بخشی از مقاله
چکیده:
این تحقیق به منظور بررسی رابطه ابعاد شخصیت بر سر زندگی تحصیلی صورت گرفت. شرکت کنندگان این پژوهش 186 نفر از دانشجویان دانشگاه فرهنگیان بودند که با روش تصادفی خوشهای تک مرحلهای انتخاب شدند. ابزار پرسشنامهی شخصیت نئو و پرسشنامهی سرزندگی تحصیلی - حسین چاری،دهقانی نژاد؛ - 1391 بودند. برای تحلیل داده های پژوهش از آزمون رگرسیون چند متغیری همزمان یا استاندارد استفاده شده است . یافته های این پژوهش نشان داد که ابعاد شخصیت از جمله اشتیاق و درون گرایی با سرزندگی تحصیلی، رابطهی مثبت و معنادار داشتند. اما ابعاد رواننژندی و توافق پذیری و وظیفه شناسی رابطه معناداری با سرزندگی تحصیلی نداشتند.
واژگان کلیدی: ابعاد شخصیت، رواننژندی، مسئولیتپذیری، درونگرایی، توافقپذیری، اشتیاق، سرزندگی تحصیلی
مقدمه:
بخش قابل توجهی از چالشهای زندگی، چالشهای تحصیلی مربوط به دورهی دبیرستان و دانشگاه است. فائق آمدن بر این چالش ها مستلزم توانایی افراد برای سازگاری است، از جمله این تواناییها و استعدادها که موجب سازگاری افراد در برابر تهدیدها و فشارها در حیطهی تحصیلی میشود، سرزندگی تحصیلی2 است. سرزندگی تحصیلی به عنوان یکی از مؤلفههای بهزیستی ذهنی در بسیاری از نظامهای پژوهشی مطرح است. وقتی فردی کاری را به طور خودجوش انجام میدهد نه تنها احساس خستگی و ناامیدی به او دست نمیدهد بلکه احساس میکند انرژی و نیروی او افزایش یافته است به طور کلی حس درونی سرزندگی، شاخص معنادار سلامت ذهنی است - پورعبدل،صبحی فراملکی و عباسی، - 1393 سرزندگی تحصیلی پاسخ مثبت، سازنده، و انطباقی به انواع چالشها و موانعی که در عرصهی مداوم و جاری تحصیلی تجربه میشوند - دویجن و همکاران، - - 2011 سویبرگ ،هوپکنیز ،اوماندن و مالواری، . - 2013 بنابراین، سرزندگی تحصیلی یکی از شاخصهای مهم در تربیت و یادگیری ثمربخش و موفقیتآمیز است که به موجب آن، لیاقتها و تواناییها به بار مینشیند و پیشرفت علمی حاصل می شود.
- پورعبدل و همکاران،. - 1391عوامل معدودی در پژوهش ها بر سرزندگی تحصیلی اثرگذار بوده اند از جمله ادراک از الگوهای ارتباطات خانواده3 و ساختار کلاس - 4دهقانی نژاد، حسین چاری، مرادی و سلیمانی خشاب، - 1393 و نیز اهمال کاری5 - پورعبدل و همکاران، . - 1393 به نظر می رسد یکی دیگر ازعواملی که بر سر زندگی تحصیلی تأثیر میگذارد، شخصیت 6است. روانشناسان در بحث از شخصیت، بیش از هر چیزی به تفاوتهای فردی توجه دارد، یعنی ویژگیهایی که یک فرد را از افراد دیگر متمایز میکنند. روانشناسان در مورد تعریف دقیق شخصیت اتفاقنظر ندارند - اتکسنیسون، هیگارد، به نقل از براهنی، . - 1381 لغت شخصیت که در زبان لاتین - - personalitic خوانده میشود. ریشه در کلمه لاتین - person - دارد. این کلمه به نقاب یا ماسکی گفته میشود که بازیگران تئاتر در یونان قدیم به صورت خود میزنند به مرور معنای آن گستردهتر شد و نقشی را نیز که بازیگر ادا میکرد در بر میگرفت. - شولتزو شولتز،2005؛ترجمه سید محمدی، - 1392 بنابراین مفهوم اصلی و اولیهی شخصیت تصویری صوری و اجتماعی است و براساس نقشی که فرد در جامعه بازی میکند.
ترسیم میشود. یعنی در واقع فرد به اجتماع خود شخصیتی ارائه میدهد که جامعه براساس آن او را ارزیابی میکند - شولتز و شولتز،2005؛ترجمه سید محمدی،. - 1392 اریکسون معتقد است رشد انسان از یک سلسه مراحل وقایع روانی اجتماعی ساخته شده و شخصیت انسان تاریخ نتایج آنها است. واتسون، شخصیت را مجموعهای سازمانیافتهای از عادات میپندارد - شولتز و شولتز،2005؛ترجمه سید محمدی،. - 1392 یکی از معروف ترین نظریه های شخصیت، نظریه پنج عامل شخصیت مککری و کاستا - شولتز و شولتز،2005؛ترجمه سید محمدی، - 1392است که ویژگی های افراد را در پنج صفت طبقه بندی نموده است. افراد روان رجور خویی7 افرادی نگران، ناایمن، عصبی، بسیار دشورهای هستند. افراد برونگرا 8 افرادی معاشرتی، حراف، لذتجو، با جهت هستند. افراد دارای خصوصیت گشودگی9 افرادی متکبر، مستقل، خلاق و شجاع هستند. افراد خوشایند
