و به تدریج با آن کنار می‌‌آیند و این‌گونه تاثیر منفی بر دانش‌آموزان به حداقل می‌رسد.
نرخ ابقاء تحصیلی در کلاس پنجم
نرخ ورودی به کلاس پنجم در مدارس دولتی سراسر کشور ۸/۹۸ درصد است. این میزان یرای پسران۶ /۹۸ درصد و برای دختران ۹۹ درصد تخمین زده می‌شود. این میزان به دلیل این‌که اتمام حداقل چهار سال تحصیلی پیش نیاز باسوادی پایدار است از اهمیت زیادی برخوردار است. هم‌چنین با درنظر گرفتن این حقیقت که این میزان شاخص نیز “قدرت نگه‌دارنده مدرسه ”است، مشاهده می‌شود که میزان افت تحصیلی تاکلاس پنجم پایین است. علاوه بر آن به واسطه اتخاذ سیاست آموزش اجباری تا سن ۱۴ سالگی، از ترک تحصیل قبل از این سن جلوگیری شده است.

ضریب کار آیی
براساس داده‌‌های مدارس ابتدایی طی سال تحصیلی۹۷ـ۱۹۹۶ضریب کارآیی۶/۶۶ درصدبوده است. به دلیل این‌که داده‌‌های مورد نظر خیلی قابل اعتماد نبود‌ه‌اند ارزش این شاخص پایین است. دانش‌آموزانی که بعد از دوره پنج ساله به مدارس خصوصی انتقال یافته‌اند در آمار ترک تحصیل آمده است. اینطور بنظر می‌رسد که تغییر ساختار سیستم فارغ التحصیلی در کنار انتقال به آموزش اجباری هشت ساله پیوسته در سال۱۹۹۷ و ابتکارات معرفی شده به سیستم آموزشی با هدف بهبود پیشرفت دانش‌آموزان اثرات مثبتی بر ضریب کار آیی داشته باشد.

ارزشیابی تحصیلی
طی۳ سال اول دبستان دانش آموزان بر اساس فعالیتهای کلاسی ارزشیابی شده و طی سالهای چهارم و پنجم حداکثر دو آزمون کتبی برای ارزشیابی برگزار می شود.
درمرحله دوم آموزش ابتدایی(پایه های ششم تا هشتم ) حداقل دو آزمون کتبی و یک آزمون شفاهی برای هر درس برگزار می شود . به دانش آموزی که این مقطع را با موفقیت به پایان برساند گواهینامه ای اعطامی شود . آموزش از راه دور
فعالیت مدارس از راه دور ابتدائی به هم‌راه آموزش ابتدائی اجباری ۸ ساله پیوسته شروع شد.
آموزش ابتدائی از راه دور به منظور فراهم نمودن موقعیت آموزش برای تکمیل آموزش ابتدائی ۸ ساله برای شهروندانی که در ترکیه یا خارج زندگی می‌کنند و مدرسه ابتدائی را تمام کرد‌ه‌اند اما به مدرسه متوسطه نرفته‌اند شروع شد. دبیرستانهای از راه دور نیز به افرادی خدمت می‌‌کنند که به دلایل متعدد نتوانسته‌اند درمؤسسات آموزش متوسطه رسمی شرکت کنندو سن رسمی آموزش را رد کرد‌ه‌اند.
علاوه بر این در سال تحصیلی۹۶- ۱۹۹۵ برنامه آموزش حرفه‌ای از راه دور آغازشد. هدف از این ابتکار فراهم نمودن امکان آموزش برای شهروندانی بود که آموزش ابتدائی خود را به پایان رسانده بودند و به دلایل گوناگون نتوانسته بودند آموزش حرفه‌ای ببینند و هم‌چنین کمک به افرادی که نتوانسته بودند برای فرا گرفتن مهارت‌‌‌ها و علوم حرفه‌ای وارد مراکز آموزش عالی شوند. در کلاس‌‌های مربوطه، کلاس‌‌های نظری در موضوعات آموزش حرفه‌ای از راه دور برگزار شد,

دانش‌آموزان از طریق امتحانات سیستم حرفه‌ای در امتحانات شرکت کردند. آنان در کلاس‌‌های نظری دیگر و کلاس‌‌های عملی در موضوعات حرفه‌ای که در دبیرستآن‌‌های حرفه‌ای در استآن‌‌های مختلف وجود داشت شرکت کرده و از طریق آموزش رو در رو در شب‌‌ها و تعطیلات آخر هفته در این کلاس‌‌‌ها شرکت کردند.در پایان دوره متوسطه از راه دور ,دیپلم متوسطه حرفه‌ای به دانش‌آموزانی که کلاس‌‌های مشترک را کامل نموده و امتیازات لازم برای فارغ التحصیلی را کسب نموده اند، اعطا می گردد.
آموزش استثنایی

سیاستهای آموزشی
از جمله مهمترین سیاستهای آموزشی مراکز آموزش استثنایی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
۱- آموزش کودکان استثنایی از سنین آغازین کودکی
۲- ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره به خانواده های برخوردار از کودک معلول
۳- ارائه تمرینات منسجم جسمی و ذهنی به کودکان استثنایی
۴- طراحی و اجرای برنامه های آموزش استثنایی فردی
۵- ارائه آموزش اجباری پیش دبستانی به کودکان استثنایی
اصول و اهداف آموزشی
هدف از آموزش استثنایی تعلیم و تربیت کودکان ۴ تا ۱۸ ساله ای است که به دلیل شرایط خاص جسمی ، روحی ، روانی ، اجتماعی و بهداشتی شان نمی توانند از نظام آموزش عادی بهره برند. یکی از اصول اساسی آموزش استثنایی این است که افرادی که نیاز به آموزش استثنایی دارند تا حد امکان از محیط اجتماعی و طبیعی شان جدا نگردند .از این رو ، اقداماتی انجام شده تا این کودکان در مدارس عادی تعلیم ببینند یا به عکس در مدارس عادی امکانات آموزش استثنایی برای چنین کودکانی فراهم آید تا این کودکان بتوانند در کنار همسالان خود از فرصتهای آموزشی و اجتماعی فراهم شده بهره گیرند.
مؤسسات آموزش استثنایی
این کلاس ها در کنار مدارس ابتدایی عادی برای دانش آموزان ناشنوا ، نابینا و عقب افتاده ذهنی ایجاد می شوند .طبق آمار بدست آمده در سال تحصیلی ۹۲-۱۹۹۱، ۱۵۹۸۴۹ دانش آموز در ۸۷۳ مدرسه ویژه با ۸۵۷۴ معلم تعلیم دیدند .در همین مدت ۱۸۱۳ دوره خاص و ۸۱۳ درس آموزش خاص نیز وجود داشت . در این دوره های بالغ بر ۲۲۷۷۸۹ دانش آموز حضور داشتند.

این مدارس ، با هدف آموزش معلولان جسمی و روحی و نیز افراد داری استعداد بالا برای قادر ساختن آنها در تبدیل شدن به اعضای مفید جامعه و دست یافتن به یک شغل ، تأسیس شده اند .
در این مدارس که کلاسهای روزانه و مسکن و غذا را برای دانش آموزان فراهم می کند ، تحصیل به صورت رایگان است . طبق آمار بدست آمده در سال تحصیلی ۹۲-۱۹۹۱، بالغ بر ۹۵۲۳۸۲ دانش آموز در گروه سی تا ۱۸ سال که آموزش خاصی نیاز داشتند ، ۱۷۵۷۴ نفر در مدارس خاص و ۵۰۸۴ نفر در مدارس عادی جای گرفتند که در اینصورت آنها توانستند با سایر کودکان ادغام شوند .
آموزش پایه

برنامه آموزش پایه شامل طیف وسیعی از فعالیت‌‌‌ها با هدف افزایش سطح و کیفیت آموزش ابتدایی، افزایش توجه عمومی به امر آموزش ابتدایی و بالا بردن سطح مدارس آموزش ابتدایی برای تبدیل شدن به مراکز یاد گیری برای سطوح مختلف جامعه می باشد.
اهداف کوتاه مدت آموزشی
از جمله مهمترین اهداف کوتاه مدت آموزش پایه می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
۱- گسترش آموزش هشت ساله ابتدایی
۲- بالابردن کیفیت آموزش ابتدایی
۳- کار آمد کردن سیستم آموزشی که از مهمترین آن میتوان به فعالیت‌‌های مورد نظر ذیل اشاره نمود:
۱- نصب آزمایشگا‌های کامپیوتر در تمامی مدارس ابتدایی
۲- اطمینان از این‌که تمامی آموزگاران و بازرسان آموزش ابتدایی سواد کامپیوتری دارند
(ارائه برنامه های آموزشی با کمک کامپیوتر )
۳- آموزش ۱۸۰۰۰ معلم کامپیوتر
۴- تأسیس ساختمان و مدارس برای ۳۵۰۰۰۰۰ دانش‌آموز جدید در سطح کشور
۵- تجدید و احیاء۳۵۰۰۰ مدرسه آموزش پایه در مناطق حومه
۶- برگزاری کلاسهای آموزش‌‌های ضمن خدمت مداوم برای معلمان، بازرسان و مدیران
۷- استخدام ۱۵۰۰ بازرس جدید
۸- فراهم نمودن کتاب‌های درسی رایگان برای خانواده‌‌های نیازمند
۹- تدارک امکانات آموزشی برای ۳۰۷۰۰ مدرسه حومه و مناطق فقیرنشین
۱۰- فراهم سازی امکانات آموزش ضمن خدمت برای معلمین، بازرسین و مدیران
۱۱- احداث کتابخانه‌‌های مرکزی در مدارس ابتدایی
۱۲- احداث کتابخانه‌‌های کلاسی در مدرسه‌‌های روستایی

۱۳- انتشار و توزیع کتب مرجع در میان دانش آموزان
۱۴- فراهم سازی امکانات دفتری برای کادر مدارس
۱۵- فراهم سازی امکانات کمک آموزشی برای دانش‌آموزان
از طریق کار هماهنگ مدیر کل آموزش ابتدایی و بخش آموزش ، فرم نتیجه ارزیابی‌احتیاجات و امکانات آموزشی به ۸۰ استان کشور فرستاده شد. این فرم‌‌‌ها در راستای نیاز‌های مدارس ابتدایی حومه و مدیریت مرکزی مدارس ابتدایی تکمیل گردیده و به مدیر کل آموزش ابتدایی برگردانده می شود. هم‌چنین در برنامه فوق، جمع کردن اعانه برای دانش‌آموزان نیز برنامه‌ریزی شده است. از این رو، در این مورد مذاکرات با سازمآن‌‌های دولتی علاقه‌مند ادامه دارد.

فعالیت دیگر«بخش آموزش» در رابطه با آموزش ضمن خدمت تحت برنامه آموزش پایه می‌‌باشد. سمینار آموزش ضمن خدمت در این ناحیه برنامه‌ریزی شده تا۲۸۵۶ بازرسی آموزش را با کامپیوتر آشنا کند. زمان این فعالیت در مناطق مشخص به‌عهده استآن‌‌‌ها گذاشته شده و مکاتبات مربوط به برنامه‌‌‌ها و لیست مربوط به اتمام برنامه تا پایان آوریل به بخش آموزشی ضمن خدمت ارسال می گردد.
ارتقاء کیفی آموزش پایه
از جمله مهمترین فاکتورهای ارتقاء کیفی آموزش پایه می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
-تبدیل آموزش دو نوبته به برنامه آموزش عادی
-پایان دادن به آموزش چند پایه ای (مانند کلاس‌‌های روستایی که دانش‌آموزان چند پایه در یک کلاس با یک معلم می‌نشینند)
– گسترش برنامه ادغام مدارس روستایی و مدارس شبانه‌روزی در سراسر کشور
– رسیدن به میزان ثبت نام صد درصد در مدارس ابتدایی
– کاهش تدریجی کلاس‌‌‌هایی با ۳۰ دانش‌آموز در هر کلاس تا پایان سال ۲۰۰۰
– داخل کردن فن‌آوری اطلاعاتی در برنامه های آموزشی
– طراحی و تدوین مطالب جدید درکتاب‌های درسی

– فراهم نمودن آموزش‌‌های ضمن خدمت برای کادر آموزشی
– حمایت از دانش‌آموزان خانواده‌‌های بی بضاعت از طریق تخصیص کمک مالی در جهت افزایش نرخ تحصیلی آنان به آموزش پایه ۸ ساله
ارزیابی‌تحصیلی
تجزیه و تحلیل بازده تحصیلی برنامه آموزش پایه ,ابزاری اساسی در بررسی اجرای برنامه و پیشرفت کیفی آن خواهد بود.در این راستاMEB به انجام تحقیقی از ۷۰۰۰۰ دانش‌آموز ۵۰۰ مدرسه ابتدایی مبادرت نموده است. هدف از این کار بررسی سطح پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در۴ زمینه ترکی , علوم طبیعی، ریاضیات و علوم اجتماعی بوده است. گفتنی است که تحقیق فوق از سال ۱۹۹۹ بریادگیری کامپیوتر و زبان خارجی نیز مشتمل می گردد.
بخش ارزیابی پیشرفت و تحقیقات آموزشی(EARGED)

از جمله مهمترین وظایف بخش ارزیابی پیشرفت و تحقیقات آموزشی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
۱٫ طراحی سوالات امتحانی بوسیله بخش ارزیابی ‌و هماهنگ با تجزیه و تحلیل دقیق مطالب درسی
هر سوال در مرحله آماده سازی حتی در کوچک‌ترین جزئیات مورد مباحثه قرار می گیرد. پیشرفت دانش‌آموز که بوسیله سوال سنجیده می‌‌شود به وضوح توصیف و مشخص شده است. سوالات نه تنها شامل سوالات چهار جوابی شده ‌بلکه سوالت تشریحی را نیز شامل می‌‌شود,که دانش‌آموز برای جواب دادن به آن‌‌‌ها مجبور به نوشتن می‌‌شود. بنابراین سعی بر این بوده که تمامی اطلاعات مربوط به‌پیشرفت تحصیلی دانش‌آموز مشخص شود.
۲٫ آزمون سوالات بر روی گروهی انتخابی‌از دانش‌آموزان
تجزیه و تحلیل آماری در مورد هر سوال در این مرحله با دقیقترین جزئیات انجام و سوالاتی که به نظر مشکل می‌‌رسند در امتحان اصلی قید نمی گردد. در نتیجه با معین شدن مشخصات فنی سوالات ,کیفیت سوالات افزایش می یابد.
دو خصوصیت فنی که در امتحانات بین المللی مطرح می‌‌شود بوسیله این امتحانات تا حد امکان ارضا شده است که از آن جمله می توان به دو خصوصیت ذیل اشاره نمود:
الف) نمره امتحان بیان کننده پیشرفت دانش‌آموز با حداقل خطا باشد
ب) آیا نمره امتحان در واقع انعکاس جنبه‌‌های گیرایی مورد نظر در امتحان هست یا نه.
۳٫ بررسی پیشرفت دانش‌آموز به‌عنوان موضوعی چند بعدی نه یک بعدی و تهیه سوالات امتحانی بر این مبنا
به‌عنوان مثال در درس علوم طبیعی , درکنار سوالاتی که دانش‌آموز می‌‌تواند با استفاده از حافظه خود به آن‌‌‌ها جواب دهد ,گروه‌‌های دیگری از سوالات نیز مطرح می‌‌شود تا مشخص شود که آیا دانش‌آموز قادر است معنای یک نمودار را بدرستی در یابد یا متغیر‌های کنترل را در یک آزمایش تشخیص دهد.به همین صورت در امتحان درس ترکی ,مهارت‌‌های عقلی دانش‌آموز مانند درک یک متن یا فهمیدن یک موضوع یک متن در کنار دانش‌وی از دستور زبان و معنی لغت سنجیده می

شود.در پایان, گروه‌‌های متفاوت سوالات به‌طور جداگانه در هر گروه مورد بررسی قرار می‌‌گیرد و به این‌گونه نقاط قوت و ضعف دانش‌آموز در مهارت‌‌های ذهنی متفاوت کشف می‌‌شود. در کنار امتحانات بخش ارزیابی، هم‌چنین یک بررسی به وسیله فرم سوالات انجام می‌‌دهد تا اطلاعات مشخص را در مورد ساختار خانوادگی دانش‌آموز , نگرش آن‌‌ها, عادات مطاله در آنان نحوه درس خواندنشان را به دست آورد. این اطلاعات با نمره امتحان مورد استفاده قرار می‌‌گیرد و به این‌گونه عوامل تاثیرگذار بر سطح فراگیری تحصیلی دانش‌آموز مشخص می‌‌شود.
۴٫ برگزاری امتحانات در شرایطی کاملا استاندارد

اطلاعات جمع آوری شده از طریق بررسی و سوال از دانش‌آموزان طرحی کلی از ساختار خانوادگی دانش‌آموزان را بدست می‌‌دهد ,فعالیت‌‌های درون کلاسی آن‌‌‌ها مشخص ‌‌شده وافکار و عقاید شان در مورد درس‌‌های علوم طبیعی فهمیده می‌‌شود. چنین اطلاعاتی هیچ‌گاه با چنین جامعیتی در مورد هیچ برنامه امتحانی دیگر جمع آوری نشده است.
آمار تحصیلی
نرخ افت تحصیلی
این شاخص براساس داده‌‌های مدارس دولتی برای سال تحصیلی ۹۷ ـ ۱۹۹۶ محاسبه شده است. هنگامیکه ارزش شاخص بررسی شد مشاهده شد که میزان متوسط تکرار یک کلاس از کلاس اول تا پنجم در سراسر کشور ۷/۵ درصد است. این میزان برای مذکر ومؤنث فرقی نمی‌کند. میزان تکرار کلاس برای کلاس هشتم ۷/۲ درصد در کل (برای دختر و پسر)۱/۲ درصد برای دختران و ۱/۳ برای پسران است.

نسبت دانش‌آموزان به معلمین
تعداد دانش‌آموزان به معلمین در سال تحصیلی ۹۹ ـ ۱۹۹۸ بطور متوسط۱ معلم برای ۳۰ دانش‌آموز در تمام کشور محاسبه شده است. گفتنی است که این تعداد در بخش خصوصی بر۱ معلم برای ۱۷ دانش آموز بالغ می گردد.مطالعاتی برای پایین آوردن این مقدار در بخش دولتی و حصول اطمینان از پخش عادلانه معلمین در دست انجام است.

این تلاش‌‌‌ها شامل برنامه‌‌هایی برای استخدام ۱۵۰۰۰۰ معلم، بازرس و کادر اداری مدرسه توسط وزارت آموزش ملی به‌عنوان بخشی از برنامه آموزش ملی، در جهت افزایش میزان ثبت نامی آموزش پایه می‌شود. در این راستا، MEB و دانشگاه‌‌‌ها به منظور بالابردن کیفیت آموزشی معلمین با یکدیگر هم‌کاری می‌کنند.گروه آموزشی به منظور جوابگویی به نیاز به معلمین جدید در برنامه آموزش پایه دوباره سازماندهی شده است. ابتکاراتی شامل معرفی اموزش نوین انگلیسی توسط هیئت آموزش عالی، آموزش پیش دبستانی و درجه بندی آموزگاران در حالیکه معلمین اضافی آموزش

متوسطه به مقطع ابتدایی انتقال یافته‌اند صورت گرفته است. انتظار می‌رود که این ابتکارات حدود ۳۰۰۰۰ معلم اضافی در ۱۹۹۸ و ۵۰۰۰۰ در ۱۹۹۹ و ۷۰۰۰۰ در سال ۲۰۰۰ را به هم‌راه داشته باشد در این بین ۱۷۰۰۰ اموزگار داوطلب برای آموزش ابتدایی هر ساله از برنامه‌‌های تربیت معلم فارغ التحصیل خواهند شد.
MEB هم‌چنین تدبیراتی اتخاذ کرده که این امکان را برای آموزگاران بازنشسته فراهم می‌کند تا بطور داوطلبانه به خدمت باز گردند.
MEB همزمان در جریان ایجاد تغییراتی چند در سیاست‌‌های کادری خود است تا از توزیع منطقی آموزگاران اطمینان حاصل کند. انگیزه‌‌هایی نیز برای جذب معلمین جهت تدریس در مناطق فقیر و حومه فراهم شده است. در این راستا، قانون پرداخت اضافه حقوق متناسب با افزایش “بدی آب و هوا ”بین۶۰ تا ۱۵۰ درصد بوسیله دولت تصویب شده است.

آموزش معلمان
ساختار آموزشی
در ترکیه کالجهای تربیت معلم، به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ برخی مؤسسات تربیت معلم، طی یک دوره ۲ ساله معلمین را جهت تدریس در مدارس ابتدائی تعلیم می‌دهند. مؤسسات تربیت معلم سه ساله آموزگاران را برای مدارس متوسطه آموزش می‌دهند و مؤسسات تربیت معلم چهار ساله کار تربیت معلمین برای تدریس در لیسه‌ها را به عهده دارند. دانشجویان کالجهای تربیت معلم، در سطوح بالاتر دروس تخصصی در مراکز دانشگاهی مقتضی و واحدهای روش تدریس را در مراکز تربیت معلم عالی می‌گذرانند.
برنامه های آموزشی
معلمان مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان ملزم به گذراندن یک دوره تحصیلی چهار ساله در دانشگاه و اخذ مدرک لیسانس می باشند .این برنامه شامل واحد هایی در رشته های تخصصی دانشجویان ، آموزش روشهای تدریس و مدرک تدریس می باشد .معلمان دبیرستانهای فنی و حرفه ای یک برنامه آموزش فنی را در یک مرکز دانشگاهی آموزش فنی می گذرانند و بعد از پایان دوره مدرک لیسانس دریافت می دارند . تا اوایل دهه ۱۹۹۰ این مدرک با نام « مدرک فنی آموزش عالی » شناخته می شد .
به طور کلی می توان گفت که کلیه معلمان( ابتدایی و بالاتر) باید تحصیلات دانشگاهی داشته باشند. کسانی که متقاضی تدریس در مدارس هستند باید دوره های آموزش اولیه، آموزش تدارکاتی و برنامه های تدریس عملی را بگذرانند ، که طول این دوره ها از سه تا ده ماه متغیر است . در دوره تدریس عملی ، افراد زیر نظر یک معلم ارشد تدریس می کنند .
ارتقاء تحصیلی
دوره های تربیت معلم ۲ و سه ساله بوده و برای ارتقاء شغلی لازم است معلمان آموزشهای از راه دور با همکاری دانشگاهها را بگذرانند . معلمها می توانند از طریق مدارس عالی تربیت معلم مدارک تکمیلی را دریافت کنند .
مدت زمان تدریس به تفکیک مقاطع مختلف تحصیلی
مقطع ابتدایی : ۵ سال اول = ۳۰ ساعت در هفته
مقطع مقدماتی متوسطه سال ۸-۶ = ۲۴ ساعت در هفته
مقطع تکمیلی متوسطه : ۱۵ ساعت در هفته

آموزش معلمین ابتدایی
برخورداری معلمین مدارس ابتدایی از یکی از۲ شرایط ذیل در نظام آموزش ملی کشور ترکیه الزامی است:
الف) برخورداری ازصلاحیت‌‌های آموزشی مورد نیاز
ب) برخورداری ازصلاحیت تدریس مطابق با استاندارد‌های ملی
از نظر این حقیقت که معلمین آموزش ابتدایی حداقل برنامه دوره چهار ساله را تکمیل نمود‌ه‌اند و صلاحیت‌‌های آموزش را از طریق آموزش‌‌های ضمن خدمت همان‌طور که مورد نیاز استاندارد‌های ملی است گذراند‌ه‌اند تمامی معلمین در شاخص‌های نهم و دهم آورده شد‌ه‌اند بنابراین این شاخص‌‌ها را می‌توان صددرصد اعلام کرد. در سال‌‌های گذشته بسیاری از معلمین که فارغ التحصیل برنامه‌‌های کمک معلم بودند برنامه‌‌های جبرانی را برای بالابردن صلاحیت‌‌های آکادمیک خود تا مرحله معلمی گذراند‌ه اند.

در صورتیکه تمامی معلمان هم این برنامه‌‌های جبرانی را نگذرانده باشند، نسبت آنان به کل از آنجا که بسیار کم بود در نظر گرفته نمی‌شود و این معلمین همگی حداقل ده سال تجربه معلمی دارند.
صلاحیت‌‌های معلمین آموزش ابتدایی برطبق استاندارد‌های ISCED از این قرار است:
صلاحیت‌‌های آکادمیک معلمین آموزش ابتدایی
صلاحیت های مکسوبه سطح آموزش طول آموزش ساختار آموزشی مقطع آموزشی
مدرک آموزگاری آموزش ابتدایی عضو آموزش ۴سال موضوعات کلی عمومی مطالعات حرفه‌ای، تجربه آموزگاری آموزش‌ابتدایی(سن ۶ تا ۱۰)
مدرک آموزگاری آموزش ابتدایی (مدرک آموزگاری درس خاص) عضو آموزش ۴ سال موضوعات کلی عمومی مطالعات حرفه‌ای، تجربه آموزگاری آموزش‌ابتدایی(سن ۶ تا ۱۰)
در برنامه آموزش پایه، ارائه آموزش کامپیوتر به آموزگاران از جمله فعالیت‌‌هاییست که برای گسترش افق آموزش پایه در نظر گرفته شده است. تعداد آموزش دهندگان به معلمین بیش از ۱۵۰۰ نفر بوده و تعداد معلمین که از طریق کلاس‌‌های آموزش کامپیوتر که بوسیله این آموزش دهندگان در استآن‌‌های مختلف آموزش دید‌ه‌اند از مرز ۱۰۰۰۰۰ نفر گذشته است. با استفاده از تجربیات آموزشی معلمین و دانش‌آموزان به کمک فن‌آوری‌های کامپیوتر، برنامه‌‌هایی برای آموزش‌‌های ضمن خدمت در آشنایی با کامپیوتر طراحی گردیده است. این برنامه‌‌‌ها معلمین سراسر کشور را تا سال ۲۰۰۰ پوشش می‌دهد.

اولویت استفاده از آزمایشگاههای فعلی کامپیوتر با معلمین آموزش ابتدایی و معلمینی است که به ارائه خدمت در تمامی استآن‌‌‌ها مبادرت می نمایند.
در راستای کار برنامه‌ریزی شده، اداره کنندگان و معلمینی که در دو دبستان ابتدایی منتخب هر منطقه و استان خدمت می‌کنند تا پایان سال ۱۹۹۸ آموزش کامپیوتر خواهند دید. چون این مسئله دارای اولویت است تمامی معلمین، بازرسان و کادر اداری که در تمامی سطوح آموزشی در سراسر کشور خدمت می‌کنند تا پایان سال ۲۰۰۰ در کار با کامپیوتر تبحر خواهند یافت.

آموزش معلمین مدارس متوسطه
معلمین مدارس متوسطه نیز در دانشگاه‌‌‌ها آموزش دیده و به احراز مدرک کارشناسی نائل می آیند.
آموزش اساتید دانشگاهی
بر طبق قانون آموزش عالی مؤسسات أموزش عالی مسئول آموزش هیئت علمی خود چه در کشور وچه در خارج از کشور هستند. قواعدگوناگونی برای ارتقاء اعضاء هیئت علمی وجود دارد.
آموزش ضمن خدمت
اهداف آموزشی
هدف این دوره، برنامه ریزی و مدیریت برای اهداف آموزشی و اجرای مناسب برنامه های آموزش معلمان می باشد. وزارت آموزش و پرورش معلمها را برای شرکت در این دوره ها انتخاب می کند . این افراد از بین افرادی که ثبت نام کرده اند انتخاب می شوند . طول هر دوره از ۳ تا ۹۰ روز متغیر است.
ارزیابی‌پیشرفت تحصیلی
آموزش‌‌های ضمن خدمت میبایست بوسیله بازرسان در سطح استانی براساس مقیاس‌‌های طرح شده بوسیلهMEB اداره شود.آموزش‌‌‌ها باید شامل روش‌‌های آموزشی،ارزیابی‌تحصیلی،شرکت جمعی،اداره کلاس و مطالب تکمیل شده از طریق برنامه‌‌های راهنمای آموزشی در مراکز آموزشی باشد.
شرکت اولیا در فعالیت‌‌های مدرسه نیز باید در این برنامه‌‌‌ها مورد استفاده قرار گیرد. این آموزش دو هفته ای با حضور بازرس‌‌‌ها در مدارس مناطق روستایی و برگزاریسمینار‌های ماهیانه تکمیل می گردد.
هدف آموزش کادر اداره کننده درمدیریت استانی آموزش ملی و کادر اداری مدرسه، بهبود قابلیت‌‌های تصمیم گیری، شرکت اولیا و جامعه در کار‌های مدرسه، بهبود سطح حرفه‌ای معلمین و بالا بردن قابلیت‌‌های اداره کردن مدرسه است.درحال حاضر M E Bیک سری کلاس‌‌های آموزش ضمن خدمت برای کادر اداری مدارس در خصوص آموزش برنامه ریزی، ارتباطات، آموزش مدیریت و استفاده از فن‌آوری در مدرسه را برقرار کرده است. این برنامه هم‌چنین به دلیل کمبود معلمین مشاور که در حال حاضر فقط در یک درصد از مدارس شهری خدمت می‌کنند مسئله را مورد توجه قرار می‌دهد. این کار بوسیله افزایش آگاهی تمامی کادر وخصوصا کادر مدارس که معلمین مشاور در آن خدمت نمی‌‌کنند صورت می‌‌گیرد.
نظام آموزشی دوره جمهوری تا حال حاضر

به موجب نخستین قانون اساسی جمهوری ترکیه در سال ۱۹۲۴ م کلیه مراکز و موسسات آموزشی تحت کنترل و نظارت متمرکز وزارت آموزش قرار گرفته، و آموزش مقدماتی نیز برای همگان بطور رسمی اجباری و رایگان اعلام شد. مدارس مذهبی نیز تعطیل و جایگزین شده و از حیطه مدیریت مذهبی خارج گردیدند. قوانین بعدی، امکان تأسیس مدارس تخصصی از سوی برخی وزارتخانه‏ها را میسر نمود.
مدارس خصوصی نیز، به تعداد محدود، و تحت نظارت کامل وزارت آموزش دائر گردیدند. در همان سال، سازماندهی مراحل آموزشی تغییر یافت و سیستم ۵ ـ۳ ـ۳ مقرر شد. دوره مدرسه ابتدایی از۶ سال به ۵ سال تقلیل یافته و «لیسه» فرانسه بطور رسمی بصورت مدلی بر آموزش متوسطه در نظر گرفته شد که به دو دوره سه ساله تقسیم می‏شد. تصفیه زبان ترکی نیز با قاطعیت بیشتری دنبال گردیدند.
از دیگر اقدامات این دوره موارد ذیل را می توان برشمرد:
۱- در دبیرستانها به تدریس زبان انگلیسی اهمیت داده شد.
۲- کلیه مدارس از دبستان تا دانشگاه مختلط گردید، بااینحال دبیرستانهای دخترانه و پسرانه جداگانه هم وجود داشت.در دانشگاهها استادان خارجی بیشتری استخدام شدند.
۳- در سراسر ترکیه کلاسهای اکابر شبانه و عصرانه جهت آموزش حروف جدید ترکی، حرف صنعتی و زبانهای خارجی دائر گردید.
۴- جهت ایجاد ارتباط لازم میان اولیاء و دانش آموزان با مدارس، اتحادیه‏هایی تشکیل شد.
۵- در سال ۱۹۳۱م حزب جمهوریخواه خلق، تنها در شهرها مراکزی را به نام «خانه مردم» جهت آموزش اصول کمالیسم تأسیس نمود. فعالیت این خانه ها در زمینه های زبان و ادبیات، هنرهای زیبا، هنرهای نمایشی، ورزش، تعاون اجتماعی، تشکیل کلاسها و دوره‏های آموزشی، کتابخانه و انتشارات بود. هر کس اعم از اعضاء حزب با غیر از اعضاء می توانست از تسهیلات این خانه‏ها بهره‏مند گردد. بعدها مراکز نیز با عنوان «اتاقهای مردم» در شهرها و روستاهای کوچکتر سازماندهی شد.

در سال ۱۹۵۰م ، ۴۷۸ خانه مردم و حدود ۴۳۲۵ اتاق مردم در سراسر ترکیه وجودداشت که به عنوان مراکز اجتماعی، بطور عمده در زمینه توسعه فرهنگی، آموزشی و تفریحی فعالیت می‏کردند.

ساختارآموزشی
به موجب قانون اصول آموزش ملی شماره۱۷۳۹، سیستم آموزش ملی ترکیه شامل دو قسمت اساسی به نام آموزش رسمی و آموزش غیر رسمی است.
آموزش رسمی
آموزش رسمی به معنای سیستم مدرسه ای است. سیستم مدرسه ای آموزش ملی ترکیه شامل چهار سطح ذیل است:
۱ـ آموزش پیش دبستانی
۲ـ آموزش ابتدایی
۳ـ آموزش متوسطه
۴ـ آموزش عالی
آموزش غیر رسمی
آموزش غیر رسمی،سیستم آموزش و پرورشی را پوشش می‌‌دهد که موقعیت‌‌های شغلی برای شهروندانی فراهم می‌‌کند که هیچ‌گاه آموزش رسمی نداشته‌اند یا دریکی ازسطوح ازآموزش رسمی هستند یا آموزش رسمی را ر‌‌ها کرد‌ه اند.
به طور کلی می توان ساختار نظام آموزشی کشور ترکیه را در قالب ذیل خلاصه نمود:
آموزش پایه
طول برنامه به سال : ۸ سال
سطح سن از : ۶ تا ۱۴ سال
آموزش متوسطه
طول برنامه به سال : ۴ سال
سطح سن از : ۱۴ تا ۱۸ سال
متوسطه عمومی
طول برنامه به سال : ۳سال
سطح سن از : ۱۴ تا ۱۷سال
متوسطه فنی

طول برنامه به سال : ۴ سال
سطح سن از : ۱۴ تا ۱۸سال
متوسطه حرفه‌ای
طول برنامه به سال : ۳ سال
سطح سن از : ۱۴ تا ۱۷ سال
وضعیت فعلی آموزش طی سال تحصیلی ۲۰۰۰ – ۱۹۹۹

سطوح آموزشی تعداد مدارس تعداد دانش آموزان تعداد معلمان
پیش دبستانی ۹۸۸۲ ۲۵۱۵۹۶ ۱۵۶۹۶
ابتدایی ۴۳۳۲۴ ۱۰۰۵۳۱۲۷ ۳۲۴۹۲۴
متوسطه ۶۱۶۸ ۲۴۴۴۴۰۷ ۱۴۳۴۶۹
متوسطه عمومی ۲۶۶۳ ۱۵۰۶۳۷۹ ۷۰۲۴۹
متوسطه فنی و حرفه ای ۳۵۰۵ ۹۳۸۰۲۸ ۷۳۲۲۰
کلیه آموزشهای رسمی ۵۹۳۷۴ ۱۲۷۴۹۱۳۰ ۴۸۴۰۸۹
آموزش غیر رسمی ۶۵۳۱ ۲۹۷۸۷۹۹ ۴۸۵۰۶
جمع کل ۶۵۹۰۵ ۱۵۷۲۷۹۲۹ ۵۳۲۵۹۵
نهادهای آموزشی
در مقطع پیش دبستانی ۹ هزار مربی و معلم در ۵ هزار باب مرکز پیش دبستانی به تربیت ۱۵۰ هزار دانش آموز مشغول هستند. اما در مقاطع دبستان تا پایان دبیرستان تا سال ۱۹۹۷میلادی یعنی پیش از تغییر نظام آموزشی ترکیه از سیستم آموزشی ۱۱ ساله (۳+۳+۵= دبیرستان + راهنمایی+ دبستان) به سیستم (۳+۸= دبیرستان + ابتدایی) وضعیت بدینصورت بوده است که ۷ میلیون دانش آموز ابتدائی در بیش از ۵۰ هزار دبستان، ۳ میلیون دانش آموز راهنمایی در ۹ هزار مدرسه و ۲ میلیون دانش آموز متوسطه در ۵ هزار دبیرستان به تحصیل مشغول بوده‏اند.
همچنین در یکهزار باب مدرسه فنی و حرفه‏ای دوره راهنمایی حدود ۵۰۰ هزار دانش آموز و در بیش از ۲۵۰۰ باب، مدرسه فنی و حرفه‏ای دوره متوسطه حدود یک میلیون دانش آموز به تحصیل اشتغال داشته‏اند. لازم به ذکر است بنا بر آمار مندرج در مطبوعات ترکیه هر ساله ۵/۱ میلیون نفر به جمع دانش آموزان این کشور افزوده می‏شود، بطوریکه باید برای این عده ۱۲۲۵۰ باب مدرسه جدید آماده شود، از اینرو به علت افزایش جمعیت و نبودن مدرسه، مسئولان ناچار شده‏اند در ۱۰۳۳۳ مدرسه سیستم آموزش دو نوبتی را به اجرا درآورند.
نهادهای آموزش مذهبی

آموزش مذهبی در ترکیه در سه رده دانشکده الهیات، مدارس قرآنی و مدارس مربوط به آموزش طلاب و وعاظ (مدارس امام خطیب) ارائه می گردد.
همه این مدارس از دهه ۵۰ به بعد گسترش یافته‏اند. در حال حاضر مجموعه گروههای الهیات در ۱۸ دانشگاه ترکیه ایجاد شده است. در مجموع ۴۹۲۵ مدرسه قرآنی وجود دارد که دارای ۵۲۹۵ مدرس، ۱۷۶۸۹۲ طلبه و ۵۲۰۲۸ دانش آموز در کلاسهای شبانه هستند. شمار کودکانی که در دوره‏های تابستانی این مدارس درس می خوانند به ۴۴۳،۳۲۶،۱ نفر می‏رسد. حقوق و مزایای مدرسین با دولت و تأمین سایر هزینه ها با خودمدارس است. مدارس امام خطیب نیز تا پیش از

اجباری شدن ۸ سال آموزش ابتدائی شامل بیش از ۵۰۰ باب مدرسه آموزش دینی دوره راهنمایی با ۳۰۰ هزار دانش‌آموز و بیش از ۴۰۰ مدرسه آموزش دینی دوره متوسطه با ۲۰۰ هزار دانش‌آموز بوده‌اند. لازم به توضیح است در این مدارس علاوه بر دروس مدارس عمومی، دروس عربی، قرآن، مسائل و احکام مذهبی تدریس می گردد.